Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Meslekî eğitim (Meslekî eğitim ve öğretim ya da Meslekî ve Teknik eğitim), bireye iş hayatında belirli bir meslekle ilgili bilgi, beceri ve iş alışkanlıkları kazandıran iş dünyasına entegrasyonunu ve kişiliğini geliştirmeyi mümkün kılan eğitim
Ülkelere göre mesleki eğitim
Almanya
Tüm kıta Avrupası'nda olduğu gibi Almanya'da da meslek eğitimi yüzyıllar boyu lonca teşkilatı içinde usta-çırak ilişkisi çerçevesinde gerçekleştirilmiş; fabrika üretiminin yaygınlaşmasından sonra çıraklık eğitimi krize girmiş ve yeni düzenlemelere ihtiyaç duyulmuştur. Özellikle 19. yüzyılın ikinci yarısında çıkarılan yönetmelik ve tüzüklerle Almanya'da çırakların bir öğretim kurumuna devam etmeleri, okula devam zorunluluğuna paralel olarak düzenlenmişti. Böylece Almanya'da meslek eğitiminde; uygulamanın işletmelerde, teorik eğitimin okullarda birbirine paralel yürümesini esas alan "ikili sistem"in temeli atılmıştır. Günümüzde Almanya'da mesleki eğitim, ikili sistemin temel ilkelerini ve ruhunu koruyan 1969 tarihli Çıraklık Kanunu (Berufsbildungsgesetz) ile düzenlenmektedir.
Günümüzde Almanya'da zorunlu eğitim, 18 yaşın tamamlanmasıyla sona erer. Ortaöğretimin ilk devresindeki bir okulu tamamlayan ve lise üst devreye devam etmeyen öğrenciler, zorunlu eğitimlerinin kalan kısmını ortaöğretim II. devrede yer alan mesleki eğitim okullarından birinde tamamlamak zorundadır.
Mesleki eğitim okullarındaki eğitim, işletmelerde uygulamalı eğitimi de içeren "ikili sistem içinde yapılır. İşletmelerdeki uygulamalı eğitim yetkisi Federal hükûmete aittir ve bunun esasları Mesleki Eğitim Yasası ile belirlenmiştir. Uygulamalardan ise eyaletler sorumludur. İkili sistemde öğrenciler aynı zamanda işçidir; asgari ücretin altında da olsa belli bir ücret alırlar ve bir iş sözleşmesinin sağladığı yasal avantajlardan yararlanırlar. Eğitim, 375 meslek alanında ve ulusal müfredata dayalı bir programla yürütülür. Gençler, haftanın 1-2 gününü okulda, diğer günlerini işyerinde geçirirler.
Bazı mesleklerde ise okuldaki eğitim ile işyerindeki eğitimle aynı zamanda değil, art arda gerçekleşir. İşverenin genci istihdam etme zorunluluğu olmamasına rağmen mezun olanların dörtte üçü eğitim gördükleri işyerinde istihdam olanağı bulmaktadır. Sistemin maliyeti işverenler, yerel hükûmetler ve çıraklar tarafından karşılanır.
Japonya
Japonya'da ilk mesleki eğitim yasası 1849 yılında çıkmış; 6 yıllık temel okullardan sonra devam edilen orta okullarda 1899 yılından itibaren tarım, balıkçılık, ormancılık, endüstri alanlarında meslekî eğitime başlanmıştır. Ülkede gençlerin çok küçük bir bölümü ortaokul eğitiminden sonra çalışma hayatına veya orta öğrenim düzeyindeki meslek eğitim kurumlarına devam eder; 9 yıllık zorunlu eğitimi tamamlayanların çok büyük oranı genel liseye devam eder.
Okuldan ayrılan gençleri işe yerleştirme sorumluluğunun, 1960'larda Çalışma Bakanlığı'nın kamu istihdam servislerinden alınıp liselere verilmesi ile okul-işveren ilişkileri (Jissei-kankei) adı verilen bir sistem kurulmuştur. "Yarı-formal sözleşmeler" ya da "zımnî sözleşmeler" olarak da çevrilen bu sistemde işverenler, okulla yapılan işbirliği sonucunda eğitimlerinin son yılında kendilerine yönlendirilen gençlere bir kariyer fırsatı sunar. Japon modelinde işverenlerin meslekî eğitimdeki rolü büyüktür, devlet yardımcı rol oynar.
Endüstrinin hızla gelişmesi sonucu 1960'larda Japonya'da teknik uzmanlar yetiştirmek üzere 5 yıllık teknoloji kolejleri (kōtō-senmon-gakkō, genellikle kısaca kōsen (高専 denir) açılmıştır. Teknoloji kolejleri, ortaokul mezunlarının alındığı ve 3 yıllık lise öğrenimin de kapsayan meslek yüksek okullarıdır. Makine mühendisliği ile ilgili, elektronik/elektronik, bilişim, kimya, inşaat ile ilgili bölümleri vardır. Mezunları ön-lisans derecesi alır ve üniversiteye başvurma hakları mevcuttur. 1991'deki bir düzenleme ile lise seviyesi üzerine 2 yıllık ileri dersler sunan meslek yüksek okulları da açılmıştır.
Türkiye
Türkiye'de mesleki eğitimin bir sistem içinde başlamasının 13. yüzyılda Ahilik örgütünün yaygınlaşması ile gerçekleştiği kabul edilir. Ahilik teşkilatında mesleki eğitim on yaşında ve altında bireyler için işyerinde yamaklıkla başlamakta, iki yıl sonra çıraklığa, genelde 1001 gün olan çıraklıktan sonra kalfalığa ve 3 yıl süren kalfalık döneminden sonra sınav niteliğinde bir törenle ustalığa terfi edilmekteydi. Ahilik teşkilatı İstanbul'un fethinden sonra zaman içinde gayrimüslim halkın da katılabildiği bir esnaf örgütü olan lonca teşkilatına dönüştü ve mesleki eğitim, 1860 yılına kadar loncalar eliyle gerçekleştirildi. 1860 yılından sonra mesleki eğitim, örgün eğitim kurumlarıyla birlikte yürüdü. 1912 yılında lonca teşkilatına son verildi.
Türkiye'de ahi birlikleri ve lonca devirlerinden sonra mesleki eğitim faaliyetlerin neredeyse tamamı, devlet tarafından gerçekleştirildi. Osmanlı Devleti'nin Tanzimat döneminde Mithat Paşa'nın valilik yaptığı yerlerde Avrupa'daki mesleki eğitime benzer tarzda çalışmalar yapıldı. Cumhuriyet'in ilanına kadar mesleki eğitim, devletin resmi eğitim politikası içinde yer almıyordu. Cumhuriyet döneminde ise mesleki eğitim okula dayalı bir hal aldı; bu alandaki eğitim faaliyetlerinin neredeyse tamamı, bizzat devlet eliyle gerçekleşti.
Cumhuriyetin ilk yıllarında kamu kaynakları ile sanayi oluşturulmuş ve çırak gereksinimi artmıştı. 1927 yılında eğitim kuramcısı John Dewey'in raporu doğrultusunda Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü oluşturuldu. Mesleki eğitim, Erkek Sanat Okulları, Kız Sanat Okulları, Ticaret Okulları tarafından sürdürüldü. 1940-1950 dönemi, mesleki eğitimin en fazla geliştiği dönem oldu. 1980'lere kadar devlet ihtiyaç duyduğu ara elemanları kendi okullarında yetiştirirken 1980'lerde sanayinin özelleşmesi ile birlikte özel sektörün gereksinim duyduğu ara elemanı yetiştirme zorunluluğu ortaya çıktı; mesleki ve teknik eğitim yeniden düzenlendi. 18 Haziran 1986 yılında yürürlüğe giren 3308 sayılı kanun ile eğitim merkezlerinde yapılan uygulamalı eğitim ile işyerlerinde yapılan eğitimin paralelliği sağlandı. Bu kanun kimilerince Almanya'daki ikili meslek eğitim sisteminin uyarlanması olarak değerlendirilmiş, kimilerince ise Ahi birliklerinin ve uygulamalarını yaşatan bir kanun olarak düşünülmüştür.
Günümüzde Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim örgün ve yaygın eğitim programlarıyla sürdürülür. Örgün meslek eğitimi için ilköğretim öğrencileri, sekizinci sınıfın sonunda yapılan merkezi sınav sonuçlarına göre yöneldikleri Mesleki ve Teknik Eğitim Liselerinde meslek eğitimi alır. Tüm liselerde 9. sınıf programları ortaktır. Meslek ve Teknik Liselerde öğrenciler 10. sınıfta alan seçimi yapar, 11 ve 12. sınıfta seçtikleri alana bağlı dal eğitimi alırlar. Açık öğretim yoluyla da meslek eğitimine devam etmek mümkündür. Mesleki açık öğretimde öğrenciler, meslek derslerini mesleki ve teknik liselerde yüz yüze eğitimle alırlar. Çıraklık, ustalık ve kalfalık eğitimleri yaygın eğitim kurumu olan mesleki eğitim merkezlerinde yapılır. Meslek lisesi 12. sınıf öğrencileri haftanın iki günü okulda, üç günü işletmelerde meslek eğitimi alır. Ayrıca otelcilik ile ilgili alanlarda okuyan meslek lisesi öğrencileri eğitim-öğretim yılının ekim- nisan aylarında okulda teorik eğitimi alır; yaz aylarında 10. sınıf ve 11. sınıf bitimindeki staj yaparlar. Teknik liseler yaz tatilleri ve hafta sonları 300 saat staj yapmak zorundadır.
Kaynakça
- ^ a b Afşar, Bilge; Mıhoğlu Aksoy B., Suna S. . Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, Kasım 2018. 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ Koşan, Abdülkadir. . Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 2, Sayı 1-2, Yıl 2003. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ a b Eker, semih. "Federal Almanya Cumhuriyeti'nde Mesleki Eğitim ve İkili Sistem". Sosyolojik Düşün dergisi,Cilt 5, Sayı 2, Yıl: 2020. 28 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ a b c d Gündoğan, Naci. . İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası Cilt 55, sayı 1, yıl 2005. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ https://prezi.com/qrmvviksdy7r/japonyada-genel-ve-mesleki-egitim/ []
- ^ Balcı, Deniz. . Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 46, Yıl: 2019. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ a b Gemici, Nurettin. . Değerler Eğitimi Dergisi, Cilt 8, Sayı 19, Yıl : 2010. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2021.
- ^ a b Somuncu, Ayşe (5 Nisan 2020). "Türkiye'de Mesleki Eğitim ve İstihdam-Hayaller Beyaz Olsa da Gerçekler Mavi Yaka". Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 24 (1): 177-194. ISSN 1301-370X. 21 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mesleki egitim Mesleki egitim ve ogretim ya da Mesleki ve Teknik egitim bireye is hayatinda belirli bir meslekle ilgili bilgi beceri ve is aliskanliklari kazandiran is dunyasina entegrasyonunu ve kisiligini gelistirmeyi mumkun kilan egitimUlkelere gore mesleki egitimAlmanya Tum kita Avrupasi nda oldugu gibi Almanya da da meslek egitimi yuzyillar boyu lonca teskilati icinde usta cirak iliskisi cercevesinde gerceklestirilmis fabrika uretiminin yayginlasmasindan sonra ciraklik egitimi krize girmis ve yeni duzenlemelere ihtiyac duyulmustur Ozellikle 19 yuzyilin ikinci yarisinda cikarilan yonetmelik ve tuzuklerle Almanya da ciraklarin bir ogretim kurumuna devam etmeleri okula devam zorunluluguna paralel olarak duzenlenmisti Boylece Almanya da meslek egitiminde uygulamanin isletmelerde teorik egitimin okullarda birbirine paralel yurumesini esas alan ikili sistem in temeli atilmistir Gunumuzde Almanya da mesleki egitim ikili sistemin temel ilkelerini ve ruhunu koruyan 1969 tarihli Ciraklik Kanunu Berufsbildungsgesetz ile duzenlenmektedir Gunumuzde Almanya da zorunlu egitim 18 yasin tamamlanmasiyla sona erer Ortaogretimin ilk devresindeki bir okulu tamamlayan ve lise ust devreye devam etmeyen ogrenciler zorunlu egitimlerinin kalan kismini ortaogretim II devrede yer alan mesleki egitim okullarindan birinde tamamlamak zorundadir Mesleki egitim okullarindaki egitim isletmelerde uygulamali egitimi de iceren ikili sistem icinde yapilir Isletmelerdeki uygulamali egitim yetkisi Federal hukumete aittir ve bunun esaslari Mesleki Egitim Yasasi ile belirlenmistir Uygulamalardan ise eyaletler sorumludur Ikili sistemde ogrenciler ayni zamanda iscidir asgari ucretin altinda da olsa belli bir ucret alirlar ve bir is sozlesmesinin sagladigi yasal avantajlardan yararlanirlar Egitim 375 meslek alaninda ve ulusal mufredata dayali bir programla yurutulur Gencler haftanin 1 2 gununu okulda diger gunlerini isyerinde gecirirler Bazi mesleklerde ise okuldaki egitim ile isyerindeki egitimle ayni zamanda degil art arda gerceklesir Isverenin genci istihdam etme zorunlulugu olmamasina ragmen mezun olanlarin dortte ucu egitim gordukleri isyerinde istihdam olanagi bulmaktadir Sistemin maliyeti isverenler yerel hukumetler ve ciraklar tarafindan karsilanir Japonya Japonya da ilk mesleki egitim yasasi 1849 yilinda cikmis 6 yillik temel okullardan sonra devam edilen orta okullarda 1899 yilindan itibaren tarim balikcilik ormancilik endustri alanlarinda mesleki egitime baslanmistir Ulkede genclerin cok kucuk bir bolumu ortaokul egitiminden sonra calisma hayatina veya orta ogrenim duzeyindeki meslek egitim kurumlarina devam eder 9 yillik zorunlu egitimi tamamlayanlarin cok buyuk orani genel liseye devam eder Okuldan ayrilan gencleri ise yerlestirme sorumlulugunun 1960 larda Calisma Bakanligi nin kamu istihdam servislerinden alinip liselere verilmesi ile okul isveren iliskileri Jissei kankei adi verilen bir sistem kurulmustur Yari formal sozlesmeler ya da zimni sozlesmeler olarak da cevrilen bu sistemde isverenler okulla yapilan isbirligi sonucunda egitimlerinin son yilinda kendilerine yonlendirilen genclere bir kariyer firsati sunar Japon modelinde isverenlerin mesleki egitimdeki rolu buyuktur devlet yardimci rol oynar Endustrinin hizla gelismesi sonucu 1960 larda Japonya da teknik uzmanlar yetistirmek uzere 5 yillik teknoloji kolejleri kōtō senmon gakkō genellikle kisaca kōsen 高専 denir acilmistir Teknoloji kolejleri ortaokul mezunlarinin alindigi ve 3 yillik lise ogrenimin de kapsayan meslek yuksek okullaridir Makine muhendisligi ile ilgili elektronik elektronik bilisim kimya insaat ile ilgili bolumleri vardir Mezunlari on lisans derecesi alir ve universiteye basvurma haklari mevcuttur 1991 deki bir duzenleme ile lise seviyesi uzerine 2 yillik ileri dersler sunan meslek yuksek okullari da acilmistir Turkiye Turkiye de mesleki egitimin bir sistem icinde baslamasinin 13 yuzyilda Ahilik orgutunun yayginlasmasi ile gerceklestigi kabul edilir Ahilik teskilatinda mesleki egitim on yasinda ve altinda bireyler icin isyerinde yamaklikla baslamakta iki yil sonra cirakliga genelde 1001 gun olan cirakliktan sonra kalfaliga ve 3 yil suren kalfalik doneminden sonra sinav niteliginde bir torenle ustaliga terfi edilmekteydi Ahilik teskilati Istanbul un fethinden sonra zaman icinde gayrimuslim halkin da katilabildigi bir esnaf orgutu olan lonca teskilatina donustu ve mesleki egitim 1860 yilina kadar loncalar eliyle gerceklestirildi 1860 yilindan sonra mesleki egitim orgun egitim kurumlariyla birlikte yurudu 1912 yilinda lonca teskilatina son verildi Turkiye de ahi birlikleri ve lonca devirlerinden sonra mesleki egitim faaliyetlerin neredeyse tamami devlet tarafindan gerceklestirildi Osmanli Devleti nin Tanzimat doneminde Mithat Pasa nin valilik yaptigi yerlerde Avrupa daki mesleki egitime benzer tarzda calismalar yapildi Cumhuriyet in ilanina kadar mesleki egitim devletin resmi egitim politikasi icinde yer almiyordu Cumhuriyet doneminde ise mesleki egitim okula dayali bir hal aldi bu alandaki egitim faaliyetlerinin neredeyse tamami bizzat devlet eliyle gerceklesti Cumhuriyetin ilk yillarinda kamu kaynaklari ile sanayi olusturulmus ve cirak gereksinimi artmisti 1927 yilinda egitim kuramcisi John Dewey in raporu dogrultusunda Mesleki ve Teknik Egitim Genel Mudurlugu olusturuldu Mesleki egitim Erkek Sanat Okullari Kiz Sanat Okullari Ticaret Okullari tarafindan surduruldu 1940 1950 donemi mesleki egitimin en fazla gelistigi donem oldu 1980 lere kadar devlet ihtiyac duydugu ara elemanlari kendi okullarinda yetistirirken 1980 lerde sanayinin ozellesmesi ile birlikte ozel sektorun gereksinim duydugu ara elemani yetistirme zorunlulugu ortaya cikti mesleki ve teknik egitim yeniden duzenlendi 18 Haziran 1986 yilinda yururluge giren 3308 sayili kanun ile egitim merkezlerinde yapilan uygulamali egitim ile isyerlerinde yapilan egitimin paralelligi saglandi Bu kanun kimilerince Almanya daki ikili meslek egitim sisteminin uyarlanmasi olarak degerlendirilmis kimilerince ise Ahi birliklerinin ve uygulamalarini yasatan bir kanun olarak dusunulmustur Gunumuzde Turkiye de mesleki ve teknik egitim orgun ve yaygin egitim programlariyla surdurulur Orgun meslek egitimi icin ilkogretim ogrencileri sekizinci sinifin sonunda yapilan merkezi sinav sonuclarina gore yoneldikleri Mesleki ve Teknik Egitim Liselerinde meslek egitimi alir Tum liselerde 9 sinif programlari ortaktir Meslek ve Teknik Liselerde ogrenciler 10 sinifta alan secimi yapar 11 ve 12 sinifta sectikleri alana bagli dal egitimi alirlar Acik ogretim yoluyla da meslek egitimine devam etmek mumkundur Mesleki acik ogretimde ogrenciler meslek derslerini mesleki ve teknik liselerde yuz yuze egitimle alirlar Ciraklik ustalik ve kalfalik egitimleri yaygin egitim kurumu olan mesleki egitim merkezlerinde yapilir Meslek lisesi 12 sinif ogrencileri haftanin iki gunu okulda uc gunu isletmelerde meslek egitimi alir Ayrica otelcilik ile ilgili alanlarda okuyan meslek lisesi ogrencileri egitim ogretim yilinin ekim nisan aylarinda okulda teorik egitimi alir yaz aylarinda 10 sinif ve 11 sinif bitimindeki staj yaparlar Teknik liseler yaz tatilleri ve hafta sonlari 300 saat staj yapmak zorundadir Kaynakca a b Afsar Bilge Mihoglu Aksoy B Suna S Selcuk Universitesi Sosyal Bilimler Meslek Yuksekokulu Dergisi Cilt 21 Sayi 2 Kasim 2018 14 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2021 Kosan Abdulkadir Ataturk Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi Cilt 2 Sayi 1 2 Yil 2003 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2021 a b Eker semih Federal Almanya Cumhuriyeti nde Mesleki Egitim ve Ikili Sistem Sosyolojik Dusun dergisi Cilt 5 Sayi 2 Yil 2020 28 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2021 a b c d Gundogan Naci Istanbul Universitesi Iktisat Fakultesi Mecmuasi Cilt 55 sayi 1 yil 2005 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2021 Arsivlenmis kopya 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mart 2021 https prezi com qrmvviksdy7r japonyada genel ve mesleki egitim yalin URL Balci Deniz Erciyes Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi 46 Yil 2019 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2021 a b Gemici Nurettin Degerler Egitimi Dergisi Cilt 8 Sayi 19 Yil 2010 25 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mart 2021 a b Somuncu Ayse 5 Nisan 2020 Turkiye de Mesleki Egitim ve Istihdam Hayaller Beyaz Olsa da Gercekler Mavi Yaka Turkiye Sosyal Arastirmalar Dergisi 24 1 177 194 ISSN 1301 370X 21 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2023