Nabopolassar (Akadca: 𒀭𒉺𒀀𒉽 Nabû-apla-uṣur, "Nabu, oğlunu koru" anlamına gelir) MÖ 626'da Babil kralı olarak taç giymesinden ölümüne kadar hüküm süren Neo-Babil İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk kralıdır. MÖ 605. Başlangıçta yalnızca Babil'in bağımsızlığını yeniden sağlamayı ve güvence altına almayı amaçlasa da, Nabopolassar'ın Babil'i bir asırdan fazla yöneten Yeni Asur İmparatorluğu'na karşı ayaklanması, sonunda Asur İmparatorluğu'nun tamamen yıkılmasına ve Yeni Babil İmparatorluğu'nun yükselişine yerini almasına neden olmuştur.
Nabopolassar | |
---|---|
Nabopolassar'ın kil silindiri | |
Yeni Babil İmparatorluğu Kralı | |
Hüküm süresi | MÖ 23 Kasım 626 - MÖ Temmuz 605 |
Önce gelen | Sîn-şar-işkun (Yeni Asur İmparatorluğu) |
Sonra gelen | II. Nebukadnezar |
Doğum | y. MÖ 658 Uruk (?) |
Ölüm | MÖ 605 (y. 53 yaşında) Babil |
Çocuk(lar)ı | II. Nebukadnezar Nabu-zer-ushabshi |
Babası | Kudurru (?) |
Belirsiz, muhtemelen Keldani kökenli ve muhtemelen güneydeki Uruk şehrindeki güçlü bir siyasi aileyle bağlantılı olan Nabopolassar, Babil'in zaten siyasi istikrarsızlıkla boğuştuğu uygun bir zamanda Yeni Asur kralı Sîn-şar-işkun'a karşı ayaklandı. Avantaj birkaç kez önemli ölçüde değişse de Nabopolassar, yaklaşık on yıl süren mücadelenin ardından Asurluları kesin bir şekilde Babil'den çıkarmayı başarmıştır. Sonraki seferler, Asur'un Babil'e yönelik bir sefer düzenlemesini, sınırı güvence altına alarak engellemeyi amaçlıyordu; ancak, Nabupolassar'ın lehine olan Siyaksares komutasındaki Doğu Med İmparatorluğu'nun müdahalesi, savaşın hedeflerini ve olanaklarını değiştirmiştir.
MÖ 614'te Medler, Asur'un dini ve törensel kalbi olan Asur şehrini vahşice yağmaladılar ve MÖ 612'de Medler ve Babilliler Asur'un başkenti Ninova'ya saldırdılar. Daha önce Asur'da olduğu gibi Ninova da vahşice yağmalandı, çocuklar da dahil olmak üzere halkı topluca katledildi ve tüm şehir yerle bir edildi. Sîn-şar-işkun muhtemelen şehri savunurken ölmüştür. Nimrud gibi diğer Asur şehirleri de benzer şekilde saldırıya uğradı ve yağmalandı. Medlerin dinsel tapınakları bile yağmalama alışkanlıkları da dahil olmak üzere vahşeti o kadar aşırıydı ki Babillileri şok etti; Asurlulara düşman olan dönemin Babil Kronikleri, yağmalamaları üzüntü ve pişmanlıkla anmaktadır. Nabopolassar'ın Asur'a karşı tutumu belirsizdir; bazı yazıtlarda zaferini ve sonrasında yaşananları, kendisini suçlamaktan kurtarmak için ilahi bir müdahaleye bağlamaya dikkat ederken, bazılarında ise yıkımla açıkça övünür.
Yeni Babil İmparatorluğu'nun Yeni Asur İmparatorluğu'nun yerini alma iddiası, müttefiki olduğu Asurluları yeniden canlandırmak için yıllarca savaşan ve MÖ 605'te Karkamış Muharebesi'nde yenilen Firavun II. Neko önderliğindeki Mısır tarafından derhal sorgulanmştırı. Aynı yıl Nabupolassar'ın ölümünden sonra yerine oğlu II. Nebukadnezar geçmiştir. Yeni Babil İmparatorluğu'nun kurucusu olan Nabopolassar, bir asırdan az bir süre sonra imparatorluğunun çökmesinden sonra bile Babilliler tarafından uzun süre hatırlandı. Helenistik Dönem'de, birkaç yüzyıl sonra, Nabopolassar efsanesi hâlâ hatırlanıyordu; Babil yazarları onu, Babil'in baş tanrısı Marduk tarafından vatanlarının intikamını almakla görevlendirilen bir şampiyon ve Babil üzerindeki yabancı imparatorlukların egemenliğine karşı bir sembol olarak görüyorlardı.
Kaynakça
- Özel
- ^ Lipschits 2005, s. 14.
- ^ Parker & Dubberstein 1942, s. 9.
- ^ a b Garrison 2012, s. 43.
- ^ Bertin 1891, s. 50.
- ^ Jursa 2007, s. 134.
- ^ a b The British Museum 1886, s. ix.
- ^ Beaulieu 2016, s. 4.
- ^ Johnston 1901, s. 20.
- ^ Bedford 2016, s. 56.
- Genel
- Beaulieu, Paul-Alain (1997). "The Fourth Year of Hostilities in the Land". Baghdader Mitteilungen. Cilt 28. ss. 367-394.
- Beaulieu, Paul-Alain (1998). "Ba'u-asītu and Kaššaya, Daughters of Nebuchadnezzar II". Orientalia. 67 (2). ss. 173-201. JSTOR 43076387.
- Beaulieu, Paul-Alain (2016). "Neo‐Babylonian (Chaldean) Empire". The Encyclopedia of Empire. John Wiley & Sons, Ltd. ss. 1-5. doi:10.1002/9781118455074.wbeoe220. ISBN .
- Beaulieu, Paul-Alain (2018). A History of Babylon, 2200 BC - AD 75. Hoboken: John Wiley & Sons. ISBN .
- Bedford, Peter R. (2016). "Assyria's Demise as Recompense: A Note on Narratives of Resistance in Babylonia and Judah". Collins, John J.; Manning, J. G. (Ed.). Revolt and Resistance in the Ancient Classical World and the Near East: In the Crucible of Empire. Brill Publishers. ISBN .
- Bertin, G. (1891). "Babylonian Chronology and History". Transactions of the Royal Historical Society. Cilt 5. ss. 1-52. doi:10.2307/3678045. JSTOR 3678045.
- Brinkman, J. A. (1973). "Sennacherib's Babylonian Problem: An Interpretation". . 25 (2). ss. 89-95. doi:10.2307/1359421. JSTOR 1359421.
- Bruce, Preston P. (1900). "Three Inscriptions of Nabopolassar, King of Babylonia (B. C. 625-604)". The American Journal of Semitic Languages and Literatures. 16 (3). ss. 178-186. doi:10.1086/369369. JSTOR 527907.
- Chen, Fei (2020). "A List of Babylonian Kings". Study on the Synchronistic King List from Ashur. BRILL. ISBN .
- Da Riva, Rocío (2013). The Inscriptions of Nabopolassar, Amel-Marduk and Neriglissar. Walter de Gruyter. ISBN .
- Da Riva, Rocío (2017). "The Figure of Nabopolassar in Late Achaemenid and Hellenistic Historiographic Tradition: BM 34793 and CUA 90". Journal of Near Eastern Studies. 76 (1). ss. 75-92. doi:10.1086/690464.
- Dalley, Stephanie (2003). "The Transition from Neo-Assyrians to Neo-Babylonians: Break or Continuity?". Eretz-Israel: Archaeological, Historical and Geographical Studies. ss. 25-28. JSTOR 23629850.
- Frahm, Eckart (2014). "Family Matters: Psychohistorical Reflections on Sennacherib and His Times". Kalimi, Isaac; Richardson, Seth (Ed.). Sennacherib at the Gates of Jerusalem: Story, History and Historiography. Leiden: Brill Publishers. ISBN .
- Freeman, Charles (2014). Egypt, Greece, and Rome: Civilizations of the Ancient Mediterranean. 3rd. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- Garrison, Mark B. (2012). "Antiquarianism, Copying, Collecting". Potts, D. T. (Ed.). A Companion to the Archaeology of the Ancient Near East: Volume I. John Wiley & Sons Ltd. ss. 27-47. doi:10.1002/9781444360790.ch2. ISBN .
- Johnston, Christopher (1901). "The Fall of Nineveh". Journal of the American Oriental Society. Cilt 22. ss. 20-22. doi:10.2307/592409. JSTOR 592409.
- Jursa, Michael (2007). "Die Söhne Kudurrus und die Herkunft der neubabylonischen Dynastie" [The Sons of Kudurru and the Origins of the New Babylonian Dynasty]. Revue d'assyriologie et d'archéologie orientale (Almanca). 101 (1). ss. 125-136. doi:10.3917/assy.101.0125 .
- Lipschits, Oled (2005). The Fall and Rise of Jerusalem: Judah under Babylonian Rule. Eisenbrauns. ISBN .
- Luckenbill, Daniel David (1924). The Annals of Sennacherib. Chicago: University of Chicago Press. OCLC 506728.
- Malamat, Abraham (1973). "Josiah's Bid for Armageddon". Journal of the Ancient Near East Society. 5 (1). ss. 267-279.
- Melville, Sarah C. (2011). "The Last Campaign: the Assyrian Way of War and the Collapse of the Empire". Lee, Wayne E. (Ed.). Warfare and Culture in World History. New York: New York University Press. ISBN .
- Na’aman, Nadav (1991). "Chronology and History in the Late Assyrian Empire (631—619 B.C.)". Zeitschrift für Assyriologie. 81 (1–2). ss. 243-267. doi:10.1515/zava.1991.81.1-2.243.
- Olmstead, A. T. (1925). "The Chaldaean Dynasty". Hebrew Union College Annual. Cilt 2. ss. 29-55. JSTOR 23502505.
- Parker, Richard A.; Dubberstein, Waldo H. (1942). Babylonian Chronology 626 B.C. – A.D. 45 (PDF). Chicago: The University of Chicago Press. OCLC 2600410.
- Porter, Barbara N. (1993). Images, Power, and Politics: Figurative Aspects of Esarhaddon's Babylonian Policy. American Philosophical Society. ISBN .
- Radner, Karen (2019). "Last Emperor or Crown Prince Forever? Aššur-uballiṭ II of Assyria according to Archival Sources". State Archives of Assyria Studies. Cilt 28. ss. 135-142.
- Reade, J. E. (1998). "Assyrian eponyms, kings and pretenders, 648-605 BC". Orientalia (NOVA Series). 67 (2). ss. 255-265. JSTOR 43076393.
- Rowton, M. B. (1951). "Jeremiah and the Death of Josiah". Journal of Near Eastern Studies. 2 (10). ss. 128-130. doi:10.1086/371028.
- Sack, Ronald H. (2004). Images of Nebuchadnezzar: The Emergence of a Legend. 2nd Revised and Expanded. Selinsgrove: Susquehanna University Press. ISBN .
- Stevens, Kahtryn (2014). "The Antiochus Cylinder, Babylonian Scholarship and Seleucid Imperial Ideology" (PDF). The Journal of Hellenic Studies. Cilt 134. ss. 66-88. doi:10.1017/S0075426914000068. JSTOR 43286072.
- The British Museum (1886). Guide to the Nimroud Central Saloon. Londra: British Museum. OCLC 15159756.
- The British Museum (1908). A Guide to the Babylonian and Assyrian Antiquities. Londra: British Museum. OCLC 70331064.
- Wiseman, Donald J. (1983). Nebuchadnezzar and Babylon. British Academy. ISBN .
- (2003) [1991]. "Babylonia 605–539 B.C.". Boardman, John; Edwards, I. E. S.; Hammond, N. G. L.; Sollberger, E.; Walker, C. B. F. (Ed.). The Cambridge Ancient History: III Part 2: The Assyrian and Babylonian Empires and Other States of the Near East, from the Eighth to the Sixth Centuries B.C. 2nd. Cambridge University Press. ISBN .
- Wunsch, Cornelia (2012). "Neo-Babylonian Entrepreneurs". The Invention of Enterprise: Entrepreneurship from Ancient Mesopotamia to Modern Times. Princeton University Press. ISBN .
- Yildirim, Kemal (2017). "Diplomacy in Neo-Assyrian Empire (1180-609) Diplomats in the Service of Sargon II and Tiglath-Pileser III, Kings of Assyria". International Academic Journal of Development Research. 5 (1). ss. 128-130.
Web kaynakları
- Radner, Karen (2013). "Royal marriage alliances and noble hostages" [Kraliyet evlilik ittifakları ve asil rehineler]. Assyrian empire builders. Erişim tarihi: 26 Kasım 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu makale Civi yazisi icerir Tarayicinizda bu karakterlere uygun bulunmadigi takdirde gorebilirsiniz Nabopolassar Akadca 𒀭𒉺𒀀𒉽 Nabu apla uṣur Nabu oglunu koru anlamina gelir MO 626 da Babil krali olarak tac giymesinden olumune kadar hukum suren Neo Babil Imparatorlugu nun kurucusu ve ilk kralidir MO 605 Baslangicta yalnizca Babil in bagimsizligini yeniden saglamayi ve guvence altina almayi amaclasa da Nabopolassar in Babil i bir asirdan fazla yoneten Yeni Asur Imparatorlugu na karsi ayaklanmasi sonunda Asur Imparatorlugu nun tamamen yikilmasina ve Yeni Babil Imparatorlugu nun yukselisine yerini almasina neden olmustur NabopolassarBabil KraliSumer ve Akad kraliNabopolassar in kil silindiriYeni Babil Imparatorlugu KraliHukum suresiMO 23 Kasim 626 MO Temmuz 605Once gelenSin sar iskun Yeni Asur Imparatorlugu Sonra gelenII NebukadnezarDogumy MO 658 Uruk OlumMO 605 y 53 yasinda BabilCocuk lar iII Nebukadnezar Nabu zer ushabshiBabasiKudurru Belirsiz muhtemelen Keldani kokenli ve muhtemelen guneydeki Uruk sehrindeki guclu bir siyasi aileyle baglantili olan Nabopolassar Babil in zaten siyasi istikrarsizlikla bogustugu uygun bir zamanda Yeni Asur krali Sin sar iskun a karsi ayaklandi Avantaj birkac kez onemli olcude degisse de Nabopolassar yaklasik on yil suren mucadelenin ardindan Asurlulari kesin bir sekilde Babil den cikarmayi basarmistir Sonraki seferler Asur un Babil e yonelik bir sefer duzenlemesini siniri guvence altina alarak engellemeyi amacliyordu ancak Nabupolassar in lehine olan Siyaksares komutasindaki Dogu Med Imparatorlugu nun mudahalesi savasin hedeflerini ve olanaklarini degistirmistir MO 614 te Medler Asur un dini ve torensel kalbi olan Asur sehrini vahsice yagmaladilar ve MO 612 de Medler ve Babilliler Asur un baskenti Ninova ya saldirdilar Daha once Asur da oldugu gibi Ninova da vahsice yagmalandi cocuklar da dahil olmak uzere halki topluca katledildi ve tum sehir yerle bir edildi Sin sar iskun muhtemelen sehri savunurken olmustur Nimrud gibi diger Asur sehirleri de benzer sekilde saldiriya ugradi ve yagmalandi Medlerin dinsel tapinaklari bile yagmalama aliskanliklari da dahil olmak uzere vahseti o kadar asiriydi ki Babillileri sok etti Asurlulara dusman olan donemin Babil Kronikleri yagmalamalari uzuntu ve pismanlikla anmaktadir Nabopolassar in Asur a karsi tutumu belirsizdir bazi yazitlarda zaferini ve sonrasinda yasananlari kendisini suclamaktan kurtarmak icin ilahi bir mudahaleye baglamaya dikkat ederken bazilarinda ise yikimla acikca ovunur Yeni Babil Imparatorlugu nun Yeni Asur Imparatorlugu nun yerini alma iddiasi muttefiki oldugu Asurlulari yeniden canlandirmak icin yillarca savasan ve MO 605 te Karkamis Muharebesi nde yenilen Firavun II Neko onderligindeki Misir tarafindan derhal sorgulanmstiri Ayni yil Nabupolassar in olumunden sonra yerine oglu II Nebukadnezar gecmistir Yeni Babil Imparatorlugu nun kurucusu olan Nabopolassar bir asirdan az bir sure sonra imparatorlugunun cokmesinden sonra bile Babilliler tarafindan uzun sure hatirlandi Helenistik Donem de birkac yuzyil sonra Nabopolassar efsanesi hala hatirlaniyordu Babil yazarlari onu Babil in bas tanrisi Marduk tarafindan vatanlarinin intikamini almakla gorevlendirilen bir sampiyon ve Babil uzerindeki yabanci imparatorluklarin egemenligine karsi bir sembol olarak goruyorlardi KaynakcaOzel Lipschits 2005 s 14 Parker amp Dubberstein 1942 s 9 a b Garrison 2012 s 43 Bertin 1891 s 50 Jursa 2007 s 134 a b The British Museum 1886 s ix Beaulieu 2016 s 4 Johnston 1901 s 20 Bedford 2016 s 56 GenelBeaulieu Paul Alain 1997 The Fourth Year of Hostilities in the Land Baghdader Mitteilungen Cilt 28 ss 367 394 Beaulieu Paul Alain 1998 Ba u asitu and Kassaya Daughters of Nebuchadnezzar II Orientalia 67 2 ss 173 201 JSTOR 43076387 Beaulieu Paul Alain 2016 Neo Babylonian Chaldean Empire The Encyclopedia of Empire John Wiley amp Sons Ltd ss 1 5 doi 10 1002 9781118455074 wbeoe220 ISBN 978 1118455074 Beaulieu Paul Alain 2018 A History of Babylon 2200 BC AD 75 Hoboken John Wiley amp Sons ISBN 978 1405188999 Bedford Peter R 2016 Assyria s Demise as Recompense A Note on Narratives of Resistance in Babylonia and Judah Collins John J Manning J G Ed Revolt and Resistance in the Ancient Classical World and the Near East In the Crucible of Empire Brill Publishers ISBN 978 9004330184 Bertin G 1891 Babylonian Chronology and History Transactions of the Royal Historical Society Cilt 5 ss 1 52 doi 10 2307 3678045 JSTOR 3678045 Brinkman J A 1973 Sennacherib s Babylonian Problem An Interpretation 25 2 ss 89 95 doi 10 2307 1359421 JSTOR 1359421 Bruce Preston P 1900 Three Inscriptions of Nabopolassar King of Babylonia B C 625 604 The American Journal of Semitic Languages and Literatures 16 3 ss 178 186 doi 10 1086 369369 JSTOR 527907 Chen Fei 2020 A List of Babylonian Kings Study on the Synchronistic King List from Ashur BRILL ISBN 978 9004430921 Da Riva Rocio 2013 The Inscriptions of Nabopolassar Amel Marduk and Neriglissar Walter de Gruyter ISBN 978 1614515876 Da Riva Rocio 2017 The Figure of Nabopolassar in Late Achaemenid and Hellenistic Historiographic Tradition BM 34793 and CUA 90 Journal of Near Eastern Studies 76 1 ss 75 92 doi 10 1086 690464 Dalley Stephanie 2003 The Transition from Neo Assyrians to Neo Babylonians Break or Continuity Eretz Israel Archaeological Historical and Geographical Studies ss 25 28 JSTOR 23629850 Frahm Eckart 2014 Family Matters Psychohistorical Reflections on Sennacherib and His Times Kalimi Isaac Richardson Seth Ed Sennacherib at the Gates of Jerusalem Story History and Historiography Leiden Brill Publishers ISBN 978 9004265615 Freeman Charles 2014 Egypt Greece and Rome Civilizations of the Ancient Mediterranean 3rd Oxford Oxford University Press ISBN 978 0199651917 Garrison Mark B 2012 Antiquarianism Copying Collecting Potts D T Ed A Companion to the Archaeology of the Ancient Near East Volume I John Wiley amp Sons Ltd ss 27 47 doi 10 1002 9781444360790 ch2 ISBN 978 1444360790 Johnston Christopher 1901 The Fall of Nineveh Journal of the American Oriental Society Cilt 22 ss 20 22 doi 10 2307 592409 JSTOR 592409 Jursa Michael 2007 Die Sohne Kudurrus und die Herkunft der neubabylonischen Dynastie The Sons of Kudurru and the Origins of the New Babylonian Dynasty Revue d assyriologie et d archeologie orientale Almanca 101 1 ss 125 136 doi 10 3917 assy 101 0125 Lipschits Oled 2005 The Fall and Rise of Jerusalem Judah under Babylonian Rule Eisenbrauns ISBN 978 1575060958 Luckenbill Daniel David 1924 The Annals of Sennacherib Chicago University of Chicago Press OCLC 506728 Malamat Abraham 1973 Josiah s Bid for Armageddon Journal of the Ancient Near East Society 5 1 ss 267 279 Melville Sarah C 2011 The Last Campaign the Assyrian Way of War and the Collapse of the Empire Lee Wayne E Ed Warfare and Culture in World History New York New York University Press ISBN 978 0814752784 Na aman Nadav 1991 Chronology and History in the Late Assyrian Empire 631 619 B C Zeitschrift fur Assyriologie 81 1 2 ss 243 267 doi 10 1515 zava 1991 81 1 2 243 Olmstead A T 1925 The Chaldaean Dynasty Hebrew Union College Annual Cilt 2 ss 29 55 JSTOR 23502505 Parker Richard A Dubberstein Waldo H 1942 Babylonian Chronology 626 B C A D 45 PDF Chicago The University of Chicago Press OCLC 2600410 Porter Barbara N 1993 Images Power and Politics Figurative Aspects of Esarhaddon s Babylonian Policy American Philosophical Society ISBN 9780871692085 Radner Karen 2019 Last Emperor or Crown Prince Forever Assur uballiṭ II of Assyria according to Archival Sources State Archives of Assyria Studies Cilt 28 ss 135 142 Reade J E 1998 Assyrian eponyms kings and pretenders 648 605 BC Orientalia NOVA Series 67 2 ss 255 265 JSTOR 43076393 Rowton M B 1951 Jeremiah and the Death of Josiah Journal of Near Eastern Studies 2 10 ss 128 130 doi 10 1086 371028 Sack Ronald H 2004 Images of Nebuchadnezzar The Emergence of a Legend 2nd Revised and Expanded Selinsgrove Susquehanna University Press ISBN 1 57591 079 9 Stevens Kahtryn 2014 The Antiochus Cylinder Babylonian Scholarship and Seleucid Imperial Ideology PDF The Journal of Hellenic Studies Cilt 134 ss 66 88 doi 10 1017 S0075426914000068 JSTOR 43286072 The British Museum 1886 Guide to the Nimroud Central Saloon Londra British Museum OCLC 15159756 The British Museum 1908 A Guide to the Babylonian and Assyrian Antiquities Londra British Museum OCLC 70331064 Wiseman Donald J 1983 Nebuchadnezzar and Babylon British Academy ISBN 978 0197261002 2003 1991 Babylonia 605 539 B C Boardman John Edwards I E S Hammond N G L Sollberger E Walker C B F Ed The Cambridge Ancient History III Part 2 The Assyrian and Babylonian Empires and Other States of the Near East from the Eighth to the Sixth Centuries B C 2nd Cambridge University Press ISBN 0 521 22717 8 Wunsch Cornelia 2012 Neo Babylonian Entrepreneurs The Invention of Enterprise Entrepreneurship from Ancient Mesopotamia to Modern Times Princeton University Press ISBN 978 0691154527 Yildirim Kemal 2017 Diplomacy in Neo Assyrian Empire 1180 609 Diplomats in the Service of Sargon II and Tiglath Pileser III Kings of Assyria International Academic Journal of Development Research 5 1 ss 128 130 Web kaynaklari Radner Karen 2013 Royal marriage alliances and noble hostages Kraliyet evlilik ittifaklari ve asil rehineler Assyrian empire builders Erisim tarihi 26 Kasim 2019 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link