Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mikro kara delikler, mekanik kuantum kara delikleri veya mini kara delikler olarak da adlandırılır, varsayımsal minik kara delikler, kuantum mekaniği etkileri için önemli bir rol oynar.
Bu tür ilkel kara delikler, evrenin oluşumundaki yüksek yoğunluklu ortamda (büyük patlamada) veya sonraki aşamalarda oluşmuş olabilirler. onların, parçacıklar vasıtasıyla, hawking radyasyonunu yaymaları beklenmektedir. Onlar, astrofizikçiler tarafından yakın gelecekte, gözlemlenebilir.
Uzay boyutlarını içeren bazı hipotezler, mikro kara deliklerin TeV (teraelectronvolt) aralığı, LHC (Large Hadron Collider, Büyük Hadron Çarpıştırıcısı) gibi parçacık hızlandırıcılarında mevcut olduğu gibi düşük enerjiye dönüşmüş olabileceğini tahmin ediyor. Daha sonra dünyanın sonu senaryoları gibi popüler kaygılar gündeme geldi (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı ile Parçacık Çarpışmaları Güvenliğine bakınız).
Ancak bu tür kuantum kara delikler anında, tamamen ya da çok zayıf etkileşim kalıntısı bırakarak buharlaşır. Teorik argümanlar yanında, onlar, TeV’in yüzlerce aralığında, toplu enerjilerin merkezine ulaşmasına rağmen, dünya’yı kozmik ışınların bombardımanına tutmanın, zarar vermediğini fark edebiliriz.
Bir kara deliğin minimum kütlesi
Prensip olarak, bir kara delik, herhangi bir kütleye eşit veya Planck kütlesinden fazla olabilir (yaklaşık 22 mikrogram). Bir kara delik açmak için bir kitle veya enerji, yeterince konsantre olmalı, konsantre olduğu bölgeden kaçış hızı ise ışık hızını aşmalıdır. Bu durum, formülü ile G yerçekimi sabiti, c ışık hızı ve M kara delik kütlesi ile hesaplanarak, Schwarzschild çapı bulunur. Diğer yandan, Compton dalgaboyu, h'nin Planck sabiti olduğu, geri kalan kitlenin ise M ile lokalize edilebileceği bölgenin minimum boyutu için bir sınır temsil eder. Yeterince küçük M için, azaltılmış Compton dalgaboyu (, h’nin olduğu yer azaltılmış planck sabitidir) yarım Schwarzschild yarıçapını aşmakta ve hiçbir kara delik açıklaması bulunmamaktadır. Bir kara delik için bu küçük kitle yaklaşık Planck kitlesi kadardır.
Bugünkü fiziğin bazı uzantıları, uzayın ekstra boyutlarının varlığını, varsayımsal olarak ele alıyor. Yüksek boyutlu uzayda, üç boyuttan farklı olarak, yerçekiminin gücü hızlı bir şekilde artınca mesafeler daha da azalır. Ekstra boyutların bazı özel yapılandırmalarıyla, bu etki Planck ölçeğini TeV aralığına düşürebilir. Bu tür uzantı örnekleri, string teorisi yapılandırması, GKP çözümleri gibi büyük ekstra boyutlar, Randall-Sundrum modeli gibi özel durumları içerir. Bu senaryolarda, kara delik üretimi mümkün olabilir, LHC’ye önemli ve gözlemlenebilir etkileri olabilir. Aynı zamanda kozmik ışınların yol açtığı yaygın bir doğa harikası olacaktır.
Bütün bu varsayımlar, genel teoriler, küçük mesafelerde geçerli kalır. Aksi takdirde, şu an bilinmeyen etkileri, kara deliğin minimum boyutunu sınırlar. Temel parçacıklar, kuantum-mekaniği, iç açısal momentum (Bir temel parçacığın devinim süresi) ile donatılmıştır.
Eğri uzay maddesi, toplam açısal momentum için doğru koruma kanununa ve uzay bükülme özelliğine sahip olmasını gerekir. Bükülme ile yerçekiminin, basit ve en doğal teorisi, Einstein Cartan teorisidir. Bükülmenin varlığında, yerçekimsel alanı Dirac denklemi değiştirir ve dağınık şekilde genişletilmesi parçacıkların fermiyon olmasına neden olur. Fermiyonların mekansal uzantısının, sınırlanması için bir kara deliğin kütlesinin 1016 kg olması, mini kara deliklerin var olmadığını gösterir. Böylee bir kara delik üretmek için gerekli enerji 39 yörüngeden daha fazla LHC’ye ihtiyaç olması, LHC’nin mini kara delikler üretemeyeceğini gösterir.
Mikro kara deliğin kararlılığı
Hawking radyasyonu
1974 yılında Stephen Hawking, kara deliklerin, Hawking radyasyonu temel parçacıklarının (fotonlar, elektronlar, kuarklar, gluonlar, vb.) yayılmasıyla buharlaştığı quantum etkilerini savundu. Onun hesaplamaları, küçük boyuttaki karadeliğin, hızlı buharlaşma oranının patlamayla sonuçlanması, mikro kara deliğin parçacıklarının aniden patlamasını göstermektedir. Herhangi bir kara delik, yeterli küçüklükteki Planck kütlesi yanında, evrenin yaşamı içinde, buharlaşıp gider. Bu süreçte, bu küçük karadelikler, maddeyi uzakta yayarlar. Bir çift sanal parçacığın bu resmi, olayın ufkunun yakınında, çiftin bir tanesi ele geçirilirken, diğerinin kara deliğin çevresinden kaçtığı görülür, sonuçta net olarak, (enerjinin korunumu için) karadelik kütle kaybeder. Kara delik termodinamikleri formülüne göre, Planck kitlesi yaklaşana kadar, kara delikler daha fazla kütle kaybeder, daha sıcak hale gelir ve daha hızlı buharlaşır. Bu aşamada, bir kara delik, Hawking sıcaklığına sahip olacaktır, bunun anlamı, yayılan Hawking parçacığının karadeliğin kütlesi ile karşılaştırılabilir bir enerjiye sahip olacağıdır. Böylece termodinamik açıklama tezi yıkılır. Böyle bir mini karadelikte yaklaşık sadece 4 pi nats minimum değerinde bir entropi olurdu. O zaman bu noktada nesne artık klasik bir kara delik olarak tanımlanamaz ve Hawking’in hesaplamalarını altüst eder. Hawking radyasyonu sorgulanırken, Leonard Susskind son kitabında bir uzmanın bakış açısını özetler: Sık sık kara deliğin buharlaşmasının olmadığını iddia eden görüşler çıkacağını söyler. Bu çalışmalar, önemsiz yığınlar olarak, hızla sonsuzluğa doğru kaybolur.
Nihai durum konjenktürü
Kara deliğin nihai kaderi, toplam buharlaşma ve Planck kütlesi büyüklüğünde bir kara delik kalıntısının üretimini içermektedir.Planck kütle kara delikler, izin verilen enerji seviyeleri arasındaki boşluklar yüzünden, artık ya klasik kara delikler gibi yerçekimsel enerjiyi absorbe edecek ya da Hawking parçacıklarını aynı nedenden dolayı sabit nesneleri etkileyecekler. Böyle bir durumda WIMP’s (büyük parçacıkların zayıf etkileşimi) olacaktır. Bu karanlık maddeyi açıklayabilir.
İlkel kara delikler
Evrenin ilk oluşumu
Kara delik üretimi kitleye veya buna karşılık gelen, Schwarzschild yarıçapı içinde enerji ve konsantrasyon gerektirir. Kısaca büyük patlamadan sonra, evren kendini Schwarzchild yarıçapı içine sığdırmak için yeterli alan verilen herhangi bir bölge için yoğun olduğu varsayılmaktadır. Hatta bu yüzden, o zaman evren nedeniyle, homojen kütle dağılımı ve hızlı büyüme için tekillik içine daraltmak mümkün değildi. Ancak bu, tamamen çeşitli boyutlarda kara deliklerin ortaya çıkmış olabileceği olasılığını dışlamaz. Bu şekilde oluşturulan bir kara delik, ilkel bir kara delik olarak adlandırılır ve mikro kara deliklerin yaratılması için en yaygın kabul gören hipotezdir. Bilgisayar simülasyonları, bir ilkel kara deliğin oluşma ihtimalinin, cismin kütlesi ile ters orantılı olduğunu göstermektedir. Böylece büyük olasılıkla sonuç, mikro kara delikler olacaktır.
Beklenen gözlemlenebilir etkileri
Etrafında kg’lık başlangıç kütlesine sahip bir ilkel kara delik, bugün buharlaşması tamamlanarak, oluşturulabilirdi, zaten hafif bir ilkel kara delik, buharşarak oluşurdu. İyiser koşullarda, 2008 yılı Haziran ayında, Fermi Gamma-ışını uzay teleskobu ile uydu, gama ışını patlamaları gözlemlenerek, yakındaki kara deliklerin buharlaşması için deneysel kanıt tespir edilebilir. Bu bir mikroskobik bir kara delik ve bir yıldız ya da gezegen arasındaki fark edilebilecek bir çarpışma değildir. Küççük yarıçaplı ve yüksek yoğunluklu kara delik, herhangi bir nesne içeren normal atomların ve sadece birkaç etkileşimde olduğu kendi atomlarının doğrudan geçmesine izin verecek. Ancak, yeryüzünü geçen küçük kara deliğin (yeterli kütledeki), tespit edilebilir, akustik veya sismik sinyal üreteceği öne sürülmüştür.
Suni mikro kara delikler
Üretim fizibilitesi
Bilinen üç boyutlu yerçekimine göre, mikroskopik bir karadeliğin minimum enerjisi 1019 GeV’dir, ki bunun, Planck uzunluğu sırasına göre bir bölge içinde yoğunlaşması gerekir. Bu, bugünkü teknojinin limitlerinin ötesindedir. Bu istikamette parçacıkları tutmak için 1000 ışıkyılı çapında bir halka hızlandırıcı gerekir, şu anda ulaşılabilir manyetik alan gücüyle, Planck uzunluğunda bir mesafe içinde iki parçacığın çarpıştığı tahmin edilmektedir. Stephen Hawking de dönemin fizikçisi John Archibald Wheeler da dünya üzerindeki tüm suyun kullanarak hazırlanacak bir hidrojen bombasının, böyle bir kara deliği üretebileceğini ancak bu konuyla ilgili herhangi bir kanıt, referans veya iddiasını kanıtlayacak herhangi bir kaynak sağlamaz.
Ancak, uzayın ekstra boyutlarını içeren bazı senaryolarda, Planck kütlesi, TeV aralığını için düşük gelebilir. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC) proton-proton çarpışması için 14 TeV ve Pb-Pb çarpışmaları için 1150 TeV enerjisine sahiptir. Bu durumların, kara delik üretiminde ya da gelecekteki yüksek enerjili çarpıştırıcılarında önemli ve gözlemlenebilir etkisinin olabileceği 2001 yılında iddia edildi. Bu tür kuantum kara deliklerin, parçacıklarının çürüme yayan spreyleri, bu tesisler dededektörler tarafından görülebilir.
Choptuik ve Pretorius tarafından, 17 Mart 2010 tarihinde yayımladıkları bildiride, yeterli enerjiyle çarpıştırılan, ki bu, diğerlerinden farklı, alışılmamış mevcut ekstra dört boyut (üç uzamsal, bir zamansal) LHC’nin izin verebildiği iki parçacığın çarpışmasını bilgisayar vasıtasıyla kanıtladı.
Güvenlik argümanları
Yüksek enerjili parçacıkların güvenli çarpışma deneyleri
Yerçekiminin kuantum teorilerinde kara delikler
Bazı yerçekimi kuantum teorilerine göre, klasik kara deliklerin hesaplamalarında düzeltmeler yapmak mümkündür. Çekim alanı denklemlerinin çözümleri olan geleneksel kara delikler kuramının aksine, kuantum yerçekimi kara delikler, bir eğrilik veya tekillik oluştuğunda klasik kökenli etkilerinin yanında, kuantum yerçekimi etkilerini de içermektedir. kuantum yerçekimi etkilerini modellemek için kullanılan teoriye göre, kuantum yerçekimi kara deliklerin farklı türleri vardır, bunlar; döngü kuantum kara delikler, yer değiştirmeyen kara delikler ve asimptotik güvenli kara deliklerdir. bu yaklaşımlara göre, kara delikler, tekil özgürlüktedir.
Ayrıca bakınız
- Black holes in fiction
- Planck particle
- Holeum
Notlar
- ^ The Schwarzschild radius of a 1015 gram black hole is ~148 fm (148×10-15 m), which is much smaller than an atom but larger than an atomic nucleus.
Kaynakça
Bibliography
Dış bağlantılar
- Astrophysical implications of hypothetical stable TeV-scale black holes
- A. Barrau & J. Grain, The Case for mini black holes 4 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . : a review of the searches for new physics with micro black holes possibly formed at colliders
- Mini Black Holes Might Reveal 5th Dimension 15 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Space.com
- – A scientific essay about energies, dimensions, black holes, and the associated public attention to CERN, by Norbert Frischauf (also available as Podcast)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mikro kara delikler mekanik kuantum kara delikleri veya mini kara delikler olarak da adlandirilir varsayimsal minik kara delikler kuantum mekanigi etkileri icin onemli bir rol oynar Bu tur ilkel kara delikler evrenin olusumundaki yuksek yogunluklu ortamda buyuk patlamada veya sonraki asamalarda olusmus olabilirler onlarin parcaciklar vasitasiyla hawking radyasyonunu yaymalari beklenmektedir Onlar astrofizikciler tarafindan yakin gelecekte gozlemlenebilir Uzay boyutlarini iceren bazi hipotezler mikro kara deliklerin TeV teraelectronvolt araligi LHC Large Hadron Collider Buyuk Hadron Carpistiricisi gibi parcacik hizlandiricilarinda mevcut oldugu gibi dusuk enerjiye donusmus olabilecegini tahmin ediyor Daha sonra dunyanin sonu senaryolari gibi populer kaygilar gundeme geldi Buyuk Hadron Carpistiricisi ile Parcacik Carpismalari Guvenligine bakiniz Ancak bu tur kuantum kara delikler aninda tamamen ya da cok zayif etkilesim kalintisi birakarak buharlasir Teorik argumanlar yaninda onlar TeV in yuzlerce araliginda toplu enerjilerin merkezine ulasmasina ragmen dunya yi kozmik isinlarin bombardimanina tutmanin zarar vermedigini fark edebiliriz Bir kara deligin minimum kutlesiPrensip olarak bir kara delik herhangi bir kutleye esit veya Planck kutlesinden fazla olabilir yaklasik 22 mikrogram Bir kara delik acmak icin bir kitle veya enerji yeterince konsantre olmali konsantre oldugu bolgeden kacis hizi ise isik hizini asmalidir Bu durum formulu ile G yercekimi sabiti c isik hizi ve M kara delik kutlesi ile hesaplanarak Schwarzschild capi bulunur Diger yandan Compton dalgaboyu h nin Planck sabiti oldugu geri kalan kitlenin ise M ile lokalize edilebilecegi bolgenin minimum boyutu icin bir sinir temsil eder Yeterince kucuk M icin azaltilmis Compton dalgaboyu h nin oldugu yer azaltilmis planck sabitidir yarim Schwarzschild yaricapini asmakta ve hicbir kara delik aciklamasi bulunmamaktadir Bir kara delik icin bu kucuk kitle yaklasik Planck kitlesi kadardir Bugunku fizigin bazi uzantilari uzayin ekstra boyutlarinin varligini varsayimsal olarak ele aliyor Yuksek boyutlu uzayda uc boyuttan farkli olarak yercekiminin gucu hizli bir sekilde artinca mesafeler daha da azalir Ekstra boyutlarin bazi ozel yapilandirmalariyla bu etki Planck olcegini TeV araligina dusurebilir Bu tur uzanti ornekleri string teorisi yapilandirmasi GKP cozumleri gibi buyuk ekstra boyutlar Randall Sundrum modeli gibi ozel durumlari icerir Bu senaryolarda kara delik uretimi mumkun olabilir LHC ye onemli ve gozlemlenebilir etkileri olabilir Ayni zamanda kozmik isinlarin yol actigi yaygin bir doga harikasi olacaktir Butun bu varsayimlar genel teoriler kucuk mesafelerde gecerli kalir Aksi takdirde su an bilinmeyen etkileri kara deligin minimum boyutunu sinirlar Temel parcaciklar kuantum mekanigi ic acisal momentum Bir temel parcacigin devinim suresi ile donatilmistir Egri uzay maddesi toplam acisal momentum icin dogru koruma kanununa ve uzay bukulme ozelligine sahip olmasini gerekir Bukulme ile yercekiminin basit ve en dogal teorisi Einstein Cartan teorisidir Bukulmenin varliginda yercekimsel alani Dirac denklemi degistirir ve daginik sekilde genisletilmesi parcaciklarin fermiyon olmasina neden olur Fermiyonlarin mekansal uzantisinin sinirlanmasi icin bir kara deligin kutlesinin 1016 kg olmasi mini kara deliklerin var olmadigini gosterir Boylee bir kara delik uretmek icin gerekli enerji 39 yorungeden daha fazla LHC ye ihtiyac olmasi LHC nin mini kara delikler uretemeyecegini gosterir Mikro kara deligin kararliligiHawking radyasyonu 1974 yilinda Stephen Hawking kara deliklerin Hawking radyasyonu temel parcaciklarinin fotonlar elektronlar kuarklar gluonlar vb yayilmasiyla buharlastigi quantum etkilerini savundu Onun hesaplamalari kucuk boyuttaki karadeligin hizli buharlasma oraninin patlamayla sonuclanmasi mikro kara deligin parcaciklarinin aniden patlamasini gostermektedir Herhangi bir kara delik yeterli kucuklukteki Planck kutlesi yaninda evrenin yasami icinde buharlasip gider Bu surecte bu kucuk karadelikler maddeyi uzakta yayarlar Bir cift sanal parcacigin bu resmi olayin ufkunun yakininda ciftin bir tanesi ele gecirilirken digerinin kara deligin cevresinden kactigi gorulur sonucta net olarak enerjinin korunumu icin karadelik kutle kaybeder Kara delik termodinamikleri formulune gore Planck kitlesi yaklasana kadar kara delikler daha fazla kutle kaybeder daha sicak hale gelir ve daha hizli buharlasir Bu asamada bir kara delik Hawking sicakligina sahip olacaktir bunun anlami yayilan Hawking parcaciginin karadeligin kutlesi ile karsilastirilabilir bir enerjiye sahip olacagidir Boylece termodinamik aciklama tezi yikilir Boyle bir mini karadelikte yaklasik sadece 4 pi nats minimum degerinde bir entropi olurdu O zaman bu noktada nesne artik klasik bir kara delik olarak tanimlanamaz ve Hawking in hesaplamalarini altust eder Hawking radyasyonu sorgulanirken Leonard Susskind son kitabinda bir uzmanin bakis acisini ozetler Sik sik kara deligin buharlasmasinin olmadigini iddia eden gorusler cikacagini soyler Bu calismalar onemsiz yiginlar olarak hizla sonsuzluga dogru kaybolur Nihai durum konjenkturu Kara deligin nihai kaderi toplam buharlasma ve Planck kutlesi buyuklugunde bir kara delik kalintisinin uretimini icermektedir Planck kutle kara delikler izin verilen enerji seviyeleri arasindaki bosluklar yuzunden artik ya klasik kara delikler gibi yercekimsel enerjiyi absorbe edecek ya da Hawking parcaciklarini ayni nedenden dolayi sabit nesneleri etkileyecekler Boyle bir durumda WIMP s buyuk parcaciklarin zayif etkilesimi olacaktir Bu karanlik maddeyi aciklayabilir Ilkel kara delikler Evrenin ilk olusumu Kara delik uretimi kitleye veya buna karsilik gelen Schwarzschild yaricapi icinde enerji ve konsantrasyon gerektirir Kisaca buyuk patlamadan sonra evren kendini Schwarzchild yaricapi icine sigdirmak icin yeterli alan verilen herhangi bir bolge icin yogun oldugu varsayilmaktadir Hatta bu yuzden o zaman evren nedeniyle homojen kutle dagilimi ve hizli buyume icin tekillik icine daraltmak mumkun degildi Ancak bu tamamen cesitli boyutlarda kara deliklerin ortaya cikmis olabilecegi olasiligini dislamaz Bu sekilde olusturulan bir kara delik ilkel bir kara delik olarak adlandirilir ve mikro kara deliklerin yaratilmasi icin en yaygin kabul goren hipotezdir Bilgisayar simulasyonlari bir ilkel kara deligin olusma ihtimalinin cismin kutlesi ile ters orantili oldugunu gostermektedir Boylece buyuk olasilikla sonuc mikro kara delikler olacaktir Beklenen gozlemlenebilir etkileri Etrafinda kg lik baslangic kutlesine sahip bir ilkel kara delik bugun buharlasmasi tamamlanarak olusturulabilirdi zaten hafif bir ilkel kara delik buharsarak olusurdu Iyiser kosullarda 2008 yili Haziran ayinda Fermi Gamma isini uzay teleskobu ile uydu gama isini patlamalari gozlemlenerek yakindaki kara deliklerin buharlasmasi icin deneysel kanit tespir edilebilir Bu bir mikroskobik bir kara delik ve bir yildiz ya da gezegen arasindaki fark edilebilecek bir carpisma degildir Kuccuk yaricapli ve yuksek yogunluklu kara delik herhangi bir nesne iceren normal atomlarin ve sadece birkac etkilesimde oldugu kendi atomlarinin dogrudan gecmesine izin verecek Ancak yeryuzunu gecen kucuk kara deligin yeterli kutledeki tespit edilebilir akustik veya sismik sinyal uretecegi one surulmustur Suni mikro kara delikler Uretim fizibilitesi Bilinen uc boyutlu yercekimine gore mikroskopik bir karadeligin minimum enerjisi 1019 GeV dir ki bunun Planck uzunlugu sirasina gore bir bolge icinde yogunlasmasi gerekir Bu bugunku teknojinin limitlerinin otesindedir Bu istikamette parcaciklari tutmak icin 1000 isikyili capinda bir halka hizlandirici gerekir su anda ulasilabilir manyetik alan gucuyle Planck uzunlugunda bir mesafe icinde iki parcacigin carpistigi tahmin edilmektedir Stephen Hawking de donemin fizikcisi John Archibald Wheeler da dunya uzerindeki tum suyun kullanarak hazirlanacak bir hidrojen bombasinin boyle bir kara deligi uretebilecegini ancak bu konuyla ilgili herhangi bir kanit referans veya iddiasini kanitlayacak herhangi bir kaynak saglamaz Ancak uzayin ekstra boyutlarini iceren bazi senaryolarda Planck kutlesi TeV araligini icin dusuk gelebilir Buyuk Hadron Carpistiricisi LHC proton proton carpismasi icin 14 TeV ve Pb Pb carpismalari icin 1150 TeV enerjisine sahiptir Bu durumlarin kara delik uretiminde ya da gelecekteki yuksek enerjili carpistiricilarinda onemli ve gozlemlenebilir etkisinin olabilecegi 2001 yilinda iddia edildi Bu tur kuantum kara deliklerin parcaciklarinin curume yayan spreyleri bu tesisler dededektorler tarafindan gorulebilir Choptuik ve Pretorius tarafindan 17 Mart 2010 tarihinde yayimladiklari bildiride yeterli enerjiyle carpistirilan ki bu digerlerinden farkli alisilmamis mevcut ekstra dort boyut uc uzamsal bir zamansal LHC nin izin verebildigi iki parcacigin carpismasini bilgisayar vasitasiyla kanitladi Guvenlik argumanlari Yuksek enerjili parcaciklarin guvenli carpisma deneyleri Hawking in hesaplamalari ve daha genel kuantum mekanigi argumanlari mikro kara deliklerin neredeyse aninda buharlastigini tahmin ediyor Ek guvenlik argumanlarinin otesinde Hawking radyasyonu belgelerini temel alan gorusler ve varsayimsal senaryolara gore istikrarli kara Yercekiminin kuantum teorilerinde kara delikler Bazi yercekimi kuantum teorilerine gore klasik kara deliklerin hesaplamalarinda duzeltmeler yapmak mumkundur Cekim alani denklemlerinin cozumleri olan geleneksel kara delikler kuraminin aksine kuantum yercekimi kara delikler bir egrilik veya tekillik olustugunda klasik kokenli etkilerinin yaninda kuantum yercekimi etkilerini de icermektedir kuantum yercekimi etkilerini modellemek icin kullanilan teoriye gore kuantum yercekimi kara deliklerin farkli turleri vardir bunlar dongu kuantum kara delikler yer degistirmeyen kara delikler ve asimptotik guvenli kara deliklerdir bu yaklasimlara gore kara delikler tekil ozgurluktedir Ayrica bakinizBlack holes in fiction Planck particle HoleumNotlar The Schwarzschild radius of a 1015 gram black hole is 148 fm 148 10 15 m which is much smaller than an atom but larger than an atomic nucleus Kaynakca B J BibliographyDis baglantilarAstrophysical implications of hypothetical stable TeV scale black holes A Barrau amp J Grain The Case for mini black holes 4 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde a review of the searches for new physics with micro black holes possibly formed at colliders Mini Black Holes Might Reveal 5th Dimension 15 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Space com A scientific essay about energies dimensions black holes and the associated public attention to CERN by Norbert Frischauf also available as Podcast