Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Merdiven mantığı, imalat ve proses kontrolde kullanılan röle raflarının tasarımını ve yapımını belgelemek için yazılı bir yöntemdi. Röle rafındaki her cihaz, gösterilen cihazlar arasındaki bağlantılarla birlikte merdiven diyagramında bir sembolle gösterilir. Ayrıca, pompa, ısıtıcı vb röle rafının dışındaki diğer öğeler de merdiven şemasında gösterilir.
Merdiven mantığı röle mantık devre şemalarına dayanan grafik diyagramla, programı temsil eden bir programlama diline dönüştürülmüştür. Merdiven mantığı sanayideki kontrol uygulamalarında kullanılan programlanabilir mantık denetleyicileri (PLC) proğramlamada yazılım olarak kullanılır.
Merdivenin İngilizcesi olan “Ladder” kelimesi, bu programın iki dikey ayağı ve aralarında bir dizi yatay basamağı olan merdivene benzediği için kullanılmıştır.
Ladder diyagramları bir zamanlar PLC’leri kaydetmek için mevcut tek gösterimken artık diğer formlar IEC 61131-3'te standartlaştırıldı. Örneğin grafik merdiven mantığı biçimine alternatif olarak IEC 61131-3 standardında “Yapılandırılmış metin” denen daha çok C benzeri bir dil de vardır.
Özet
Merdiven mantığı, bir işlemin veya bir üretim işleminin sıralı kontrolünün gerekli olduğu programlanabilir mantık denetleyici'leri programlamada çok kullanılır. Merdiven mantığı, basit ama kritik kontrol sistemleri için veya eski kablolu röle devrelerinin yeniden düzenlenmesi için de kullanışlıdır. Programlanabilir mantık denetleyicileri daha karmaşık hale geldikçe, çok karmaşık otomasyon sistemlerinde de kullanılmaya başlandı. Merdiven mantığı programı, bilgisayar iş istasyonunda çalışan HMI programı ile bağlantılı olarak kullanılır.
Merdiven diyagramında sıralı kontrol mantığını temsil etme dürtüsü, fabrika mühendislerinin ve teknisyenlerinin FORTRAN gibi bir dili veya başka genel amaçlı bir bilgisayar dilini öğrenmek için ek eğitim almadan yazılım geliştirmelerine imkan vermekti. Bilinen röle donanım sistemlerine benzerlik nedeniyle geliştirme ve bakım kolaylaştırıldı.
Sıralı yürütme ve kontrol akış özellikleri için destek gibi merdiven mantık uygulamaları, donanıma benzetmeyi yanlış yapan özelliklere sahip olabilir.
Merdiven mantığı, prosedürel dil yerine kural tabanlı dil olarak düşünülebilir. Merdivendeki bir "basamak" bir kuralı temsil eder. Röleler ve diğer elektromekanik cihazlarla uygulandığında, çeşitli kurallar aynı anda ve hemen uygulanır. Programlanabilir mantık denetleyicisinde uygulandığında, kurallar yazılım tarafından sürekli bir döngüde sırayla yürütülür. Döngüyü yeterince hızlı, saniyede birçok kez yürüterek, eşzamanlı ve anında yürütme etkisi elde edilir. Programlanabilir denetleyicilerin doğru kullanımı, basamakların yürütme sırasının sınırlamalarının anlaşılmasını gerektirir.
Sözdizimi ve örnekler
Dilin kendisi, mantıksal denetleyiciler (kontaklar) ve etkileyiciler (bobinler) arasındaki bir dizi bağlantı olarak görülebilir. Basamağın sol tarafı ile çıkış arasında, doğru veya "kapalı" kontaklar aracılığıyla bir yol izlenebiliyorsa basamak doğrudur ve çıkış bobini depolama biti (1) olarak onaylanır veya doğrudur. Hiçbir yol izlenemiyorsa, çıkış yanlış (0) olur ve elektromekanik rölelere benzer şekilde "bobin" "enerjisiz" olarak kalır. Mantıksal önermeler ve röle kontağı durumu arasındaki kıyaslama Claude Elwood Shannon'dan kaynaklanmıştır.
Merdiven mantığı, bobinleri kontrol etmek için devreyi bağlayan veya kesen kontaklara sahiptir. Her bobin veya kontak PLC’nin belleğindeki tek bir bitin durumuna karşılık gelir. Elektromekanik rölelerden farklı olarak merdiven programı, sınırsız sayıda kontaklı bir rölenin eşdeğeri olarak, tek bitin durumuna herhangi bir sayıda başvurabilir.
"Kontaklar" olarak adlandırılanlar, entegre veya harici bir giriş modülü aracılığıyla butonlar ve sınır anahtarları gibi fiziksel cihazlardan PLC’ye yapılan fiziksel ("sabit") girişleri veya programın başka bir yerinde oluşturulabilecek dahili depolama bitlerinin durumunu temsil edebilir.
Merdiven dilinin her basamağında, genelde en sağda bir bobin vardır. Bazı üreticiler bir basamakta birden fazla çıkış bobinine de imkan verebilir.
- Basamak girişi
- Denetleyici (kontaklar)
—[ ]—Normalde açık kontak, karşılık gelen bobini veya onu kontrol eden bir girişe enerji verildiğinde kapanır. (Dinlenme durumunda açık kontaktır.)—[\]—Normalde kapalı ("değil") kontak, karşılık gelen bobini veya onu kontrol eden bir girişe enerji verilmediğinde kapanır. (Dinlenme durumunda kapalı kontaktır.)
- Basamak çıkışı
- Aktüatörler (bobinler)
—( )—Normalde aktif olmayan bobin, basamağı kapatıldığında enerjilenir. (Dinlenme durumunda aktif değildir.)—(\)—Normalde aktif ("değil") bobin, basamağı açık olduğunda enerjilenir. (Dinlenme durumunda aktiftir.)
"Bobin" (basamağın çıkışı), programlanabilir denetleyiciye bağlı bazı cihazları çalıştıran fiziksel çıkışı temsil edebilir veya programın başka bir yerinde kullanım için bir dahili depolama bitini temsil edebilir.
Bunları hatırlamanın yolu, denetleyicileri (kontakları) basmalı düğme girişi ve aktüatörleri (bobinleri) bir ampul çıkışı olarak hayal etmektir. Kontroller veya aktüatörler içinde bir eğik çizgi bulunması, cihazın hareketsiz durumdaki varsayılan durumunu gösterir.
Mantıksal VE
------[ ]--------------[ ]----------------( ) Anahtar 1 Anahtar 2 Kapı motoru |
Yukarıdaki şu işlevi yapar: Kapı motoru = Anahtar 1 VE Anahtar 2
Bu devre, güvenlik görevlilerinin bir banka kasa kapısındaki elektrik motorunu çalıştırmak için kullanabileceği iki anahtarı gösterir. Her iki anahtarın da normalde açık kontakları kapandığında kapıyı açan motora elektrik gider.
Mantıksal DEĞİL ile VE
------[ ]--------------[\]----------------( ) Kapı kapatma düğmesi Engel sensörü Kapı motoru |
Yukarıdakiler şu işlevi yapar: Kapı motoru = Kapıyı kapat düğmesi VE mantıksal DEĞİL sensörü (Engel).
Bu devre, bir kapıyı kapatan bir basmalı düğme ve kapanan kapının yolunda bir şey olup olmadığını algılayan bir engel sensöründen oluşur. Normalde açık basmalı düğmenin kontağı kapandığında ve hiçbir engel olmadığı belirlendiğinde normalde kapalı olan engel sensörü kapatıldığında kapıyı kapatan motora elektrik gider.
Mantıksal VEYA
--+-------[ ]-------+-----------------( ) | Dış kilit açma | Kilidi aç | | +-------[ ]-------+ İç kilit açma |
Yukarıdakiler şu işlevi yapar: Kilit açma = İç kilit açma mantıksal VEYA Dış kilit açma
Bu devre, bir arabanın elektrikli kapı kilitlerini tetikleyebilecek iki şeyi gösterir. Uzak alıcıya her zaman güç verilir. Kilit açma solenoid, kontaklardan herhangi biri kapatıldığında güç alır.
Endüstriyel DUR/BAŞLA
Endüstriyel kilitlemeli başlat/durdur mantığında motor kontaktörünü çalıştırmak için "Başla" düğmesine ve kontaktörü kapatmak için "Dur" düğmemiz var.
"Başla" düğmesine basıldığında giriş "Dur" düğmesi NK kontağı aracılığıyla doğru olur. "Çalıştır" girişi doğru olduğunda "Başlat" NA kontağı ile paralel olarak mühürlü "Çalıştır" NA kontağı, giriş mantığını doğru (mandallı veya mühürlü) koruyarak kapanır. Devre kilitlendikten sonra "Dur" düğmesine basılarak NK kontağının açılmasına ve dolayısıyla girişin yanlış olmasına neden olabilir. Ardından "Çalıştır" NA kontağı açılır ve devre mantığı pasif durumuna geri döner.
--+----[ ]--+----[\]----( ) | Başla | Dur Çalıştır | | +----[ ]--+ Çalıştır -------[ ]--------------( ) Çalıştır Motor |
Yukarıdakiler şu işlevi yapar: Çalıştır = (Başla mantıksal VEYA Çalıştır) mantıksal VE (mantıksal DEĞİL Dur)
Bu mandal yapılandırması, merdiven mantığında yaygın bir deyimdir. Ayrıca “mühürleme mantığı” da denir. Mandalı anlamanın anahtarı, "Başlat" anahtarının anlık bir anahtar olduğunu kabul etmektir (kullanıcı düğmeyi bıraktığında, anahtar tekrar açılır). "Çalıştır" solenoidi devreye girer girmez, solenoidi kilitleyen "Çalıştır" NA kontağını kapatır. Açılan "Başla" düğmesinin hiçbir etkisi yoktur.
- Not: Bu örnekte, "Çalıştır", programlanabilir mantık denetleyicisindeki bir bit'in durumunu temsil ederken, "Motor" motorun gerçek dünya devresini kapatan gerçek dünya rölesine gerçek çıktıyı temsil eder.
Güvenlik nedenleriyle bir acil durdurma ("ES") butonu, "Başla" anahtarıyla seri kablolu bağlanabilir ve röle mantığının bunu yansıtması gerekir.
--[\]----[\]----+--[ ]--+--------( ) ES Dur | Başla | Çalıştır | | +--[ ]--+ Çalıştır -------[ ]--------------( ) Çalıştır Motor Yukarıdakiler şu işlevi yapar: Çalıştır = (mantıksal DEĞİL ES) mantıksal VE (mantıksal DEĞİL Durdur) mantıksal VE (Başla mantıksal VEYA Çalıştır) |
Karmaşık mantık
Merdiven mantık programındaki iki basamağın nasıl görünebileceğine dair bir örnek aşağıda verilmiştir. Gerçek uygulamalarda yüzlerce veya binlerce basamak olabilir.
Genelde karmaşık merdiven mantığı soldan sağa ve yukarıdan aşağıya "okunur". Basamakların her biri değerlendirilirken bir basamağın çıkış bobini, merdivenin bir sonraki aşamasına girdi olarak verilir. Karmaşık bir sistemde, bir merdiven üzerinde değerlendirme sırasına göre numaralandırılmış birçok "basamak" olur:
- İşlevin gerçekleştirilmesi: A/C = Anahtar mantıksal VE (Yüksek Sıcaklık mantıksal VEYA Nemli).
----[ ]---------+----[ ]--————--+----( ) Anahtar |Yüksek Sıcaklık| A/C | | +----[ ]--————--+ Nemli
- İşlevin gerçekleştirilmesi: Soğutma = A/C mantıksal VE (mantıksal DEĞİL Isı).
----[ ]----[\]--------------------( ) A/C Isı Soğutma
Bu, basamak 2 için biraz daha karmaşık bir sistemi gösterir. İlk satır değerlendirildikten sonra çıkış bobini "A/C", basamak 2'ye beslenir, daha sonra değerlendirilir ve çıkış bobini "Soğutma" bir çıkış cihazı olan "Kompresöre" veya merdivendeki 3. basamağa beslenebilir. Bu sistem çok karmaşık mantık tasarımlarının parçalanmasına ve değerlendirilmesine olanak tanır.
Ek işlevsellik
PLC üreticisi tarafından özel bir blok olarak merdiven mantığı uygulamasına ek işlevsellik eklenebilir. Özel bloğa güç verildiğinde önceden belirli argümanlar üzerinde kodu yürütür. Bu argümanlar özel blok içinde görüntülenebilir.
+-------+ -----[ ]--------------------+ A +---- Uzaktan kilit açma +-------+ Uzaktan sayaç +-------+ -----[ ]--------------------+ B +---- İçerden kilit açma +-------+ İç sayaç +--------+ --------------------+ A + B +----------- | C ‘ye | +--------+ Toplayıcı |
Bu örnekte sistem, iç ve uzaktan kilit açma düğmelerine kaç kez basıldığını sayar. Bu bilgi, A ve B bellek konumlarında saklanır. C Bellek konumu, kapının elektronik olarak toplam kaç kez açıldığını bellekte saklar.
PLC'lerin zamanlayıcıları, aritmetik işlemcileri, karşılaştırıcıları, tablo aramalarını, metin işleyicileri, PID kontrolü ve filtreleme fonksiyonlarını içeren birçok özel bloğu vardır. Daha güçlü PLC'ler bir grup dahili bellek konumunda çalışabilir ve bir dizi adres üzerinde, örneğin bir fiziksel sıralı tambur kontrolörünü veya bir sonlu durum makinesini simüle etmek için işlem yürütebilir.
Bazı durumlarda kullanıcılar etkin bir şekilde alt rutinler veya makroları olan kendi özel bloklarını tanımlayabilirler. Yüksek hızlı yürütme ile birlikte özel bloklardan oluşan geniş kitaplık çok karmaşık otomasyon sistemlerini uygulamak için PLC'lerin kullanılmasına imkan vermiştir.
Sınırlamalar ve ardıl diller
Merdiven gösterimi, yalnızca ikili değişkenlerin gerekli olduğu ve ikilinin birbirine kenetlenmesi ve sıralanmasının birincil kontrol sorunu olduğu sorunları kontrol etmek için en uygunudur. Tüm paralel programlama dili'leri gibi, işlemlerin sıralı düzeni tanımsız veya belirsiz olabilir; beklenmedik sonuçlar üretebilecek mantık yarış koşulları mümkündür. Bu sorunu en iyi şekilde önlemek için karmaşık basamaklar birkaç basit adıma bölünür. Bazı üreticiler bir basamağın yürütme sırasını açıkça ve tamamen tanımlayarak bu sorundan kaçınır, ancak programcılar yine de ortaya çıkan karmaşık semantiği tam olarak kavramakta sorun yaşayabilirler.
Analog büyüklükleri ve aritmetik işlemleri merdiven mantığında ifade etmesi hantaldır ve her üreticinin bu problem için notasyonu genişletmede farklı yolları vardır. Diziler ve döngüler için genellikle sınırlı destek vardır ve diğer dillerden dizine alınmış değişkenlerin kullanımını gerektiren durumların ifadesi kodun büyümesine neden olur.
Mikroişlemciler daha güçlü hale geldikçe sıralı fonksiyon şeması ve fonksiyon blok şeması gibi gösterimler bazı sınırlı uygulamalar için merdiven mantığının yerini alabilir. Bazı yeni PLC'ler programlamanın tamamını veya bir kısmını BASIC, C veya gerçek zamanlı uygulama ortamı için uygun bağlamlı diğer programlama diline benzeyen bir lehçede yürütebilir.
Popülerlik
2019'da IEEE Spectrum, popüler programlama dilleri listesinde merdiven mantığını 52 dilden 50.'si olarak sıraladı.
Daha çok okumak için kaynak
- Walker, Mark John (8 Eylül 2012). The Programmable Logic Controller: its prehistory, emergence and application (PDF). Department of Communication and Systems Faculty of Mathematics, Computing and Technology: . 20 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2018.
Dış bağlantılar
- "Chapter 6: ladder logic" 12 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by Tony R. Kuphaldt
Kaynakça
- ^ http://ecmweb.com/archive/basics-ladder-logic 12 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "Ladder logic uses switch or relay contacts to implement Boolean expressions. In years past, ladder logic was made possible with discrete relays and was sometimes termed “relay logic."
- ^ Edward W. Kamen Industrial Controls and Manufacturing, (Academic Press, 1999) , Chapter 8 Ladder Logic Diagrams and PLC Implementations
- ^ . IEEE Spectrum. 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2019.. IEEE Spectrum. 6 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Merdiven mantigi imalat ve proses kontrolde kullanilan role raflarinin tasarimini ve yapimini belgelemek icin yazili bir yontemdi Role rafindaki her cihaz gosterilen cihazlar arasindaki baglantilarla birlikte merdiven diyagraminda bir sembolle gosterilir Ayrica pompa isitici vb role rafinin disindaki diger ogeler de merdiven semasinda gosterilir Merdiven mantigi role mantik devre semalarina dayanan grafik diyagramla programi temsil eden bir programlama diline donusturulmustur Merdiven mantigi sanayideki kontrol uygulamalarinda kullanilan programlanabilir mantik denetleyicileri PLC programlamada yazilim olarak kullanilir Merdivenin Ingilizcesi olan Ladder kelimesi bu programin iki dikey ayagi ve aralarinda bir dizi yatay basamagi olan merdivene benzedigi icin kullanilmistir Ladder diyagramlari bir zamanlar PLC leri kaydetmek icin mevcut tek gosterimken artik diger formlar IEC 61131 3 te standartlastirildi Ornegin grafik merdiven mantigi bicimine alternatif olarak IEC 61131 3 standardinda Yapilandirilmis metin denen daha cok C benzeri bir dil de vardir OzetKontaklar ve bobinler dahil olmak uzere zamanlayicilar ve monostable multivibrator leri karsilastiran merdiven diyagraminin bir parcasi Merdiven mantigi bir islemin veya bir uretim isleminin sirali kontrolunun gerekli oldugu programlanabilir mantik denetleyici leri programlamada cok kullanilir Merdiven mantigi basit ama kritik kontrol sistemleri icin veya eski kablolu role devrelerinin yeniden duzenlenmesi icin de kullanislidir Programlanabilir mantik denetleyicileri daha karmasik hale geldikce cok karmasik otomasyon sistemlerinde de kullanilmaya baslandi Merdiven mantigi programi bilgisayar is istasyonunda calisan HMI programi ile baglantili olarak kullanilir Merdiven diyagraminda sirali kontrol mantigini temsil etme durtusu fabrika muhendislerinin ve teknisyenlerinin FORTRAN gibi bir dili veya baska genel amacli bir bilgisayar dilini ogrenmek icin ek egitim almadan yazilim gelistirmelerine imkan vermekti Bilinen role donanim sistemlerine benzerlik nedeniyle gelistirme ve bakim kolaylastirildi Sirali yurutme ve kontrol akis ozellikleri icin destek gibi merdiven mantik uygulamalari donanima benzetmeyi yanlis yapan ozelliklere sahip olabilir Merdiven mantigi prosedurel dil yerine kural tabanli dil olarak dusunulebilir Merdivendeki bir basamak bir kurali temsil eder Roleler ve diger elektromekanik cihazlarla uygulandiginda cesitli kurallar ayni anda ve hemen uygulanir Programlanabilir mantik denetleyicisinde uygulandiginda kurallar yazilim tarafindan surekli bir dongude sirayla yurutulur Donguyu yeterince hizli saniyede bircok kez yuruterek eszamanli ve aninda yurutme etkisi elde edilir Programlanabilir denetleyicilerin dogru kullanimi basamaklarin yurutme sirasinin sinirlamalarinin anlasilmasini gerektirir Sozdizimi ve orneklerDilin kendisi mantiksal denetleyiciler kontaklar ve etkileyiciler bobinler arasindaki bir dizi baglanti olarak gorulebilir Basamagin sol tarafi ile cikis arasinda dogru veya kapali kontaklar araciligiyla bir yol izlenebiliyorsa basamak dogrudur ve cikis bobini depolama biti 1 olarak onaylanir veya dogrudur Hicbir yol izlenemiyorsa cikis yanlis 0 olur ve elektromekanik rolelere benzer sekilde bobin enerjisiz olarak kalir Mantiksal onermeler ve role kontagi durumu arasindaki kiyaslama Claude Elwood Shannon dan kaynaklanmistir Merdiven mantigi bobinleri kontrol etmek icin devreyi baglayan veya kesen kontaklara sahiptir Her bobin veya kontak PLC nin bellegindeki tek bir bitin durumuna karsilik gelir Elektromekanik rolelerden farkli olarak merdiven programi sinirsiz sayida kontakli bir rolenin esdegeri olarak tek bitin durumuna herhangi bir sayida basvurabilir Kontaklar olarak adlandirilanlar entegre veya harici bir giris modulu araciligiyla butonlar ve sinir anahtarlari gibi fiziksel cihazlardan PLC ye yapilan fiziksel sabit girisleri veya programin baska bir yerinde olusturulabilecek dahili depolama bitlerinin durumunu temsil edebilir Merdiven dilinin her basamaginda genelde en sagda bir bobin vardir Bazi ureticiler bir basamakta birden fazla cikis bobinine de imkan verebilir Basamak girisi Denetleyici kontaklar Normalde acik kontak karsilik gelen bobini veya onu kontrol eden bir girise enerji verildiginde kapanir Dinlenme durumunda acik kontaktir Normalde kapali degil kontak karsilik gelen bobini veya onu kontrol eden bir girise enerji verilmediginde kapanir Dinlenme durumunda kapali kontaktir Basamak cikisi Aktuatorler bobinler Normalde aktif olmayan bobin basamagi kapatildiginda enerjilenir Dinlenme durumunda aktif degildir Normalde aktif degil bobin basamagi acik oldugunda enerjilenir Dinlenme durumunda aktiftir Bobin basamagin cikisi programlanabilir denetleyiciye bagli bazi cihazlari calistiran fiziksel cikisi temsil edebilir veya programin baska bir yerinde kullanim icin bir dahili depolama bitini temsil edebilir Bunlari hatirlamanin yolu denetleyicileri kontaklari basmali dugme girisi ve aktuatorleri bobinleri bir ampul cikisi olarak hayal etmektir Kontroller veya aktuatorler icinde bir egik cizgi bulunmasi cihazin hareketsiz durumdaki varsayilan durumunu gosterir Mantiksal VE Anahtar 1 Anahtar 2 Kapi motoru Yukaridaki su islevi yapar Kapi motoru Anahtar 1 VE Anahtar 2 Bu devre guvenlik gorevlilerinin bir banka kasa kapisindaki elektrik motorunu calistirmak icin kullanabilecegi iki anahtari gosterir Her iki anahtarin da normalde acik kontaklari kapandiginda kapiyi acan motora elektrik gider Mantiksal DEGIL ile VE Kapi kapatma dugmesi Engel sensoru Kapi motoru Yukaridakiler su islevi yapar Kapi motoru Kapiyi kapat dugmesi VE mantiksal DEGIL sensoru Engel Bu devre bir kapiyi kapatan bir basmali dugme ve kapanan kapinin yolunda bir sey olup olmadigini algilayan bir engel sensorunden olusur Normalde acik basmali dugmenin kontagi kapandiginda ve hicbir engel olmadigi belirlendiginde normalde kapali olan engel sensoru kapatildiginda kapiyi kapatan motora elektrik gider Mantiksal VEYA Dis kilit acma Kilidi ac Ic kilit acma Yukaridakiler su islevi yapar Kilit acma Ic kilit acma mantiksal VEYA Dis kilit acma Bu devre bir arabanin elektrikli kapi kilitlerini tetikleyebilecek iki seyi gosterir Uzak aliciya her zaman guc verilir Kilit acma solenoid kontaklardan herhangi biri kapatildiginda guc alir Endustriyel DUR BASLA Endustriyel kilitlemeli baslat durdur mantiginda motor kontaktorunu calistirmak icin Basla dugmesine ve kontaktoru kapatmak icin Dur dugmemiz var Basla dugmesine basildiginda giris Dur dugmesi NK kontagi araciligiyla dogru olur Calistir girisi dogru oldugunda Baslat NA kontagi ile paralel olarak muhurlu Calistir NA kontagi giris mantigini dogru mandalli veya muhurlu koruyarak kapanir Devre kilitlendikten sonra Dur dugmesine basilarak NK kontaginin acilmasina ve dolayisiyla girisin yanlis olmasina neden olabilir Ardindan Calistir NA kontagi acilir ve devre mantigi pasif durumuna geri doner Basla Dur Calistir Calistir Calistir Motor Yukaridakiler su islevi yapar Calistir Basla mantiksal VEYA Calistir mantiksal VE mantiksal DEGIL Dur Bu mandal yapilandirmasi merdiven mantiginda yaygin bir deyimdir Ayrica muhurleme mantigi da denir Mandali anlamanin anahtari Baslat anahtarinin anlik bir anahtar oldugunu kabul etmektir kullanici dugmeyi biraktiginda anahtar tekrar acilir Calistir solenoidi devreye girer girmez solenoidi kilitleyen Calistir NA kontagini kapatir Acilan Basla dugmesinin hicbir etkisi yoktur Not Bu ornekte Calistir programlanabilir mantik denetleyicisindeki bir bit in durumunu temsil ederken Motor motorun gercek dunya devresini kapatan gercek dunya rolesine gercek ciktiyi temsil eder Guvenlik nedenleriyle bir acil durdurma ES butonu Basla anahtariyla seri kablolu baglanabilir ve role mantiginin bunu yansitmasi gerekir ES Dur Basla Calistir Calistir Calistir Motor Yukaridakiler su islevi yapar Calistir mantiksal DEGIL ES mantiksal VE mantiksal DEGIL Durdur mantiksal VE Basla mantiksal VEYA Calistir Karmasik mantik Merdiven mantik programindaki iki basamagin nasil gorunebilecegine dair bir ornek asagida verilmistir Gercek uygulamalarda yuzlerce veya binlerce basamak olabilir Genelde karmasik merdiven mantigi soldan saga ve yukaridan asagiya okunur Basamaklarin her biri degerlendirilirken bir basamagin cikis bobini merdivenin bir sonraki asamasina girdi olarak verilir Karmasik bir sistemde bir merdiven uzerinde degerlendirme sirasina gore numaralandirilmis bircok basamak olur Islevin gerceklestirilmesi A C Anahtar mantiksal VE Yuksek Sicaklik mantiksal VEYA Nemli Anahtar Yuksek Sicaklik A C NemliIslevin gerceklestirilmesi Sogutma A C mantiksal VE mantiksal DEGIL Isi A C Isi Sogutma Bu basamak 2 icin biraz daha karmasik bir sistemi gosterir Ilk satir degerlendirildikten sonra cikis bobini A C basamak 2 ye beslenir daha sonra degerlendirilir ve cikis bobini Sogutma bir cikis cihazi olan Kompresore veya merdivendeki 3 basamaga beslenebilir Bu sistem cok karmasik mantik tasarimlarinin parcalanmasina ve degerlendirilmesine olanak tanir Ek islevsellik PLC ureticisi tarafindan ozel bir blok olarak merdiven mantigi uygulamasina ek islevsellik eklenebilir Ozel bloga guc verildiginde onceden belirli argumanlar uzerinde kodu yurutur Bu argumanlar ozel blok icinde goruntulenebilir A Uzaktan kilit acma Uzaktan sayac B Icerden kilit acma Ic sayac A B C ye Toplayici Bu ornekte sistem ic ve uzaktan kilit acma dugmelerine kac kez basildigini sayar Bu bilgi A ve B bellek konumlarinda saklanir C Bellek konumu kapinin elektronik olarak toplam kac kez acildigini bellekte saklar PLC lerin zamanlayicilari aritmetik islemcileri karsilastiricilari tablo aramalarini metin isleyicileri PID kontrolu ve filtreleme fonksiyonlarini iceren bircok ozel blogu vardir Daha guclu PLC ler bir grup dahili bellek konumunda calisabilir ve bir dizi adres uzerinde ornegin bir fiziksel sirali tambur kontrolorunu veya bir sonlu durum makinesini simule etmek icin islem yurutebilir Bazi durumlarda kullanicilar etkin bir sekilde alt rutinler veya makrolari olan kendi ozel bloklarini tanimlayabilirler Yuksek hizli yurutme ile birlikte ozel bloklardan olusan genis kitaplik cok karmasik otomasyon sistemlerini uygulamak icin PLC lerin kullanilmasina imkan vermistir Sinirlamalar ve ardil dillerMerdiven gosterimi yalnizca ikili degiskenlerin gerekli oldugu ve ikilinin birbirine kenetlenmesi ve siralanmasinin birincil kontrol sorunu oldugu sorunlari kontrol etmek icin en uygunudur Tum paralel programlama dili leri gibi islemlerin sirali duzeni tanimsiz veya belirsiz olabilir beklenmedik sonuclar uretebilecek mantik yaris kosullari mumkundur Bu sorunu en iyi sekilde onlemek icin karmasik basamaklar birkac basit adima bolunur Bazi ureticiler bir basamagin yurutme sirasini acikca ve tamamen tanimlayarak bu sorundan kacinir ancak programcilar yine de ortaya cikan karmasik semantigi tam olarak kavramakta sorun yasayabilirler Analog buyuklukleri ve aritmetik islemleri merdiven mantiginda ifade etmesi hantaldir ve her ureticinin bu problem icin notasyonu genisletmede farkli yollari vardir Diziler ve donguler icin genellikle sinirli destek vardir ve diger dillerden dizine alinmis degiskenlerin kullanimini gerektiren durumlarin ifadesi kodun buyumesine neden olur Mikroislemciler daha guclu hale geldikce sirali fonksiyon semasi ve fonksiyon blok semasi gibi gosterimler bazi sinirli uygulamalar icin merdiven mantiginin yerini alabilir Bazi yeni PLC ler programlamanin tamamini veya bir kismini BASIC C veya gercek zamanli uygulama ortami icin uygun baglamli diger programlama diline benzeyen bir lehcede yurutebilir Populerlik2019 da IEEE Spectrum populer programlama dilleri listesinde merdiven mantigini 52 dilden 50 si olarak siraladi Daha cok okumak icin kaynakWalker Mark John 8 Eylul 2012 The Programmable Logic Controller its prehistory emergence and application PDF Department of Communication and Systems Faculty of Mathematics Computing and Technology 20 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 20 Haziran 2018 Dis baglantilar Chapter 6 ladder logic 12 Eylul 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde by Tony R KuphaldtKaynakca http ecmweb com archive basics ladder logic 12 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ladder logic uses switch or relay contacts to implement Boolean expressions In years past ladder logic was made possible with discrete relays and was sometimes termed relay logic Edward W Kamen Industrial Controls and Manufacturing Academic Press 1999 0123948509 Chapter 8 Ladder Logic Diagrams and PLC Implementations IEEE Spectrum 6 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ekim 2019 IEEE Spectrum 6 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi