Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maliyet etkililik analizi (MEA); sağlık araştırmalarında sıklıkla kullanılan bir analiz yöntemidir. En basit tanımı ile planlanan hedeflere ulaşmada seçenek yollar arasında en iyi, en etkili seçimi yapıp, maliyeti minimize ve hizmet sonucunu maksimize etmek için bir bütçe yapma yoludur. Bu yöntemde, kıyaslanan tüm seçenekler için tek bir ortak etki olarak tanımlanan çıktının doğal birimlerle (kazanılan yaşam süresi, azaltılan hasta gün sayısı, kan basıncında kaydedilen azalma vb.) ölçülmesi söz konusudur.
Maliyet etkililik analizinde, maliyetler parasal birimler halinde ölçülmekte iken, etkililik kurtarılan hayat sayısı ya da kazanılan yaşam yılı gibi biyolojik ancak nicel etki birimleri kullanılarak ifade edilmektedir. MEA, bir tıbbi müdahalenin diğerine göre ilave maliyetini ve ilave etkililiğini değerlendirmektedir.
Kavramlar ve farklar
Alternatifler arasında göz önünde bulundurulması gereken iki kavram söz konusudur. Bunlar maliyet ve . Maliyetler bu açıdan teknoloji, materyaller ve emeklerdir. Etkililik kavramı ise yapılacak bir ameliyat sonucunda ortaya çıkardığı etkilerin doğal bilimleri aracılığı ile ifadesidir. Bu durumda ameliyatın yani müdahalenin kişinin sağlık düzeyine yaptığı katkı etkililik kavramı ile gösterilebilir. Sağlık alanında yapılacak gerçek bir müdahale etkinliğinde ortaya çıkardığı yararların ideal koşullarla olması beklenemez. Bu durumda klinik şartlarda, ilgili tedavi tamamen kontrol altında iken mutlak anlamda tedavi süreci kişilerin davranışlarına göre değişkenlik oluşturabilmektedir.
Maliyet-fayda analizi, maliyet etkililik analizinden, sonuçların incelenmesi açısından oldukça farklıdır. Maliyet etkililik analizinde etkililik durumu müdahalenin kendi doğal göstergeleriyle ifade edilir. Çıktının parasal ölçümü yapılamadığı gibi maliyet etkililik analizi aynı amaç doğrultusunda etkililikleri karşılaştırır. İlave dilecek maliyet etkililik oranı, yapılması beklenen alternatif müdahalelerin oluşturmuş olduğu maliyetlerinin farkı ile etkililiklerin farkının bölünmesiyle hesaplanarak sonuç bulunmaya çalışılır.
Dolaylı maliyetler, tıbbi bakımın sunulması ile doğrudan ilgili olmayan ve hastanın tedavisi nedeni ile hasta veya refakatçisinin işgücü kayıplarından doğan maliyetlerdir. Dolaylı maliyetlerin belirlenmesi doğrudan maliyetlere göre daha zordur. Maddi olmayan maliyetler, bir hastalık ya da girişim nedeniyle oluşan ağrı, acı, duygusal sıkıntılar veya toplumdaki prestijin zarar görmesi gibi nedenlerin maliyetleridir. Bu grup maliyetler, parasal olarak ifade edilmesi zor olsa da yararlanım veya ödemeye gönüllülük yaklaşımları ile ölçülebilmektedir.
Sosyal politilkaların oluşturulmasında, bu arada sağlık programIarının değerlendirilmesinde yol gösterici» olan bir yaklaşımdır.
Dış bağlantılar
- Tufts CEA Registry 5 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Global Health Cost-Effectiveness Analysis Registry 26 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Why some drugs are not worth it 18 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . BBC raporu
- World Health Organization – CHOICE (Choosing Interventions that are Cost Effective) 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ISPOR-CO, The Colombian Chapter of The International Society for Pharmacoeconomics and Outcomes Research 2 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- International Cost Estimating and Analysis Association 8 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Çelik Y. (2011) Sağlık Ekonomisi. Ankara: Siyasal Kitapevi.
- ^ . 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Mrazek M.F. and Mossialos E. (2003) Methods for Monitoring and Evaluating Process and Outcomes. M.N.G. Dukes, F.M. Haaijer-Ruskamp, C.P. de Joncheere ve A.H. Rietveld (Ed.). Drug and Money - Prices, Affordability and Cost Containment. The Netherlands: IOS Press.
- ^ a b . 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
- ^ Earle C. Coyle D. and Evans W.K. (1998) Cost Effectiveness Analysis in Oncology. Annals of Oncology, 9:475-482.
- ^ Haddix A.C. Corso P.S. and Gorsky R.D. (2003) Cost. A.C. Haddix, S.M. Teutsch ve P.S. Corso (Ed.). A Guide to Decision Analysis and Economic Evaluation. USA: Oxford University Press.
- ^ (PDF). 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maliyet etkililik analizi MEA saglik arastirmalarinda siklikla kullanilan bir analiz yontemidir En basit tanimi ile planlanan hedeflere ulasmada secenek yollar arasinda en iyi en etkili secimi yapip maliyeti minimize ve hizmet sonucunu maksimize etmek icin bir butce yapma yoludur Bu yontemde kiyaslanan tum secenekler icin tek bir ortak etki olarak tanimlanan ciktinin dogal birimlerle kazanilan yasam suresi azaltilan hasta gun sayisi kan basincinda kaydedilen azalma vb olculmesi soz konusudur Maliyet etkililik analizinde maliyetler parasal birimler halinde olculmekte iken etkililik kurtarilan hayat sayisi ya da kazanilan yasam yili gibi biyolojik ancak nicel etki birimleri kullanilarak ifade edilmektedir MEA bir tibbi mudahalenin digerine gore ilave maliyetini ve ilave etkililigini degerlendirmektedir Kavramlar ve farklarAlternatifler arasinda goz onunde bulundurulmasi gereken iki kavram soz konusudur Bunlar maliyet ve Maliyetler bu acidan teknoloji materyaller ve emeklerdir Etkililik kavrami ise yapilacak bir ameliyat sonucunda ortaya cikardigi etkilerin dogal bilimleri araciligi ile ifadesidir Bu durumda ameliyatin yani mudahalenin kisinin saglik duzeyine yaptigi katki etkililik kavrami ile gosterilebilir Saglik alaninda yapilacak gercek bir mudahale etkinliginde ortaya cikardigi yararlarin ideal kosullarla olmasi beklenemez Bu durumda klinik sartlarda ilgili tedavi tamamen kontrol altinda iken mutlak anlamda tedavi sureci kisilerin davranislarina gore degiskenlik olusturabilmektedir Maliyet fayda analizi maliyet etkililik analizinden sonuclarin incelenmesi acisindan oldukca farklidir Maliyet etkililik analizinde etkililik durumu mudahalenin kendi dogal gostergeleriyle ifade edilir Ciktinin parasal olcumu yapilamadigi gibi maliyet etkililik analizi ayni amac dogrultusunda etkililikleri karsilastirir Ilave dilecek maliyet etkililik orani yapilmasi beklenen alternatif mudahalelerin olusturmus oldugu maliyetlerinin farki ile etkililiklerin farkinin bolunmesiyle hesaplanarak sonuc bulunmaya calisilir Dolayli maliyetler tibbi bakimin sunulmasi ile dogrudan ilgili olmayan ve hastanin tedavisi nedeni ile hasta veya refakatcisinin isgucu kayiplarindan dogan maliyetlerdir Dolayli maliyetlerin belirlenmesi dogrudan maliyetlere gore daha zordur Maddi olmayan maliyetler bir hastalik ya da girisim nedeniyle olusan agri aci duygusal sikintilar veya toplumdaki prestijin zarar gormesi gibi nedenlerin maliyetleridir Bu grup maliyetler parasal olarak ifade edilmesi zor olsa da yararlanim veya odemeye gonulluluk yaklasimlari ile olculebilmektedir Sosyal politilkalarin olusturul masinda bu arada saglik programIarinin degerlendirilmesinde yol gosterici olan bir yaklasimdir Dis baglantilarTufts CEA Registry 5 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Global Health Cost Effectiveness Analysis Registry 26 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Why some drugs are not worth it 18 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC raporu World Health Organization CHOICE Choosing Interventions that are Cost Effective 19 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISPOR CO The Colombian Chapter of The International Society for Pharmacoeconomics and Outcomes Research 2 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde International Cost Estimating and Analysis Association 8 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Celik Y 2011 Saglik Ekonomisi Ankara Siyasal Kitapevi erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Mrazek M F and Mossialos E 2003 Methods for Monitoring and Evaluating Process and Outcomes M N G Dukes F M Haaijer Ruskamp C P de Joncheere ve A H Rietveld Ed Drug and Money Prices Affordability and Cost Containment The Netherlands IOS Press a b 5 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021 Earle C Coyle D and Evans W K 1998 Cost Effectiveness Analysis in Oncology Annals of Oncology 9 475 482 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Haddix A C Corso P S and Gorsky R D 2003 Cost A C Haddix S M Teutsch ve P S Corso Ed A Guide to Decision Analysis and Economic Evaluation USA Oxford University Press erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim PDF 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2021