MEDLINE (), 1950 yılına kadar uzanan gazete ve dergi makalelerine yapılmış atıflara ait bir bibliyografik veri tabanıdır. Veritabanı, klinik tıp ve biyomedikal araştırmalarına ait 4,600’den fazla uluslararası yayını içermekte olup, aynı zamanda diş hekimliği, hemşirelik, kimya, farmakoloji, biyoloji, fizik, beslenme, sağlık teslimat, psikiyatri, psikoloji, çevre sağlığı, sosyal bilimler ve eğitim konularını da kapsar. Medline veritabanı, kayıtlardan oluşan koleksiyonu tarama özelliğine sahip olmanın yanı sıra, 13 milyon’dan daha fazla atıfı içerdiği için de etkili bir biçimde tarama yapmak önemlidir.
MEDLINE tarafından bedava bir arayüz olarak sağlanan PubMed veritabanı, fen bilimlerine ait yayınlar kadar MEDLINE içindeki bibliyografik bilgilere erişimi de mümkün kılmaktadır. Bunun yanında bu arayüz Biyoteknoloji Ulusal Bilgi Merkezi (NCBI)’nin Entrez erişim sistemindekiler dahil, bütünleşik moleküler biyoloji veritabanlarına erişimi sağlamaktadır. PubMed bakım ve güncelleştirimleri haftalık olarak Birleşik Devletler’deki Ulusal Tıp Kütüphanesi (NLM) tarafından gerçekleştirilmektedir.
MEDLINE’ın nasıl çalıştığı anlamak için tarama sırasında gerçekleşen genel problemler vardır. Bu problemler bilinen bir çalışmanın aranmasından MEDLINE’ın kullanıcıların ihtiyaçlarına karşılık verememesine kadar uzanmaktadır. Çevrimiçi ve CD-ROM MEDLINE kullanımlarında Ovid Teknolojisi (ovid)’den yararlanılmakta olup, ovid yazılımı tarama sırasında sonek (suffix) kullanımı ile kullanıcıların işini kolaylaştırmaktadır.
Veritabanı
Medline giriş kısmında da belirtildiği üzere; tıp, dişçilik ve sağlık bilimleri ile ilgili makalelere olan atıfları içeren geniş bir bibliyografik veritabanıdır. (NLM Systems17 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Feb 2007)Önceleri 195 ve sonrasını kapsayan veritabanı artık 1950 lere dek genişletilmiştir. available17 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Veritabanına Pubmed arayüzünden ulaşılabilmektedir. Yeni alıntılar Salı-Cuma arasında eklenir.
Kütüphaneler’in raflarında tıp ile ilgili yer alan makalelerin sayısı 10 milyondan fazladır. Bu makalelerin 1/3’i Birleşik Devletler’in Ulusal Tıp Kütüphanesi(National Library of Medicine) tarafından sağlanan Medline veritabanı’nda yer almaktadır. Medline veritabanı, hangi kurum tarafından sağlanırsa sağlansın aynı işlevlere sahiptir. Ancak sorgulamalar kullanılan yazılımlara göre değişiklik göstermektedir. Çevrimiçi ve CD-ROM Medline sağlayıcıları Ovid Teknolojileri (ovid) ve Silver Platter Information (WinSPIRS) yazılımlarını kullanmaktadırlar.
Makaleler iki yol ile bulunabilir. İlki: başlık’daki, abstrakttaki, yazar ve araştırmanın yapılmış olduğu kuruluş adları’ndaki kelimeler dahil taramanın gerçekleştirilmesi ve ikincisi: tıp başlıklarını veren denetimli kavramsal dizin olan ve Tıbbi konu başlıkları terimleri olarak da bilinen MeSH ile gerçekleştirilir.
Medline listeleri’nde makaleler’in tam metin versiyonlarını içermemektedir. Ancak her makale abstraktı’nın yanında SFX sekmesi yer almaktadır. Bu sekmeye seçildiğinde istenilen makale’nin tam metnine erişim mümkün kılınmaktadır. Peki SFX nedir ve nasıl çalışır?
SFX, makalelerin özleri ve atıflarından yola çıkarak, elektronik ortamdaki tam metin ve basılı kopyaları veren yayınlara erişimi sağlayan bir bağlantıdır. Bu bağlantı Lehigh Kütüphaneleri tarafından sağlanmaktadır. Eğer istenilen makale’nin elektronik tam metni kullanımda değil ise, basılı kopyalara ya da elektronik abstrakt ve kütüphaneler arası ödünç alma isteği oluşturmak üzere SFX Kütüphane kataloğuna bağlanarak kullanıcılara farklı alternatifler sunmaktadır. Makaler özleri’nin bulunduğu sayfada SFX ikonunu görüyorsak, diyebiliriz ki bir index içinde atıf yapılmış makale için SFX girişi ya da Lehigh kütüphaneleri bağlantıları bulunmaktadır. SFX yapısı birçok veritabanı’nda bulunmaktadır.
Medline, her şeyi içermeyebilir. Bu yüzden kullanıcılar ihtiyaçlarını Embase gibi diğer veritabanlarından da sağlayabilirler. Kitaplar ortaya konulan bilginin paylaşımında iyi birer temsilcidirler. Ancak, güncel gelişmeler, üstün fikirlerin takip edilmesi, sorunlar ve tıbbi müdahaleler hakkında yeni araştırma ve bilgilere ulaşmak için, kullanıcıların makalelere ihtiyaçları vardır.
Medline yalnızca makalelere yapılmış atıfları listelerken, CINAHL gibi diğer veritabanları birçok farklı materyali bünyesinde barındırmaktadır.
Dünya’nın biyomedikal literatürüne yönelik hazırlanmış olan MEDLINE, PubMed’in ana parçasıdır. Duyarlı bir şekilde hazırlanmış olan MEDLINE’da her bir makale ve birçok farklı türdeki basım manuel olarak Tıbbi Konu Başlıkları Listesi (MeSH) altında indekslenir. Medline’ın olmazsa olmaz amacı etkili bir tarama gerçekleştirmesidir. Her türlü sağlık alanında çalışan profesyoneller, tıp öğrencileri ya da araştırmacılar bu veritabanından verimli bir şekilde yararlanabilir.
Listeleme
MEDLINE bilgi toplamak için kullanmaktadır. gibi bazı MEDLINE arama motorları makalelerin özetlerini, başlıklarını, yayın tarihlerini, yazarlarını kaydetmektedir. Ayrıca sözcük içeriğine göre benzer makaleleri de gösterebilmektedir.
Etki
MEDLINE dünyanın dört bir yanından ve biyomedikal araştırmacıları için önemli bir bilgi kaynağıdır. ve diğer bazı veritabanlarıyla birlikte MEDLINE, sürecini kolaylaştırmaktadır. Günümüzde yayınlanan birçok MEDLINE'a dayalıdır. Dahası, MEDLINE araştırmacıların yayın yapmak isteyebilecekleri dergileri tanımalarına olanak sağlamıştır. Hiçbir araştırmacı MEDLINE'da kaydı tutulmayan bir dergide yayın yapmak istemez, çünkü o zaman diğer araştırmacılar onların çalışmalarını bulamaz ve alıntı yapamazlar.
Yayınların birikimi
MEDLINE'da önde gelen 5000 biyomedikal dergisindeki makaleler endekslenmektedir. Endekslenecek dergilerin seçimi Literatür Seçim Teknik Komitesi (Literature Selection Technical Review Committee, LSTRC16 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .) tarafından yapılmaktadır. Bilimsel kalite esastır, yeni yayınlar hemen eklenmez.
PubMed'in Yayınlar Veritabanı [1]17 Kasım 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . resmî siteleri ve resmî kısaltmaları da dahil olmak üzere PubMed'de listelenen yayınlara ilişkin ayrıntılı bilgiler içerir.
Kullanımı
MEDLINE'da etkili bir biçimde araştırma yapmayı öğrenmek biraz zaman alabilir, yeni kullanıcılar bazen basit bir aramanın sonucunda ortaya çıkan makale kalabalığı karşısında şaşkına dönebilirler. Binlerce makalenin hepsinin aramanın amacına yönelik olması beklenemez.
PubMed'in bazı resmî yardım dosyaları16 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bulunmaktadır. Web'de Google araması yapmanın aksine, etkili PubMed araması yapmak zamanla kazanılan bir beceridir. Aramanın kalitesini artırmanın iyi yollarından biri MeSH veritabanını16 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde . kullanmaktır.
Çevrimiçi erişim
- PubMed
- - PubMed/MEDLINE içinde arayüzüyle gezinmek için.
- MEDSUM11 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - PubMed/MEDLINE özetleme aracı. Çok detaylı özellikleri bulunmakta.
- - ve kullanarak PubMed'de gezintisi.
- - Medical Subject Headings kullanarak PubMed araştırması.
- Authoratory25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - PubMed yazarları hakkında detaylı bilgiler,birlikte yazdıkları yazarlar, birlikte çalıştıkları konularla ilgili bilgiler.
- - PubMed için alternatif bir arayüz.
- - MEDLINE veritabanında kelime taraması.
- BIOWIZARD6 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Digg-benzeri bir MeSH arama motoru.
- CureHunter4 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - MeSH ontolojisini kullanarak ilaç, tedavi ve hastalıklar arasındaki ilişkileri araştırmak için.
- Medscape
- - MEDLINE için kelime-tarama motoru.
- Unbound MEDLINE24 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Kablosuz aygıtlar ya da PDA'da klinisyen dostu MEDLINE Araması.
- - Ücretsiz web tabanlı alternatif MEDLINE arama motoru.
- - açık kaynaklı biyomedikal arama motoru.
Ayrıca bakınız
- Medical Subject Headings
- MedlinePlus — sağlıkla ilgili bir veritabanı.
- PubChem — online ücretsiz kimya veritabanı.
Kaynakça
- ^Journals Database17 Kasım 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., MEDLINE.
Dış bağlantılar
- Entrez/PubMed24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (ayrıca kısa bağlantısı da var : http://pubmed.gov16 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- Veritabanında araştırma15 Haziran 1997 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tüm veritabanı Entrez ile araştırılabilir. 22 Kasım 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- PubMed Tutorials28 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- MeSH veritabanı16 Aralık 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Medline page16 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - MEDLINE Journal Selection
- ilgili kitaplar.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
MEDLINE 1950 yilina kadar uzanan gazete ve dergi makalelerine yapilmis atiflara ait bir bibliyografik veri tabanidir Veritabani klinik tip ve biyomedikal arastirmalarina ait 4 600 den fazla uluslararasi yayini icermekte olup ayni zamanda dis hekimligi hemsirelik kimya farmakoloji biyoloji fizik beslenme saglik teslimat psikiyatri psikoloji cevre sagligi sosyal bilimler ve egitim konularini da kapsar Medline veritabani kayitlardan olusan koleksiyonu tarama ozelligine sahip olmanin yani sira 13 milyon dan daha fazla atifi icerdigi icin de etkili bir bicimde tarama yapmak onemlidir MEDLINE tarafindan bedava bir arayuz olarak saglanan PubMed veritabani fen bilimlerine ait yayinlar kadar MEDLINE icindeki bibliyografik bilgilere erisimi de mumkun kilmaktadir Bunun yaninda bu arayuz Biyoteknoloji Ulusal Bilgi Merkezi NCBI nin Entrez erisim sistemindekiler dahil butunlesik molekuler biyoloji veritabanlarina erisimi saglamaktadir PubMed bakim ve guncellestirimleri haftalik olarak Birlesik Devletler deki Ulusal Tip Kutuphanesi NLM tarafindan gerceklestirilmektedir MEDLINE in nasil calistigi anlamak icin tarama sirasinda gerceklesen genel problemler vardir Bu problemler bilinen bir calismanin aranmasindan MEDLINE in kullanicilarin ihtiyaclarina karsilik verememesine kadar uzanmaktadir Cevrimici ve CD ROM MEDLINE kullanimlarinda Ovid Teknolojisi ovid den yararlanilmakta olup ovid yazilimi tarama sirasinda sonek suffix kullanimi ile kullanicilarin isini kolaylastirmaktadir VeritabaniMedline giris kisminda da belirtildigi uzere tip discilik ve saglik bilimleri ile ilgili makalelere olan atiflari iceren genis bir bibliyografik veritabanidir NLM Systems17 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Feb 2007 Onceleri 195 ve sonrasini kapsayan veritabani artik 1950 lere dek genisletilmistir available17 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Veritabanina Pubmed arayuzunden ulasilabilmektedir Yeni alintilar Sali Cuma arasinda eklenir Kutuphaneler in raflarinda tip ile ilgili yer alan makalelerin sayisi 10 milyondan fazladir Bu makalelerin 1 3 i Birlesik Devletler in Ulusal Tip Kutuphanesi National Library of Medicine tarafindan saglanan Medline veritabani nda yer almaktadir Medline veritabani hangi kurum tarafindan saglanirsa saglansin ayni islevlere sahiptir Ancak sorgulamalar kullanilan yazilimlara gore degisiklik gostermektedir Cevrimici ve CD ROM Medline saglayicilari Ovid Teknolojileri ovid ve Silver Platter Information WinSPIRS yazilimlarini kullanmaktadirlar Makaleler iki yol ile bulunabilir Ilki baslik daki abstrakttaki yazar ve arastirmanin yapilmis oldugu kurulus adlari ndaki kelimeler dahil taramanin gerceklestirilmesi ve ikincisi tip basliklarini veren denetimli kavramsal dizin olan ve Tibbi konu basliklari terimleri olarak da bilinen MeSH ile gerceklestirilir Medline listeleri nde makaleler in tam metin versiyonlarini icermemektedir Ancak her makale abstrakti nin yaninda SFX sekmesi yer almaktadir Bu sekmeye secildiginde istenilen makale nin tam metnine erisim mumkun kilinmaktadir Peki SFX nedir ve nasil calisir SFX makalelerin ozleri ve atiflarindan yola cikarak elektronik ortamdaki tam metin ve basili kopyalari veren yayinlara erisimi saglayan bir baglantidir Bu baglanti Lehigh Kutuphaneleri tarafindan saglanmaktadir Eger istenilen makale nin elektronik tam metni kullanimda degil ise basili kopyalara ya da elektronik abstrakt ve kutuphaneler arasi odunc alma istegi olusturmak uzere SFX Kutuphane kataloguna baglanarak kullanicilara farkli alternatifler sunmaktadir Makaler ozleri nin bulundugu sayfada SFX ikonunu goruyorsak diyebiliriz ki bir index icinde atif yapilmis makale icin SFX girisi ya da Lehigh kutuphaneleri baglantilari bulunmaktadir SFX yapisi bircok veritabani nda bulunmaktadir Medline her seyi icermeyebilir Bu yuzden kullanicilar ihtiyaclarini Embase gibi diger veritabanlarindan da saglayabilirler Kitaplar ortaya konulan bilginin paylasiminda iyi birer temsilcidirler Ancak guncel gelismeler ustun fikirlerin takip edilmesi sorunlar ve tibbi mudahaleler hakkinda yeni arastirma ve bilgilere ulasmak icin kullanicilarin makalelere ihtiyaclari vardir Medline yalnizca makalelere yapilmis atiflari listelerken CINAHL gibi diger veritabanlari bircok farkli materyali bunyesinde barindirmaktadir Dunya nin biyomedikal literaturune yonelik hazirlanmis olan MEDLINE PubMed in ana parcasidir Duyarli bir sekilde hazirlanmis olan MEDLINE da her bir makale ve bircok farkli turdeki basim manuel olarak Tibbi Konu Basliklari Listesi MeSH altinda indekslenir Medline in olmazsa olmaz amaci etkili bir tarama gerceklestirmesidir Her turlu saglik alaninda calisan profesyoneller tip ogrencileri ya da arastirmacilar bu veritabanindan verimli bir sekilde yararlanabilir ListelemeMEDLINE bilgi toplamak icin kullanmaktadir gibi bazi MEDLINE arama motorlari makalelerin ozetlerini basliklarini yayin tarihlerini yazarlarini kaydetmektedir Ayrica sozcuk icerigine gore benzer makaleleri de gosterebilmektedir EtkiMEDLINE dunyanin dort bir yanindan ve biyomedikal arastirmacilari icin onemli bir bilgi kaynagidir ve diger bazi veritabanlariyla birlikte MEDLINE surecini kolaylastirmaktadir Gunumuzde yayinlanan bircok MEDLINE a dayalidir Dahasi MEDLINE arastirmacilarin yayin yapmak isteyebilecekleri dergileri tanimalarina olanak saglamistir Hicbir arastirmaci MEDLINE da kaydi tutulmayan bir dergide yayin yapmak istemez cunku o zaman diger arastirmacilar onlarin calismalarini bulamaz ve alinti yapamazlar Yayinlarin birikimiMEDLINE da onde gelen 5000 biyomedikal dergisindeki makaleler endekslenmektedir Endekslenecek dergilerin secimi Literatur Secim Teknik Komitesi Literature Selection Technical Review Committee LSTRC16 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde tarafindan yapilmaktadir Bilimsel kalite esastir yeni yayinlar hemen eklenmez PubMed in Yayinlar Veritabani 1 17 Kasim 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde resmi siteleri ve resmi kisaltmalari da dahil olmak uzere PubMed de listelenen yayinlara iliskin ayrintili bilgiler icerir KullanimiMEDLINE da etkili bir bicimde arastirma yapmayi ogrenmek biraz zaman alabilir yeni kullanicilar bazen basit bir aramanin sonucunda ortaya cikan makale kalabaligi karsisinda saskina donebilirler Binlerce makalenin hepsinin aramanin amacina yonelik olmasi beklenemez PubMed in bazi resmi yardim dosyalari16 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde bulunmaktadir Web de Google aramasi yapmanin aksine etkili PubMed aramasi yapmak zamanla kazanilan bir beceridir Aramanin kalitesini artirmanin iyi yollarindan biri MeSH veritabanini16 Aralik 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde kullanmaktir Cevrimici erisimPubMed PubMed MEDLINE icinde arayuzuyle gezinmek icin MEDSUM11 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde PubMed MEDLINE ozetleme araci Cok detayli ozellikleri bulunmakta ve kullanarak PubMed de gezintisi Medical Subject Headings kullanarak PubMed arastirmasi Authoratory25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde PubMed yazarlari hakkinda detayli bilgiler birlikte yazdiklari yazarlar birlikte calistiklari konularla ilgili bilgiler PubMed icin alternatif bir arayuz MEDLINE veritabaninda kelime taramasi BIOWIZARD6 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Digg benzeri bir MeSH arama motoru CureHunter4 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MeSH ontolojisini kullanarak ilac tedavi ve hastaliklar arasindaki iliskileri arastirmak icin Medscape MEDLINE icin kelime tarama motoru Unbound MEDLINE24 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kablosuz aygitlar ya da PDA da klinisyen dostu MEDLINE Aramasi Ucretsiz web tabanli alternatif MEDLINE arama motoru acik kaynakli biyomedikal arama motoru Ayrica bakinizMedical Subject Headings MedlinePlus saglikla ilgili bir veritabani PubChem online ucretsiz kimya veritabani Kaynakca Journals Database17 Kasim 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde MEDLINE Dis baglantilarEntrez PubMed24 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde ayrica kisa baglantisi da var http pubmed gov16 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Veritabaninda arastirma15 Haziran 1997 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tum veritabani Entrez ile arastirilabilir 22 Kasim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde PubMed Tutorials28 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde MeSH veritabani16 Aralik 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde Medline page16 Eylul 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde MEDLINE Journal Selection ilgili kitaplar