Manius Curius Dentatus (y. MÖ 321- 270), Tarihi kaynaklara göre yaklaşık olarak MÖ 321'de doğduğu düşünülmektedir.'nda sergilediği üstün kahramanlık ve Samnit Savaşları'nı büyük bir galibiyetle bitirmesiyle tanınan bir Roma generali ve devlet adamıydı. MÖ 290, 284, 275 ve 274 yıllarında olmak üzere 4 defa konsüllük yapmıştır, MÖ 272'de censor olarak hizmet vermiştir. tribunusluğu sırasında pleblerin hakları için büyük çabalar sarf etmiştir.
Manius Curius Dentatus | |
---|---|
Manius Curius Dentatus | |
![]() | |
Doğum | y. MÖ 321 |
Ölüm | MÖ 270 |
Ebeveyn(ler) | Babası, Manius Curius |
Kökeni
Manius Curius Dentatus Curii soyuna mensuptur, soy içinde en ünlü şahsiyetlerden birisidir. Sabinler soyundan gelmektedir. Plinius'un Naturalis Historia eserinde aktardığına göre, "Dentatus" (dişli, dişleri olan) cognomenini ağzında dişlerle dolmasından almıştır. Konsül kayıtlarına göre babası ve dedesiyle aynı isme () sahipti. Cicero onu "homo novus" yani "yeni insan" olarak adlandırmıştır.
Yaşamı
Dentatus'un tarih sahnesine girişi yaklaşık olarak MÖ 298-291 arasında, konsüllerin seçimi sırasında interrex olarak başkanlık yaparken, yasaya karşı çıkarak plebs adayları için oy kabul etmeyi reddeden 'a karşı muhalefetiyle öne çıktığı tribunusluktu. Ardından Curius Dentatus senatosu, yasal seçimlerin önceden onaylanması şartını koşan bir kararname çıkarması için zorlamıştı.
MÖ 290 yılında P. Cornelius Rufinus ile birlikte konsüllük yapmış ve Samnitlere karşı ezici galibiyetler kazanmışlardır. Bu galibiyetlerin sonucunda 49 yıldır devam eden savaş, Samnitlerin barış talebi sonucunda bir barış anlaşmasının imzalanmış ve savaş sona ermiştir. Bu seferin ardından Dentatus, isyancı ve yüksek ihtimalle Samnit destekçisi olan Sabinlere karşı girişimlerde bulunmuştur. Bu girişimleri büyük ölçüde etkili olmuştur ve sonucunda Sabinler büyük bir toprak kaybına uğramıştır. Ardından Sabinler, oy hakkına sahip olmayarak Roma yurttaşlığı almışlardır. Topraklarının bir kısmı plebs sınıfı arasında paylaştırılmıştır.
MÖ 283'te, Senonlarla yapılan bir çatışmada ölen L. Caecilius Metellus Denter'in yerine praetor olarak tayin edilmiştir. Bunun ardından Dentatus, Arretium Savaşı sırasında esir düşen Romalıların fidyesini görüşmek amacıyla Senonlara elçiler (legati) göndermiştir fakat elçileri Senonlar tarafından katledilmiştir. Bu katliama karşılık Romalılar Senonlara karşı saldırıda bulundular ve ezici bir zafer kazandılar. Zaferin ardından Senon toprakları Roma'nın kolonisi haline geldi.Polybius'un aktardığına göre bu ezici zaferi, Kelt kökenli bir kabile olan Boiiler ve Etrüsklere karşı yapılan devam ettirdi. Bu yılı takiben, Pirus'un İtalya'yı terk etmesinden 5 yıl öncesinde (yani MÖ 280) Boii ve Etrüsklere karşı bir dizi önemli savaş kazanıldı.

MÖ 275'te Dentatus, muazzam askeri başarılarının bir eseri olarak ikinci defa konsül olmuştur. Romalıların en büyük düşmanlarından birisi olan, Achilleus soyundan geldiğini iddia eden Epir kralı Pirus'u, Beneventum Savaşı'nda bozguna uğratmıştır. Bu yenilgi Pirus için o derecede ağır ve etkin olmuştur ki, İtalya'yı terk etmeye mecbur kalmıştır. Dentatus'un, Pirus'u ve Samnitleri bozguna uğratması, en mühim ve görkemli kazanımlarından olmuştur. Pirus'a karşı yapılan seferlerden kazanılan ganimetlerin tamamı devlet kasasına iade edilmiştir. Fakat Dentatus, ganimetin bir kısmını kendisinin aldığına dair suçlamada bulunulmuştur, bu suçlamanın ardından Dentatus tanrılara yemin ederek, tanrılara kurban etmek amacıyla kullandığı bir tahta kap dışında ganimetten hiçbir şey almadığını zikretmiştir. Dentatus'un bu tavrına ondan sonra pek çok yazar tarafından övgüde bulunulmuştur.
MÖ 274'te üçüncü kez konsül seçilmiştir. Bunun ardından tahakküme devam eden Lukanlar, Samnitler ve Brutyalılar'a karşı yapılan savaşların başında komutanlık yapmıştır. Savaşın sona ermesiyle Dentatus, yaşamının geri kalanını geçirmeyi planladığı Sabinlerin topraklarında bulunan çiftliğine çekilmiştir. Çok geçmeden MÖ 272'de censor olarak görevlendirilmiştir.
MÖ 272'de censorlüğü sırasında Aniene nehrinden, kente su taşıyan bir su kemeri inşa ettirmiştir. Masrafları ise Pirus'a karşı yaptığı savaştan kazandığı ganiimetler ile karşılamıştır. Bundan iki yıl sonra su kemerinin inşasını denetleme gayesiyle müfettiş olarak atanmıştır fakat atandıktan 5 gün sonra ölmüştür. İş başında ölmek, devlet adamlarının onurları arasında önemli bir yere sahiptir. Bu ölüm şekli onun, son nefesine kadar devlet için hizmet ettiğinin bir göstergesidir. Bazı kaynaklara göre öldüğünde o derecede fakirdi ki devlet, Dentatus'un kızı için ailenin hazırlaması gereken çeyizi hazırlamak durumunda kalmıştır. Bu anekdot Dentatus'un yaşadığı dönemde devletin, kızı için çeyiz hazırlamasının fakirliğe işaret etmemesi en muhtemel olandır. Çünkü devlet, Dentatus'un babasının erdemlerini onurlandırma gayesiyle de çeyizi hazırlamış olabilir. Dolayısıyla bu söylentinin yanlış olması yüksek ihtimal dahilindedir.
Mirası


Dentatus, Antik Roma'nın en asil adamlarından biri olarak kabul edilmiştir; yüksek toplumsal statüsünü olmasına rağmen asketist bir yaşam biçimi belirlemiştir, vatanına büyük hizmetler sunarak son derece mütevazi bir yaşam tarzı sürdürmüştür. Vatanının refahı ve üstün cesareti sebebiyle mükemmel bir örnek olarak kabul edilirdi. Bu sebeple ve (sıklıkla Dentatus ile karıştırılır) gibi diğer büyük isimlerle birlikte, sevgi ve saygıyla anıldı. Kaynaklar, Dentatus'un erdemliliğine dair çeşitli örnekler sunmaktadır. Hakkında oldukça bilinen bir anekdota göre; Samnitler Dentatus'a oldukça pahalı hediyelerle birlikte bir elçilik heyeti gönderdiler. Elçiler geldiği sırada Dentatus, ocağın başında bir tencerede salgam kavuruyordu. Ardından Samnitlere, akşam yemeğini bu tür yiyeceklerden yapabiliyorken paraya ihtiyacı olmadığı yanıtı verdi. Ve elçilerin getirdiği hediyeleri "Altına sahip olmaktansa altına sahip olanları yönetmeyi tercih ederim. Çünkü ben bir para denetçisi olarak paraya sahip olursam, paraya sahip olanları denetleyemem." sözleriyle dürüstlüğünü ve ideal Romalı anlayışını ortaya koyarak reddetmiştir. Bu davranışı, birçok ressam tarafından konu alındığı gibi yazarlar tarafından da referans alınmıştır. Thomas Moore da Ütopya eserinde, alıntı yapan yazarlardan biri olmasına karşın, alıntıyı Gaius Fabricius Luscinus'a atfederek Dentatus ile karıştırmıştır. Mamafih şair Edmund Spenser tarafından eserinde, Sir Guyon karakterine atfedilerek kullanılmıştır.
Bunun dışında Roma ordularının komutanı olarak sefere çıktığında yanında ikiden fazla seyis bulunmazdı. Bu, gösteriş ve şatafat meraklısı bir devlet görevlisi olmadığının belirgin bir göstergesidir. Sabinlerin fethinden sonra Sabin toprakları halk arasında paylaştırılırken diğer askerlerden fazla toprak almayı reddetmiştir. Bu erdemli hareketinden ötürü Roma devleti tarafından bir ev ve bir miktarda para ile ödüllendirilmeye layık görülmüştür. Orduyu teşekkül ederken sıkı vergi politikaları yürüttüğü söylenenler arasındadır. Kaynaklarda geçen bir anekdota göre, Roma'ya hizmet etmeyi reddeden bir Romalının mallarına el koyup, mallarını satmıştır. Bunun ardından bahsi geçen kişi mallarının satılmasına itiraz edince Dentatus, onu da bir mal gibi satmıştır. Dentatus Latin edebiyatında, daima Roma sadeliğinin ve tutumluluğunun en asil örneği olarak övülmüş ve yaşamaya devam etmiştir.
Kaynakça
- ^ a b . University of Toronto Press (İngilizce). s. 13. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Plinius, Natural History 7.68; 7.15.
- ^ Cicero, Brutus 55
- ^ , The Magistrates of the Roman Republic (American Philological Association, 1951, reprinted 1986), vol. 1, pp. 174–175; other dates and offices for Dentatus pp. 183–184, 188, 195, 196, 198; vol. 2, p. 558.
- ^ a b Cicero, De senectute 55
- ^ Livy, Periocha 11.
- ^ Columella, book 1, preface 14.
- ^ Valerius Maximus 4.3.5.
- ^ Florus 1.10.2–3. 11 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Apuleius, Apologia 17 (Latince). 3 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Cassius Dio frg. 36.33; Eutropius 2.9.3.
- ^ Orosius 3.22.1. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ a b Polyb. 2.21.7. 16 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Polybius, 2.20.1-3
- ^ Polybius, 2.20.6
- ^ a b Plutarchos, Moralia, 194e.
- ^ Columella, I.3.10. s. 51. 29 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Plinius, Liber XVIII, 18.
- ^ Frontinus, Strategemata, IV.3.12 (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ "LacusCurtius • Pliny the Elder's Natural History — Book 19". penelope.uchicago.edu. Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ "Plutarch • Life of Cato the Younger". penelope.uchicago.edu. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Duumviri aquae perducendae.
- ^ Broughton T. Magistrates of the Roman Republic. — New York: American Philological Association, 1951. — Vol. I. — 600 p. — (Philological Monographs).
- ^ James Hall (1996). Джеймс Холл - [1996] - Словарь сюжетов и символов в искусстве (Rusça). s. 656.
- ^ a b Valeri Maximi, Factorum et Dictorum Memorabilium, IV.3.5 (Latince). Erişim tarihi: 16 Mayıs 2024.
- ^ Thomas Moore, Ütopya, I: "For it is against the dignity of a king to have rule over beggars, but rather over rich and wealthy men. Of this mind was the hardy and courageous Fabricius, when he said, that he had rather be a ruler of rich men, than be rich himself".
- ^ The Faerie Queene II, VII, 33: "I in arms, and in achievements brave, Do rather choose .my flitting hours to spend, And to be Lord of those, that riches have, Than them to have myself, and be their servile slave".
- ^ Grover Cleveland Smith, Notes And Queries, Rutgers University, New Brunswick, New Jersey, February 8, 1947. s.62
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Manius Curius Dentatus y MO 321 270 Tarihi kaynaklara gore yaklasik olarak MO 321 de dogdugu dusunulmektedir nda sergiledigi ustun kahramanlik ve Samnit Savaslari ni buyuk bir galibiyetle bitirmesiyle taninan bir Roma generali ve devlet adamiydi MO 290 284 275 ve 274 yillarinda olmak uzere 4 defa konsulluk yapmistir MO 272 de censor olarak hizmet vermistir tribunuslugu sirasinda pleblerin haklari icin buyuk cabalar sarf etmistir Manius Curius DentatusManius Curius DentatusDogumy MO 321OlumMO 270Ebeveyn ler Babasi Manius CuriusKokeniManius Curius Dentatus Curii soyuna mensuptur soy icinde en unlu sahsiyetlerden birisidir Sabinler soyundan gelmektedir Plinius un Naturalis Historia eserinde aktardigina gore Dentatus disli disleri olan cognomenini agzinda dislerle dolmasindan almistir Konsul kayitlarina gore babasi ve dedesiyle ayni isme sahipti Cicero onu homo novus yani yeni insan olarak adlandirmistir YasamiDentatus un tarih sahnesine girisi yaklasik olarak MO 298 291 arasinda konsullerin secimi sirasinda interrex olarak baskanlik yaparken yasaya karsi cikarak plebs adaylari icin oy kabul etmeyi reddeden a karsi muhalefetiyle one ciktigi tribunusluktu Ardindan Curius Dentatus senatosu yasal secimlerin onceden onaylanmasi sartini kosan bir kararname cikarmasi icin zorlamisti MO 290 yilinda P Cornelius Rufinus ile birlikte konsulluk yapmis ve Samnitlere karsi ezici galibiyetler kazanmislardir Bu galibiyetlerin sonucunda 49 yildir devam eden savas Samnitlerin baris talebi sonucunda bir baris anlasmasinin imzalanmis ve savas sona ermistir Bu seferin ardindan Dentatus isyanci ve yuksek ihtimalle Samnit destekcisi olan Sabinlere karsi girisimlerde bulunmustur Bu girisimleri buyuk olcude etkili olmustur ve sonucunda Sabinler buyuk bir toprak kaybina ugramistir Ardindan Sabinler oy hakkina sahip olmayarak Roma yurttasligi almislardir Topraklarinin bir kismi plebs sinifi arasinda paylastirilmistir MO 283 te Senonlarla yapilan bir catismada olen L Caecilius Metellus Denter in yerine praetor olarak tayin edilmistir Bunun ardindan Dentatus Arretium Savasi sirasinda esir dusen Romalilarin fidyesini gorusmek amaciyla Senonlara elciler legati gondermistir fakat elcileri Senonlar tarafindan katledilmistir Bu katliama karsilik Romalilar Senonlara karsi saldirida bulundular ve ezici bir zafer kazandilar Zaferin ardindan Senon topraklari Roma nin kolonisi haline geldi Polybius un aktardigina gore bu ezici zaferi Kelt kokenli bir kabile olan Boiiler ve Etrusklere karsi yapilan devam ettirdi Bu yili takiben Pirus un Italya yi terk etmesinden 5 yil oncesinde yani MO 280 Boii ve Etrusklere karsi bir dizi onemli savas kazanildi Manius Curius Dentatus un zaferinin bir tasviri Hermitage MO 275 te Dentatus muazzam askeri basarilarinin bir eseri olarak ikinci defa konsul olmustur Romalilarin en buyuk dusmanlarindan birisi olan Achilleus soyundan geldigini iddia eden Epir krali Pirus u Beneventum Savasi nda bozguna ugratmistir Bu yenilgi Pirus icin o derecede agir ve etkin olmustur ki Italya yi terk etmeye mecbur kalmistir Dentatus un Pirus u ve Samnitleri bozguna ugratmasi en muhim ve gorkemli kazanimlarindan olmustur Pirus a karsi yapilan seferlerden kazanilan ganimetlerin tamami devlet kasasina iade edilmistir Fakat Dentatus ganimetin bir kismini kendisinin aldigina dair suclamada bulunulmustur bu suclamanin ardindan Dentatus tanrilara yemin ederek tanrilara kurban etmek amaciyla kullandigi bir tahta kap disinda ganimetten hicbir sey almadigini zikretmistir Dentatus un bu tavrina ondan sonra pek cok yazar tarafindan ovgude bulunulmustur MO 274 te ucuncu kez konsul secilmistir Bunun ardindan tahakkume devam eden Lukanlar Samnitler ve Brutyalilar a karsi yapilan savaslarin basinda komutanlik yapmistir Savasin sona ermesiyle Dentatus yasaminin geri kalanini gecirmeyi planladigi Sabinlerin topraklarinda bulunan ciftligine cekilmistir Cok gecmeden MO 272 de censor olarak gorevlendirilmistir MO 272 de censorlugu sirasinda Aniene nehrinden kente su tasiyan bir su kemeri insa ettirmistir Masraflari ise Pirus a karsi yaptigi savastan kazandigi ganiimetler ile karsilamistir Bundan iki yil sonra su kemerinin insasini denetleme gayesiyle mufettis olarak atanmistir fakat atandiktan 5 gun sonra olmustur Is basinda olmek devlet adamlarinin onurlari arasinda onemli bir yere sahiptir Bu olum sekli onun son nefesine kadar devlet icin hizmet ettiginin bir gostergesidir Bazi kaynaklara gore oldugunde o derecede fakirdi ki devlet Dentatus un kizi icin ailenin hazirlamasi gereken ceyizi hazirlamak durumunda kalmistir Bu anekdot Dentatus un yasadigi donemde devletin kizi icin ceyiz hazirlamasinin fakirlige isaret etmemesi en muhtemel olandir Cunku devlet Dentatus un babasinin erdemlerini onurlandirma gayesiyle de ceyizi hazirlamis olabilir Dolayisiyla bu soylentinin yanlis olmasi yuksek ihtimal dahilindedir MirasiDentatus un Samnitlerin hediyelerini reddederken bir tasviri Johann Georg PlatzerDentatus un Samnitlerin hediyelerini reddederken tasviri Peyron Dentatus Antik Roma nin en asil adamlarindan biri olarak kabul edilmistir yuksek toplumsal statusunu olmasina ragmen asketist bir yasam bicimi belirlemistir vatanina buyuk hizmetler sunarak son derece mutevazi bir yasam tarzi surdurmustur Vataninin refahi ve ustun cesareti sebebiyle mukemmel bir ornek olarak kabul edilirdi Bu sebeple ve siklikla Dentatus ile karistirilir gibi diger buyuk isimlerle birlikte sevgi ve saygiyla anildi Kaynaklar Dentatus un erdemliligine dair cesitli ornekler sunmaktadir Hakkinda oldukca bilinen bir anekdota gore Samnitler Dentatus a oldukca pahali hediyelerle birlikte bir elcilik heyeti gonderdiler Elciler geldigi sirada Dentatus ocagin basinda bir tencerede salgam kavuruyordu Ardindan Samnitlere aksam yemegini bu tur yiyeceklerden yapabiliyorken paraya ihtiyaci olmadigi yaniti verdi Ve elcilerin getirdigi hediyeleri Altina sahip olmaktansa altina sahip olanlari yonetmeyi tercih ederim Cunku ben bir para denetcisi olarak paraya sahip olursam paraya sahip olanlari denetleyemem sozleriyle durustlugunu ve ideal Romali anlayisini ortaya koyarak reddetmistir Bu davranisi bircok ressam tarafindan konu alindigi gibi yazarlar tarafindan da referans alinmistir Thomas Moore da Utopya eserinde alinti yapan yazarlardan biri olmasina karsin alintiyi Gaius Fabricius Luscinus a atfederek Dentatus ile karistirmistir Mamafih sair Edmund Spenser tarafindan eserinde Sir Guyon karakterine atfedilerek kullanilmistir Bunun disinda Roma ordularinin komutani olarak sefere ciktiginda yaninda ikiden fazla seyis bulunmazdi Bu gosteris ve satafat meraklisi bir devlet gorevlisi olmadiginin belirgin bir gostergesidir Sabinlerin fethinden sonra Sabin topraklari halk arasinda paylastirilirken diger askerlerden fazla toprak almayi reddetmistir Bu erdemli hareketinden oturu Roma devleti tarafindan bir ev ve bir miktarda para ile odullendirilmeye layik gorulmustur Orduyu tesekkul ederken siki vergi politikalari yuruttugu soylenenler arasindadir Kaynaklarda gecen bir anekdota gore Roma ya hizmet etmeyi reddeden bir Romalinin mallarina el koyup mallarini satmistir Bunun ardindan bahsi gecen kisi mallarinin satilmasina itiraz edince Dentatus onu da bir mal gibi satmistir Dentatus Latin edebiyatinda daima Roma sadeliginin ve tutumlulugunun en asil ornegi olarak ovulmus ve yasamaya devam etmistir Kaynakca a b University of Toronto Press Ingilizce s 13 16 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Plinius Natural History 7 68 7 15 Cicero Brutus 55 The Magistrates of the Roman Republic American Philological Association 1951 reprinted 1986 vol 1 pp 174 175 other dates and offices for Dentatus pp 183 184 188 195 196 198 vol 2 p 558 a b Cicero De senectute 55 Livy Periocha 11 Columella book 1 preface 14 Valerius Maximus 4 3 5 Florus 1 10 2 3 11 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Apuleius Apologia 17 Latince 3 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Cassius Dio frg 36 33 Eutropius 2 9 3 Orosius 3 22 1 25 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2024 a b Polyb 2 21 7 16 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Polybius 2 20 1 3 Polybius 2 20 6 a b Plutarchos Moralia 194e Columella I 3 10 s 51 29 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Plinius Liber XVIII 18 Frontinus Strategemata IV 3 12 Ingilizce Erisim tarihi 16 Mayis 2024 LacusCurtius Pliny the Elder s Natural History Book 19 penelope uchicago edu Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Plutarch Life of Cato the Younger penelope uchicago edu 10 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Duumviri aquae perducendae Broughton T Magistrates of the Roman Republic New York American Philological Association 1951 Vol I 600 p Philological Monographs James Hall 1996 Dzhejms Holl 1996 Slovar syuzhetov i simvolov v iskusstve Rusca s 656 a b Valeri Maximi Factorum et Dictorum Memorabilium IV 3 5 Latince Erisim tarihi 16 Mayis 2024 Thomas Moore Utopya I For it is against the dignity of a king to have rule over beggars but rather over rich and wealthy men Of this mind was the hardy and courageous Fabricius when he said that he had rather be a ruler of rich men than be rich himself The Faerie Queene II VII 33 I in arms and in achievements brave Do rather choose my flitting hours to spend And to be Lord of those that riches have Than them to have myself and be their servile slave Grover Cleveland Smith Notes And Queries Rutgers University New Brunswick New Jersey February 8 1947 s 62