Neretva '93 Operasyonu, Bosna-Hersek Cumhuriyeti Ordusu'nun (ARBiH) Hırvat Savunma Konseyi'ne (HVO) karşı Eylül 1993'te Hırvat-Boşnak Savaşı sırasında yılın en büyük cephelerinden biri olan, Gornji Vakuf'tan Mostar'ın güneyine 200 km uzunluğundaki cephede gerçekleşti. ARBiH, kuzey Hersek bölgesinde ve Mostar çevresinde sınırlı kazanımlar elde etti, ancak HVO'nun kontrolü elinde tuttuğu güney Neretva'daki cepheyi yaramadı. Operasyon Ekim ayında durduruldu. Çalışma sırasında, Grabovica ve Uzdol'daki katliamlarda Hırvat siviller öldürüldü.
Neretva'93 | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bosna Savaşı | |||||||
|
Operasyon
Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu Ağustos 1993'te Gornji Vakuf'un çoğunu ele geçirdikten sonra,Hırvat Savunma Konseyi (HVO) ve BHCO'nun önceki aylarda savaştığı Prozor'a ve çevresindeki köylere yöneldi. Her iki taraf da bölgeyi tam olarak kontrol edemedi, bu nedenle her iki taraf da Ağustos ve Eylül'ü Prozor yakınlarındaki tepeler ve sırtlar boyunca savaşarak geçirdi.
Eylül 1993'te Bosna Hükûmeti, HVO'ya karşı bugüne kadar ki en karmaşık çabalarından biri olan Neretva Operasyonunu başlattı. ARBiH'nin 1., 3., 4. ve 6. Kolordundan birlikler operasyon için Sefer Halilović'e bağlıydı. ARBiH birlikleri, Lašva Vadisi'nde ve Gornji Vakuf'un güneyinden Jablanica'ya, Mostar üzerinden ve daha güneyde Buna Nehri'ne kadar tüm çatışma hattında HVO'nun elindeki yerleşim bölgelerine koordineli saldırılar başlattı. Hepsi ARBiH 1. Kolordusuna bağlı 9. Tugay, 10. Tugay ve 2. Bağımsız Tabur'un birimleri Saraybosna'dan Jablanica sektörüne gönderildi. Vitez alanında, kuzey ve güneyden eşzamanlı saldırı sırasında, bir noktada BHCO HVO'nun hatlarını Vitez'de kırdı ama sonuçta geri kaldılar.
Prozor ve Jablanice arasında, ARBiH çatışma hattını hafifçe batıya itti ve birkaç gün süren çatışmadan sonra güneye Mostar'a doğru ilerledi. ARBiH saldırısının odak noktası, Neretva Nehri yakınlarındaki Mostar'ın kuzey ve batı yaklaşımlarını kontrol altına almak için HVO'nun sığınağı olan Vrdi'ydi. Eylül 1993'te, Vrdi'ye yapılan topçu bombardımanından sonra, ARBiH piyadeleri Vrdi'ye başarısız bir şekilde saldırdı ve HVO kuvvetleri saldırıyı püskürtmeyi başardı. Mostar'da, ARBiH ve HVO güçleri şehirde ve Bijelo Polje ve Raštani banliyölerinde çatışmalar yaşadı. ARBiH, şehirden dışarıya üç yönde saldırarak bazı sınırlı kazanımlar elde etti. HVO, 23 Eylül'de şehrin doğu kesiminde ARBiH tarafından kontrol edilen topçu bombardımanı ve 24 Eylül'de etkisiz bir karşı saldırı ile yanıt verdi. ARBiH ve HVO tarafından topçu kullanımı şehre daha fazla zarar verdi, ancak iki taraf da önemli kazanımlar elde etmedi. Birkaç gün süren müzakerelerin ardından 3 Ekim'de ateşkes kararlaştırıldı.
Grabovica ve Uzdol katliamları
8/9 Eylül gecesi, Grabovica'daki katliam, Grabovica'daki en az 33 Hırvat köylünün 9. Tugay üyeleri ve kimliği belirsiz ARBiH üyeleri tarafından öldürülmesiyle gerçekleşti. Üç savaşçı, Nihad Vlahovljak, Haris Rajkić ve Sead Karagić cinayetlerde yer almaktan suçlu bulundu. Birkaç gün sonra 14 Eylül'de ARBiH, Prozor'un doğusunda bir saldırı düzenledi. Bu saldırı sırasında Uzdol köyünde Uzdol katliamı meydana geldi. 70 ila 100 arasında Bosnalı asker HVO savunma hatlarını geçerek köye ulaştı. HVO komuta karakolunu ele geçirdikten sonra, birlikler öldürme çılgınlığına girdi. Prozor Bağımsız Taburu ve yerel polis güçleri tarafından 29 Hırvat sivilin ve bir savaş esirinin öldürüldüğü bildirildi.
ARBiH komutanı Sefer Halilović, Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından üstün cezai sorumluluk temelinde (Mahkeme Statüsü'nün 7(3). 3 – cinayet) savaş yasalarını ve yöntemlerini ihlalden suçsuz bulundu.
Sonrası
HVO, Prozor çevresindeki alanın kontrolünü elinde tuttu ve güçlerini batı Mostar'da arkaya sabitledi. ARBiH, Jablanica ve Vrdi arasında zemini güvence altına almayı ve Grabovica'dan Potoci ve Vrapčići üzerinden kuzeydoğu Mostar'a giden yolun kontrolünü ele geçirmeyi başardı.
Ayrıca bakınız
- Grabovica katliamı
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Neretva 93 Operasyonu Bosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu nun ARBiH Hirvat Savunma Konseyi ne HVO karsi Eylul 1993 te Hirvat Bosnak Savasi sirasinda yilin en buyuk cephelerinden biri olan Gornji Vakuf tan Mostar in guneyine 200 km uzunlugundaki cephede gerceklesti ARBiH kuzey Hersek bolgesinde ve Mostar cevresinde sinirli kazanimlar elde etti ancak HVO nun kontrolu elinde tuttugu guney Neretva daki cepheyi yaramadi Operasyon Ekim ayinda durduruldu Calisma sirasinda Grabovica ve Uzdol daki katliamlarda Hirvat siviller olduruldu Neretva 93Bosna SavasiTarih8 Eylul 23 Ekim 1993BolgeBosna Hersek Hersek orta BosnaSonucSonucsuz Operasyon durduruldu OperasyonBosna Hersek Cumhuriyeti Ordusu Agustos 1993 te Gornji Vakuf un cogunu ele gecirdikten sonra Hirvat Savunma Konseyi HVO ve BHCO nun onceki aylarda savastigi Prozor a ve cevresindeki koylere yoneldi Her iki taraf da bolgeyi tam olarak kontrol edemedi bu nedenle her iki taraf da Agustos ve Eylul u Prozor yakinlarindaki tepeler ve sirtlar boyunca savasarak gecirdi Eylul 1993 te Bosna Hukumeti HVO ya karsi bugune kadar ki en karmasik cabalarindan biri olan Neretva Operasyonunu baslatti ARBiH nin 1 3 4 ve 6 Kolordundan birlikler operasyon icin Sefer Halilovic e bagliydi ARBiH birlikleri Lasva Vadisi nde ve Gornji Vakuf un guneyinden Jablanica ya Mostar uzerinden ve daha guneyde Buna Nehri ne kadar tum catisma hattinda HVO nun elindeki yerlesim bolgelerine koordineli saldirilar baslatti Hepsi ARBiH 1 Kolordusuna bagli 9 Tugay 10 Tugay ve 2 Bagimsiz Tabur un birimleri Saraybosna dan Jablanica sektorune gonderildi Vitez alaninda kuzey ve guneyden eszamanli saldiri sirasinda bir noktada BHCO HVO nun hatlarini Vitez de kirdi ama sonucta geri kaldilar Prozor ve Jablanice arasinda ARBiH catisma hattini hafifce batiya itti ve birkac gun suren catismadan sonra guneye Mostar a dogru ilerledi ARBiH saldirisinin odak noktasi Neretva Nehri yakinlarindaki Mostar in kuzey ve bati yaklasimlarini kontrol altina almak icin HVO nun siginagi olan Vrdi ydi Eylul 1993 te Vrdi ye yapilan topcu bombardimanindan sonra ARBiH piyadeleri Vrdi ye basarisiz bir sekilde saldirdi ve HVO kuvvetleri saldiriyi puskurtmeyi basardi Mostar da ARBiH ve HVO gucleri sehirde ve Bijelo Polje ve Rastani banliyolerinde catismalar yasadi ARBiH sehirden disariya uc yonde saldirarak bazi sinirli kazanimlar elde etti HVO 23 Eylul de sehrin dogu kesiminde ARBiH tarafindan kontrol edilen topcu bombardimani ve 24 Eylul de etkisiz bir karsi saldiri ile yanit verdi ARBiH ve HVO tarafindan topcu kullanimi sehre daha fazla zarar verdi ancak iki taraf da onemli kazanimlar elde etmedi Birkac gun suren muzakerelerin ardindan 3 Ekim de ateskes kararlastirildi Grabovica ve Uzdol katliamlari8 9 Eylul gecesi Grabovica daki katliam Grabovica daki en az 33 Hirvat koylunun 9 Tugay uyeleri ve kimligi belirsiz ARBiH uyeleri tarafindan oldurulmesiyle gerceklesti Uc savasci Nihad Vlahovljak Haris Rajkic ve Sead Karagic cinayetlerde yer almaktan suclu bulundu Birkac gun sonra 14 Eylul de ARBiH Prozor un dogusunda bir saldiri duzenledi Bu saldiri sirasinda Uzdol koyunde Uzdol katliami meydana geldi 70 ila 100 arasinda Bosnali asker HVO savunma hatlarini gecerek koye ulasti HVO komuta karakolunu ele gecirdikten sonra birlikler oldurme cilginligina girdi Prozor Bagimsiz Taburu ve yerel polis gucleri tarafindan 29 Hirvat sivilin ve bir savas esirinin olduruldugu bildirildi ARBiH komutani Sefer Halilovic Eski Yugoslavya Uluslararasi Ceza Mahkemesi tarafindan ustun cezai sorumluluk temelinde Mahkeme Statusu nun 7 3 3 cinayet savas yasalarini ve yontemlerini ihlalden sucsuz bulundu SonrasiHVO Prozor cevresindeki alanin kontrolunu elinde tuttu ve guclerini bati Mostar da arkaya sabitledi ARBiH Jablanica ve Vrdi arasinda zemini guvence altina almayi ve Grabovica dan Potoci ve Vrapcici uzerinden kuzeydogu Mostar a giden yolun kontrolunu ele gecirmeyi basardi Ayrica bakinizGrabovica katliamiKaynakca a b c CIA 2002 Archived copy 27 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Aralik 2009 Thomas amp Mikulan 2013