Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Muhamedjan Tınışpayev (12 Mayıs 1879 - 21 Kasım 1937'den sonra) bir Kazak mühendis, aktivist ve entelektüeldi. Bölgenin genç siyasi gazetelerinde aktif olmanın yanı sıra, Rus Orta Asya demiryollarını araştırdı ve tasarladı. Çalışmalarıyla politik bir aktivist, etnograf ve tarihçi olarak tanındı.
Muhamedjan Tınışpayev | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 12 Mayıs 1879 |
| Ölüm | Kasım 1937'den sonra Taşkent, Sovyetler Birliği |
| Milliyet | Kazak |
| Meslek | Türkoloji, siyasetçi, Alaş Orda üyesi |
Hayatı ve eğitim
Tınışpayev bugün Almatı bölgesinde, 'in kırsal kesiminde, Lepsi Nehri yakınında, Çin'in şu anki sınırından çok da uzak olmayan bölgede doğdu. Babası Tynyshbai, bölgede küçük bir memurdu. Tynyshbai, pozisyonundan dolayı, genç Tınışpayev'i, Genel Vali tarafından sağlanan bir maaşla tüm erkeklerden oluşan Gymnasium'a katılmaları için Verniy'e (bugünkü Almatı) gönderebildi. Büyük ve sürekli bir ilgiyle, Rus tarihini ve özellikle Rus edebiyatı ve kültürü tarihini incelemeye başladı, kısa süre sonra matematik ve eski diller de dahil olmak üzere diğer dilleri öğrenmeye eşit derecede yetenekli olduğu ortaya çıktı. Tınışpayev, 1889'dan 1900'deki mezuniyetine kadar matematik, dil, edebiyat ve tarihte mükemmel bir eğitim aldı. Okulu bitirdikten sonra ve okul müdürünün güçlü bir tavsiye mektubu sayesinde, çalışmalarına devam etmek için Sankt-Peterburg'a gitti. Çarlık hükûmetinin kendisine maaş ve geçim ödeneği sağladığı St. Petersburg'daki İmparatorluk Demiryolu Taşımacılığı Enstitüsü'ne kaydoldu. Kazak soylularının bir üyesi olmamasına rağmen, eğitimi ona Anayasal Demokrat Parti'nin (gayri resmi olarak Kadetler olarak bilinir) bazı üyeleriyle aynı çevrelerde çalışmasına ve yazmasına izin verdi.
Siyasi kariyeri
1905-1906 kışında mezun olmadan önce genç Kadetler arasındaki eylemleri hükûmetin dikkatini çekmişti. Tınışpayev tatiller için her zamanki gibi memleketine Almatı bölgesine dönmeyi planladı, ancak vardığında tutuklanacağına dair bir uyarı aldı. Sankt-Peterburg'da kaldı ve tutuklanmaktan kaçındı.
Tınışpayev, Rus İmparatorluğu'nun son on yıllarında demiryolu hatlarını araştırdı ve planladı, aynı zamanda birkaç radikal yayın için muhabir olarak yazdı: Syn Otechestva, Rech ', Radikal, Russkii Turkestan ve en ünlüsü, Qazaq'ın kurucu yazarlarından biri olarak Alaş Orda'nın resmi parti organı olarak hareket etti.
Mayıs 1906'da hemen mezun olup memuriyete girdi ve aynı yıl Trans-Hazar Demiryolunda faaliyet gösterdi. Siyasi bağlantılarını sürdürdü ve 28 yaşında, 1907'de ana bölgesini temsilen ikinci Duma'ya seçildi. Tınışpayev’in hayatı, bir demiryolu işi rutini haline geldi ve "Qazaq" için makaleler ve haberlere katkıda bulundu. Bazı kaynaklar, hapis cezasına çarptırılmadığı halde 1916'da tutuklandığını öne sürüyor. Aynı yıl, tutuklanmasının nedeni olabilecek Çarlık bozkır politikalarının sömürgeci doğası üzerine yazdı. Şubat 1917'de, ilk Rus Devrimi'nin ardından, Türkistan Genel Valisine açık mektubunu yayınladı.
O sırada diğer Kazak siyasi figürleriyle bağlantılıydı: , Turar Rıskulov ve . Tınışpayev, 1910'ların sonlarında politik olarak en aktifti. Kısa ömürlü Alaş özerkliğinin bir üyesiydi (Aralık 1917 - Ocak 1920). Aynı zamanda, acımasız baskısından (1918 başlarında) kaçtığı Türkistan (Kokand) Özerkliğinin ilk liderlerinden biriydi. Sovyet iktidarının sağlamlaştırılmasından sonra, Tınışpayev ve kohortunun çoğu, barışçıl bir şekilde Sovyet sistemine dahil edildi.
Kaynakça
- Matsuzato, Kimitaka, (Ed.) (1998). "The Geography of Civilizations: A Spatial Analysis of the Kazakh Intelligentsia's Activities, from the Mid-Nineteenth to the Early Twentieth Century". Regions: A Prism to View the Slavic Eurasian World Towards a Discipline of "Regionology.".
- Tynyshpaev, M. (1927). "Ak-taban-shubryndy: Velikie bedstvie i velikie pobedy kazakov". Schmidt, A.E.; Betget, E.K. (Ed.). In V. V. Bartol'du: Turkestanskie druz'ia ucheniki i pochitateli. Tashkent. ss. 57-68.
- Taizhanova, G., (Ed.) (2001). Izbrannoe. Tangdamaly. (Collected Works). Almaty: Arys.
- Otzyv o trude A. P. Chuloshnikova po istorii Kazak-kirgizskogo naroda. Kyzyl-Orda: Obshchestvo izucheniia Kazakhstana. 1926.
- Istoriia Kazakhskogo Naroda. (Collected Works). Almaty: Sanat. 2009.
- Materially k istorii Kirgiz kazakskogo naroda. Tashkent: Vostochnoe Otdelevie Kirgiskogo Gosydarstvennogo Izdatel'stva. 1925.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhamedjan Tinispayev 12 Mayis 1879 21 Kasim 1937 den sonra bir Kazak muhendis aktivist ve entelektueldi Bolgenin genc siyasi gazetelerinde aktif olmanin yani sira Rus Orta Asya demiryollarini arastirdi ve tasarladi Calismalariyla politik bir aktivist etnograf ve tarihci olarak tanindi Muhamedjan TinispayevDogum12 Mayis 1879OlumKasim 1937 den sonra Taskent Sovyetler BirligiMilliyetKazakMeslekTurkoloji siyasetci Alas Orda uyesiHayati ve egitimTinispayev bugun Almati bolgesinde in kirsal kesiminde Lepsi Nehri yakininda Cin in su anki sinirindan cok da uzak olmayan bolgede dogdu Babasi Tynyshbai bolgede kucuk bir memurdu Tynyshbai pozisyonundan dolayi genc Tinispayev i Genel Vali tarafindan saglanan bir maasla tum erkeklerden olusan Gymnasium a katilmalari icin Verniy e bugunku Almati gonderebildi Buyuk ve surekli bir ilgiyle Rus tarihini ve ozellikle Rus edebiyati ve kulturu tarihini incelemeye basladi kisa sure sonra matematik ve eski diller de dahil olmak uzere diger dilleri ogrenmeye esit derecede yetenekli oldugu ortaya cikti Tinispayev 1889 dan 1900 deki mezuniyetine kadar matematik dil edebiyat ve tarihte mukemmel bir egitim aldi Okulu bitirdikten sonra ve okul mudurunun guclu bir tavsiye mektubu sayesinde calismalarina devam etmek icin Sankt Peterburg a gitti Carlik hukumetinin kendisine maas ve gecim odenegi sagladigi St Petersburg daki Imparatorluk Demiryolu Tasimaciligi Enstitusu ne kaydoldu Kazak soylularinin bir uyesi olmamasina ragmen egitimi ona Anayasal Demokrat Parti nin gayri resmi olarak Kadetler olarak bilinir bazi uyeleriyle ayni cevrelerde calismasina ve yazmasina izin verdi Siyasi kariyeri1905 1906 kisinda mezun olmadan once genc Kadetler arasindaki eylemleri hukumetin dikkatini cekmisti Tinispayev tatiller icin her zamanki gibi memleketine Almati bolgesine donmeyi planladi ancak vardiginda tutuklanacagina dair bir uyari aldi Sankt Peterburg da kaldi ve tutuklanmaktan kacindi Tinispayev Rus Imparatorlugu nun son on yillarinda demiryolu hatlarini arastirdi ve planladi ayni zamanda birkac radikal yayin icin muhabir olarak yazdi Syn Otechestva Rech Radikal Russkii Turkestan ve en unlusu Qazaq in kurucu yazarlarindan biri olarak Alas Orda nin resmi parti organi olarak hareket etti Mayis 1906 da hemen mezun olup memuriyete girdi ve ayni yil Trans Hazar Demiryolunda faaliyet gosterdi Siyasi baglantilarini surdurdu ve 28 yasinda 1907 de ana bolgesini temsilen ikinci Duma ya secildi Tinispayev in hayati bir demiryolu isi rutini haline geldi ve Qazaq icin makaleler ve haberlere katkida bulundu Bazi kaynaklar hapis cezasina carptirilmadigi halde 1916 da tutuklandigini one suruyor Ayni yil tutuklanmasinin nedeni olabilecek Carlik bozkir politikalarinin somurgeci dogasi uzerine yazdi Subat 1917 de ilk Rus Devrimi nin ardindan Turkistan Genel Valisine acik mektubunu yayinladi O sirada diger Kazak siyasi figurleriyle baglantiliydi Turar Riskulov ve Tinispayev 1910 larin sonlarinda politik olarak en aktifti Kisa omurlu Alas ozerkliginin bir uyesiydi Aralik 1917 Ocak 1920 Ayni zamanda acimasiz baskisindan 1918 baslarinda kactigi Turkistan Kokand Ozerkliginin ilk liderlerinden biriydi Sovyet iktidarinin saglamlastirilmasindan sonra Tinispayev ve kohortunun cogu bariscil bir sekilde Sovyet sistemine dahil edildi KaynakcaMatsuzato Kimitaka Ed 1998 The Geography of Civilizations A Spatial Analysis of the Kazakh Intelligentsia s Activities from the Mid Nineteenth to the Early Twentieth Century Regions A Prism to View the Slavic Eurasian World Towards a Discipline of Regionology Tynyshpaev M 1927 Ak taban shubryndy Velikie bedstvie i velikie pobedy kazakov Schmidt A E Betget E K Ed In V V Bartol du Turkestanskie druz ia ucheniki i pochitateli Tashkent ss 57 68 Taizhanova G Ed 2001 Izbrannoe Tangdamaly Collected Works Almaty Arys Otzyv o trude A P Chuloshnikova po istorii Kazak kirgizskogo naroda Kyzyl Orda Obshchestvo izucheniia Kazakhstana 1926 Istoriia Kazakhskogo Naroda Collected Works Almaty Sanat 2009 Materially k istorii Kirgiz kazakskogo naroda Tashkent Vostochnoe Otdelevie Kirgiskogo Gosydarstvennogo Izdatel stva 1925