Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mir Yakub Dulatoğlu (Kazak Türkçesi: Міржақып Дұлатұлы; d. 25.11.1885, ;, 05.10.1935) — Kazak siyasetçi, yazar, şair. Ulusal bağımsızlık ve Alaş Hareketinin üyesi. Ayrıca eserlerinde şu müstear adları da kullanmıştır: Madiyar, Azamat, Tayminer, Argın balası, Türk balası.
| Mir Yakub Dulatoğlu Міржақып Дұлатұлы | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 25 Kasım 1885 Sarıkopa, |
| Meslek | Yazar, Şair, siyasetçi |
| Milliyet | Kazak (Türk) |
| Edebî akım | Realizm |
Hayatı
Doğum yeri- Torgay üyezinin, Sarıkopa oblastının birinci köyü (şimdiki Kostanay ilinin Jankeldi ilçesine bağlı "Kızbel" köyü). Babası — Dulat bölgesinde adı bilinen Şeber kişidir. Annesi- Dameş ise ses sanatçısıdır. Babası çocukları küçükken hemen mahalle mektebine verir. Başlangıçta çocuk Mir Yakub, köy mollasından eğitim öğretim almıştır. Hat öğrendi. 2 yıl okumadan sonra 1897-1902 yılları, köy mektebinde Rusça okutan Mukan öğretmenden ders almaya başlar.
1906 yılında Petersburga gitti. 1907 yılında Peterburgda çıkan "Serke" gazetesine “Jastarğa" adlı şiiri, "Bizdin maksatımız" adlı makalesi yayınlandı. 1909 yılında Petersburg'da M. Dulatoğlu'nun "Uyan, Kazak!" adlı şiirler antolojisi yayınlandı. Bu kitapta çarlık rejimi, mutlakiyet yönetimi büyük bir şekilde eleştirmiştir.
1913 yılında Ahmet Baytursınulı ile birlikte "Kazak" gazetesinin çıkarmışlardır. 1920 yılında Taşkent'e gelip "Ak Yol" gazetesinde çalışmıştır. 1922-1926 yıllarında Orenburgda bir enstitüde öğretmenlik yapmıştır. 1928 yılı sonundan itibaren çok sayıda Kazak Türk aydınlarıyla birlikte hapsedildi. 1935 yılında ölmüştür.
Şiirleri
İlk şiirleri halk sevgisi ile başlar. Halkının derdine ortak olur. Şair Mir Yakub, "Uyan, Kazak!" adlı ölümsüz şiirler kitabında bu yönde yazar. Rus sömürgeciliğine karşı Türklük duygusu ile Kazak halkının milli şuurunu yükseltmeye çalışır. Babam Kazak, annem Kazak, ben neden Kazaklıktan gizleneyim, diye yazdığı aşağıdaki şiirin dörtlüğü buna misaldir:
Alıstan Alaş dese attanamın,
Kazaktı Kazak dese maktanamın.
Bolğanda akem Kazak, şeşem Kazak -
Men nege, Kazaktıktan saktanamın?!
Artık Kazak Türklerinin gözünü açıp, uyanmasını ve başını kaldırmasını ister. Çünkü yurt işgalde, yer gitti, din sahipsiz, durum iç açıcı değildi.
Közindi aş, oyan, Kazak, köter bastı,
Ötkizbey karangıda beker castı.
Cer ketti, din naçarlap, hal haram bop,
Kazak halkım, endi catuv caramas.
Eserleri
- Oyan! Qazaq!, 1909
- Baqitsiz Jamal, 1910
- Azamat, 1913
- Terme, 1915
- Esep Kurali, 1922
- Kiyragat Kitabi, 1924
Mir Yakub Dulatoğlu hakkında filmler
- 1993;— rejiysseri:
Jаnrı: Öndiris:
- 1994;— rejiysseri:
Jаnrı: Öndiris:
- 2009;— :
Jаnrı: Öndiris: аtındаğı
İlgili Edebiyat
- Tomohiko Uyama, The Geography of Civilizations: Chapter 3-A Spatial Analysis of the Kazakh Intelligentsia’s Activities, From the Mid-Nineteenth to the Early Twentieth Century.
- (Çev.), Kazak Turklerinin Buyuk Edibi, Mirjakip Dulatuli, Bilim ve Kültür Dergisi (bilig-3/Fall, Istanbul,1996)
Kaynakça
- ^ "Kazak Türkleri'nin Büyük Edibi Mirjakıp Duvlatulı". 3 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2022.
Dış bağlantılar
- Mirjakıp Duvlatulı: Hayatı ve Eserleri (Metin Arıkan, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mir Yakub Dulatoglu Kazak Turkcesi Mirzhakyp Dulatuly d 25 11 1885 05 10 1935 Kazak siyasetci yazar sair Ulusal bagimsizlik ve Alas Hareketinin uyesi Ayrica eserlerinde su mustear adlari da kullanmistir Madiyar Azamat Tayminer Argin balasi Turk balasi Mir Yakub Dulatoglu Mirzhakyp DulatulyDogum25 Kasim 1885 1885 11 25 Sarikopa MeslekYazar Sair siyasetciMilliyetKazak Turk Edebi akimRealizmHayatiDogum yeri Torgay uyezinin Sarikopa oblastinin birinci koyu simdiki Kostanay ilinin Jankeldi ilcesine bagli Kizbel koyu Babasi Dulat bolgesinde adi bilinen Seber kisidir Annesi Dames ise ses sanatcisidir Babasi cocuklari kucukken hemen mahalle mektebine verir Baslangicta cocuk Mir Yakub koy mollasindan egitim ogretim almistir Hat ogrendi 2 yil okumadan sonra 1897 1902 yillari koy mektebinde Rusca okutan Mukan ogretmenden ders almaya baslar 1906 yilinda Petersburga gitti 1907 yilinda Peterburgda cikan Serke gazetesine Jastarga adli siiri Bizdin maksatimiz adli makalesi yayinlandi 1909 yilinda Petersburg da M Dulatoglu nun Uyan Kazak adli siirler antolojisi yayinlandi Bu kitapta carlik rejimi mutlakiyet yonetimi buyuk bir sekilde elestirmistir 1913 yilinda Ahmet Baytursinuli ile birlikte Kazak gazetesinin cikarmislardir 1920 yilinda Taskent e gelip Ak Yol gazetesinde calismistir 1922 1926 yillarinda Orenburgda bir enstitude ogretmenlik yapmistir 1928 yili sonundan itibaren cok sayida Kazak Turk aydinlariyla birlikte hapsedildi 1935 yilinda olmustur SiirleriIlk siirleri halk sevgisi ile baslar Halkinin derdine ortak olur Sair Mir Yakub Uyan Kazak adli olumsuz siirler kitabinda bu yonde yazar Rus somurgeciligine karsi Turkluk duygusu ile Kazak halkinin milli suurunu yukseltmeye calisir Babam Kazak annem Kazak ben neden Kazakliktan gizleneyim diye yazdigi asagidaki siirin dortlugu buna misaldir Alistan Alas dese attanamin Kazakti Kazak dese maktanamin Bolganda akem Kazak sesem Kazak Men nege Kazaktiktan saktanamin Artik Kazak Turklerinin gozunu acip uyanmasini ve basini kaldirmasini ister Cunku yurt isgalde yer gitti din sahipsiz durum ic acici degildi Kozindi as oyan Kazak koter basti Otkizbey karangida beker casti Cer ketti din nacarlap hal haram bop Kazak halkim endi catuv caramas EserleriOyan Qazaq 1909 Baqitsiz Jamal 1910 Azamat 1913 Terme 1915 Esep Kurali 1922 Kiyragat Kitabi 1924Mir Yakub Dulatoglu hakkinda filmler1993 rejiysseri Janri Ondiris 1994 rejiysseri Janri Ondiris 2009 Janri Ondiris atindagiIlgili EdebiyatTomohiko Uyama The Geography of Civilizations Chapter 3 A Spatial Analysis of the Kazakh Intelligentsia s Activities From the Mid Nineteenth to the Early Twentieth Century Cev Kazak Turklerinin Buyuk Edibi Mirjakip Dulatuli Bilim ve Kultur Dergisi bilig 3 Fall Istanbul 1996 Kaynakca Kazak Turkleri nin Buyuk Edibi Mirjakip Duvlatuli 3 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2022 Dis baglantilarMirjakip Duvlatuli Hayati ve Eserleri Metin Arikan Modern Turkluk Arastirmalari Dergisi