Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Molla Veli Vidadî (Azerice: Molla Vəli Vidadi; d. 17 Mart 1709, Şemkir - ö. 13 Mayıs 1809, Şıhlı), Azeri şair ve din adamı.
Molla Veli Vidadî | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 17 Mart 1709 Şemkir, Safevî Devleti |
| Ölüm | 13 Mayıs 1809 (100 yaşında) Şıhlı, Kaçar Hanedanlığı |
| Diğer ad(lar)ı | Heste Vidadî |
| Meslek | Şair, yazar |
Hayatı
Azerbaycan'ın Şemkir kentinde 1709 yılında doğdu. Gerçek adı Veli'dir, takma adı Heste Vidadî'dir. İlk eğitimini Şemkir'de aldı ve eğitimine devam etmek için Poylu'ya gitti. Arapça ve Farsçayı ileri düzeyde öğrenmiştir. Medrese eğitimi gördükten sonra babasının ölümü üzerine annesi ile beraber Kazah şehrinin Şıhlı köyüne yerleşti. Burada katiplik görevinde bulundu ve medrese hocalığı yaptı. Katibi olduğu Ahmed Ağa'nın ölümü üzerine ekonomik sıkıntılar içine düştü. Azeri şair Molla Penah Vakıf ile dostluk ilişkisi kurdu, şiirsel diyalog kurdular ve iki oğlu Molla Penah'ın iki kızı ile evlendi. II. Erekle'nin Tiflis'teki sarayında hizmet etti, ama bilinmeyen sebeplerden ötürü tutuklandı ve hapishaneden serbest bırakıldıktan sonra Şıhlı'ya döndü ve ölümüne kadar orada yaşadı. Birkaç yıl Karabağ'ın Gülistan Hanlığı'nda kaldıysa da sonra tekrar Şıhlı'ya geri döndü. Burada hem çiftçilik yaptı hem medresede ders verdi. 13 Mayıs 1809 tarihinde Şıhlı'da öldü.
Vidadi'nin mirasının küçük bir kısmı bilinmektedir. Vidadi'nin eserlerinin ana motifleri, feodal zulmün, hüzün ve çaresizliğin, hanlık döneminden kaynaklanan manevi yalnızlığın şikayetleridir. Hümanist bir zanaatkâr olan Vidadi, vatan ve emekçiye derinden aşıktır. Vidadi'nin aşk şiirleri de mevcuttur. Vidadi'nin lirik şiirleri sanatsal zanaatın harika bir örneğidir. Vidadi'nin basit ve gerçekçi (bazen mistisizm unsurlarını içeren) edebi üslubu geleneksel Azeri aşık türüne benziyordu. Vidadi, gerçekçi olma eğilimi gösteren şairlerden biriydi. Rusça ve diğer dillere birçok eseri tercüme edilmiştir. Şiirleri Hamit Araslı tarafından neşredilmiştir.
Biyografya
- Əhmədov F. XVIII əsr Azərbaycan ədəbi dilinin inkişafında Vidadinin rolu /Elmi red.: Filoloji bilimleri doktoru, profesör R. Məhərrəmova.- B.: "Nurlan", 2005.- 115 (1) s. – S.109-115.
- "Molla Vəli Vidadi". H.Araslı. "Azərbaycan Universiteti", "Bakı", 1957. Səh.102.
- "Molla Vəli Vidadi". Ə.Səfərli. "Azərnəşr", "Bakı", 1977. Səh.108
- "Molla Vəli Vidadi". T.Dünyamalıyeva. "Yazıçı", Bakı, 1987. Səh.157.
- Molla Vəli Vidadi. Əsərləri. "Öndər", Bakı, 2004. Səh.128.
- Qaraxanlı M. Vaqiflə Vidadinin "Deyişməsi"ndə həyatilik //Şəfəq.- 2005.- № 1-2.- S. 65-68.
Kaynakça
- ^ (Rusça) Literature of the 18th century 14 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Fnkaa.ru
- ^ Yavuz Akpınar, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 43, sayfa: 102-103
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Molla Veli Vidadi Azerice Molla Veli Vidadi d 17 Mart 1709 Semkir o 13 Mayis 1809 Sihli Azeri sair ve din adami Molla Veli VidadiDogum17 Mart 1709 Semkir Safevi DevletiOlum13 Mayis 1809 100 yasinda Sihli Kacar HanedanligiDiger ad lar iHeste VidadiMeslekSair yazarHayatiAzerbaycan in Semkir kentinde 1709 yilinda dogdu Gercek adi Veli dir takma adi Heste Vidadi dir Ilk egitimini Semkir de aldi ve egitimine devam etmek icin Poylu ya gitti Arapca ve Farscayi ileri duzeyde ogrenmistir Medrese egitimi gordukten sonra babasinin olumu uzerine annesi ile beraber Kazah sehrinin Sihli koyune yerlesti Burada katiplik gorevinde bulundu ve medrese hocaligi yapti Katibi oldugu Ahmed Aga nin olumu uzerine ekonomik sikintilar icine dustu Azeri sair Molla Penah Vakif ile dostluk iliskisi kurdu siirsel diyalog kurdular ve iki oglu Molla Penah in iki kizi ile evlendi II Erekle nin Tiflis teki sarayinda hizmet etti ama bilinmeyen sebeplerden oturu tutuklandi ve hapishaneden serbest birakildiktan sonra Sihli ya dondu ve olumune kadar orada yasadi Birkac yil Karabag in Gulistan Hanligi nda kaldiysa da sonra tekrar Sihli ya geri dondu Burada hem ciftcilik yapti hem medresede ders verdi 13 Mayis 1809 tarihinde Sihli da oldu Vidadi nin mirasinin kucuk bir kismi bilinmektedir Vidadi nin eserlerinin ana motifleri feodal zulmun huzun ve caresizligin hanlik doneminden kaynaklanan manevi yalnizligin sikayetleridir Humanist bir zanaatkar olan Vidadi vatan ve emekciye derinden asiktir Vidadi nin ask siirleri de mevcuttur Vidadi nin lirik siirleri sanatsal zanaatin harika bir ornegidir Vidadi nin basit ve gercekci bazen mistisizm unsurlarini iceren edebi uslubu geleneksel Azeri asik turune benziyordu Vidadi gercekci olma egilimi gosteren sairlerden biriydi Rusca ve diger dillere bircok eseri tercume edilmistir Siirleri Hamit Arasli tarafindan nesredilmistir BiyografyaEhmedov F XVIII esr Azerbaycan edebi dilinin inkisafinda Vidadinin rolu Elmi red Filoloji bilimleri doktoru profesor R Meherremova B Nurlan 2005 115 1 s S 109 115 Molla Veli Vidadi H Arasli Azerbaycan Universiteti Baki 1957 Seh 102 Molla Veli Vidadi E Seferli Azernesr Baki 1977 Seh 108 Molla Veli Vidadi T Dunyamaliyeva Yazici Baki 1987 Seh 157 Molla Veli Vidadi Eserleri Onder Baki 2004 Seh 128 Qaraxanli M Vaqifle Vidadinin Deyismesi nde heyatilik Sefeq 2005 1 2 S 65 68 Kaynakca Rusca Literature of the 18th century 14 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Fnkaa ru Yavuz Akpinar TDV Islam Ansiklopedisi cilt 43 sayfa 102 103