Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maltız Olayı, Britanya İmparatorluğu'nun Temmuz 1882'de başladığı Mısır işgalinin nedeni olarak öne sürdüğü İskenderiye'deki ayaklanmadır. O dönemde Osmanlı İmparatorluğu idaresinde bulunan Mısır, bu olay sonrası İngiltere tarafından işgal edilmiş ve 1882-1922 arasında (Britanyalı yönetimi) altında kalmıştır.
Altyapı
Kırım Savaşı sonrasında hem uluslararası hem de ulusal alanda güç kaybeden Çarlık Rusyası, gelişen Panslavizmin de desteği ile Balkanlar'dan başlayarak sıcak denizlere inme politikasını tekrar hayata geçirmeye başladı. Nitekim 93 harbi ile Osmanlı İmparatorluğunun hem batı hem de doğusunda önemli kazanımlar elde etti. 93 harbi sonrası imzalanan Ayastefanos Antlaşması ile de hem bu kazanımlarını resmileştirdi, hem de güdümünde kurulan ve Ege'ye kadar uzanan Bulgar devleti, Girit adasındaki karışıklıklarda söz sahibi olma gibi haklarla da Ege ve Akdeniz’de etkin olmayı başardı. Çarlık Rusya'nın Ayastefanos Antlaşması ile elde ettiği bu kazanımlar özellikle İngiltere gibi diğer emperyal devletler için hoş karşılanmadı. Yapılan baskılar sonucunda da Kasım 1884-Şubat 1885 tarihleri arasında toplanan Berlin Konferansı sonrasında Temmuz 1878’de imzalanan Berlin Antlaşması ile Rusya'nın kazanımları önemli ölçüde engellendi ve özellikle Balkan coğrafyası Birleşik Krallık, Avusturya-Macaristan, Almanya ve Fransa'nın istekleri doğrultusunda yeniden şekillendi. Ancak olası Rus tehlikesine karşı, Birleşik Krallık Akdeniz ticareti ve özellikle Süveyş Kanalı'nı korumak için Mısır işgalini meşrulaştıracak planlarına başladı
İsyan ve işgal
Mısır’daki gerilimin artması nedeniyle, bölgede yaşayan Avrupalılar dışarıdan silah tedarik etmekteydi. Yerli halk ve Mısır'da yaşayan yabancılar arasında gerilim çok yükselmişti. Biraz da bunu tahrik adına, 2 Mayıs 1882’de İskenderiye Kalesi’nin önüne gelip demirleyen 3 Britanyalı ve 3 Fransız savaş gemisi, toplarını İskenderiye kalesine çevirmiş bekliyor, yerli halkın işgal konusundaki korkularını daha da körüklüyorlardı. 11 Haziran 1882 günü Maltızlı bir tüccar ile yerli halktan bir hamal arasında yaşanan ücret kavgası, tüccarın yerli hamalı bıçaklayarak öldürmesiyle müthiş bir arbede başlattı ve uzun süreden beri yaşananları sindiremeyen yerli halk galeyana gelerek yabancıların dükkanlarını yağmalamaya başladı ve hızla sokak çatışmaları yayıldı. Bu olaylar sonucunda aralarında Britanyalı ve İtalyan konsoloslarnın da bulunduğu yaklaşık 50 yabancı ve 150 yerli hayatını kaybetti, yüzlerce kişi yaralandı.
Bu olay Birleşik Krallık'ın Mısır’ı işgaline meşruiyet kazandırdı ve yandaş Avrupalı güçler de, çıkan çatışmanın arkasından siyaset yapmaya başladılar. Bu olay Britanyalılara işgal için geçerli bir neden verirken, Mısır’daki Osmanlı temsilcileri, Hıdiv ve Vatancılar hareketi de muhtemel tehditlerin tespitini zamanında yapamamış, olası provokasyonlar hesaba katılarak olayları kontrol altına alabilecek isabetli bir politika tespit edilip uygulamaya koyamamıştır.
11 Temmuz 1882’de İskenderiye bombalandı. Nihayet uzun bir psikolojik baskıdan sonra Birleşik Krallık, 20 Ağustos 1882’de önce Port Said’e asker çıkardı, 15 Eylül 1882’de de Kahire’ye girerek Mısır’ı fiilen işgal etti.
Dipnotlar
- ^ Osmanlı tarihi 1876-1918. Anadolu Üniversitesi Yayınları, s. 83-84
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maltiz Olayi Britanya Imparatorlugu nun Temmuz 1882 de basladigi Misir isgalinin nedeni olarak one surdugu Iskenderiye deki ayaklanmadir O donemde Osmanli Imparatorlugu idaresinde bulunan Misir bu olay sonrasi Ingiltere tarafindan isgal edilmis ve 1882 1922 arasinda Britanyali yonetimi altinda kalmistir AltyapiKirim Savasi sonrasinda hem uluslararasi hem de ulusal alanda guc kaybeden Carlik Rusyasi gelisen Panslavizmin de destegi ile Balkanlar dan baslayarak sicak denizlere inme politikasini tekrar hayata gecirmeye basladi Nitekim 93 harbi ile Osmanli Imparatorlugunun hem bati hem de dogusunda onemli kazanimlar elde etti 93 harbi sonrasi imzalanan Ayastefanos Antlasmasi ile de hem bu kazanimlarini resmilestirdi hem de gudumunde kurulan ve Ege ye kadar uzanan Bulgar devleti Girit adasindaki karisikliklarda soz sahibi olma gibi haklarla da Ege ve Akdeniz de etkin olmayi basardi Carlik Rusya nin Ayastefanos Antlasmasi ile elde ettigi bu kazanimlar ozellikle Ingiltere gibi diger emperyal devletler icin hos karsilanmadi Yapilan baskilar sonucunda da Kasim 1884 Subat 1885 tarihleri arasinda toplanan Berlin Konferansi sonrasinda Temmuz 1878 de imzalanan Berlin Antlasmasi ile Rusya nin kazanimlari onemli olcude engellendi ve ozellikle Balkan cografyasi Birlesik Krallik Avusturya Macaristan Almanya ve Fransa nin istekleri dogrultusunda yeniden sekillendi Ancak olasi Rus tehlikesine karsi Birlesik Krallik Akdeniz ticareti ve ozellikle Suveys Kanali ni korumak icin Misir isgalini mesrulastiracak planlarina basladiIsyan ve isgalBombalanma sonrasi Iskenderiye Misir daki gerilimin artmasi nedeniyle bolgede yasayan Avrupalilar disaridan silah tedarik etmekteydi Yerli halk ve Misir da yasayan yabancilar arasinda gerilim cok yukselmisti Biraz da bunu tahrik adina 2 Mayis 1882 de Iskenderiye Kalesi nin onune gelip demirleyen 3 Britanyali ve 3 Fransiz savas gemisi toplarini Iskenderiye kalesine cevirmis bekliyor yerli halkin isgal konusundaki korkularini daha da korukluyorlardi 11 Haziran 1882 gunu Maltizli bir tuccar ile yerli halktan bir hamal arasinda yasanan ucret kavgasi tuccarin yerli hamali bicaklayarak oldurmesiyle muthis bir arbede baslatti ve uzun sureden beri yasananlari sindiremeyen yerli halk galeyana gelerek yabancilarin dukkanlarini yagmalamaya basladi ve hizla sokak catismalari yayildi Bu olaylar sonucunda aralarinda Britanyali ve Italyan konsoloslarnin da bulundugu yaklasik 50 yabanci ve 150 yerli hayatini kaybetti yuzlerce kisi yaralandi Bu olay Birlesik Krallik in Misir i isgaline mesruiyet kazandirdi ve yandas Avrupali gucler de cikan catismanin arkasindan siyaset yapmaya basladilar Bu olay Britanyalilara isgal icin gecerli bir neden verirken Misir daki Osmanli temsilcileri Hidiv ve Vatancilar hareketi de muhtemel tehditlerin tespitini zamaninda yapamamis olasi provokasyonlar hesaba katilarak olaylari kontrol altina alabilecek isabetli bir politika tespit edilip uygulamaya koyamamistir 11 Temmuz 1882 de Iskenderiye bombalandi Nihayet uzun bir psikolojik baskidan sonra Birlesik Krallik 20 Agustos 1882 de once Port Said e asker cikardi 15 Eylul 1882 de de Kahire ye girerek Misir i fiilen isgal etti Dipnotlar Osmanli tarihi 1876 1918 Anadolu Universitesi Yayinlari s 83 84