Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Moskova Antlaşması (Gürcüce: მოსკოვის ხელშეკრულება, "mosk'ovis h'elşek'ruleba; Rusça: Московский договор, "Moskovskiy dogovor"), Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti ile Sovyet Rusya arasında 7 Mayıs 1920'de Moskova'da imzalanan antlaşmadır. Bolşevik Rusya, düşman güçlerin birliklerini Gürcistan topraklarında tutmayacağı sözü karşılığında Gürcistan'ın bağımsızlığını tanımıştır. Bu antlaşma kapsamında Sovyet Rusya, Türkler ile Gürcüler arasında o tarihte tartışmalı olan Batum, Ardahan ve Artvin bölgelerini de Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti'nın bir parçası kabul etmiştir.
Gürcistan, Ekim Devrimi'nin ardından Çarlık Rusya'nın parçalanmasından birkaç ay sonra, 26 Mayıs 1918'de, Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan etti. Ne var ki Tiflis hükûmetinin belirlediği sınırlar içinde Gürcistan Milletler Cemiyeti'ne kabul edilmedi. Bunun üzerine Tiflis hükûmeti komşulardan birinin bağımsızlığı tanımasının Milletler Cemiyeti'ne üye olmayı kolaylaştıracağı düşüncesiyle Grigol Uratadze başkanlığında bir heyeti Moskova'ya yolladı. Ancak Stalin ile Sergo Orconikidze'nin Gürcistan'ın bağımsızlığına karşı çıktığı biliniyordu. Buna rağmen Gürcistan heyeti Lenin'le görüşmeyi ve bir anlaşamaya varmayı başardı. Gürcistan, ilan ettiği sınırlar içinde kalan Soçi'yi Sovyet Rusya'ya bırakmayı kabul etti. Buna karşılık bu antlaşmanın III. maddenin birinci bendinde Gürcistan’ın sınırları şöyle tanımlanmıştır. “Gürcistan ve Rusya arasındaki devlet sınırı, Karadeniz'den Psou Nehri boyunca Ahahça Dağı'na, Ahahça Dağı ve Agapet Dağı’ndan geçer ve Karadeniz'in eski vilayetleri Kutaisi ve Tiflis'in kuzey sınırı boyunca Zakatala sancağına ve bu bölgenin doğu sınırından Ermenistan sınırına kadar uzanır.” Sovyet Rusya ayrıca bu bölgelerin dışında başka yerleri de IV. madenin birinci bendinde şu yükümlülüğü üstelenmiştir: "Rusya, bu antlaşmanın III. maddesinin 1. paragrafı uyarınca, Gürcistan Cumhuriyeti’nin tartışmasız kısımları olan Karadeniz kıyısı vilayetleri dışında, eski Rus İmparatorluğu'nun aşağıdaki eyalet ve bölgelerini kayıtsız şartsız Gürcistan Devletinin bir parçası olarak tanımayı taahhüt eder: Tiflis, Kutaisi ve Batum vilayetlerini oluşturan sancakları, bu vilayetler ile Zakatala ve Sohum sancaklarını oluşturan bütün mezraları." Moskova'da imzalandığı için Moskova Antlaşması olarak bilinin bu antlaşma 7 Mayıs 1920 tarihinde, Grigol Uratadze ve Lev Karahan başkanlığındaki heyetler tarafından imzalandı.
Bu antlaşmaya rağmen Sovyet Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan'ın işgalinin ardından Kızıl Ordu'yu bağımsız Gürcistan'ı işgal etmekle görevlendirdi. Kızıl Ordu'nun 15 Şubat 1921'de başlayan işgali 17 Mart'ta tamamlandı. Ardından Gürcistan'da Sovyet hükümeti kuruldu. Bu arada Tiflis hükûmetiyle diplomatik ilişkiler kurmuş olan Ankara Hükümeti, Sovyet Rusya'nın yanında yer aldı ve 23 Şubat 1921'de bir ültimatom vererek Ardahan, Artvin ve Batum bölgelerinden Gürcü hükûmetinin çekilmesini istedi. Gürcistan Demokratik Cumhuriyeti hükûmeti de bu bölgelerden çekildi. Ardından Kazım Karabekir komutasındaki 3. Ordu birlikleri Gürcülerin boşalttığı Ardahan, Artvin ve Batum'a girdi. Ancak Giorgi Mazniaşvili komutasındaki Gürcü kuvvetleri Batum'dan Türk birliklerini çıkardı ve kenti Bolşevik kuvvetlerine teslim etti.
Kızıl Ordu, Gürcistan'ın işgalini tamamlanmadan bir gün önce, 16 Mart 1921'de, Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında Moskova Antlaşması imzalandı. Sovyet Rusya'nın tanımış olduğu bağımsız Gürcistan'ın sınırları içinde bulunan Ardahan ve Artvin bölgeleri bu antlaşma uyarınca Türkiye'ye bırakıldı. Sınırları yeniden belirlenen Gürcistan'da ise Sovyet yönetimi kuruldu ve 1922 yılında SSCB'nin bir parçası haline getirildi.
Kaynakça
- ^ ""3 მითი საქართველოს პირველი რესპუბლიკის შესახებ, რომელიც სიმართლეს არ შეესაბამება"". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2022.
- ^ "ᲠᲐ ᲡᲐᲖᲦᲕᲠᲔᲑᲨᲘ ᲪᲜᲝ ᲔᲠᲗᲐ ᲚᲘᲒᲐᲛ ᲡᲐᲥᲐᲠᲗᲕᲔᲚᲝ?"
- ^ ""7 მაისი, 1920 წ. – საბჭოთა რუსეთმა საქართველოს დამოუკიდებლობა აღიარა"". 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
- ^
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Moskova Antlasmasi Gurcuce მოსკოვის ხელშეკრულება mosk ovis h elsek ruleba Rusca Moskovskij dogovor Moskovskiy dogovor Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti ile Sovyet Rusya arasinda 7 Mayis 1920 de Moskova da imzalanan antlasmadir Bolsevik Rusya dusman guclerin birliklerini Gurcistan topraklarinda tutmayacagi sozu karsiliginda Gurcistan in bagimsizligini tanimistir Bu antlasma kapsaminda Sovyet Rusya Turkler ile Gurculer arasinda o tarihte tartismali olan Batum Ardahan ve Artvin bolgelerini de Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti nin bir parcasi kabul etmistir Moskova Antlasmasi pdf Rusca Gurcistan Ekim Devrimi nin ardindan Carlik Rusya nin parcalanmasindan birkac ay sonra 26 Mayis 1918 de Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti adiyla bagimsizligini ilan etti Ne var ki Tiflis hukumetinin belirledigi sinirlar icinde Gurcistan Milletler Cemiyeti ne kabul edilmedi Bunun uzerine Tiflis hukumeti komsulardan birinin bagimsizligi tanimasinin Milletler Cemiyeti ne uye olmayi kolaylastiracagi dusuncesiyle Grigol Uratadze baskanliginda bir heyeti Moskova ya yolladi Ancak Stalin ile Sergo Orconikidze nin Gurcistan in bagimsizligina karsi ciktigi biliniyordu Buna ragmen Gurcistan heyeti Lenin le gorusmeyi ve bir anlasamaya varmayi basardi Gurcistan ilan ettigi sinirlar icinde kalan Soci yi Sovyet Rusya ya birakmayi kabul etti Buna karsilik bu antlasmanin III maddenin birinci bendinde Gurcistan in sinirlari soyle tanimlanmistir Gurcistan ve Rusya arasindaki devlet siniri Karadeniz den Psou Nehri boyunca Ahahca Dagi na Ahahca Dagi ve Agapet Dagi ndan gecer ve Karadeniz in eski vilayetleri Kutaisi ve Tiflis in kuzey siniri boyunca Zakatala sancagina ve bu bolgenin dogu sinirindan Ermenistan sinirina kadar uzanir Sovyet Rusya ayrica bu bolgelerin disinda baska yerleri de IV madenin birinci bendinde su yukumlulugu ustelenmistir Rusya bu antlasmanin III maddesinin 1 paragrafi uyarinca Gurcistan Cumhuriyeti nin tartismasiz kisimlari olan Karadeniz kiyisi vilayetleri disinda eski Rus Imparatorlugu nun asagidaki eyalet ve bolgelerini kayitsiz sartsiz Gurcistan Devletinin bir parcasi olarak tanimayi taahhut eder Tiflis Kutaisi ve Batum vilayetlerini olusturan sancaklari bu vilayetler ile Zakatala ve Sohum sancaklarini olusturan butun mezralari Moskova da imzalandigi icin Moskova Antlasmasi olarak bilinin bu antlasma 7 Mayis 1920 tarihinde Grigol Uratadze ve Lev Karahan baskanligindaki heyetler tarafindan imzalandi Bu antlasmaya ragmen Sovyet Rusya Azerbaycan ve Ermenistan in isgalinin ardindan Kizil Ordu yu bagimsiz Gurcistan i isgal etmekle gorevlendirdi Kizil Ordu nun 15 Subat 1921 de baslayan isgali 17 Mart ta tamamlandi Ardindan Gurcistan da Sovyet hukumeti kuruldu Bu arada Tiflis hukumetiyle diplomatik iliskiler kurmus olan Ankara Hukumeti Sovyet Rusya nin yaninda yer aldi ve 23 Subat 1921 de bir ultimatom vererek Ardahan Artvin ve Batum bolgelerinden Gurcu hukumetinin cekilmesini istedi Gurcistan Demokratik Cumhuriyeti hukumeti de bu bolgelerden cekildi Ardindan Kazim Karabekir komutasindaki 3 Ordu birlikleri Gurculerin bosalttigi Ardahan Artvin ve Batum a girdi Ancak Giorgi Mazniasvili komutasindaki Gurcu kuvvetleri Batum dan Turk birliklerini cikardi ve kenti Bolsevik kuvvetlerine teslim etti Kizil Ordu Gurcistan in isgalini tamamlanmadan bir gun once 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda Moskova Antlasmasi imzalandi Sovyet Rusya nin tanimis oldugu bagimsiz Gurcistan in sinirlari icinde bulunan Ardahan ve Artvin bolgeleri bu antlasma uyarinca Turkiye ye birakildi Sinirlari yeniden belirlenen Gurcistan da ise Sovyet yonetimi kuruldu ve 1922 yilinda SSCB nin bir parcasi haline getirildi Kaynakca 3 მითი საქართველოს პირველი რესპუბლიკის შესახებ რომელიც სიმართლეს არ შეესაბამება 25 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2022 7 მაისი 1920 წ საბჭოთა რუსეთმა საქართველოს დამოუკიდებლობა აღიარა 4 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022