Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Melioidoz, Burkholderia pseudomallei adı verilen gram negatif bir bakterinin neden olduğu bulaşıcı bir enfeksiyon hastalığıdır.B. pseudomallei'ye maruz kalan çoğu insan genellikle hiçbir semptom göstermez ancak semptom gösterenlerde ateş ve cilt değişiklikleri gibi hafif belirtilerden şiddetli zatürre, apseler ve septik şok gibi ölüme neden olabilecek belirtiler ve semptomlar görülebilir. Melioidoz hastalarının yaklaşık %10'u iki aydan uzun süren "kronik melioidoz" olarak adlandırılan semptomlar geliştirir.
Etken bakteri insanlara kontamine toprak veya su ile temas yoluyla geçer. Bakteriler vücuda yaralar, soluma veya yutma yoluyla girer. İnsandan insana veya hayvandan insana bulaşma son derece nadirdir. Enfeksiyon Güneydoğu Asya'da, özellikle kuzeydoğu Tayland ve kuzey Avustralya'da endemiktir. Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ılıman ülkelerde görülen vakalar genellikle melioidozun endemik olduğu ülkelerden gelmektedir. Melioidozun belirti ve semptomları tüberküloza benzediğinden yanlış tanı yaygındır. Tanı genellikle enfekte kişinin kanından veya balgam ve idrar gibi diğer vücut sıvılarından B. pseudomallei'nin üretilmesiyle konur. Hastalar öncelikle intravenöz antibiyotikler (en yaygın olarak seftazidim ) ile tedavi edilir, ardından birkaç aylık ko-trimoksazol tedavisi uygulanır. Gelişmiş sağlık sistemine sahip ülkelerde hastaların yaklaşık %10'u hastalıktan ölmektedir. Az gelişmiş ülkelerde ölüm oranı %40'a ulaşabilmektedir.
2016 yılında yayınlanan bir matematiksel modele göre yılda yaklaşık 165.000 kişiye melioidoz bulaşmaktadır ve bunların yaklaşık 89.000'i ölümle sonuçlanmaktadır.Diyabetönemli bir risk faktörüdür. Melioidoz vakalarının yarısından fazlası diyabetli kişilerdir. Fazla yağışlar ve fırtına gibi şiddetli hava olayları endemik bölgelerde melioidoz vakalarını arttırmaktadır.
Belirti ve bulgular
Akut
Genellikle semptom görülmez. Akut melioidozun ortalama kuluçka süresi 9 gündür (aralık 1-21 gün). Bununla birlikte suda boğulma tehlikesi yaşayanlar için melioidoz semptomları 24 saat içinde ortaya çıkabilir. Etkilenenler pnömonili veya pnömonisiz sepsis semptomları veya lokalize apse veya diğer enfeksiyon odakları ile başvururlar. Özgün olmayan belirti ve bulguların varlığı hastalığın "büyük taklitçi" olarak adlandırılmasına neden olmuştur.
Enfeksiyonun seyrine bağlı olarak farklı bulgular ortaya çıkar. Enfekte olanların yaklaşık %1 ila % 5'i beyin iltihabı veya beyin apsesi geliştiri; %14 ila 28'i piyelonefrit, böbrek apsesi veya prostat apsesi geliştirir; %0 ila %30 boyun veya tükürük bezi apsesi geliştirir; %10 ila 33'ü karaciğer, dalak veya paraintestinal apseler geliştirir; %4 ila 14'ü septik artrit ve osteomiyelit geliştirir. Nadir görülen belirtiler arasında tüberküloza benzeyen lenf nodu hastalığı,mediastinal kitleler, perikardiyal efüzyon, mikotik anevrizma, ve pankreas iltihabı yer alır. Ensefalomiyelit risk faktörü olmayan kişilerde de ortaya çıkabilir. Melioidoz ensefamiyelitli hastalarda normal bilgisayarlı tomografi (BT) bulguları görülebilir ancak beyin sapı ve omuriliğe uzanan manyetik rezonans görüntüleme (MRI) saptanabilirler. Klinik belirtiler içinde tek taraflı üst motor nöron hastalığı, serebellar belirtiler ve kraniyal sinir felçleri (VI, VII sinir felçleri ve bulbar felç) yer alır. Bazı vakalar tek başına flask felç ile başvurmaktadır. Kuzey Avustralya'da yapılan çalışmalarda ensefalomiyelitli tüm melioidoz vakalarında beyin omurilik sıvısında (BOS) artmış sayıda lökosit, çoğunlukla mononükleer hücreler ve yüksek BOS proteini saptanmıştır.
Kronik
Kronik melioidoz genellikle iki aydan uzun süren semptomlarla tanımlanır ve hastaların yaklaşık %10'unda görülür. Klinik belirtiler arasında tüberkülozu taklit edebilen kanlı balgam, ateş, kilo kaybı, öksürük bulunur. Ek olarak birden fazla vücut bölgesinde uzun süredir devam eden apseler de görülebilir. Bununla birlikte melioidozun neden olduğu pnömoni, tüberkülozun aksine, akciğerlerde nadiren skarlaşmaya ve kireçlenmeye neden olur.
Eş anlamlılar
- Pseudoglander
- Whitmore hastalığı (hastalığı ilk tanımlayan Kaptan Alfred Whitmore'a ithafen)
- Nightcliff bahçıvan hastalığı (Nightcliff, melioidozun endemik olduğu Avustralya, Darwin'in bir banliyösüdür)
- Çeltik tarlası hastalığı
- Morphia enjektör septisemisi
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n "Melioidosis". Nature Reviews. Disease Primers. 4: 17107. February 2018. doi:10.1038/nrdp.2017.107. (PMC) 6456913 $2. (PMID) 29388572.
- ^ a b c d "Melioidosis: evolving concepts in epidemiology, pathogenesis, and treatment". Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine. 36 (1): 111-125. February 2015. doi:10.1055/s-0034-1398389. (PMID) 25643275.
- ^ a b c d "Melioidosis: a review". Rural and Remote Health. 14 (4): 2763. 30 Ekim 2014. doi:10.22605/RRH2763. (PMID) 25359677.
- ^ "Predicted global distribution of Burkholderia pseudomallei and burden of melioidosis". Nature Microbiology. 1 (1): 15008. January 2016. doi:10.1038/nmicrobiol.2015.8. (PMC) 4746747 $2. (PMID) 26877885.
- ^ a b c d e f g Chieng, Raymond (2022). "Melioidosis". WikiJournal of Medicine. 9 (1): 4. doi:10.15347/WJM/2022.004. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
- ^ Currie BJ (2015). "Burkholderia pseudomallei and Burkholderia mallei: Melioidosis and Glanders". Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and Practice of Infectious Diseases. 8th. Elsevier. ss. 2541-2549. doi:10.1016/B978-1-4557-4801-3.00223-X. ISBN .
- ^ a b c "Human Melioidosis". Clinical Microbiology Reviews. 33 (2). March 2020. doi:10.1128/CMR.00006-19. (PMC) 7067580 $2. (PMID) 32161067.
- ^ Chai LYA; Fisher D (1 Ağustos 2018). "Earth, wind, rain, and melioidosis". The Lancet Planetary Health. 2 (8): 329-330. doi:10.1016/S2542-5196(18)30165-7. (PMID) 30082045. Yazar eksik
|soyadı2=() - ^ Whitmore A (1912). "A Hitherto Undescribed Infective Disease in Rangoon". Indian Medical Gazette. 47 (7): 262-267. (PMC) 5168169 $2. (PMID) 29005374.
- ^ Barker A (19 Haziran 2005). . Australian Broadcasting Corporation. 7 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2007.
- ^ Orellana C (November 2004). "Melioidosis strikes Singapore". The Lancet Infectious Diseases. 4 (11): 655. doi:10.1016/S1473-3099(04)01190-9. (PMID) 15534940.
- ^ Stevenson AC (June 1916). "Morphia injector's septicæmia (Whitmore's Disease)". Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene. 9 (7): 218-219. doi:10.1016/S0035-9203(16)90035-X. 7 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Ekim 2022.
Dış bağlantılar
| Sınıflandırma | D
|
|---|
- Resource Center for melioidosis 15 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- genomları ve ilgili bilgiler, NIAID 26 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . tarafından finanse edilen bir Biyoinformatik Kaynak Merkezi olan PATRIC'te 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Melioidoz Burkholderia pseudomallei adi verilen gram negatif bir bakterinin neden oldugu bulasici bir enfeksiyon hastaligidir B pseudomallei ye maruz kalan cogu insan genellikle hicbir semptom gostermez ancak semptom gosterenlerde ates ve cilt degisiklikleri gibi hafif belirtilerden siddetli zaturre apseler ve septik sok gibi olume neden olabilecek belirtiler ve semptomlar gorulebilir Melioidoz hastalarinin yaklasik 10 u iki aydan uzun suren kronik melioidoz olarak adlandirilan semptomlar gelistirir Etken bakteri insanlara kontamine toprak veya su ile temas yoluyla gecer Bakteriler vucuda yaralar soluma veya yutma yoluyla girer Insandan insana veya hayvandan insana bulasma son derece nadirdir Enfeksiyon Guneydogu Asya da ozellikle kuzeydogu Tayland ve kuzey Avustralya da endemiktir Avrupa ve Amerika Birlesik Devletleri gibi iliman ulkelerde gorulen vakalar genellikle melioidozun endemik oldugu ulkelerden gelmektedir Melioidozun belirti ve semptomlari tuberkuloza benzediginden yanlis tani yaygindir Tani genellikle enfekte kisinin kanindan veya balgam ve idrar gibi diger vucut sivilarindan B pseudomallei nin uretilmesiyle konur Hastalar oncelikle intravenoz antibiyotikler en yaygin olarak seftazidim ile tedavi edilir ardindan birkac aylik ko trimoksazol tedavisi uygulanir Gelismis saglik sistemine sahip ulkelerde hastalarin yaklasik 10 u hastaliktan olmektedir Az gelismis ulkelerde olum orani 40 a ulasabilmektedir 2016 yilinda yayinlanan bir matematiksel modele gore yilda yaklasik 165 000 kisiye melioidoz bulasmaktadir ve bunlarin yaklasik 89 000 i olumle sonuclanmaktadir Diyabetonemli bir risk faktorudur Melioidoz vakalarinin yarisindan fazlasi diyabetli kisilerdir Fazla yagislar ve firtina gibi siddetli hava olaylari endemik bolgelerde melioidoz vakalarini arttirmaktadir Belirti ve bulgularAkut Melioidoz belirtilerinin sematik gorunumuAkcigerin sol orta ve alt bolgelerinin tutulumunu gosteren gogus rontgeni Beynin sag on lobunun lezyonunu gosteren BT ve MRI goruntuleri Eklem yikimi ile sol kalcanin septik artriti Genellikle semptom gorulmez Akut melioidozun ortalama kulucka suresi 9 gundur aralik 1 21 gun Bununla birlikte suda bogulma tehlikesi yasayanlar icin melioidoz semptomlari 24 saat icinde ortaya cikabilir Etkilenenler pnomonili veya pnomonisiz sepsis semptomlari veya lokalize apse veya diger enfeksiyon odaklari ile basvururlar Ozgun olmayan belirti ve bulgularin varligi hastaligin buyuk taklitci olarak adlandirilmasina neden olmustur Enfeksiyonun seyrine bagli olarak farkli bulgular ortaya cikar Enfekte olanlarin yaklasik 1 ila 5 i beyin iltihabi veya beyin apsesi gelistiri 14 ila 28 i piyelonefrit bobrek apsesi veya prostat apsesi gelistirir 0 ila 30 boyun veya tukuruk bezi apsesi gelistirir 10 ila 33 u karaciger dalak veya paraintestinal apseler gelistirir 4 ila 14 u septik artrit ve osteomiyelit gelistirir Nadir gorulen belirtiler arasinda tuberkuloza benzeyen lenf nodu hastaligi mediastinal kitleler perikardiyal efuzyon mikotik anevrizma ve pankreas iltihabi yer alir Ensefalomiyelit risk faktoru olmayan kisilerde de ortaya cikabilir Melioidoz ensefamiyelitli hastalarda normal bilgisayarli tomografi BT bulgulari gorulebilir ancak beyin sapi ve omurilige uzanan manyetik rezonans goruntuleme MRI saptanabilirler Klinik belirtiler icinde tek tarafli ust motor noron hastaligi serebellar belirtiler ve kraniyal sinir felcleri VI VII sinir felcleri ve bulbar felc yer alir Bazi vakalar tek basina flask felc ile basvurmaktadir Kuzey Avustralya da yapilan calismalarda ensefalomiyelitli tum melioidoz vakalarinda beyin omurilik sivisinda BOS artmis sayida lokosit cogunlukla mononukleer hucreler ve yuksek BOS proteini saptanmistir Kronik Kronik melioidoz genellikle iki aydan uzun suren semptomlarla tanimlanir ve hastalarin yaklasik 10 unda gorulur Klinik belirtiler arasinda tuberkulozu taklit edebilen kanli balgam ates kilo kaybi oksuruk bulunur Ek olarak birden fazla vucut bolgesinde uzun suredir devam eden apseler de gorulebilir Bununla birlikte melioidozun neden oldugu pnomoni tuberkulozun aksine akcigerlerde nadiren skarlasmaya ve kireclenmeye neden olur Emniyet pimi gorunumu olarak adlandirilan bipolar Gram boyamali Burkholderia pseudomallei Dort gunluk inkubasyondan sonra Ashdown besiyerinde B pseudomallei kolonilerinin gorunumu B pseudomallei yi gosteren immunofloresan mikroskopi En sagdaki lamda Melioidoz icin pozitif lateks aglutinasyon testi Es anlamlilarPseudoglander Whitmore hastaligi hastaligi ilk tanimlayan Kaptan Alfred Whitmore a ithafen Nightcliff bahcivan hastaligi Nightcliff melioidozun endemik oldugu Avustralya Darwin in bir banliyosudur Celtik tarlasi hastaligi Morphia enjektor septisemisiKaynakca a b c d e f g h i j k l m n Melioidosis Nature Reviews Disease Primers 4 17107 February 2018 doi 10 1038 nrdp 2017 107 PMC 6456913 2 PMID 29388572 a b c d Melioidosis evolving concepts in epidemiology pathogenesis and treatment Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine 36 1 111 125 February 2015 doi 10 1055 s 0034 1398389 PMID 25643275 a b c d Melioidosis a review Rural and Remote Health 14 4 2763 30 Ekim 2014 doi 10 22605 RRH2763 PMID 25359677 Predicted global distribution of Burkholderia pseudomallei and burden of melioidosis Nature Microbiology 1 1 15008 January 2016 doi 10 1038 nmicrobiol 2015 8 PMC 4746747 2 PMID 26877885 a b c d e f g Chieng Raymond 2022 Melioidosis WikiJournal of Medicine 9 1 4 doi 10 15347 WJM 2022 004 7 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ekim 2022 Currie BJ 2015 Burkholderia pseudomallei and Burkholderia mallei Melioidosis and Glanders Mandell Douglas and Bennett s Principles and Practice of Infectious Diseases 8th Elsevier ss 2541 2549 doi 10 1016 B978 1 4557 4801 3 00223 X ISBN 978 1 4557 4801 3 a b c Human Melioidosis Clinical Microbiology Reviews 33 2 March 2020 doi 10 1128 CMR 00006 19 PMC 7067580 2 PMID 32161067 Chai LYA Fisher D 1 Agustos 2018 Earth wind rain and melioidosis The Lancet Planetary Health 2 8 329 330 doi 10 1016 S2542 5196 18 30165 7 PMID 30082045 Yazar eksik soyadi2 yardim Whitmore A 1912 A Hitherto Undescribed Infective Disease in Rangoon Indian Medical Gazette 47 7 262 267 PMC 5168169 2 PMID 29005374 Barker A 19 Haziran 2005 Australian Broadcasting Corporation 7 Subat 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Haziran 2007 Orellana C November 2004 Melioidosis strikes Singapore The Lancet Infectious Diseases 4 11 655 doi 10 1016 S1473 3099 04 01190 9 PMID 15534940 Stevenson AC June 1916 Morphia injector s septicaemia Whitmore s Disease Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene 9 7 218 219 doi 10 1016 S0035 9203 16 90035 X 7 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Ekim 2022 Dis baglantilarSiniflandirmaDMeSH D008554 Resource Center for melioidosis 15 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde genomlari ve ilgili bilgiler NIAID 26 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde tarafindan finanse edilen bir Biyoinformatik Kaynak Merkezi olan PATRIC te 27 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde