Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Martenzit, çelik kristal yapının çok sert bir şeklidir . Adını Alman metalurji uzmanı Adolf Martens' ten almıştır . Benzetme yoluyla bu terim, difüzyonsuz dönüşümle oluşturulan herhangi bir kristal yapıya da atıfta bulunabilmektedir.
Özellikleri
Martenzit, karbon çeliklerinde, demirin östenit formunun o kadar yüksek bir hızda soğutulması ile oluşur ki, karbon atomlarının sementit (Fe3C) oluşturmak için kristal yapıdan yeterince büyük miktarlarda difüze etmek için zamanı olmamaktadır. Östenit, katı bir demir ve alaşım elementleri çözeltisi olan gama fazlı demirdir (γ-Fe) . Su vermenin bir sonucu olarak, yüzey merkezli kübik östenit, karbon ile aşırı doygun olan martenzit adı verilen oldukça gergin hacim merkezli tetragonal forma dönüşmektedir. Ortaya çıkan deformasyonlar, çeliklerin birincil güçlendirme mekanizması olan çok sayıda dislokasyon üretmektedir. Perlitik bir çeliğin en yüksek sertliği 400 Brinell' dir, martenzit ise 700 Brinell'e ulaşmaktadır.
Martenzitik reaksiyon, östenit martenzit başlangıç sıcaklığına (Ms) ulaştığında soğutma sırasında başlamaktadır ve ana östenit mekanik olarak kararsız hale gelmektedir. Numune soğutuldukça, östenitin giderek daha büyük bir yüzdesi, dönüşümün tamamlandığı daha düşük dönüşüm sıcaklığı Mf' ye ulaşılana kadar martenzite dönüşmektedir.
Martenzit oluşturmak için çok hızlı bir su verme esastır.
%0-0,6 karbonlu çelik için martenzit çıta görünümündedir ve çıta martenziti olarak adlandırılmaktadır. % 1'den fazla karbon içeren çelik için, plaka martenziti adı verilen plaka benzeri bir yapı oluşturacaktır. Bu iki yüzde arasında, tanelerin fiziksel görünümü ikisinin karışımıdır.
Kalan östenit miktarı arttıkça martenzitin gücü azalmaktadır. Soğutma hızı kritik soğutma hızından daha yavaş ise, Ms sıcaklığına ulaşılana kadar tanelere dönüşeceği tane sınırlarından başlayarak bir miktar perlit oluşmaktadır, daha sonra kalan östenit çelikteki ses hızının yaklaşık yarısı kadar martenzite dönüşmektedir.
Bazı alaşımlı çeliklerde, çeliğin Ms sıcaklığında çalıştırılarak Ms' nin altına soğutularak ve daha sonra plastik deformasyonlarla orijinalin % 20 ila % 40'ı arasında enine kesit alanı azaltılarak martenzit oluşturulmaktadır.
Martenzit fazının büyümesi çok az termal aktivasyon enerjisi gerektirmektedir, çünkü süreç, atomik pozisyonların ince fakat hızlı yeniden düzenlenmesiyle sonuçlanan difüzyonsuz bir dönüşümdür ve kriyojenik sıcaklıklarda bile meydana geldiği bilinmektedir.
Martenzit, östenitten daha düşük bir yoğunluğa sahiptir, bu nedenle martenzitik dönüşüm, göreceli bir hacim değişikliği ile sonuçlanmaktadır.
Hacim değişikliğinden çok daha önemli olan, yaklaşık 0.26 büyüklüğünde olan ve martenzit plakalarının şeklini belirleyen kayma şekil değiştirmesidir.
Martenzit, bir denge fazı olmadığı için demir-karbon sisteminin denge faz diyagramında gösterilmemiştir. Denge fazları, difüzyon için yeterli zamana izin veren yavaş soğutma hızları ile oluşurken, martenzit genellikle çok yüksek soğutma hızları ile oluşturulmaktadır. Kimyasal süreçler (dengeye ulaşma) daha yüksek sıcaklıkta hızlandığından, martenzit ısı uygulamasıyla kolayca yok edilmektedir. Bu işleme temperleme denilmektedir. Bazı alaşımlarda, sementit çekirdeklenmesine müdahale eden tungsten gibi elementler eklenerek etki azaltılmaktadır, ancak çoğu zaman çekirdeklenmenin gerilimleri azaltmak için ilerlemesine izin verilmektedir. Su vermenin kontrol edilmesi zor olabileceğinden, birçok çeliğe aşırı miktarda martenzit üretmek için su verilmektedir, ardından amaçlanan uygulama için tercih edilen yapı elde edilene kadar konsantrasyonunu kademeli olarak azaltmak için temperlenmektedir. Martenzitin iğne benzeri mikro yapısı, malzemenin kırılgan davranışına yol açmaktadır. Çok fazla martenzit çeliği kırılgan bırakmaktadır; çok azı yumuşatmaktadır.
Ayrıca bakınız
https://www.youtube.com/watch?v=OQ5lVjYssko 7 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ a b c d Khan, Abdul Qadeer (March 1972) [1972], "3", The effect of morphology on the strength of copper-based martensites (in German and English), 1 (1 ed.), Leuven, Belgium: A.Q. Khan, University of Leuven, Belgium, p. 300
- ^ Marks, Lionel S. (1978). Marks' standard handbook for mechanical engineers. 8th ed. Theodore Baumeister, Eugene A. Avallone, Theodore Baumeister. New York: McGraw-Hill. ISBN . OCLC 4072899.
- ^ a b Wikipedia contributors. (2020, November 30). Martensite. In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 21:36, July 4, 2021, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Martensite&oldid=991477362
- ^ Verhoeven, John D. (2007). Steel metallurgy for the non-metallurgist. Materials Park, OH: ASM International. ISBN . OCLC 647828194.
- ^ Ashby, M. F. (1986). Engineering materials 2 : an introduction to microstructures, processing, and design. 1st ed. 2. M. F. Ashby, David R. H. Jones. Oxford [Oxfordshire]: Pergamon Press. ISBN . OCLC 13455996. 25 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Temmuz 2021.
- ^ Bhadeshia, H. K. D. H. (1987). Worked examples in the geometry of crystals. Londra: Institute of Metals. ISBN . OCLC 15107961.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Martenzit celik kristal yapinin cok sert bir seklidir Adini Alman metalurji uzmani Adolf Martens ten almistir Benzetme yoluyla bu terim difuzyonsuz donusumle olusturulan herhangi bir kristal yapiya da atifta bulunabilmektedir Mikroyapi martenzit gorunumudurOzellikleriMartenzit karbon celiklerinde demirin ostenit formunun o kadar yuksek bir hizda sogutulmasi ile olusur ki karbon atomlarinin sementit Fe3C olusturmak icin kristal yapidan yeterince buyuk miktarlarda difuze etmek icin zamani olmamaktadir Ostenit kati bir demir ve alasim elementleri cozeltisi olan gama fazli demirdir g Fe Su vermenin bir sonucu olarak yuzey merkezli kubik ostenit karbon ile asiri doygun olan martenzit adi verilen oldukca gergin hacim merkezli tetragonal forma donusmektedir Ortaya cikan deformasyonlar celiklerin birincil guclendirme mekanizmasi olan cok sayida dislokasyon uretmektedir Perlitik bir celigin en yuksek sertligi 400 Brinell dir martenzit ise 700 Brinell e ulasmaktadir Martenzitik reaksiyon ostenit martenzit baslangic sicakligina Ms ulastiginda sogutma sirasinda baslamaktadir ve ana ostenit mekanik olarak kararsiz hale gelmektedir Numune sogutuldukca ostenitin giderek daha buyuk bir yuzdesi donusumun tamamlandigi daha dusuk donusum sicakligi Mf ye ulasilana kadar martenzite donusmektedir 870 C den su verilmis 0 35 karbon celigidir Martenzit olusturmak icin cok hizli bir su verme esastir 0 0 6 karbonlu celik icin martenzit cita gorunumundedir ve cita martenziti olarak adlandirilmaktadir 1 den fazla karbon iceren celik icin plaka martenziti adi verilen plaka benzeri bir yapi olusturacaktir Bu iki yuzde arasinda tanelerin fiziksel gorunumu ikisinin karisimidir Kalan ostenit miktari arttikca martenzitin gucu azalmaktadir Sogutma hizi kritik sogutma hizindan daha yavas ise Ms sicakligina ulasilana kadar tanelere donusecegi tane sinirlarindan baslayarak bir miktar perlit olusmaktadir daha sonra kalan ostenit celikteki ses hizinin yaklasik yarisi kadar martenzite donusmektedir Bazi alasimli celiklerde celigin Ms sicakliginda calistirilarak Ms nin altina sogutularak ve daha sonra plastik deformasyonlarla orijinalin 20 ila 40 i arasinda enine kesit alani azaltilarak martenzit olusturulmaktadir Martenzit fazinin buyumesi cok az termal aktivasyon enerjisi gerektirmektedir cunku surec atomik pozisyonlarin ince fakat hizli yeniden duzenlenmesiyle sonuclanan difuzyonsuz bir donusumdur ve kriyojenik sicakliklarda bile meydana geldigi bilinmektedir Martenzit ostenitten daha dusuk bir yogunluga sahiptir bu nedenle martenzitik donusum goreceli bir hacim degisikligi ile sonuclanmaktadir Hacim degisikliginden cok daha onemli olan yaklasik 0 26 buyuklugunde olan ve martenzit plakalarinin seklini belirleyen kayma sekil degistirmesidir Martenzit bir denge fazi olmadigi icin demir karbon sisteminin denge faz diyagraminda gosterilmemistir Denge fazlari difuzyon icin yeterli zamana izin veren yavas sogutma hizlari ile olusurken martenzit genellikle cok yuksek sogutma hizlari ile olusturulmaktadir Kimyasal surecler dengeye ulasma daha yuksek sicaklikta hizlandigindan martenzit isi uygulamasiyla kolayca yok edilmektedir Bu isleme temperleme denilmektedir Bazi alasimlarda sementit cekirdeklenmesine mudahale eden tungsten gibi elementler eklenerek etki azaltilmaktadir ancak cogu zaman cekirdeklenmenin gerilimleri azaltmak icin ilerlemesine izin verilmektedir Su vermenin kontrol edilmesi zor olabileceginden bircok celige asiri miktarda martenzit uretmek icin su verilmektedir ardindan amaclanan uygulama icin tercih edilen yapi elde edilene kadar konsantrasyonunu kademeli olarak azaltmak icin temperlenmektedir Martenzitin igne benzeri mikro yapisi malzemenin kirilgan davranisina yol acmaktadir Cok fazla martenzit celigi kirilgan birakmaktadir cok azi yumusatmaktadir Ayrica bakinizhttps www youtube com watch v OQ5lVjYssko 7 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca a b c d Khan Abdul Qadeer March 1972 1972 3 The effect of morphology on the strength of copper based martensites in German and English 1 1 ed Leuven Belgium A Q Khan University of Leuven Belgium p 300 Marks Lionel S 1978 Marks standard handbook for mechanical engineers 8th ed Theodore Baumeister Eugene A Avallone Theodore Baumeister New York McGraw Hill ISBN 0 07 004123 7 OCLC 4072899 a b Wikipedia contributors 2020 November 30 Martensite In Wikipedia The Free Encyclopedia Retrieved 21 36 July 4 2021 from https en wikipedia org w index php title Martensite amp oldid 991477362 Verhoeven John D 2007 Steel metallurgy for the non metallurgist Materials Park OH ASM International ISBN 978 1 61503 056 9 OCLC 647828194 Ashby M F 1986 Engineering materials 2 an introduction to microstructures processing and design 1st ed 2 M F Ashby David R H Jones Oxford Oxfordshire Pergamon Press ISBN 0 08 032531 9 OCLC 13455996 25 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Temmuz 2021 Bhadeshia H K D H 1987 Worked examples in the geometry of crystals Londra Institute of Metals ISBN 0 904357 94 5 OCLC 15107961