Møre og Romsdal Norveççe Møre og Romsdal fylke Norveç in on dokuz eyaletinden biridir Bir açıdan Orta Norveç bö

Møre og Romsdal (Norveççe: Møre og Romsdal fylke), Norveç'in on dokuz eyaletinden biridir. Bir açıdan “Orta Norveç” bölgesinde bulunan eyalet, “Batı Norveç” bölgesi dahilinde gösterilmektedir. Doğusunda Sør-Trøndelag, güneydoğusunda Oppland ve güneybatısında Sogn og Fjordane ile komşudur. “Sunnmøre”, “Romsdal” ve “Nordmøre” olmak üzere üç bölgeden oluşmaktadır.

Møre og Romsdal
Eyalet
Møre og Romsdal fylke

Arma
Møre og Romsdal'in Norveç'teki konumu
Ülke	Norveç
Bölge	Vestlandet
İdari merkezi	Molde
Eyalet	1763 Kuzey Bergen Eyaleti 1919
Alt idari birimler	Liste Ålesund Herøy Kristiansund Molde Vanylven
İdare
• Vali	Lodve Solholm (2009-günümüz)
• Belediye başkanı	Jon Aasen (2011-2015) (İşçi Partisi)
Yüzölçümü
• Toplam	15121 km²
• Kara	14.590 km² (5.630 mil²)
Nüfus (2011)
• Toplam	256 628
• Yoğunluk	17/km²
Zaman dilimi	(OAS)
• Yaz (YSU)	(OAYS)
Resmî site www.mrfylke.no

Arması ve adı

Eyaletin arması 15 Mart 1978 tarihinde resmi kraliyet onayını almıştır. Üç altın sarısı Viking gemisi denizcilikteki başarılarını ve eyaletin üç bölgesini simgelemektedir. Mavi fon liman-kentlerinin önemini vurgulamaktadır. Ayrıca haç simgeleriyle güçlü Hristiyan inançlarını göstermektedirler.

“Møre og Romsdal” adı 1936 yılında verilmiştir. 1919 yılına kadar "Romsdal amt(valilik)", 1919-1935 yılları arasında ise "Møre fylke" olarak adlandırılmıştır. Møre, eski kökenlere göre “mærr”dan gelmektedir ve deniz anlamına gelmektedir. Romsdal güç anlamına gelmekle birlikte adını aynı adı taşıyan vadiden almıştır. Bu bağlamda adının anlamı deniz bölgesi ve güç vadisidir.

Coğrafya

Møre og Romsdal Batı Norveç'in kuzey kesiminde yer almaktadır. Sør-Trøndelag, Oppland ve Sogn og Fjordane eyaletleri ile çevrelenmiştir. Norveç Denizi'ne 7700 km kıyı şeridine sahiptir ve 15.000 kilometre karelik bir alanı kaplamaktadır.

Kuzeyden güneye, Nordmøre, Romsdal ve Sunnmøre diye üç bölgeye ayrılmıştır. Alanının %4.1'i tarım arazisi ve %18.5'i verimli ormanlarla kaplıdır. Yerleşim özellikle kıyısında, bazı fiyortların içlerinde ve bir ölçüde vadilerin aşağı kısımlarında azdır. Nüfusun büyük bir bölümü adalarda yaşamaktadır. Nüfusunun %67.7'si ilçe ve kasabalarda yaşamaktadır.

İklim

Eyaletin iklimi kuzeyinde denizden, doğu ve güneyinde yüksek dağlarından etkilenmektedir. Kış aylarında sahilinde güney ve güneybatı yönlerinde kuvvetli rüzgarlar esmektedir. Kıyı bölgelerde yaz aylarında ise kuzeydoğuya tipik Föhn Rüzgarları, sıcak rüzgarlar esmektedir. Vadilerde genelde kuzeybatı sert rüzgarları hakimdir.

Eyaletin en soğuk ayı şubattır ve Fiyort bölgeler ile iç vadilerde soğukluklar 0 °C'nin altındadır. Ölçülen en düşük veriler kıyıda -10 °C, iç bölgelerde -20 °C'dir. Ağustos en sıcak ayı olmasına rağmen ortalama sıcaklıkları 14-15 °C'dir. Ölçülen en yüksek sıcaklıklar kıyıda 30 °C, vadilerde 25 °C'dir. Genel hava sıcaklıklarını temsilen bazı belediyelerin Ekim, Kasım, Aralık, Ocak ve Şubaat aylarındaki en yüksek ve en düşük sıcaklıkları şöyledir: Molde (25,6 °C), Tafjord (21,8 °C), Sunndalsøra (18,3 °C), Tafjord (17,9 °C) ve Sunndalsøra (18,9 °C).

Yıllık yağış miktarı 1000–2000 mm'dir. Genellikle batı ve kuzeyden gelen hava akımlarıyla, sonbahar en çok yağış düşen mevsimdir. İç bölgelerde ve kıyıda sis oluşmaktadır. Yıllık genel sis oranı % 1'in altındadır.

Ulaşım

Havayolu

Kristiansund hava alanı, Kvernberget
Molde hava alanı, Årø
Ørsta/Volda hava alanı, Hovden
Ålesund hava alanı, Vigra

Kara, deniz ve demir yolu

“Raumabanen” tek demiryolu hattıdır ve “Andalsnes”den geçmektedir. E39 ve E136 Avrupa yollarına bağlantıları yanı sıra otobandan geçiş mevcuttur. Eyaletin üç büyük şehrinde, Ålesund, Molde ve Kristiansund, limanlar bulunmaktadır.

Dünyanın en derin denizaltı tüneli Eiksund Tüneli, bu eyalette bulunur.

Nüfus

Çeyrek milyonun üstünde nüfusa sahip olan eyaletin en yoğun nüfuslu bölgesi güneyinde yer alan bölgesidir. Kırk binin üstündeki nüfusuyla, en yoğun nüfusa sahip olan şehir de bu bölgede bulunan Ålesunddur. En düşük nüfuslu belediyesi ise Stordaldır. Nüfusun %56'sını kadınlar, %44'ünü erkekler oluşturmaktadır. 2010 yılı sonu verilerine göre yaş ortalaması 50'dir.

Tarihsel popülasyonları
Yıl	Toplam	%±
1951	191.621	—
1961	213.286	%11
1971	223.709	%5
1981	236.062	%6
1991	238.278	%1
2001	243.810	%2
2011	253.904	%4
2021?	282.661	%11
2031?	303.810	%7
Kaynak:- Norveç İst.

Belediyeler

Møre og Romsdal 36 belediyeye ayrılmıştır:

Nr	Harita	Arma	Ad	Merkez	Nüfus	Alan km²	Dil	Bölge
1502	Molde kommune		Molde	Molde	25488	&0000000000000363.000000363,00	Karışık
1504	Ålesund kommune		Ålesund	Ålesund	44416	&0000000000000098.48000098,48	Karışık
1505	Kristiansund kommune		Kristiansund	Kristiansund	23813	&0000000000000087.46000087,46	Bokmål
1511	Vanylven kommune		Vanylven		3388	&0000000000000385.190000385,19	Norveççe
1514	Sande kommune				2588	&0000000000000093.14000093,14	Norveççe
1515	Herøy kommune		Herøy		8727	&0000000000000119.770000119,77	Norveççe
1516	Ulstein kommune				7828	&0000000000000097.30000097,30	Norveççe
1517	Hareid kommune				5000	&0000000000000082.50000082,50	Norveççe
1519	Volda kommune				8693	&0000000000000547.240000547,24	Norveççe
1520	Ørsta kommune				10398	&0000000000000804.790000804,79	Norveççe
1523	Ørskog kommune				2202	&0000000000000132.300000132,30	Norveççe
1524	Norddal kommune				1738	&0000000000000943.540000943,54	Norveççe
1525	Stranda kommune				4602	&0000000000000866.080000866,08	Norveççe
1526	Stordal kommune				1026	&0000000000000247.050000247,05	Norveççe
1528	Sykkylven kommune				7664	&0000000000000337.710000337,71	Norveççe
1529	Skodje kommune				4184	&0000000000000120.280000120,28	Norveççe
1531	Sula kommune				8256	&0000000000000058.67000058,67	Norveççe
1532	Giske kommune				7312	&0000000000000040.11000040,11	Norveççe
1534	Haram kommune			Brattvåg	8973	&0000000000000260.510000260,51	Norveççe
1535	Vestnes kommune				6539	&0000000000000352.080000352,08	Norveççe
1539	Rauma kommune				7428	&0000000000001502.3700001.502,37	Karışık
1543	Nesset kommune				3004	&0000000000001046.0300001.046,03	Norveççe
1545	Midsund kommune				1988	&0000000000000094.74000094,74	Norveççe
1546	Sandøy kommune				1315	&0000000000000020.43000020,43	Norveççe
1547	Aukra kommune				3289	&0000000000000058.87000058,87	Norveççe
1548	Fræna kommune				9484	&0000000000000369.450000369,45	Norveççe
1551	Eide kommune				3442	&0000000000000152.080000152,08	Bokmål
1554	Averøy kommune				5593	&0000000000000175.940000175,94	Karışık
1557	Gjemnes kommune				2579	&0000000000000381.960000381,96	Karışık
1560	Tingvoll kommune				3101	&0000000000000336.910000336,91	Karışık
1563	Sunndal kommune				7196	&0000000000001713.4400001.713,44	Karışık
1566	Surnadal kommune				5952	&0000000000001365.2600001.365,26	Norveççe
1567	Rindal kommune				2088	&0000000000000632.360000632,36	Karışık
1571	Halsa kommune				1641	&0000000000000300.840000300,84	Bokmål
1573	Smøla kommune				2182	&0000000000000281.860000281,86	Karışık
1576	Tustna Aure kommune				3511	&0000000000000643.930000643,93	Karışık
15	Møre og Romsdal	Møre og Romsdal	Møre og Romsdal	Molde	256 628	15.115,09	Norveççe	Vestlandet

Dış bağlantılar

Resmi sitesi22 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Norveççe)
(Norveççe)
Haberler14 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Norveççe)
Kültür sayfası10 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .(Norveççe)

Kaynakça

^ [1] 20 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 29/03/2012Om fylkesmannen -erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [2]^[]Fylkesting i Geiranger-erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [3] 15 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Norveç nüfus istatistikleri 2012
^ [4] 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .MØRE & ROMSDAL COUNTY-erişim 07 Nisan 2012(İngilizce)
^ [5] 14 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .Norske KommunevåpenNorwegian Civic HeraldryHeraldik-erişim 07 Nisan 2012, (İngilizce)
^ [6] 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Norveç Ans.:Fylkesvåpenet, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [7] 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Norveç Ans.:Møre og Romsdal, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [8] 18 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Om Møre og Romsdal>Møre og Romsdal-erişim 07 Nisan 2012, (Norveççe)
^ [9] 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Norveç Ans.:Møre og Romsdal-Nüfus, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [10] Büyük Norveç Ans.:Møre og Romsdal – klima, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)
^ [11] 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .Møre og Romsdal fylkeskommune-erişim 07 Nisan 2012, (Norveççe)
^ [12] 25 Mayıs 2012^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde . Norveç İstatistikleri Population changes in municipalities. 1951-2011

Giklingdalshytta
Geirangerfjord
Isfjorden (Rauma)
Skansekaia, Ålesund
Aursjøen
Ona, Sandøy belediyesi, Møre og Romsdal
Runde
Atlanterhavsvegen
Giske, arka planda Vigra
Norveç araba vapuru, MF Romsdal Molde

[1] [1] 20 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 29/03/2012Om fylkesmannen -erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[2] [2]^[]Fylkesting i Geiranger-erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[3] [3] 15 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Norveç nüfus istatistikleri 2012

[4] [4] 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .MØRE & ROMSDAL COUNTY-erişim 07 Nisan 2012(İngilizce)

[5] [5] 14 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .Norske KommunevåpenNorwegian Civic HeraldryHeraldik-erişim 07 Nisan 2012, (İngilizce)

[6] [6] 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Norveç Ans.:Fylkesvåpenet, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[7] [7] 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Norveç Ans.:Møre og Romsdal, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[8] [8] 18 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Om Møre og Romsdal>Møre og Romsdal-erişim 07 Nisan 2012, (Norveççe)

[9] [9] 12 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Büyük Norveç Ans.:Møre og Romsdal-Nüfus, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[10] [10] Büyük Norveç Ans.:Møre og Romsdal – klima, erişim 07 Nisan 2012 (Norveççe)

[11] [11] 22 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .Møre og Romsdal fylkeskommune-erişim 07 Nisan 2012, (Norveççe)

[12] [12] 25 Mayıs 2012^{[Tarih uyuşmuyor]} tarihinde Wayback Machine sitesinde . Norveç İstatistikleri Population changes in municipalities. 1951-2011