Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mesrop Maştots Caddesi (Ermenice: Մաշտոցի պողոտա, Maştots'i poğota; Rusça: Проспект Месропа Маштоца, Prospekt Mesropa Maştotsa) ya da kısacası Maştots Caddesi, Ermenistan'ın başkenti Erivan'ın başlıca trafik yollarındandır. Erivan'ın merkez ilçesi olan Kentron'da bulunan Zafer Köprüsü'nün güneyinden Matenadaran yakınlarına kadar geçmektedir.
Tarih
Ermeni alfabesinin mucidi ve Ermeni kültürünün başlıca şahıslarından biri olan rahip Mesrop Maştots'un onuruna caddeye "Mesrop Maştots Caddesi" ismi verildi. Ancak Sovyet dönemi (1924-1990) boyunca caddeye önce "Lenin Caddesi" (Prospekt Lenina), sonra "Stalin Prospekti" (Prospekt Stalina) ismi verildi. Stalin'in ölümünün ardından isim tekrar Lenin olarak değiştirildi. Günümüzde birçok Erivanlı arasında halk dilinde hala "prospekt" ('cadde' sözcüğünün Rusça karşılığı) olarak bilinir.
Erivan'ın büyük ölçekli yeniden inşası, akademisyen Aleksandr Tamanian tarafından hazırlanan kentin genel planına göre gerçekleştirildi. Tamanian, Mesrop Maştots Caddesi'nin yanı sıra Abovyan Sokağı ile Nalbandyan Caddesi'nin Ağrı Dağı'na doğru bakan yönde inşa edilmesini öngördü. Caddenin Lenin Meydanı (günümüz Cumhuriyet Meydanı)'ndan geçmesi de planlandı. Genel şehir planına Nalbandyan Caddesi'ndeki Halk Komiserliği binasının inşası dahil edilmesiyle Mesrop Maştots Caddesi dahil olmak üzere tüm şehir merkezin yeniden inşası 1920'li yıllar boyunca gerçekleşti. Şehir merkezinin yeni tasarımıyla eski Erivan'dan geri kalan tek eksen aslında Astafyevskaya Caddesi (günümüz Abovyan Sokağı)'dir. Merkezdeki sokak ağı tamamen yenilendi, eski binalar ise yıkıldı.
Cadde, büyük ölçüde genişletilen ve düzleştirilen Sundukyan Sokağı'nın üstünden geçti. İnşanın Sovyet egemenliği altında yer almasıyla şehir merkezindeki çoğu cami ve bazı kiliseler ortadan kaldırıldı. 1760'larda kurulan Gök Cami, eski sokaktan korunan tek mimari anıtlardan biridir, fakat kendisi de Sovyet döneminde Erivan şehrinin müzesi olarak kullanıldı. Ancak 1999 yılında İran hükûmetinin yatırımıyla onarılıp tekrar bir camiye dönüştürüldü.
1945'te caddenin sonundan çıkan Zafer Köprüsü kuruldu. 1952 yılında ise "Pak Şuka" olarak bilinen bir kapalı çarşı binasının yapımı, mühendis Hamazasp Arakelyan ve mimar Grigor Ağababyan tarafından tamamlanmıştır.
1950'de Stalin adına, caddenin sonunda bulunan yüksek bir tepede heykeltıraş ile mimar Rafael İsraelyan'ın birlikte tasarladığı görkemli bir anıt dikildi. 1959'da Stalin anıtının bulunduğu yerde Matenadaran (antik el yazmaları enstitüsü) kuruldu. 1962'de Stalin'in heykeli yerinden kaldırıldı ve 1967'de bunun yerine Ermenistan Ana heykeli dikildi.
1972'de caddede Modern Sanat Müzesi kuruldu. 1976'da Surb Sargis (Aziz Sargis) Kilisesi onarılıp yeniden inşa edildi.
1990'da Sovyet döneminin sonuna doğru caddenin ismi "Lenin Caddesi"'nden "Mesrop Maştots Caddesi" olarak değiştirildi. Bu cadde ile kesişen ve Lenin'in takipçisi Sergey Kirov adına adlandırılan eski "Kirov Caddesi"'nin ismi ise, simgesel olarak Rahip Mesrop Maştots'un müriti Koryun adına "Koryun Caddesi" olarak değiştirildi. Eski komünist liderlerin isimlerini tarihi Ermeni Hristiyan şahısların isimleriyle değiştirme eğilimi kapsamında ayrıca Mesrop Maştots Caddesi'nin başladığı noktayla kesişen caddenin ismi, Mesrop Maştots'un önemli selefi olan Aydınlatıcı Grigor olarak değiştirildi.
2006'da, Erivan Operası'nın arkasında ve Maştots Caddesi'nde bulunan meydana, Jacques Chirac ve Robert Koçaryan tarafından "Fransa Meydanı" ismi verildi.
1 Ocak 2012 tarihinde Pak Şuka kapalı çarşı binası tadilat için kapatıldı. Binanın kapatılması, sözde yasadışı olduğu gerekçesiyle hem mimarlar hem de aktivistler tarafından eleştirilmiş ve 70 satış elemanın iş kaybına mal olmuştur. 7 Ekim 2013 tarihinde tekrar kamuya açıldı.
Günümüzde
Mesrop Maştots Caddesi, Erivan'ın en yoğun sokaklarından biri sayılır. Caddenin üstündeki tarihi ve turistik abidelerin yanı sıra birçok restoran, kafe ve alışveriş mağazası bulunmaktadır. Caddenin üstünde 4 farklı otobüs durağı var ve caddeden geçen 12 farklı otobüs güzergâhı vardır. Cadde, düzenli olarak politik gösteri ve protesto alanı olarak işlev görmektedir.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Mashtots Avenue ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Literatür
- Grigoryan, A.; N. Stepanyan (1985). "Ереван, Гарни, Гегард, Эчмиадзин, Аштарак". Yayımcı: Искусство. Sayfa 207.
Kaynakça
- ^ "Тот самый Проспект". Ноев Ковчет, Noyev Kovçet. Eylül 2006. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ a b c Baïburin, A. K. Russian Cultural Anthropology After the Collapse of Communism. Routledge. s. 255.
- ^ Mikaelyan, Karen. . Новое Время, Novoye Vremya. 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ a b c Jones, A. (1 Nisan 2016). Lonely Planet. Georgia, Armenia and Azerbaijan. Lonely Planet.
- ^ Grigoryan, Mark. . Новое Время, Novoye Vremya. 15 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ a b c Holding, Deirdre (2014). Armenia: with Nagorno-Karabakh. Bradt. ss. 139-140.
- ^ a b c Sanentz, Arman (10 Eylül 2012). . The Armenian Weekly. 1 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
- ^ Rubyençika, İ. . ТАСС. 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ Abrahamian, Levon. Armenian identity in a changing world. Mazda Publishers. s. 48.
- ^ a b Mkrtchian, Anush (7 Ekim 2013). . Azatutyun. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
- ^ . WikiRoutes. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016.
- ^ "Travel & Transportation. Bus Schedule". Armenia Information. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016.[]
- ^ "Armenian Police, Nationalists Clash". Radio Free Europe-Radio Liberty. 5 Kasım 2013. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
- ^ . The Armenian Weekly. 5 Kasım 2013. 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
- ^ Avedissian, Karen (6 Temmuz 2015). "The power of Electric Yerevan". Open Democracy. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
- ^ . Institute for War and Peace Reporting. 21 Temmuz 2016. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
- ^ . News.Az. 21 Eylül 2016. 2 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2016.
Dış bağlantılar
- Ermenistan Seyahat Bürosu'nda Mesrop Maştots Caddesi 25 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . sayfası (Rusça)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mesrop Mastots Caddesi Ermenice Մաշտոցի պողոտա Mastots i pogota Rusca Prospekt Mesropa Mashtoca Prospekt Mesropa Mastotsa ya da kisacasi Mastots Caddesi Ermenistan in baskenti Erivan in baslica trafik yollarindandir Erivan in merkez ilcesi olan Kentron da bulunan Zafer Koprusu nun guneyinden Matenadaran yakinlarina kadar gecmektedir Mesrop Mastots Caddesi uzerine bakis 2008 Caddenin Erivan daki konumunu gosteren harita Caddenin guneyinden kuzeyine dogru bakis Ermenistan Ana heykeli arka planda gorunebilir Caddedeki Pak Suka kapali carsi binasinin on plani Elektrik fiyatlarinin yukselisine tepki olarak 26 Haziran 2015 tarihinde Mesrop Mastots Caddesi nde yer alan oturma protestosu TarihErmeni alfabesinin mucidi ve Ermeni kulturunun baslica sahislarindan biri olan rahip Mesrop Mastots un onuruna caddeye Mesrop Mastots Caddesi ismi verildi Ancak Sovyet donemi 1924 1990 boyunca caddeye once Lenin Caddesi Prospekt Lenina sonra Stalin Prospekti Prospekt Stalina ismi verildi Stalin in olumunun ardindan isim tekrar Lenin olarak degistirildi Gunumuzde bircok Erivanli arasinda halk dilinde hala prospekt cadde sozcugunun Rusca karsiligi olarak bilinir Erivan in buyuk olcekli yeniden insasi akademisyen Aleksandr Tamanian tarafindan hazirlanan kentin genel planina gore gerceklestirildi Tamanian Mesrop Mastots Caddesi nin yani sira Abovyan Sokagi ile Nalbandyan Caddesi nin Agri Dagi na dogru bakan yonde insa edilmesini ongordu Caddenin Lenin Meydani gunumuz Cumhuriyet Meydani ndan gecmesi de planlandi Genel sehir planina Nalbandyan Caddesi ndeki Halk Komiserligi binasinin insasi dahil edilmesiyle Mesrop Mastots Caddesi dahil olmak uzere tum sehir merkezin yeniden insasi 1920 li yillar boyunca gerceklesti Sehir merkezinin yeni tasarimiyla eski Erivan dan geri kalan tek eksen aslinda Astafyevskaya Caddesi gunumuz Abovyan Sokagi dir Merkezdeki sokak agi tamamen yenilendi eski binalar ise yikildi Cadde buyuk olcude genisletilen ve duzlestirilen Sundukyan Sokagi nin ustunden gecti Insanin Sovyet egemenligi altinda yer almasiyla sehir merkezindeki cogu cami ve bazi kiliseler ortadan kaldirildi 1760 larda kurulan Gok Cami eski sokaktan korunan tek mimari anitlardan biridir fakat kendisi de Sovyet doneminde Erivan sehrinin muzesi olarak kullanildi Ancak 1999 yilinda Iran hukumetinin yatirimiyla onarilip tekrar bir camiye donusturuldu 1945 te caddenin sonundan cikan Zafer Koprusu kuruldu 1952 yilinda ise Pak Suka olarak bilinen bir kapali carsi binasinin yapimi muhendis Hamazasp Arakelyan ve mimar Grigor Agababyan tarafindan tamamlanmistir 1950 de Stalin adina caddenin sonunda bulunan yuksek bir tepede heykeltiras ile mimar Rafael Israelyan in birlikte tasarladigi gorkemli bir anit dikildi 1959 da Stalin anitinin bulundugu yerde Matenadaran antik el yazmalari enstitusu kuruldu 1962 de Stalin in heykeli yerinden kaldirildi ve 1967 de bunun yerine Ermenistan Ana heykeli dikildi 1972 de caddede Modern Sanat Muzesi kuruldu 1976 da Surb Sargis Aziz Sargis Kilisesi onarilip yeniden insa edildi 1990 da Sovyet doneminin sonuna dogru caddenin ismi Lenin Caddesi nden Mesrop Mastots Caddesi olarak degistirildi Bu cadde ile kesisen ve Lenin in takipcisi Sergey Kirov adina adlandirilan eski Kirov Caddesi nin ismi ise simgesel olarak Rahip Mesrop Mastots un muriti Koryun adina Koryun Caddesi olarak degistirildi Eski komunist liderlerin isimlerini tarihi Ermeni Hristiyan sahislarin isimleriyle degistirme egilimi kapsaminda ayrica Mesrop Mastots Caddesi nin basladigi noktayla kesisen caddenin ismi Mesrop Mastots un onemli selefi olan Aydinlatici Grigor olarak degistirildi 2006 da Erivan Operasi nin arkasinda ve Mastots Caddesi nde bulunan meydana Jacques Chirac ve Robert Kocaryan tarafindan Fransa Meydani ismi verildi 1 Ocak 2012 tarihinde Pak Suka kapali carsi binasi tadilat icin kapatildi Binanin kapatilmasi sozde yasadisi oldugu gerekcesiyle hem mimarlar hem de aktivistler tarafindan elestirilmis ve 70 satis elemanin is kaybina mal olmustur 7 Ekim 2013 tarihinde tekrar kamuya acildi GunumuzdeMesrop Mastots Caddesi Erivan in en yogun sokaklarindan biri sayilir Caddenin ustundeki tarihi ve turistik abidelerin yani sira bircok restoran kafe ve alisveris magazasi bulunmaktadir Caddenin ustunde 4 farkli otobus duragi var ve caddeden gecen 12 farkli otobus guzergahi vardir Cadde duzenli olarak politik gosteri ve protesto alani olarak islev gormektedir Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Mashtots Avenue ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Cumhuriyet Meydani Erivan Operasi Ermenistan Ana Fransa Meydani Gok Cami Matenadaran Zafer KoprusuLiteraturGrigoryan A N Stepanyan 1985 Erevan Garni Gegard Echmiadzin Ashtarak Yayimci Iskusstvo Sayfa 207 Kaynakca Tot samyj Prospekt Noev Kovchet Noyev Kovcet Eylul 2006 22 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2016 a b c Baiburin A K Russian Cultural Anthropology After the Collapse of Communism Routledge s 255 Mikaelyan Karen Novoe Vremya Novoye Vremya 15 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2016 a b c Jones A 1 Nisan 2016 Lonely Planet Georgia Armenia and Azerbaijan Lonely Planet Grigoryan Mark Novoe Vremya Novoye Vremya 15 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2016 a b c Holding Deirdre 2014 Armenia with Nagorno Karabakh Bradt ss 139 140 a b c Sanentz Arman 10 Eylul 2012 The Armenian Weekly 1 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2016 Rubyencika I TASS 17 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2016 Abrahamian Levon Armenian identity in a changing world Mazda Publishers s 48 a b Mkrtchian Anush 7 Ekim 2013 Azatutyun 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2016 WikiRoutes 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Aralik 2016 Travel amp Transportation Bus Schedule Armenia Information Erisim tarihi 2 Aralik 2016 olu kirik baglanti Armenian Police Nationalists Clash Radio Free Europe Radio Liberty 5 Kasim 2013 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2016 The Armenian Weekly 5 Kasim 2013 2 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2016 Avedissian Karen 6 Temmuz 2015 The power of Electric Yerevan Open Democracy 6 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2016 Institute for War and Peace Reporting 21 Temmuz 2016 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2016 News Az 21 Eylul 2016 2 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2016 Dis baglantilarErmenistan Seyahat Burosu nda Mesrop Mastots Caddesi 25 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde sayfasi Rusca