Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Malkoç Yavuz Ali Paşa, III. Mehmed ve I. Ahmed saltanatı döneminde 16 Ekim 1603 - 26 Temmuz 1604 tarihleri arasında dokuz ay on bir gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.
| Malkoç Yavuz Ali Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 16 Ekim 1603 - 26 Temmuz 1604 | |
| Hükümdar | III. Mehmed I. Ahmed |
| Yerine geldiği | Yemişçi Hasan Paşa |
| Yerine gelen | Sokolluzade Lala Mehmed Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 26 Temmuz 1604 Belgrad |
Hayatı
Bosnalı Malkoçevic ailesinden olduğu bildirilir.
Bosnalı yeniçeri ağası Salih Ağa'nın kardeşinin oğludur. Enderun'a çırak olarak girip eğitimini orada görmüş ve buradan silahtar olarak çıkma yapmıştır.
Saraydan çıkması ise Temmuz 1601'de Mısır valiliği görevini alması şeklinde olmuştur. Mısır valisi iken 23 Eylül 1603'te III. Mehmed'in sadrazam Yemişçi Hasan Paşa'yı azledip hemen sonra idam ettirmesinden sonra divanda yetenekli ve faal bir vezirin olmadığı görülmüş ve Mısır'da vali olan Yavuz Ali Paşa sadrazamlık görevine en uygun devlet adamı olduğu kabul edilmiştir. Mısır'a haberci gönderilip Yavuz Ali Paşa'ya acele Mısır'dan gelip sadareti alması için haberci gönderilmiştir. Yavuz Ali Paşa İstanbul'a gelene kadar sadaret kaymakamı olarak Kasım Paşa görevlendirilmiş ve mühr-ü hümayun İstanbul'a yaklaşana kadar geçici olarak hazine-i hümayunda saklanmıştır. Mısır'dan karayolu ile Halep yolu ile gelen Yavuz Ali Paşa'nın devlet başkentine yaklaştığı haberi gelince mühr-ü hümayun ona gönderilmiştir.
Yavuz Ali Paşa daha İstanbul'a ulaşmadan III. Mehmed 21 Aralık 1603'te hayatını kaybetti. Onun yerine padişah olarak oğlu 14 yaşında bulunan I. Ahmet tahta geçirildi. I. Ahmet'in yaşı küçük olduğu için o zaman kadar gelenek olan sancak beyliği görevi yapmamıştı. I. Ahmed'in cülus gününden bir hafta sonra yeni sadrazam olarak Yavuz Ali Paşa İstanbul'a ulaştı. Yavuz Ali Paşa 1.200.000 altın meblağa varan iki yıllık Mısır hazine katkısını ve Halep hazine katkısını da birlikte getirmişti. Bu hazineden 700 bin altın cülus bahşişi olarak Kapıkulu ocaklılarına dağıltıldı.
Yavuz Ali Paşa İstanbul'a yetiştiği zaman Osmanlı orduları iki cephede, batıda Avusturya ve Engürüs (Macaristan) ve doğuda İran cephesinde sefer halindeydi. Ayrıca Anadolu'da Celali isyanlarının sonu gelmemişti. Yavuz Ali Paşa önce bir dizi önlemler alarak İstanbul şehrine bir iç düzen getirmeye çalıştı. Narh işlerini ve çarşı pazar denetlemesini çok sıkı olarak yapmaya başladı. Bu önlemlere uymayanlar için ağır cezalar uyguladı. Bu sıkı disiplinli önlemler arasında halkın akşam hava karardıktan sonra sokağa çıkması yasaklanması da bulunmaktaydı.
Yeni sadrazam Avusturya ve İran seferleri için iki değişik Serdar-ı ekrem görevlendirilmesini ve kendinin İstanbul'da kalarak koordinasyonu sağlayıcı olarak kalmasını istemekteydi. Fakat genç padişah mutlak olarak Sadrazamın Avusturya cephesi serdar-ı ekremi olmasını irade etti. Osmanlı ordusu 1604 ilkbaharında Avusturya seferi için görkemli bir törenle harekete geçti. O zamana kadar kaptan-ı deryalık yapan ama İran cephesinde tecrübesi olan Cığalazade Yusuf Sinan Paşa ise İran seferi serdarı olarak daha az görkemli olarak sefere başladı.
I. Ahmed genç ve tecrübesiz bir hükümdar olduğu için etrafındaki yakın danışmanlarına çok dayanmaktaydı. Bunlar arasında karar ve görev atamalarında baş danışmanı hocası Mustafa Efendi idi. Genç hükümdarın aldığı bazı kararlar ve yaptığı atamalar sadrazamın selahiyetlerini kıracak bir şekilde idi. Yavuz Ali Paşa I. Ahmed'in bu tutumundan aksi etkilenmekteydi. Ayrıca ordu Balkanlarda ilerlerken Yavuz Ali Paşa hasta düşmüştü. Uzunçarşılı, sadrazamın bu hastalığına hükümdarın aldığı aksi kararların neden olduğuna yorumlamaktadır. Ordu, ileri ordugahı olan Belgrad'a 26 Temmuz 1604'te geldiğinde geçirdiği hastalıktan Yavuz Ali Paşa beklenmedik bir şekilde hayatını kaybetti.
Değerlendirme
Sadareti yaklaşık dokuz ay (ama fiilen 7 ay kadar) olup bu kısa dönemde pek az bir şey yapabilmiştir. Mısır'dan yanında 6 cellatla birlikte gelmesini Uzunçarşılı Malkoç Yavuz Ali Paşa'nın şedit ve kan dökücü olmasına yorumlamaktadır.
Popüler Kültürdeki Yeri
Muhteşem Yüzyıl Kösem adlı tarihi-Türk dizisinde Yavuz Ali Paşa karakteri tarafından canlandırılmıştır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.3360
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971), Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul:Türkiye Yayınevi.
- Tektaş, Nazım. (2009), Sadrâzamlar - Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı. İstanbul:Çatı Kitapları.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Yemişçi Hasan Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 16 Ekim 1603 - 26 Temmuz 1604 | Sonra gelen: Sokolluzade Lala Mehmed Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Malkoc Yavuz Ali Pasa III Mehmed ve I Ahmed saltanati doneminde 16 Ekim 1603 26 Temmuz 1604 tarihleri arasinda dokuz ay on bir gun sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adami Malkoc Yavuz Ali PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 16 Ekim 1603 26 Temmuz 1604Hukumdar III Mehmed I AhmedYerine geldigi Yemisci Hasan PasaYerine gelen Sokolluzade Lala Mehmed PasaKisisel bilgilerOlum 26 Temmuz 1604 BelgradHayatiBosnali Malkocevic ailesinden oldugu bildirilir Bosnali yeniceri agasi Salih Aga nin kardesinin ogludur Enderun a cirak olarak girip egitimini orada gormus ve buradan silahtar olarak cikma yapmistir Saraydan cikmasi ise Temmuz 1601 de Misir valiligi gorevini almasi seklinde olmustur Misir valisi iken 23 Eylul 1603 te III Mehmed in sadrazam Yemisci Hasan Pasa yi azledip hemen sonra idam ettirmesinden sonra divanda yetenekli ve faal bir vezirin olmadigi gorulmus ve Misir da vali olan Yavuz Ali Pasa sadrazamlik gorevine en uygun devlet adami oldugu kabul edilmistir Misir a haberci gonderilip Yavuz Ali Pasa ya acele Misir dan gelip sadareti almasi icin haberci gonderilmistir Yavuz Ali Pasa Istanbul a gelene kadar sadaret kaymakami olarak Kasim Pasa gorevlendirilmis ve muhr u humayun Istanbul a yaklasana kadar gecici olarak hazine i humayunda saklanmistir Misir dan karayolu ile Halep yolu ile gelen Yavuz Ali Pasa nin devlet baskentine yaklastigi haberi gelince muhr u humayun ona gonderilmistir Yavuz Ali Pasa daha Istanbul a ulasmadan III Mehmed 21 Aralik 1603 te hayatini kaybetti Onun yerine padisah olarak oglu 14 yasinda bulunan I Ahmet tahta gecirildi I Ahmet in yasi kucuk oldugu icin o zaman kadar gelenek olan sancak beyligi gorevi yapmamisti I Ahmed in culus gununden bir hafta sonra yeni sadrazam olarak Yavuz Ali Pasa Istanbul a ulasti Yavuz Ali Pasa 1 200 000 altin meblaga varan iki yillik Misir hazine katkisini ve Halep hazine katkisini da birlikte getirmisti Bu hazineden 700 bin altin culus bahsisi olarak Kapikulu ocaklilarina dagiltildi Yavuz Ali Pasa Istanbul a yetistigi zaman Osmanli ordulari iki cephede batida Avusturya ve Engurus Macaristan ve doguda Iran cephesinde sefer halindeydi Ayrica Anadolu da Celali isyanlarinin sonu gelmemisti Yavuz Ali Pasa once bir dizi onlemler alarak Istanbul sehrine bir ic duzen getirmeye calisti Narh islerini ve carsi pazar denetlemesini cok siki olarak yapmaya basladi Bu onlemlere uymayanlar icin agir cezalar uyguladi Bu siki disiplinli onlemler arasinda halkin aksam hava karardiktan sonra sokaga cikmasi yasaklanmasi da bulunmaktaydi Yeni sadrazam Avusturya ve Iran seferleri icin iki degisik Serdar i ekrem gorevlendirilmesini ve kendinin Istanbul da kalarak koordinasyonu saglayici olarak kalmasini istemekteydi Fakat genc padisah mutlak olarak Sadrazamin Avusturya cephesi serdar i ekremi olmasini irade etti Osmanli ordusu 1604 ilkbaharinda Avusturya seferi icin gorkemli bir torenle harekete gecti O zamana kadar kaptan i deryalik yapan ama Iran cephesinde tecrubesi olan Cigalazade Yusuf Sinan Pasa ise Iran seferi serdari olarak daha az gorkemli olarak sefere basladi I Ahmed genc ve tecrubesiz bir hukumdar oldugu icin etrafindaki yakin danismanlarina cok dayanmaktaydi Bunlar arasinda karar ve gorev atamalarinda bas danismani hocasi Mustafa Efendi idi Genc hukumdarin aldigi bazi kararlar ve yaptigi atamalar sadrazamin selahiyetlerini kiracak bir sekilde idi Yavuz Ali Pasa I Ahmed in bu tutumundan aksi etkilenmekteydi Ayrica ordu Balkanlarda ilerlerken Yavuz Ali Pasa hasta dusmustu Uzuncarsili sadrazamin bu hastaligina hukumdarin aldigi aksi kararlarin neden olduguna yorumlamaktadir Ordu ileri ordugahi olan Belgrad a 26 Temmuz 1604 te geldiginde gecirdigi hastaliktan Yavuz Ali Pasa beklenmedik bir sekilde hayatini kaybetti DegerlendirmeSadareti yaklasik dokuz ay ama fiilen 7 ay kadar olup bu kisa donemde pek az bir sey yapabilmistir Misir dan yaninda 6 cellatla birlikte gelmesini Uzuncarsili Malkoc Yavuz Ali Pasa nin sedit ve kan dokucu olmasina yorumlamaktadir Populer Kulturdeki YeriMuhtesem Yuzyil Kosem adli tarihi Turk dizisinde Yavuz Ali Pasa karakteri tarafindan canlandirilmistir Kaynakca a b c d e Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 360Dis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 3360 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Tektas Nazim 2009 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Kitaplari ISBN 9789758845000Siyasi goreviOnce gelen Yemisci Hasan Pasa Osmanli Sadrazami 16 Ekim 1603 26 Temmuz 1604 Sonra gelen Sokolluzade Lala Mehmed Pasa