Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Naoya Shiga (志賀直哉; 20 Şubat 1883- 21 Ekim 1971), Meiji döneminden Shōwa dönemine kadar aktif olan Japon yazar. ’nü (Akhuş Ekolü) temsil eden yazarlardan birisi olup kendisinden sonra gelen birçok Japon yazarın üzerinde iz bırakmıştır. En bilinen eserleri arasında Karanlık Bir Gecenin Geçiti (暗夜行路 Anya Kōro, A Dark Night's Passing), Barışma (和解 Wakai), Çırağın Tanrısı (小僧の神様 Kozō no Kamisama) ve Kale Burnu’nda (城の崎にて Ki no Sakinite) bulunur.
Miyagi ilinin Ishinomaki şehrinde doğmuş, Tokyo ilinde büyümüştür.
Özgeçmiş
Dedesi Naomichi (志賀直道), Sōma Beyliği’nin (günümüzde Fukushima ili Nakamura kasabası) yönetici ailesine hizmet etmiş, Furukawa zaibatsu grubunun kurucusu (古河市兵衛) ile birlikte Ashio Bakır Madeni’nin geliştirilmesi işini yürütmüştür ve sansasyonel “Sōma Vakası” ile ilişkilidir. Naomichi, filozof ’nun (二宮尊徳) öğrencisidir.
Babası Naoharu (志賀直温) ise, ve Japonya İmparatorluk Hayat Sigortası Şirketi’nin yöneticiliklerinde bulunmuş, Meiji dönemi finans dünyasının önde gelen şahıslarındandır.
Naoya Shiga,1883 yılında Daiichi Bankası’nda çalışmakta olan babasının o zamanki görev yeri olan Miyagi ilinin Ishinomaki şehrinde doğmuştur. İki yaşındayken babasıyla birlikte Tokyo’ya taşınan Shiga’yı babaannesi Rume (留女) büyütmüştür. İlköğretimden üniversiteye kadar olan eğitimini dönemin elit okulu olan ’nda devam ettiren Shiga, daha sonra Tokyo İmparatorluk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin İngiliz Edebiyatı bölümüne girmiştir. 1908 yılında, yedi yıldır öğrencisi olduğu ve kendisinin Hristiyan olmasında rol oynayan Protestan misyoner Uchimura Kanzō’yu takip etmeyi bırakarak, kiliseden uzaklaşmıştır. Yazar, Japon Edebiyatı bölümüne geçiş yaptıktan sonra da okulu bırakır.
Kendisini tanıyanlarca Gakushūin yıllarından itibaren çok zengin olduğu söylenegelmiş, kendisiyle aynı zengin yaşam şartlarına sahip arkadaşlarıyla hovardalığın sınırlarını zorlamıştır. Gakushūin’de kendisinden bir sınıf altta olan ’ye (滋野清武; Birinci Dünya Savaşı’nda Japonya’nın yıldız pilotu) arkadaşları (有島生馬; ünlü yazar) ve (松方義輔; Prens Matsukata Masayoshi’nin dokuzuncu oğlu) ile birlikte sık sık eziyet ettiği ifade edilmiştir. Shiga ilerleyen yaşında bile, 1956 yılında yazdığı İnsanı Çarpan Konuşmalar başlıklı bir yazısında Mayotake hakkında “Zaten tuhaf bir şekilde insanlar tarafından sevilmeyen bir adamdı” diye yorumda bulunmuştur.
Hayatı boyunca defalarca taşınan Shiga, 1915’te Yanagi Muneyoshi’nin (柳宗悦) tavsiyesiyle Chiba ilinin Abiko şehrine taşınarak burada 1923 yılına kadar yaşamış, bu süre zarfında yakın mesafede oturan arkadaşı filozof Mushanokōji Saneatsu (武者小路 実篤) ve seramik ustası ile yakınlaşmıştır.
Yazarın tek uzun romanı olan ve 1921-1937 yılları arasında yazdığı Karanlık Bir Gecenin Geçidi, modern Japon edebiyatının başyapıtlarından biri olarak kabul görmektedir.
1949’da yakın arkadaşı Tanizaki Junichirō (谷崎潤一郎) ile birlikte “İmparatorluk Yüksek Edebiyat Nişanı”nı almıştır. Hayatının geri kalanında, Gakushūin’den beridir dostu olan Mushanokōji Saneatsu, Hosokawa Moritatsu (細川護立), Yanagi Muneyoshi (柳宗悦) ve Satomi Ton’un (里見 弴) dışında, diğer edebiyat devlerinden Umehara Ryūzaburō (梅原龍三郎), Abe Yoshishige (安倍能成), Watsuji Tetsurō (和辻哲郎), Yasui Sōtarō (安井曽太郎), Tanikawa Tetsuzō (谷川徹三) gibi birçok bilgin ve aydın ile fikir alışverişinde bulunmuştur. Bu dönemdeki gelişmeleri Shiga’nın geride bıraktığı günlük ve mektuplarda görmek mümkündür.
İlginç bir şekilde savaştan hemen sonraki dönemde Japonya’nın resmi dilinin “dünyadaki en iyi, en güzel dil” ve “mantıklı bir dil” olarak adlandırdığı Fransızcaya değiştirilmesi gerektiğini savunmuştur. Yazar, savaştan sonra Shibuya’ya (Tokyo) taşınmış ve her ne kadar hayatının son yıllarına doğru eser üretemese de, birçok yeni yazarı destekleyerek edebiyat dünyasına katılmalarını sağlamıştır. 88 yaşında zatürreye yenik düşerek ölmüştür.
Takahata Salonu
Dönemin en etkin edebiyat tartışmalarının döndüğü Takahata Salonu'nun bulunduğu ve Shiga’nın bir dönem yaşadığı bu eski ev, günümüzde Nara şehrinin Takahata semtinde “Eski Shiga Naoya Konağı” olarak korunmaktadır.
1925 yılında Kyotō’dan Nara’ya taşınan Shiga, Nara Parkı’nın hemen yanında bulunan ’na bakan bir noktada, tarlaların arasına 1929’da bir köşk inşa ettirir. Kendi kişisel planlarını hayata geçirdiği bu evde, 1938’de Kamakura’ya taşınana kadar ailesiyle birlikte yaklaşık 10 sene geçirdi. Sukiya stilinde inşa edilen eve sonradan Avrupa ve Çin tarzı odalar da sonradan eklenmiştir. Ev, Batı tarzı döşenmiş aydınlık oda, çalışma odası, çay salonu ve mutfak gibi bölümler içermektedir. Shiga, bu evde Karanlık Bir Gecenin Geçidi, Deli Aşk ile Platonik Aşk gibi önemli eserlerini kaleme almıştır.
Değerlendirme
Her ne kadar Natüralizm akımına tepki olarak doğduğu bilinen Shirakaba Ekolü’nün (Akhuş Grubu) yazarlarından biri olarak kabul edilse de, Shiga’nın eserlerinde Natüralizm’in etkilerini görmek mümkündür.
Tarz bağlamında anlamsız cümle kurmamanın Shiga’nın ideallerinden biri olduğuna dair birçok görüş mevcuttur. Shiga’nın bu idealinden ötürü, edebi teknik olarak gerçek olanın kopyalanmasını benimsediği söylenebilir. Sıkı bir takipçisi olan yazar Akutagawa Ryūnosuke (芥川龍之介), Shiga’yı kendisinden çok daha üstün bir usta olduğunu kabul ederek Shiga’nın idealini benimsemiştir.
Dönemin coşkulu genç edebiyatçıları tarafından bir tür külte çevirilerek başyapıt kabul edilen Çırağın Tanrısı’ndan hareketle “Edebiyatın Tanrısı” lakabı verilen Shiga, bir toplantıda Dazai Osamu’ya amansızca sözlü saldırıda bulununca, Dazai tarafından ağır eleştirilere uğramıştır.
Shiga’nın savaştan sonra savunduğu “resmi dilin Fransızca olması” fikri de eleştiri alan bir başka noktası olmuştur.
Kaynakça
- ^ Shiga Naoya’nun Tüm Yazıları, Iwanami Yayınevi, 9. cilt, 1999, sf.351-354
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Naoya Shiga 志賀直哉 20 Subat 1883 21 Ekim 1971 Meiji doneminden Shōwa donemine kadar aktif olan Japon yazar nu Akhus Ekolu temsil eden yazarlardan birisi olup kendisinden sonra gelen bircok Japon yazarin uzerinde iz birakmistir En bilinen eserleri arasinda Karanlik Bir Gecenin Geciti 暗夜行路 Anya Kōro A Dark Night s Passing Barisma 和解 Wakai Ciragin Tanrisi 小僧の神様 Kozō no Kamisama ve Kale Burnu nda 城の崎にて Ki no Sakinite bulunur Naoya Shiga Miyagi ilinin Ishinomaki sehrinde dogmus Tokyo ilinde buyumustur OzgecmisDedesi Naomichi 志賀直道 Sōma Beyligi nin gunumuzde Fukushima ili Nakamura kasabasi yonetici ailesine hizmet etmis Furukawa zaibatsu grubunun kurucusu 古河市兵衛 ile birlikte Ashio Bakir Madeni nin gelistirilmesi isini yurutmustur ve sansasyonel Sōma Vakasi ile iliskilidir Naomichi filozof nun 二宮尊徳 ogrencisidir Babasi Naoharu 志賀直温 ise ve Japonya Imparatorluk Hayat Sigortasi Sirketi nin yoneticiliklerinde bulunmus Meiji donemi finans dunyasinin onde gelen sahislarindandir Naoya Shiga 1883 yilinda Daiichi Bankasi nda calismakta olan babasinin o zamanki gorev yeri olan Miyagi ilinin Ishinomaki sehrinde dogmustur Iki yasindayken babasiyla birlikte Tokyo ya tasinan Shiga yi babaannesi Rume 留女 buyutmustur Ilkogretimden universiteye kadar olan egitimini donemin elit okulu olan nda devam ettiren Shiga daha sonra Tokyo Imparatorluk Universitesi Edebiyat Fakultesi nin Ingiliz Edebiyati bolumune girmistir 1908 yilinda yedi yildir ogrencisi oldugu ve kendisinin Hristiyan olmasinda rol oynayan Protestan misyoner Uchimura Kanzō yu takip etmeyi birakarak kiliseden uzaklasmistir Yazar Japon Edebiyati bolumune gecis yaptiktan sonra da okulu birakir Kendisini taniyanlarca Gakushuin yillarindan itibaren cok zengin oldugu soylenegelmis kendisiyle ayni zengin yasam sartlarina sahip arkadaslariyla hovardaligin sinirlarini zorlamistir Gakushuin de kendisinden bir sinif altta olan ye 滋野清武 Birinci Dunya Savasi nda Japonya nin yildiz pilotu arkadaslari 有島生馬 unlu yazar ve 松方義輔 Prens Matsukata Masayoshi nin dokuzuncu oglu ile birlikte sik sik eziyet ettigi ifade edilmistir Shiga ilerleyen yasinda bile 1956 yilinda yazdigi Insani Carpan Konusmalar baslikli bir yazisinda Mayotake hakkinda Zaten tuhaf bir sekilde insanlar tarafindan sevilmeyen bir adamdi diye yorumda bulunmustur Hayati boyunca defalarca tasinan Shiga 1915 te Yanagi Muneyoshi nin 柳宗悦 tavsiyesiyle Chiba ilinin Abiko sehrine tasinarak burada 1923 yilina kadar yasamis bu sure zarfinda yakin mesafede oturan arkadasi filozof Mushanokōji Saneatsu 武者小路 実篤 ve seramik ustasi ile yakinlasmistir Yazarin tek uzun romani olan ve 1921 1937 yillari arasinda yazdigi Karanlik Bir Gecenin Gecidi modern Japon edebiyatinin basyapitlarindan biri olarak kabul gormektedir 1949 da yakin arkadasi Tanizaki Junichirō 谷崎潤一郎 ile birlikte Imparatorluk Yuksek Edebiyat Nisani ni almistir Hayatinin geri kalaninda Gakushuin den beridir dostu olan Mushanokōji Saneatsu Hosokawa Moritatsu 細川護立 Yanagi Muneyoshi 柳宗悦 ve Satomi Ton un 里見 弴 disinda diger edebiyat devlerinden Umehara Ryuzaburō 梅原龍三郎 Abe Yoshishige 安倍能成 Watsuji Tetsurō 和辻哲郎 Yasui Sōtarō 安井曽太郎 Tanikawa Tetsuzō 谷川徹三 gibi bircok bilgin ve aydin ile fikir alisverisinde bulunmustur Bu donemdeki gelismeleri Shiga nin geride biraktigi gunluk ve mektuplarda gormek mumkundur Ilginc bir sekilde savastan hemen sonraki donemde Japonya nin resmi dilinin dunyadaki en iyi en guzel dil ve mantikli bir dil olarak adlandirdigi Fransizcaya degistirilmesi gerektigini savunmustur Yazar savastan sonra Shibuya ya Tokyo tasinmis ve her ne kadar hayatinin son yillarina dogru eser uretemese de bircok yeni yazari destekleyerek edebiyat dunyasina katilmalarini saglamistir 88 yasinda zaturreye yenik duserek olmustur Takahata SalonuDonemin en etkin edebiyat tartismalarinin dondugu Takahata Salonu nun bulundugu ve Shiga nin bir donem yasadigi bu eski ev gunumuzde Nara sehrinin Takahata semtinde Eski Shiga Naoya Konagi olarak korunmaktadir 1925 yilinda Kyotō dan Nara ya tasinan Shiga Nara Parki nin hemen yaninda bulunan na bakan bir noktada tarlalarin arasina 1929 da bir kosk insa ettirir Kendi kisisel planlarini hayata gecirdigi bu evde 1938 de Kamakura ya tasinana kadar ailesiyle birlikte yaklasik 10 sene gecirdi Sukiya stilinde insa edilen eve sonradan Avrupa ve Cin tarzi odalar da sonradan eklenmistir Ev Bati tarzi dosenmis aydinlik oda calisma odasi cay salonu ve mutfak gibi bolumler icermektedir Shiga bu evde Karanlik Bir Gecenin Gecidi Deli Ask ile Platonik Ask gibi onemli eserlerini kaleme almistir DegerlendirmeHer ne kadar Naturalizm akimina tepki olarak dogdugu bilinen Shirakaba Ekolu nun Akhus Grubu yazarlarindan biri olarak kabul edilse de Shiga nin eserlerinde Naturalizm in etkilerini gormek mumkundur Tarz baglaminda anlamsiz cumle kurmamanin Shiga nin ideallerinden biri olduguna dair bircok gorus mevcuttur Shiga nin bu idealinden oturu edebi teknik olarak gercek olanin kopyalanmasini benimsedigi soylenebilir Siki bir takipcisi olan yazar Akutagawa Ryunosuke 芥川龍之介 Shiga yi kendisinden cok daha ustun bir usta oldugunu kabul ederek Shiga nin idealini benimsemistir Donemin coskulu genc edebiyatcilari tarafindan bir tur kulte cevirilerek basyapit kabul edilen Ciragin Tanrisi ndan hareketle Edebiyatin Tanrisi lakabi verilen Shiga bir toplantida Dazai Osamu ya amansizca sozlu saldirida bulununca Dazai tarafindan agir elestirilere ugramistir Shiga nin savastan sonra savundugu resmi dilin Fransizca olmasi fikri de elestiri alan bir baska noktasi olmustur Kaynakca Shiga Naoya nun Tum Yazilari Iwanami Yayinevi 9 cilt 1999 sf 351 354