Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mirza Şefi Vazıh (Azerbaycanca: Mirzə Şəfi Vazeh) - Azerbaycanlı şair, eserlerini Azerbaycan Türkçesinde ve Farsça yazmıştır.
Mirza Şefi Vazıh | |
|---|---|
 Mirza Şefi Vazeh | |
| Doğum | 1794 Gence |
| Ölüm | 1852 Tiflis |
| Milliyet | Azerbaycanlı |
| Meslek | Şair |
Mirza Şefi 1794 yılında Gence'de doğdu. Dedesi Muhammed Şafi Gence asilzadelerinden idi, babası Kerbelayi Sadıh sonuncu Gence hükümdarı Cavad Han'ın sarayında mimar olmuştur.
İlk tahsilini medresede aldı ve burada Arapça ve Farsça öğrendi. 1840 yılında Tiflis'e taşındı ve eski öğrencisi Mirza Fatali Ahundov'un yardımıyla okul oğretmeni oldu. Tiflis'te yaşadığı yıllarda Vazeh edebiyata daha çok zaman ayırmış oldu ve 1844 yılında "Divan-i Hikmet" adlı birçok ünlü Azeri, Rus ve yabancı aydınların katıldığı bir edebi toplum kurdu. Bu toplumun üyeleri arasında Alman şair ve gezgin Friedrich Martin von Bodenstedt de var idi ve Almanya'ya döndükten sonra Vazeh şiirlerini Almancaya çevirerek "Mirza Şafi şarkıları" («Die Lieder des Mirza-Schaffy») adı ile çap ettirdi. Kitap popüler oldu ve diğer Avrupa dillerine de tercüme olundu. Ancak Vazehin ölümünden sonra F. von Bodenstedt şarkıların kendisine ait olduğunu iddia etti.
Mirza Şefi Vazeh V.V.Grigoryev ile birlikte Azerbaycan Türkçesinde ilk ders kitaplarından biri olan "Kitabi-türki" adlı kitap da yazmıştır.
Mirza Şefi Vazeh 1852 yılında Tiflis'te öldü.
Hayatı
Doğum tarihi
Mirza Şefi Sadık oğlu, XVIII–XIX yüzyılların eşiğinde Gence'de inşaatçı Kerbelayi Sadık'ın ailesinde doğmuştur. Şairin doğum tarihi tam olarak net değildir. Büyük Sovyet Ansiklopedisi, Kısmi Edebiyat Ansiklopedisi ve Felsefe Ansiklopedisi'nde Mirza Şefi'nin doğum yılı 1796 olarak belirtilmiştir,bazı yazarlar ise şairin 1794 yılında doğduğunu düşünmektedir.
Doğu bilimci Adolf Berjenin'in yazılarına göre, 1851 yılında Tiflis'in sokaklarında "mütevazı 60 yaşlarında bir Türk" ile karşılaşmıştı; bu kişi Mirza Şefi Vazi idi. Berjenin'in sözlerinden, şairin 1800 yılına kadar doğmuş olduğu anlaşılmaktadır. Arşiv belgelerinde ise tamamen farklı bilgiler yer almaktadır. Örneğin, "1845 yılına ait hizmet formu listesi"nde Mirza Şefi'nin 40 yaşında olduğu yazılmıştır ("1845 yılında Tiflis kaza okullarında hizmet veren memurlar" hakkında olan arşiv işinden alınmıştır). Buradan, Vazi'nin 1805 yılında doğmuş olduğu sonucuna varılmaktadır. Aynı zamanda, "1852 yılına ait hizmet formu listesi"nde ise "doğum gününden 45 yıl geçtiği" belirtilmiştir — bu da şairin 1807 yılında doğmuş olduğunu göstermektedir; bu bilgiler, "Tiflis'teki gymnasiumlarda Tatar dili küçük öğretmeni Mirza Şefi'nin ölümü hakkında" olan arşiv işinden alınmıştır. Doğu bilimci Ivan Yenikolopov'a göre, bu kaynaklardan en güvenilir olanı, Mirza Şefi'nin amiri A. K. Monastırski'nin imzası ile onaylanmış "1845 yılına ait hizmet formu listesi"dir.
Kaynakça
- ^ "VÂZIH, Mirza Şefî' - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 3 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2021.
- ^ Hüseyn Əhmədov (2014). Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi (PDF). Bakı: "Elm və təhsil". s. 93-100. 17 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2020.
- ^ BSE.
- ^ Fəlsəfə Ensiklopediyası.
- ^ Müxtəsər Ədəbiyyat Ensiklopediyası.
- ^ Из истории эстетической мысли Азербайджана (XIX — начало XX века).
- ^ История азербайджанской литературы.
- ^ История Азербайджана.
- ^ Очерки по истории передовой философской и общественно-политической мысли азербайджанского народа в XIX веке.
- ^ Сочинения в двух томах.
- ^ Сочинения: драматургия и театр. — Т. 1.
- ^ Yenikolopov 1938, s. 10.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mirza Sefi Vazih Azerbaycanca Mirze Sefi Vazeh Azerbaycanli sair eserlerini Azerbaycan Turkcesinde ve Farsca yazmistir Mirza Sefi VazihMirza Sefi VazehDogum1794 GenceOlum1852 TiflisMilliyetAzerbaycanliMeslekSair Mirza Sefi 1794 yilinda Gence de dogdu Dedesi Muhammed Safi Gence asilzadelerinden idi babasi Kerbelayi Sadih sonuncu Gence hukumdari Cavad Han in sarayinda mimar olmustur Ilk tahsilini medresede aldi ve burada Arapca ve Farsca ogrendi 1840 yilinda Tiflis e tasindi ve eski ogrencisi Mirza Fatali Ahundov un yardimiyla okul ogretmeni oldu Tiflis te yasadigi yillarda Vazeh edebiyata daha cok zaman ayirmis oldu ve 1844 yilinda Divan i Hikmet adli bircok unlu Azeri Rus ve yabanci aydinlarin katildigi bir edebi toplum kurdu Bu toplumun uyeleri arasinda Alman sair ve gezgin Friedrich Martin von Bodenstedt de var idi ve Almanya ya dondukten sonra Vazeh siirlerini Almancaya cevirerek Mirza Safi sarkilari Die Lieder des Mirza Schaffy adi ile cap ettirdi Kitap populer oldu ve diger Avrupa dillerine de tercume olundu Ancak Vazehin olumunden sonra F von Bodenstedt sarkilarin kendisine ait oldugunu iddia etti Mirza Sefi Vazeh V V Grigoryev ile birlikte Azerbaycan Turkcesinde ilk ders kitaplarindan biri olan Kitabi turki adli kitap da yazmistir Mirza Sefi Vazeh 1852 yilinda Tiflis te oldu HayatiDogum tarihi Mirza Sefi Sadik oglu XVIII XIX yuzyillarin esiginde Gence de insaatci Kerbelayi Sadik in ailesinde dogmustur Sairin dogum tarihi tam olarak net degildir Buyuk Sovyet Ansiklopedisi Kismi Edebiyat Ansiklopedisi ve Felsefe Ansiklopedisi nde Mirza Sefi nin dogum yili 1796 olarak belirtilmistir bazi yazarlar ise sairin 1794 yilinda dogdugunu dusunmektedir Dogu bilimci Adolf Berjenin in yazilarina gore 1851 yilinda Tiflis in sokaklarinda mutevazi 60 yaslarinda bir Turk ile karsilasmisti bu kisi Mirza Sefi Vazi idi Berjenin in sozlerinden sairin 1800 yilina kadar dogmus oldugu anlasilmaktadir Arsiv belgelerinde ise tamamen farkli bilgiler yer almaktadir Ornegin 1845 yilina ait hizmet formu listesi nde Mirza Sefi nin 40 yasinda oldugu yazilmistir 1845 yilinda Tiflis kaza okullarinda hizmet veren memurlar hakkinda olan arsiv isinden alinmistir Buradan Vazi nin 1805 yilinda dogmus oldugu sonucuna varilmaktadir Ayni zamanda 1852 yilina ait hizmet formu listesi nde ise dogum gununden 45 yil gectigi belirtilmistir bu da sairin 1807 yilinda dogmus oldugunu gostermektedir bu bilgiler Tiflis teki gymnasiumlarda Tatar dili kucuk ogretmeni Mirza Sefi nin olumu hakkinda olan arsiv isinden alinmistir Dogu bilimci Ivan Yenikolopov a gore bu kaynaklardan en guvenilir olani Mirza Sefi nin amiri A K Monastirski nin imzasi ile onaylanmis 1845 yilina ait hizmet formu listesi dir Kaynakca VAZIH Mirza Sefi TDV Islam Ansiklopedisi TDV Islam Ansiklopedisi 3 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2021 Huseyn Ehmedov 2014 Azerbaycan mekteb ve pedaqoji fikir tarixi PDF Baki Elm ve tehsil s 93 100 17 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 14 Mayis 2020 BSE Felsefe Ensiklopediyasi Muxteser Edebiyyat Ensiklopediyasi Iz istorii esteticheskoj mysli Azerbajdzhana XIX nachalo XX veka Istoriya azerbajdzhanskoj literatury Istoriya Azerbajdzhana Ocherki po istorii peredovoj filosofskoj i obshestvenno politicheskoj mysli azerbajdzhanskogo naroda v XIX veke Sochineniya v dvuh tomah Sochineniya dramaturgiya i teatr T 1 Yenikolopov 1938 s 10 Ayrica bakinizAzeri yazarlar listesi