Muhammed Bâhâeddin et-Tavilî (Arapça: الشيخ مُحَمَّدْ بهاء الدين طويلة) Bâhâeddin Nakşibendî, Ebü'l-Bahá veya Bâhâeddin-i Evvel (1836; , Irak - 1881; Tavila, Irak), 19. yüzyılda yaşamış alim, mutasavvıf ve şair.
Osman Sirâceddîn et-Tavilî'nin en büyük oğlu ve halîfesidir. 1836'da, o tarihte Osmanlı sınırları içerisinde olan ve şu an Irak-İran sınırında yer alan köyünde doğdu.
Hayâtı
Nakşibendiyye yüksek yolu usûlüne göre yetişen Muhammed Bahâeddîn, genç yaşta İslami ilimleri öğrendi. Zâhirî ve bâtınî ilimleri babasından tahsîl etti. Babası Osman et-Tavilî onun yetişmesi için husûsî gayret gösterdi. Zâhirî ilimlerde derin bir âlim, tasavvuf yolunda yüksek bir velî oldu. Babası hayattayken Ömer Ziyâeddîn, ve Ahmed Şemseddîn adındaki kardeşlerinin tâlim ve terbiye işini ve yetiştirme vazîfesini ona verdi. Kardeşleri onun ilim meclisinde ve sohbetlerinde yetişerek her biri üstün zâtlar oldular. Babasının vefâtından sonra insanlara İslâmiyetin emir ve yasaklarını anlattı ve talebe yetiştirmeye devam etti. Tavîla'daki zaviyeyi büyüterek Tekke'ye dönüştürdü.(Ayrıca Muhammed Alâeddîn ve kardeşi de tasavvufî eğitimlerini amcaları Muhammed Bâhâeddin'in yanında almışlardır.)
Mektubu
İran şahı Nasıreddin Şah’ın amcası ve aynı zamanda Abbas Mirza'ın oğlu olan ’nın 1869 tarihinde büyük bir ordu ile İran’ın Havraman bölgesi yerel yöneticilerinin üzerine yürümesi, o bölgede çok sayıda mensubu bulunan Muhammed Bâhâeddin et-Tavîli’yi harekete geçirmiştir. Et-Tavîli, İran şahına yazdığı bir mektupla savaşı durdurmak için aracı rolünü üstlenmiştir. Mektubu okuyan , et-Tavîlî’ye başında şu beytin bulunduğu bir mektupla cevap verir:
“Biz ne şeyh tanırız ne de bakarız zahide, bildiğimiz sâkinin yüzü ve cam bade”
Ferhad Mirza’nın bu satırlarına Muhammed Bâhâeddin de şu beyitle karşılık verir:
“Biz de ne mîr tanırız ne de sultan, ya adil ve ihsan sahibi olursun, ya da kahrolursun heman”
Vefâtı
Halk arasında "İmâmü'l Evliyâ" olarak tanınan Muhammed Bâhâuddin ömrünün sonuna kadar vazifesini yürüttü. 1881 (H.1298) senesi Rebîü'l-evvel ayının beşinci Cuma günü 'da vefât etti. Babasının kabrinin yakınında defnedildi. Vakarlı, kanâatkâr, dünyâya gönül vermeyen, haram ve şüphelilerden şiddetle sakınan bir hayat yaşadı. Arkasında faydalı, edep sâhibi çocuklar bıraktı. Onlar da kendisi gibi ilim ve fazîletin yayılması için çalıştılar.
İrşad12 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. vazifesini oğlu Şâh Muhammed Ali Hüsâmeddîn devam ettirdi.
Eserleri
- Mir'ât-ül-Kâmil
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhammed Bahaeddin et Tavili Arapca الشيخ م ح م د بهاء الدين طويلة Bahaeddin Naksibendi Ebu l Baha veya Bahaeddin i Evvel 1836 Irak 1881 Tavila Irak 19 yuzyilda yasamis alim mutasavvif ve sair Osman Siraceddin et Tavili nin en buyuk oglu ve halifesidir 1836 da o tarihte Osmanli sinirlari icerisinde olan ve su an Irak Iran sinirinda yer alan koyunde dogdu HayatiNaksibendiyye yuksek yolu usulune gore yetisen Muhammed Bahaeddin genc yasta Islami ilimleri ogrendi Zahiri ve batini ilimleri babasindan tahsil etti Babasi Osman et Tavili onun yetismesi icin hususi gayret gosterdi Zahiri ilimlerde derin bir alim tasavvuf yolunda yuksek bir veli oldu Babasi hayattayken Omer Ziyaeddin ve Ahmed Semseddin adindaki kardeslerinin talim ve terbiye isini ve yetistirme vazifesini ona verdi Kardesleri onun ilim meclisinde ve sohbetlerinde yetiserek her biri ustun zatlar oldular Babasinin vefatindan sonra insanlara Islamiyetin emir ve yasaklarini anlatti ve talebe yetistirmeye devam etti Tavila daki zaviyeyi buyuterek Tekke ye donusturdu Ayrica Muhammed Alaeddin ve kardesi de tasavvufi egitimlerini amcalari Muhammed Bahaeddin in yaninda almislardir Mektubu Iran sahi Nasireddin Sah in amcasi ve ayni zamanda Abbas Mirza in oglu olan nin 1869 tarihinde buyuk bir ordu ile Iran in Havraman bolgesi yerel yoneticilerinin uzerine yurumesi o bolgede cok sayida mensubu bulunan Muhammed Bahaeddin et Tavili yi harekete gecirmistir Et Tavili Iran sahina yazdigi bir mektupla savasi durdurmak icin araci rolunu ustlenmistir Mektubu okuyan et Tavili ye basinda su beytin bulundugu bir mektupla cevap verir Biz ne seyh taniriz ne de bakariz zahide bildigimiz sakinin yuzu ve cam bade Ferhad Mirza nin bu satirlarina Muhammed Bahaeddin de su beyitle karsilik verir Biz de ne mir taniriz ne de sultan ya adil ve ihsan sahibi olursun ya da kahrolursun heman VefatiHalk arasinda Imamu l Evliya olarak taninan Muhammed Bahauddin omrunun sonuna kadar vazifesini yuruttu 1881 H 1298 senesi Rebiu l evvel ayinin besinci Cuma gunu da vefat etti Babasinin kabrinin yakininda defnedildi Vakarli kanaatkar dunyaya gonul vermeyen haram ve suphelilerden siddetle sakinan bir hayat yasadi Arkasinda faydali edep sahibi cocuklar birakti Onlar da kendisi gibi ilim ve faziletin yayilmasi icin calistilar Irsad12 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi vazifesini oglu Sah Muhammed Ali Husameddin devam ettirdi EserleriMir at ul KamilKaynakca Evliyalar Ansiklopedisi 6 cild s 16 Muderris Ulemauna s 525 Muderris Ulemauna s 603 Muderris Yad i Merdan II 67 Muhsin Muftu Gevher i Hakikat I 218