Muaviye Veled Seyyid Ahmed et-Tayi (d. 28 Kasım 1941), Moritanyalı öğretmen, asker ve siyasetçi. Ahmet et-Tayi, Afrika ülkesi Moritanya'da 1984 ile 2005 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Muaviye Veled Seyyid Ahmed et-Tayi | |
---|---|
5. Moritanya Devlet Başkanı | |
Görev süresi 12 Aralık 1984 - 3 Ağustos 2005 | |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 28 Kasım 1941 Atar, Moritanya |
Öğrenim hayatını tamamladıktan sonra bir ilkokulda öğretmen olarak görev almaya başlayan Ahmet et Tayi, 1960 yılında orduya katılmıştır. 1961 yılında Asteğmen rütbesini, 1971 yılında da Yüzbaşı rütbesini elde eden Ahmet et-Tayi 1978 yılında dönemin Genelkurmay Başkanı Moustapha Ould Mohamed Saleck tarafından yetersizlik gerekçe gösterilerek ordudan atılmıştır. Bu olaydan sadece bir yıl sonra 1979 yılında dönemin Milli Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı tarafından yeniden ordu bünyesine alınmıştır. Yeniden orduya dahil olan Ahmet et-Tayi Yarbay rütbesine terfi aldıktan sonra Ocak 1981'de Genelkurmay Başkanı olmuştur.
25 Nisan 1981 tarihinde dönemin cunta yönetimi başkanı Haydala tarafından Genelkurmay Başkanlığı görevi haricinde başbakan ve Milli Savunma Bakanı olarak atanmıştır. Ahmet et-Tayi Mart 1984'te Haydala tarafından hem başbakanlıktan hem de Milli Savunma Bakanlığı görevlerinden yetersizlik gerekçe gösterilerek azledilmiş ancak Genelkurmay Başkanı olarak görevinde kalmaya devam etmiştir.
12 Aralık 1984 tarihinde o günlerde yurt dışı gezisinde bulunan devlet başkanı Haydala'ya karşı gerçekleştirdiği kansız darbe kendisini görevden uzaklaştırarak yönetimi ele almıştır. İktidarı ele aldıktan sonra liberalleşme sürecini başlatan Ahmet et-Tayi, 1992 yılında kabul ettiği yeni anayasa ile çok partili ilk seçimlerin yapılmasına imkân sağlamıştır. 12 Temmuz 1991 tarihinde gerçekleştirilen referanduma göre yeni anayasa %97,94 ile kabul edilmiş, gerçekleştirilen seçimlerde ise muhalefet partileri seçimlerde hile yapıldığını öne sürmüşlerdir.
24 Ocak1992 tarihinde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde kurdurduğu yeni parti (Parti républicain démocratique et social) (PRDS) adayı olarak seçimlere katılan Ahmet et-Teyi oyların %62,8'ini elde ederek makamda kalmaya devam etmiştir. 12 Aralık 1997 tarihinde gerçekleştirilen ve birçok muhalefet partisi tarafından boykot edilen seçimlerinde de başarı gösteren Ahmet et-Teyi oyların %90,15'ini elde etmiştir.
Ahmet et-Tayi Batı Sahra sorununda tarafsız kalmaya özen gösterse de, Polisario grup üyelerinin ülkenin kuzeyinde belli dönemlerde konuşlanmasına herhangi bir müdahalede bulunmamıştır. Moritanya devlet başkanı olarak ülkesinin Mısır ve Ürdün'den sonra İsrail ile ikili ilişkilere başlayan üçüncü Arap ülkesi olmasını sağlamıştır.
Haziran 2003'te kendisine karşı gerçekleştirilen darbe girişimi sonucunda başkent Nuakşot'ta yaşanan iki günlük çatışmaların ardından darbenin başında yer alan kaçarak darbenin başarısızlıkla sonlanmasına sebep olmuştur. Hanenna daha sonra Değişim Şövalyeleri adı ile farklı bir isyancı grup kurulacağını açıklasa da, 2004 yılında yakalanmış ve 2005 yılında da ömür boyu cezaya mahkûm edilmiştir.
Darbe girişimini atlatan Ahmet et-Tayi 6 Temmuz 2003 tarihinde 'i yeni başbakan olarak atamıştır. 7 Kasım 2003 tarihinde gerçekleştirilen devlet başkanlığı seçimlerinde oyların %67,02'sini elde eden Ahmet et-Tayi makamda kalmayı sürdürmüştür.
Ahmet et-Tayi'nin Suudi Arabistan Kralı Fehd bin Abdülaziz el-Suud'un cenaze töreninde bulunduğu bir süreçte 3 Ağustos 2005 tarihinde askerî darbe ile yönetimi ele alan ordu yönetimi önderliğinde Ahmet et-Tayi'yi görevden uzaklaştırmıştır. Darbenin olduğu anda dönüş yolculuğunda olan Ahmet et-Tayi, ülkesine dönemeyerek Nijer'in başkenti Niamey'e iniş yapmıştır. Buradan 9 Ağustos 2005 tarihinde Gambiya'nın başkenti Banjul'a geçen Ahmet et-Tayi, buradan da 22 Ağustos 2005 tarihinde sığınma hakkı talep ettiği Katar'a geçerek bu ülkeye sığınmıştır.
2013 yılında yapılan bir açıklamada Ahmet et-Tayi'nin Katar'da bulunan askeri bir okulda eğitmen olarak görev alacağı ifade edilmiştir.
Kaynakça
- ^ "1997 seçimlerinin galibi Ahmet et-Teyi". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
- ^ "Ahmet et-Tayi'ye karşı başarısız darbe girişimi". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
- ^ "Başarısız darbe girişimi sonrasında darbe lideri yakalandı". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
- ^ "Darbeci komutana ömür boyu hapis cezası". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
- ^ "Uluslararası alanda darbeye kınama". 12 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
- ^ "Ahmet et-Tayi askeri okulda eğitmen olarak görev yapacak". 17 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ekim 2016.
Dış bağlantılar
- Moritanya seçimleri hakkında bilgiler14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . {{|url= |tarih=14 Mayıs 2011 }}
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Moritanya Devlet Başkanı 1984–2005 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muaviye Veled Seyyid Ahmed et Tayi d 28 Kasim 1941 Moritanyali ogretmen asker ve siyasetci Ahmet et Tayi Afrika ulkesi Moritanya da 1984 ile 2005 yillari arasinda devlet baskanligi makaminda bulunmustur Muaviye Veled Seyyid Ahmed et Tayi5 Moritanya Devlet BaskaniGorev suresi 12 Aralik 1984 3 Agustos 2005Yerine geldigiYerine gelenKisisel bilgilerDogum 28 Kasim 1941 Atar Moritanya Ogrenim hayatini tamamladiktan sonra bir ilkokulda ogretmen olarak gorev almaya baslayan Ahmet et Tayi 1960 yilinda orduya katilmistir 1961 yilinda Astegmen rutbesini 1971 yilinda da Yuzbasi rutbesini elde eden Ahmet et Tayi 1978 yilinda donemin Genelkurmay Baskani Moustapha Ould Mohamed Saleck tarafindan yetersizlik gerekce gosterilerek ordudan atilmistir Bu olaydan sadece bir yil sonra 1979 yilinda donemin Milli Savunma Bakani ve Genelkurmay Baskani tarafindan yeniden ordu bunyesine alinmistir Yeniden orduya dahil olan Ahmet et Tayi Yarbay rutbesine terfi aldiktan sonra Ocak 1981 de Genelkurmay Baskani olmustur 25 Nisan 1981 tarihinde donemin cunta yonetimi baskani Haydala tarafindan Genelkurmay Baskanligi gorevi haricinde basbakan ve Milli Savunma Bakani olarak atanmistir Ahmet et Tayi Mart 1984 te Haydala tarafindan hem basbakanliktan hem de Milli Savunma Bakanligi gorevlerinden yetersizlik gerekce gosterilerek azledilmis ancak Genelkurmay Baskani olarak gorevinde kalmaya devam etmistir 12 Aralik 1984 tarihinde o gunlerde yurt disi gezisinde bulunan devlet baskani Haydala ya karsi gerceklestirdigi kansiz darbe kendisini gorevden uzaklastirarak yonetimi ele almistir Iktidari ele aldiktan sonra liberallesme surecini baslatan Ahmet et Tayi 1992 yilinda kabul ettigi yeni anayasa ile cok partili ilk secimlerin yapilmasina imkan saglamistir 12 Temmuz 1991 tarihinde gerceklestirilen referanduma gore yeni anayasa 97 94 ile kabul edilmis gerceklestirilen secimlerde ise muhalefet partileri secimlerde hile yapildigini one surmuslerdir 24 Ocak1992 tarihinde gerceklestirilen devlet baskanligi secimlerinde kurdurdugu yeni parti Parti republicain democratique et social PRDS adayi olarak secimlere katilan Ahmet et Teyi oylarin 62 8 ini elde ederek makamda kalmaya devam etmistir 12 Aralik 1997 tarihinde gerceklestirilen ve bircok muhalefet partisi tarafindan boykot edilen secimlerinde de basari gosteren Ahmet et Teyi oylarin 90 15 ini elde etmistir Ahmet et Tayi Bati Sahra sorununda tarafsiz kalmaya ozen gosterse de Polisario grup uyelerinin ulkenin kuzeyinde belli donemlerde konuslanmasina herhangi bir mudahalede bulunmamistir Moritanya devlet baskani olarak ulkesinin Misir ve Urdun den sonra Israil ile ikili iliskilere baslayan ucuncu Arap ulkesi olmasini saglamistir Haziran 2003 te kendisine karsi gerceklestirilen darbe girisimi sonucunda baskent Nuaksot ta yasanan iki gunluk catismalarin ardindan darbenin basinda yer alan kacarak darbenin basarisizlikla sonlanmasina sebep olmustur Hanenna daha sonra Degisim Sovalyeleri adi ile farkli bir isyanci grup kurulacagini aciklasa da 2004 yilinda yakalanmis ve 2005 yilinda da omur boyu cezaya mahkum edilmistir Darbe girisimini atlatan Ahmet et Tayi 6 Temmuz 2003 tarihinde i yeni basbakan olarak atamistir 7 Kasim 2003 tarihinde gerceklestirilen devlet baskanligi secimlerinde oylarin 67 02 sini elde eden Ahmet et Tayi makamda kalmayi surdurmustur Ahmet et Tayi nin Suudi Arabistan Krali Fehd bin Abdulaziz el Suud un cenaze toreninde bulundugu bir surecte 3 Agustos 2005 tarihinde askeri darbe ile yonetimi ele alan ordu yonetimi onderliginde Ahmet et Tayi yi gorevden uzaklastirmistir Darbenin oldugu anda donus yolculugunda olan Ahmet et Tayi ulkesine donemeyerek Nijer in baskenti Niamey e inis yapmistir Buradan 9 Agustos 2005 tarihinde Gambiya nin baskenti Banjul a gecen Ahmet et Tayi buradan da 22 Agustos 2005 tarihinde siginma hakki talep ettigi Katar a gecerek bu ulkeye siginmistir 2013 yilinda yapilan bir aciklamada Ahmet et Tayi nin Katar da bulunan askeri bir okulda egitmen olarak gorev alacagi ifade edilmistir Kaynakca 1997 secimlerinin galibi Ahmet et Teyi 12 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2016 Ahmet et Tayi ye karsi basarisiz darbe girisimi 12 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2016 Basarisiz darbe girisimi sonrasinda darbe lideri yakalandi 12 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2016 Darbeci komutana omur boyu hapis cezasi 12 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2016 Uluslararasi alanda darbeye kinama 12 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2016 Ahmet et Tayi askeri okulda egitmen olarak gorev yapacak 17 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ekim 2016 Dis baglantilarMoritanya secimleri hakkinda bilgiler14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde url tarih 14 Mayis 2011 Siyasi goreviOnce gelen Moritanya Devlet Baskani 1984 2005 Sonra gelen