Nado Mahmudov (Rusça: Nado Hudoeviç Mahmudov (Надо Худоевич Махмудов, Kürtçe: Nadoyê Xudo Maxmûdov); 1 Ocak 1907 – 1990), Sovyet Kürdü yazar ve siyasetçi, SSCB Yüksek Sovyeti 1. dönem milletvekili,Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulaştırma bakanı yardımcısı, kamu hizmetleri komiseri, belediye ekonomisi ve pamuk üretiminden sorumlu devlet komitesi başkanı.
Nado Mahmudov | |
---|---|
Doğum | 1 Ocak 1907 Martuni, Rus İmparatorluğu (şimdi Azerbaycan) |
Ölüm | 1990 Erivan, Sovyetler Birliği |
Milliyet | Sovyet Kürdü |
Vatandaşlık | |
Meslek | Yazar, siyasetçi |
Siyasi parti | ![]() |
Çocuk(lar) | Dolores Mahmudova Donara Mahmudova Selahaddin Eyyubi Mahmudov |
Ödüller | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Nado Mahmudov, 1 Ocak 1907'de Azerbaycan'nın Martuni kentinde dünyaya geldi. On yaşında babasını kaybettikten sonra zor bir çocukluk geçirdi. Annesi ve küçük kızkardeşine bakabilmek için küçük yaşta çobanlık yapmaya başladı. Mahmudov'un hayali eğitimli bir kişi olmak iken, onun yerine zengin bir toprak sahibinin emrinde çobanlık yapmak zorunda kaldı. Daha çok çalışması karşılığında ev sahibinin oğlu özel ders alırken odanın bir köşesinde oturup dersi birlikte takip etmesi için izin verildi. Bu şekilde küçük çoban okuma ve yazmayı öğrendi.
Ekim Devrimi'nin ardından yetenekli Ermeni ve Kürt gençlerinin ücretsiz eğitim alması mümkündü. Mahmudov aktif bir Komsomol üyesi olduğu için Komünist Parti Gümrü Yüksek Okulu (o dönemde Aleksandropol), Transkafkasya Parti Üniversitesi ve Moskova Yüksek Parti Okulu'ndan mezun oldu. Parti eğitimine ek olarak Erivan Devlet Üniversitesi Tarih bölümünü bitirdi.
1920'den itibaren hayatının sonuna kadar çok sayıda devlet mevkilerinde etkin rol oynadı. Başta Sovyetler Birliği Komünist Partisi Aparan ve Armavir (o dönemde Hoktemberyan) kentleri başkanlığı olmak üzere farklı dönemlerde Ermenistan sovyetinin çeşitli bölgelerinde başkanlık yaptı. Ulaştırma bakanı yardımcılığı, kamu hizmetleri komiserliği, belediye ekonomisi ve pamuk üretiminden sorumlu devlet komitesi başkanlığı gibi görevlerde bulundu. 1938 - 1946 yıları arasında Sovyetler Birliği ve Ermenistan SSC milletvekilliği yaptı. 1943'te görev bölgesinde çoğu bağış olmak üzere Stalingrad için 3.315.000 ruble toplanmasına yardımcı oldu. Başarı ve katkılarından dolayı çok sayıda madalya ve nişanla ödüllendirdi.
Sovyet Ermenistan'da Kürt okullarının kurulmasında, Riya Teze gazetesinde ve Erivan radyosu Kürtçe departmanının gelişmesinde büyük rol oynadı. Bunun yanında Ermeni ve Kürt edebiyatlarının ve iki halk arasındaki sosyal bağların güçlendirilmesi üzerinde durdu. Kürtlerin geçmişteki ve şimdiki sorunlarına derinlemesine yer verdi. Çeşitli gazete ve dergilerde makaleleri yayınlandı. Mustafa Barzani'nin tarihi Sovyetler Birliği ziyareti sırasında Sovyetler Birliği kahramanı Samand Siyabendov ile Barzani'ye rehberlik etti.
Mahmudov bir devlet adamı olduğu kadar aynı zamanda bir yazardı. Kürtçe, Ermenice ve Rusça olmak üzere çok sayıda öykü, masal, deneme ve anı yazdı .1959 yılında Kürtlerin geçmişten günümüze kadar uzanan tarihine dair "Kürt Halkı" isimli monografisini yayınladı. Bu monografi hâlen şarkiyatçılar için önemli bir kaynak olmaya devam etmektedir. Avetik Isahakyan, Derenik Demirciyan ve Nairi Zarian gibi şair ve yazarlar Mahmudov'un arkadaşları arasındaydı. Edebi başarılarından dolayı Sovyet Yazarlar Birliği'ne alındı. Ermeni asıllı Emma Mahmudova ile evlendi. Ailesi kızlarını Kürt asıllı birisine vermek istemediği için Emma'yı kaçırmak zorunda kaldı. Büyük kızı Donara Mahmudova SSCB'de tıbbi bilimler alanında derece alan ilk Kürt kadın oldu. Çeşitli kademelerinde görev aldığı sovyet hükûmetinin temelinden sarsıldığı 1990 yılında, Erivan'da öldü.
Eserleri
- Bahar - (1989) (Têmûrê Xelîl ile)
- Kürt Halkı,1959 Erivan (Ermenice)
- Hikayeler, 1964 Erivan (Kürtçe)
- Keklik Kalbi, 1968 Erivan (Ermenice)
- Küçük Çoban, 1959 Erivan (Ermenice), 1974 Moskova (Rusça)
- Alagyaz, (Elegez) (1948-1953)
- Gulizar, 1956 Erivan
- Kar û Kuluke Slemane Slivi (Карр и Кулукэ Слеманэ Сливи), 1941 Erivan (Ermenice ve Kürtçe)
- Mem ve Zin: Kürt Aşk-Kahramanlık Destanı (Маме и Зине: Курдская любовная-героическая поэма), 1956 Erivan
- Hikayeler ve Anılar, 1987 Erivan
Kısa Hikâyeler
- Kafkasya Efsanesi (Kovkasian Avandavep), Erivan, 16 Nisan 1975. (Ermenice)
- Beyaz Atlı (Spitak Dziavore), Erivan, Edebiyat Gazetesi, 19 Haziran 1964 (Ermenice)
- Partizan Sevük (Partizan Sevuke), Erivan, Edebiyat Gazetesi, 5 Ağustos 1977 (Ermenice)
- Söğüt Ağacı Altındaki Efsane (Avandavep Urenu Tak), Erivan, Edebiyat Gazetesi, 25 Temmuz 1975 (Ermenice)
- Büyükbaba ve Torunları (Papikn u Torniknere), Erivan, Bahar Dergisi, 1974 (Ermenice)
- Mame ve Gule (Маме и Гуле/Mame i Gule), Erivan, Ermenistan Edebiyatı, 1974 (Rusça)
- Çanların Uğultusu (Колокола Гудят/Kolokola Gudyat), Erivan, Ermenistan Edebiyatı, 1972 (Rusça)
- Leylek ve hırsız kedi (Aragiln u Gokh Pison), Erivan, 3 Mart 1966 (Ermenice)
- İlk Ayakkabım (Moi Pervye Chusty), Erivan, Ermenistan Edebiyatı (Literaturnaya Armeniya), 1976 (Rusça)
- Yaşam Tanığı (Kendani Vkan), Mısır, Güneş Dergisi (Arev), 10 ve 11 Şubat 1966 (Ermenice)
- Yırtıcı Hayvanlar Erivan, Komsomol Gazetesi, 1967 (Rusça)
- Konuşma Yeteneğim Nasıl Kayboldu (Te Inchpes Lezus Kap Enkav), Tiflis, Tiflis Akşamı (Erekoyan Tiflis), 1968. (Ermenice)
- Yoğurt hakkında iki hikaye (Erku Arkac Macuni Masin), Erivan, Bahar Dergisi, 1975 (Ermenice)
- Benim İlk Öğretmenim (Моя Первая Учительница/Moya Pervaya Uchitelnitsa), Erivan, Ermenistan Edebiyatı, 1970 (Rusça)
Ödülleri
- Kızıl Bayrak İşçi Nişanı (1 Aralık 1940), № 7168
- (20 Şubat 1941), № 41887
- (5 Ekim 1966), № 480815
- Kafkasya Savunması Madalyası (9 Temmuz 1945), № 015765
- (22 Şubat 1946), № 289646
- Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Emektar Kültür İşçisi
- (1976)
- (1 Ekim 1985)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b "Герои Советского Союза и кавалеры ордена Славы". 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- ^ . 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- ^ a b c d "Амарике Сардар. Мои воспоминания о Надо Махмудове". 24 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- ^ Hayastani krdakan azgain khorhrdi pashtonatere
- ^ a b "Неизвестные союзники Сталина. 1940–1945 гг". 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- ^ "Nadoyê Xudo - Nûçe - Dengê Rûsya". 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- ^ (PDF). 26 Haziran 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
- ^ "Nadoyê Xudo Maxmûdov (1907 - 1990)". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2014.
Dış bağlantılar
- "Kurdish Works In Armenian Language" 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Մախմուդով, Նադո Խուդոյի
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nado Mahmudov Rusca Nado Hudoevic Mahmudov Nado Hudoevich Mahmudov Kurtce Nadoye Xudo Maxmudov 1 Ocak 1907 1990 Sovyet Kurdu yazar ve siyasetci SSCB Yuksek Sovyeti 1 donem milletvekili Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ulastirma bakani yardimcisi kamu hizmetleri komiseri belediye ekonomisi ve pamuk uretiminden sorumlu devlet komitesi baskani Nado MahmudovDogum1 Ocak 1907 Martuni Rus Imparatorlugu simdi Azerbaycan Olum1990 Erivan Sovyetler BirligiMilliyetSovyet KurduVatandaslik Sovyetler BirligiMeslekYazar siyasetciSiyasi partiSovyetler Birligi Komunist PartisiCocuk lar Dolores Mahmudova Donara Mahmudova Selahaddin Eyyubi MahmudovOduller Nado Mahmudov 1 Ocak 1907 de Azerbaycan nin Martuni kentinde dunyaya geldi On yasinda babasini kaybettikten sonra zor bir cocukluk gecirdi Annesi ve kucuk kizkardesine bakabilmek icin kucuk yasta cobanlik yapmaya basladi Mahmudov un hayali egitimli bir kisi olmak iken onun yerine zengin bir toprak sahibinin emrinde cobanlik yapmak zorunda kaldi Daha cok calismasi karsiliginda ev sahibinin oglu ozel ders alirken odanin bir kosesinde oturup dersi birlikte takip etmesi icin izin verildi Bu sekilde kucuk coban okuma ve yazmayi ogrendi Ekim Devrimi nin ardindan yetenekli Ermeni ve Kurt genclerinin ucretsiz egitim almasi mumkundu Mahmudov aktif bir Komsomol uyesi oldugu icin Komunist Parti Gumru Yuksek Okulu o donemde Aleksandropol Transkafkasya Parti Universitesi ve Moskova Yuksek Parti Okulu ndan mezun oldu Parti egitimine ek olarak Erivan Devlet Universitesi Tarih bolumunu bitirdi 1920 den itibaren hayatinin sonuna kadar cok sayida devlet mevkilerinde etkin rol oynadi Basta Sovyetler Birligi Komunist Partisi Aparan ve Armavir o donemde Hoktemberyan kentleri baskanligi olmak uzere farkli donemlerde Ermenistan sovyetinin cesitli bolgelerinde baskanlik yapti Ulastirma bakani yardimciligi kamu hizmetleri komiserligi belediye ekonomisi ve pamuk uretiminden sorumlu devlet komitesi baskanligi gibi gorevlerde bulundu 1938 1946 yilari arasinda Sovyetler Birligi ve Ermenistan SSC milletvekilligi yapti 1943 te gorev bolgesinde cogu bagis olmak uzere Stalingrad icin 3 315 000 ruble toplanmasina yardimci oldu Basari ve katkilarindan dolayi cok sayida madalya ve nisanla odullendirdi Sovyet Ermenistan da Kurt okullarinin kurulmasinda Riya Teze gazetesinde ve Erivan radyosu Kurtce departmaninin gelismesinde buyuk rol oynadi Bunun yaninda Ermeni ve Kurt edebiyatlarinin ve iki halk arasindaki sosyal baglarin guclendirilmesi uzerinde durdu Kurtlerin gecmisteki ve simdiki sorunlarina derinlemesine yer verdi Cesitli gazete ve dergilerde makaleleri yayinlandi Mustafa Barzani nin tarihi Sovyetler Birligi ziyareti sirasinda Sovyetler Birligi kahramani Samand Siyabendov ile Barzani ye rehberlik etti Mahmudov bir devlet adami oldugu kadar ayni zamanda bir yazardi Kurtce Ermenice ve Rusca olmak uzere cok sayida oyku masal deneme ve ani yazdi 1959 yilinda Kurtlerin gecmisten gunumuze kadar uzanan tarihine dair Kurt Halki isimli monografisini yayinladi Bu monografi halen sarkiyatcilar icin onemli bir kaynak olmaya devam etmektedir Avetik Isahakyan Derenik Demirciyan ve Nairi Zarian gibi sair ve yazarlar Mahmudov un arkadaslari arasindaydi Edebi basarilarindan dolayi Sovyet Yazarlar Birligi ne alindi Ermeni asilli Emma Mahmudova ile evlendi Ailesi kizlarini Kurt asilli birisine vermek istemedigi icin Emma yi kacirmak zorunda kaldi Buyuk kizi Donara Mahmudova SSCB de tibbi bilimler alaninda derece alan ilk Kurt kadin oldu Cesitli kademelerinde gorev aldigi sovyet hukumetinin temelinden sarsildigi 1990 yilinda Erivan da oldu EserleriBahar 1989 Temure Xelil ile Kurt Halki 1959 Erivan Ermenice Hikayeler 1964 Erivan Kurtce Keklik Kalbi 1968 Erivan Ermenice Kucuk Coban 1959 Erivan Ermenice 1974 Moskova Rusca Alagyaz Elegez 1948 1953 Gulizar 1956 Erivan Kar u Kuluke Slemane Slivi Karr i Kuluke Slemane Slivi 1941 Erivan Ermenice ve Kurtce Mem ve Zin Kurt Ask Kahramanlik Destani Mame i Zine Kurdskaya lyubovnaya geroicheskaya poema 1956 Erivan Hikayeler ve Anilar 1987 ErivanKisa Hikayeler Kafkasya Efsanesi Kovkasian Avandavep Erivan 16 Nisan 1975 Ermenice Beyaz Atli Spitak Dziavore Erivan Edebiyat Gazetesi 19 Haziran 1964 Ermenice Partizan Sevuk Partizan Sevuke Erivan Edebiyat Gazetesi 5 Agustos 1977 Ermenice Sogut Agaci Altindaki Efsane Avandavep Urenu Tak Erivan Edebiyat Gazetesi 25 Temmuz 1975 Ermenice Buyukbaba ve Torunlari Papikn u Torniknere Erivan Bahar Dergisi 1974 Ermenice Mame ve Gule Mame i Gule Mame i Gule Erivan Ermenistan Edebiyati 1974 Rusca Canlarin Ugultusu Kolokola Gudyat Kolokola Gudyat Erivan Ermenistan Edebiyati 1972 Rusca Leylek ve hirsiz kedi Aragiln u Gokh Pison Erivan 3 Mart 1966 Ermenice Ilk Ayakkabim Moi Pervye Chusty Erivan Ermenistan Edebiyati Literaturnaya Armeniya 1976 Rusca Yasam Tanigi Kendani Vkan Misir Gunes Dergisi Arev 10 ve 11 Subat 1966 Ermenice Yirtici Hayvanlar Erivan Komsomol Gazetesi 1967 Rusca Konusma Yetenegim Nasil Kayboldu Te Inchpes Lezus Kap Enkav Tiflis Tiflis Aksami Erekoyan Tiflis 1968 Ermenice Yogurt hakkinda iki hikaye Erku Arkac Macuni Masin Erivan Bahar Dergisi 1975 Ermenice Benim Ilk Ogretmenim Moya Pervaya Uchitelnica Moya Pervaya Uchitelnitsa Erivan Ermenistan Edebiyati 1970 Rusca OdulleriKizil Bayrak Isci Nisani 1 Aralik 1940 7168 20 Subat 1941 41887 5 Ekim 1966 480815 Kafkasya Savunmasi Madalyasi 9 Temmuz 1945 015765 1941 1945 Buyuk Vatanseverlik Savasinda Cesur Isci Madalyasi 22 Subat 1946 289646 Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Emektar Kultur Iscisi 1941 1945 Buyuk Vatanseverlik Savasinda Zaferin Otuz Yili Jubile Madalyasi 1976 1941 1945 Buyuk Vatanseverlik Savasinda Zaferin Kirk Yili Jubile Madalyasi 1 Ekim 1985 Ayrica bakinizSovyetler Birligi nde KurtlerKaynakca a b Geroi Sovetskogo Soyuza i kavalery ordena Slavy 7 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2014 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2014 a b c d Amarike Sardar Moi vospominaniya o Nado Mahmudove 24 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2014 Hayastani krdakan azgain khorhrdi pashtonatere a b Neizvestnye soyuzniki Stalina 1940 1945 gg 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2014 Nadoye Xudo Nuce Denge Rusya 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2014 PDF 26 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2014 Nadoye Xudo Maxmudov 1907 1990 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2014 Dis baglantilar Kurdish Works In Armenian Language 12 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Մախմուդով Նադո Խուդոյի