Mevâli, İslam tarihinde cahiliye devrinde toplumdaki kişilerden birinin ya da çoğunluğunun isteğiyle kabileye katılan insanlara/kölelere verilen ad. Emevi ırkçı politikası olarak da bilinir. Mevâlî adı, İlk halifeler döneminde (632-661) Arap olmayan Müslümanların siyasi ve sosyal anlamda Kureyşliler'in hakimiyetindeki köleleri simgelemiştir. Mevâlî anlayışı Şiiliğin ilk yıllarındaki ayaklanmalarda etkili olmuştur. Emeviler döneminde ise etkileri artmıştır ve kapsamı genişlemiştir. Şuabiye hareketi ise Mevâlî ırkçı anlayışına bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Abbasiler döneminde ise bu ırkçı yaklaşım zayıflamıştır.Mevâlî, yarı köle, azadlı, Arap olmayan Müslümanlar olarak tanımlandı ve Müslüman olmalarına rağmen Arap bir bir patrona vergi ödemek zorundaydılar.
Emeviler'de Mevâli anlayışı
Emeviler'den önceki Dört Halife döneminde halifeler istişare ve şura toplantıları ile başa gelirken Emeviler'de bu durum saltana dönüşmüş Abbâsîler'de ise devam etmiştir. Müslümanların Emeviler'den önceki fetih hareketleri dinsel sebeplere dayanmaktadır, Emeviler döneminde ise fetih hareketlerinin amaçları daha da farklılaştı. Emeviler, siyasi ve ekonomik güç elde etme için de fetih hareketlerine girmişler ve çeşitli bölgeleri hakimiyet altına almışlarıdır. Bir süre sonra ise ele geçirilen bölgelerdeki esirlere/kölelere Mevâlî demeye başlamışlardır. İlerleyen yıllarda ise Mevâlî anlayışı daha da genelleştirilerek özgür veya köle olma şartı aranmadan Müslüman olup fakat Arap olmayan herkes için verilmiş bir isim haline geldi. Bu anlayış doğrultusunda Arap milliyetçiliğinin temelleri de atılmış oldu. Başlangıçta sayıları az olan Mevâlî sınıfı İslamiyet'in yayılması ile Emeviler döneminde 20 bin kişiye ulaştı. Emeviler dönemindeki bu ırkçı yaklaşım, İslam dinine dayanmamakla beraber ilerleyen dönemlerde çıkan isyanlara da birer sebep haline geldi.
Kaynakça
- ^ Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, 1986, 16. cilt s.8082
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
- ^ Emeviler döneminde sosyal tabakalar 18 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Ali Aksu, Erişim tarihi: 01 Temmuz 2016
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mevali Islam tarihinde cahiliye devrinde toplumdaki kisilerden birinin ya da cogunlugunun istegiyle kabileye katilan insanlara kolelere verilen ad Emevi irkci politikasi olarak da bilinir Mevali adi Ilk halifeler doneminde 632 661 Arap olmayan Muslumanlarin siyasi ve sosyal anlamda Kureysliler in hakimiyetindeki koleleri simgelemistir Mevali anlayisi Siiligin ilk yillarindaki ayaklanmalarda etkili olmustur Emeviler doneminde ise etkileri artmistir ve kapsami genislemistir Suabiye hareketi ise Mevali irkci anlayisina bir tepki olarak ortaya cikmistir Abbasiler doneminde ise bu irkci yaklasim zayiflamistir Mevali yari kole azadli Arap olmayan Muslumanlar olarak tanimlandi ve Musluman olmalarina ragmen Arap bir bir patrona vergi odemek zorundaydilar Emeviler de Mevali anlayisiEmeviler den onceki Dort Halife doneminde halifeler istisare ve sura toplantilari ile basa gelirken Emeviler de bu durum saltana donusmus Abbasiler de ise devam etmistir Muslumanlarin Emeviler den onceki fetih hareketleri dinsel sebeplere dayanmaktadir Emeviler doneminde ise fetih hareketlerinin amaclari daha da farklilasti Emeviler siyasi ve ekonomik guc elde etme icin de fetih hareketlerine girmisler ve cesitli bolgeleri hakimiyet altina almislaridir Bir sure sonra ise ele gecirilen bolgelerdeki esirlere kolelere Mevali demeye baslamislardir Ilerleyen yillarda ise Mevali anlayisi daha da genellestirilerek ozgur veya kole olma sarti aranmadan Musluman olup fakat Arap olmayan herkes icin verilmis bir isim haline geldi Bu anlayis dogrultusunda Arap milliyetciliginin temelleri de atilmis oldu Baslangicta sayilari az olan Mevali sinifi Islamiyet in yayilmasi ile Emeviler doneminde 20 bin kisiye ulasti Emeviler donemindeki bu irkci yaklasim Islam dinine dayanmamakla beraber ilerleyen donemlerde cikan isyanlara da birer sebep haline geldi Kaynakca Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi 1986 16 cilt s 8082 Arsivlenmis kopya 16 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2022 Emeviler doneminde sosyal tabakalar 18 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sivas Cumhuriyet Universitesi Ali Aksu Erisim tarihi 01 Temmuz 2016