Arthur Neville Chamberlain (d. 18 Mart 1869 - ö. 9 Kasım 1940), İngiliz siyasetçi, 1937-1940 arası başbakan.
Neville Chamberlain | |
---|---|
Birleşik Krallık Başbakanı | |
Görev süresi 28 Mayıs 1937 - 10 Mayıs 1940 | |
Hükümdar | VI. George |
Yerine geldiği | Stanley Baldwin |
Yerine gelen | Winston Churchill |
Muhafazakâr Parti Lideri | |
Görev süresi 27 Mayıs 1937 - 9 Ekim 1940 | |
Yerine geldiği | Stanley Baldwin |
Yerine gelen | Winston Churchill |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 18 Mart 1869 , Birmingham |
Ölüm | 9 Kasım 1940 (71 yaşında) Highfield Park, , Hampshire |
Partisi | Muhafazakâr |
İmzası |
Sömürgelerden sorumlu Devlet Bakanı olan babası Joseph Chamberlain, 19. yüzyıl sonunda İngiliz yayılmacılığının başlıca taraftarlarından biriydi. Neville Chamberlain, ticaret eğitimi gördü, Metalürji okudu. 1890'da Bahama adalarında çiftçilik yaptı. 1897'den itibaren Birmingham'da yerel politikacı oldu. iş hayatında başarı sağladıktan sonra 1915'te babası gibi Birmingham Belediye Başkanı olarak siyasete atıldı. 1918'de Muhafazakâr Parti'den milletvekili, 1923-1924 ve 1931-1937 arasında Hazine Müsteşarı oldu. Britanya iktisadını 1929-1931 krizinin etkisinden kurtarmayı hedefleyen bir siyaset izledi.
1937'de Stanley Baldwin'in ardından Başbakan ve Muhafazakâr Parti başkanı oldu. Mamafih muhafazakâr sıfatını reddetti, bunun yerine sendikalisti tercih etti.
Chamberlain, Nazi Almanyası'nın Çekoslovakya'yı işgaline göz yumduğu ve Hitler'le 1938'de Münih Anlaşması'nı imzaladığı için eleştirilir (bkz. Yatıştırma politikası). Çekoslovakya'nın Mart 1939'da işgal edilmesi İngiltere'nin gözlerinin açılmasını sağladı ve 31 Mart 1939'da resmen Polonya'nın bağımsızlığını garanti etti.
Taraftarları, Chamberlain'in Münih Anlaşması'nı imzalaması sayesinde İngiltere'nin II. Dünya Savaşı'na hazırlanmak için vakit bulduğunu söyler. Muhalifleri ise Hitler karşısında izlediği barışçı siyaseti eleştirir, o sırada iki yıl sonra ölümüne neden olan kanser hastalığının etkisi altında olduğunu öne sürer.
Çocukluğu ve ticaret yaşamı
Arthur Neville Chamberlain, 18 Mart 1869 tarihinde adı soutbourne olan bir evde, Birmingham'da dünyaya geldi. Josep Chamberlain'in ikinci evliliğinden olan tek çocuğudur.
Eğitimini bir rugby okulunda gördükten sonra liseyi mason fen lisesinde okudu. 1889'da, 20 yaşındayken maaşlı çalışan olarak iş buldu. Ancak babası muhasebeci olmasını istiyordu.
Joseph Chamberlain en genç oğlu olan Arthur Neville Chamberlain'i tekstil amaçlı kullanılan bir bitki olan "sisal" bitkisini yetiştirip gelir elde etmesi için Bahamalar'a gönderdi, burada 6 yıl geçiren ancak 50.000 İngiliz sterlini kaybederek sona erdiren Camberlain İngiltere'ye geri döndü. Daha sonrasında ailesinin yardımıyla İngiltere'de ticarete atıldı. Burada işi tam olarak 17 yıl sürdü ve işi; gemiler için ranza üreten bir firmayı yönetmekti.
1910 yılında Anne Cole'a âşık oldu ve aynı yıl içerisinde evlendiler. Çiftin biri erkek, diğeri kız, iki çocukları oldu.
Siyasete girişi
Babası ve üvey kardeşi Mecliste olsa da başlangıçta siyasete çok az ilgi gösterdi. 1900 "Khaki seçimleri" sırasında babası Joseph Chamberlain’i desteklemek için Liberal Birlikçiler adına destek konuşmaları yaptı. Muhafazakâr Bir Parti olarak bilinen "Birlik Partisi" altında 1911 yılında Birmingham Kent Konseyi için Liberal bir Birlikçi oldu.
Daha sonra Neville Chamberlain Şehir Planlama Komitesi Başkanı yapıldı. Chamberlain’in talimatıyla, Birmingham kısa sürede İngiltere'de ilk şehir planlama düzenlemelerinden birini kabul etti. 1914 yılında savaşın başlangıcı Chamberlain’in planlarını bozdu. 1915 yılında, Chamberlain Birmingham Belediye Başkanı oldu. Savaş zamanında Chamberlain’in üzerinde büyük bir çalışma yükü vardı.
1915 yılında Chamberlain alkol trafik Kontrol Kurulu Üyesi olarak atandı. 21 Aralık 1916 yılında Başbakan David Lloyd George, Chamberlain’e Ulusal Hizmet Müdürü olmasını teklif etti, Chamerlain artık yeni görevindeydi. Ancak, Lloyd George ile çatışmaları bu döneme damgasını vurdu, Ağustos 1917'de Chamberlain istifa etti. Bu durum sonucu Chamberlain ve Lloyd George arasındaki nefret o zamandan itibaren hep sürdü,
Chamberlain seçimlerde İttihatçı aday olarak boy gösterdi. Savaş bittikten sonraki genel seçimde yaklaşık % 70 oy oranı ile 49 yaşında Birmingham ladywood adına milletvekili oldu.
1919-1940 yılları
Chamberlain bu yıllarda mecliste çalışmalarıyla meşguldü oldu. Mart 1920'de, Bonar Law o’na Sağlık Bakanlığı teklif etti ama Chamberlaine, Lloyd George’a hizmet etmek istemiyordu. Daha sonrasında Bonar Law İttihatçı Parti’nin başkanlığından istifa edince Austen Chamberlain Mecliste İttihatçıların başkanı olarak Bonar Law’ın yerini aldı. 1922’de koalisyon oyuyla Lloyd George istifa etti. Bu olayın ardından Austen Chamberlain de Lloyd George gibi istifa etti. Austen Chamberlain’in istafasının ardından Bonar Law İttihatçı Parti başkanlık görevine geri çağrıldı.
Birçok yüksek rütbeli İttihatçı Bonar Law kapsamında hizmet vermeyi reddetti. Bonar Law başlangıçta Chamberlain’i ulusal posta (General Postmaster) nın başına atadı daha sonrasında özel meclisin başına geçirdi (privy council). Sir Arthur Griffith, Sağlık Bakanı, 1922 genel seçimlerde koltuğunu kaybetti ve Mart 1923 yılındaki seçimlerde başarısız olunca, Bonar Law, Chamberlain için sağlık bakanlığı teklifinde bulundu. İki ay sonra, Bonar Law'a gırtlak kanseri teşhisi kondu.
İttihatçılar 1923 genel seçimlerde yenildi ve Chamberlain ofiste sadece beş ay görev yaptı. Ramsay MacDonald işçi partisinden başbakan olan ilk kişiydi oldu. Ancak işçi partisi başa geçtikten sonra aylar içinde düştü. Chamberlain, işçi partisinden Oswald Mosley’i yendi (Oswald sonrasında İngiliz faşist Birliğinin başı olarak boy gösterdi). Chamberlain seçimlerde Ladywood adına boy göstermenin gelecek başkanlıkları için garanti olmadığını düşündü ve eğer kendi doğduğu bölgede aday olursa hayatı boyunca başta kalabileceğini anladı. İttihatçılar seçimi kazandı, ancak Chamberlain Sağlık Bakanı olarak eski konumunu tercih etti, Başbakan olarak hizmet vermeyi reddetti.
Chamberlain 1929 yılına kadar Stanley Baldwin’in emri altında sağlık bakanı olarak görevini sürdürdü, 1937 yılına kadar da hazine müsteşarı olarak görev yaptı. Bu görevi sırasında büyük bir saygınlık kazandı ve tanınmışlığını arttırdı. Arthur Neville Chamberlaine bu sayede 28 Mayıs 1938 tarihinde İngiltere’nin en geç yaşta başbakan olan kişisi olarak herkesi şaşırttı, başbakan oldu. Ancak başkanlık dönemi umduğu kadar iyi geçmedi, yaptığı Münih anlaşması ve Hitler’e olan yaklaşımından dolayı eleştirildi.
3 Eylül 1939 tarihinde İngiltere Almanya'ya savaş ilan etti. Ancak Avrupa'daki savaşın kötü gitmesi ve Norveç'te Almanlara karşı girişilen harekâtın başarısızlığa uğraması sonucunda istifa etmeye zorlandı ve başbakanlığı Winston Churchill'e devretti.
İstifasından kısa süre sonra, 71 yaşında 9 Kasım 1940'ta Bağırsak kanserinden öldü. Cenaze töreni Westminster Abbey'de gerçekleşti ve külleri Andrew Bonar Law'ın yanına defnedildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Stanley Baldwin | Birleşik Krallık Başbakanı 1937–1940 | Sonra gelen: Winston Churchill |
Parti siyasi görevi | ||
Önce gelen: Stanley Baldwin | Muhafazakâr Parti Lideri 1937–1940 | Sonra gelen: Winston Churchill |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arthur Neville Chamberlain d 18 Mart 1869 o 9 Kasim 1940 Ingiliz siyasetci 1937 1940 arasi basbakan Neville ChamberlainBirlesik Krallik BasbakaniGorev suresi 28 Mayis 1937 10 Mayis 1940Hukumdar VI GeorgeYerine geldigi Stanley BaldwinYerine gelen Winston ChurchillMuhafazakar Parti LideriGorev suresi 27 Mayis 1937 9 Ekim 1940Yerine geldigi Stanley BaldwinYerine gelen Winston ChurchillKisisel bilgilerDogum 18 Mart 1869 1869 03 18 BirminghamOlum 9 Kasim 1940 71 yasinda Highfield Park HampshirePartisi MuhafazakarImzasi Somurgelerden sorumlu Devlet Bakani olan babasi Joseph Chamberlain 19 yuzyil sonunda Ingiliz yayilmaciliginin baslica taraftarlarindan biriydi Neville Chamberlain ticaret egitimi gordu Metalurji okudu 1890 da Bahama adalarinda ciftcilik yapti 1897 den itibaren Birmingham da yerel politikaci oldu is hayatinda basari sagladiktan sonra 1915 te babasi gibi Birmingham Belediye Baskani olarak siyasete atildi 1918 de Muhafazakar Parti den milletvekili 1923 1924 ve 1931 1937 arasinda Hazine Mustesari oldu Britanya iktisadini 1929 1931 krizinin etkisinden kurtarmayi hedefleyen bir siyaset izledi 1937 de Stanley Baldwin in ardindan Basbakan ve Muhafazakar Parti baskani oldu Mamafih muhafazakar sifatini reddetti bunun yerine sendikalisti tercih etti Chamberlain Nazi Almanyasi nin Cekoslovakya yi isgaline goz yumdugu ve Hitler le 1938 de Munih Anlasmasi ni imzaladigi icin elestirilir bkz Yatistirma politikasi Cekoslovakya nin Mart 1939 da isgal edilmesi Ingiltere nin gozlerinin acilmasini sagladi ve 31 Mart 1939 da resmen Polonya nin bagimsizligini garanti etti Taraftarlari Chamberlain in Munih Anlasmasi ni imzalamasi sayesinde Ingiltere nin II Dunya Savasi na hazirlanmak icin vakit buldugunu soyler Muhalifleri ise Hitler karsisinda izledigi barisci siyaseti elestirir o sirada iki yil sonra olumune neden olan kanser hastaliginin etkisi altinda oldugunu one surer Cocuklugu ve ticaret yasamiArthur Neville Chamberlain 18 Mart 1869 tarihinde adi soutbourne olan bir evde Birmingham da dunyaya geldi Josep Chamberlain in ikinci evliliginden olan tek cocugudur Egitimini bir rugby okulunda gordukten sonra liseyi mason fen lisesinde okudu 1889 da 20 yasindayken maasli calisan olarak is buldu Ancak babasi muhasebeci olmasini istiyordu Joseph Chamberlain en genc oglu olan Arthur Neville Chamberlain i tekstil amacli kullanilan bir bitki olan sisal bitkisini yetistirip gelir elde etmesi icin Bahamalar a gonderdi burada 6 yil geciren ancak 50 000 Ingiliz sterlini kaybederek sona erdiren Camberlain Ingiltere ye geri dondu Daha sonrasinda ailesinin yardimiyla Ingiltere de ticarete atildi Burada isi tam olarak 17 yil surdu ve isi gemiler icin ranza ureten bir firmayi yonetmekti 1910 yilinda Anne Cole a asik oldu ve ayni yil icerisinde evlendiler Ciftin biri erkek digeri kiz iki cocuklari oldu Siyasete girisi Babasi ve uvey kardesi Mecliste olsa da baslangicta siyasete cok az ilgi gosterdi 1900 Khaki secimleri sirasinda babasi Joseph Chamberlain i desteklemek icin Liberal Birlikciler adina destek konusmalari yapti Muhafazakar Bir Parti olarak bilinen Birlik Partisi altinda 1911 yilinda Birmingham Kent Konseyi icin Liberal bir Birlikci oldu Daha sonra Neville Chamberlain Sehir Planlama Komitesi Baskani yapildi Chamberlain in talimatiyla Birmingham kisa surede Ingiltere de ilk sehir planlama duzenlemelerinden birini kabul etti 1914 yilinda savasin baslangici Chamberlain in planlarini bozdu 1915 yilinda Chamberlain Birmingham Belediye Baskani oldu Savas zamaninda Chamberlain in uzerinde buyuk bir calisma yuku vardi 1915 yilinda Chamberlain alkol trafik Kontrol Kurulu Uyesi olarak atandi 21 Aralik 1916 yilinda Basbakan David Lloyd George Chamberlain e Ulusal Hizmet Muduru olmasini teklif etti Chamerlain artik yeni gorevindeydi Ancak Lloyd George ile catismalari bu doneme damgasini vurdu Agustos 1917 de Chamberlain istifa etti Bu durum sonucu Chamberlain ve Lloyd George arasindaki nefret o zamandan itibaren hep surdu Chamberlain secimlerde Ittihatci aday olarak boy gosterdi Savas bittikten sonraki genel secimde yaklasik 70 oy orani ile 49 yasinda Birmingham ladywood adina milletvekili oldu 1919 1940 yillari Chamberlain bu yillarda mecliste calismalariyla mesguldu oldu Mart 1920 de Bonar Law o na Saglik Bakanligi teklif etti ama Chamberlaine Lloyd George a hizmet etmek istemiyordu Daha sonrasinda Bonar Law Ittihatci Parti nin baskanligindan istifa edince Austen Chamberlain Mecliste Ittihatcilarin baskani olarak Bonar Law in yerini aldi 1922 de koalisyon oyuyla Lloyd George istifa etti Bu olayin ardindan Austen Chamberlain de Lloyd George gibi istifa etti Austen Chamberlain in istafasinin ardindan Bonar Law Ittihatci Parti baskanlik gorevine geri cagrildi Bircok yuksek rutbeli Ittihatci Bonar Law kapsaminda hizmet vermeyi reddetti Bonar Law baslangicta Chamberlain i ulusal posta General Postmaster nin basina atadi daha sonrasinda ozel meclisin basina gecirdi privy council Sir Arthur Griffith Saglik Bakani 1922 genel secimlerde koltugunu kaybetti ve Mart 1923 yilindaki secimlerde basarisiz olunca Bonar Law Chamberlain icin saglik bakanligi teklifinde bulundu Iki ay sonra Bonar Law a girtlak kanseri teshisi kondu Ittihatcilar 1923 genel secimlerde yenildi ve Chamberlain ofiste sadece bes ay gorev yapti Ramsay MacDonald isci partisinden basbakan olan ilk kisiydi oldu Ancak isci partisi basa gectikten sonra aylar icinde dustu Chamberlain isci partisinden Oswald Mosley i yendi Oswald sonrasinda Ingiliz fasist Birliginin basi olarak boy gosterdi Chamberlain secimlerde Ladywood adina boy gostermenin gelecek baskanliklari icin garanti olmadigini dusundu ve eger kendi dogdugu bolgede aday olursa hayati boyunca basta kalabilecegini anladi Ittihatcilar secimi kazandi ancak Chamberlain Saglik Bakani olarak eski konumunu tercih etti Basbakan olarak hizmet vermeyi reddetti Chamberlain 1929 yilina kadar Stanley Baldwin in emri altinda saglik bakani olarak gorevini surdurdu 1937 yilina kadar da hazine mustesari olarak gorev yapti Bu gorevi sirasinda buyuk bir sayginlik kazandi ve taninmisligini arttirdi Arthur Neville Chamberlaine bu sayede 28 Mayis 1938 tarihinde Ingiltere nin en gec yasta basbakan olan kisisi olarak herkesi sasirtti basbakan oldu Ancak baskanlik donemi umdugu kadar iyi gecmedi yaptigi Munih anlasmasi ve Hitler e olan yaklasimindan dolayi elestirildi 3 Eylul 1939 tarihinde Ingiltere Almanya ya savas ilan etti Ancak Avrupa daki savasin kotu gitmesi ve Norvec te Almanlara karsi girisilen harekatin basarisizliga ugramasi sonucunda istifa etmeye zorlandi ve basbakanligi Winston Churchill e devretti Istifasindan kisa sure sonra 71 yasinda 9 Kasim 1940 ta Bagirsak kanserinden oldu Cenaze toreni Westminster Abbey de gerceklesti ve kulleri Andrew Bonar Law in yanina defnedildi Ayrica bakinizPeace for our timeKaynakcaSiyasi goreviOnce gelen Stanley Baldwin Birlesik Krallik Basbakani 1937 1940 Sonra gelen Winston ChurchillParti siyasi goreviOnce gelen Stanley Baldwin Muhafazakar Parti Lideri 1937 1940 Sonra gelen Winston Churchill