Niceliksel özellik veya kantitatif özellik, derecesine göre değişebilen, etkilerden sorumlu tutulan ve ayırt edici özelliklere sahip olan fenotipleri, yani çevre ile bir veya birden fazla genin meydana getirdiği ürününü tanımlar. Niceliksel özellik lokusu (NÖL) ise, niceliksel bir özelliğin altında yatan genleri içeren ya da bu genlerle bağlı olan DNA'nın gerili şeritlerini ifade eder. Niceliksel bir özelliğin belirlenmesiyle ilişkili genleri içeren genomun haritadaki eşleştirme bölgelerinde ve DNA fragmanlarının uzuluklarının tespit edilmesinde (İng:AFLP) veya (İng:SNP) gibi moleküler etiketler kullanılır. Bu, varyasyon özelliği altında yatan gerçek genlerin belirlenmesi ve sıralanması esnasında atılan ilk adımlardan biridir.
Niceliksel özellikler
Niceliksel veya çok faktörlü kalıtım olarak da bilinen poligenik kalıtım, iki veya daha fazla genlere ya da çevreyle etkileşime ya da bunlardan her ikisine de atfedilen ayırt edici fenotipik bir özelliğin kalıtımını ifade eder. Tek bir genin sorumlu olduğu monogenik özelliklerin aksine, poligenik özellikler Mendel genetiğinin kalıtım kurallarındaki örüntüleri izlemezler. Bunun yerine, onların fenotipleri genellikle çan eğrisi tarafından gösterilen sürekli bir gradiyent boyunca değişir.
Poligenik özelliğe bir örnek insanlardaki ten rengidir. Kişinin doğal cilt renginin belirlenmesinde birden çok gen ve faktörler rol oynadığından bu genlerden sadece birini değiştirmek cilt rengi üzerinde çok az veya hafif bir renk değişimi etkisi yapar. Çoklu genetik bileşenleri olan birçok genetik bozukluk, otizm, kanser, diyabet ve çok sayıda diğerleri de dahil olmak üzere, poligeniktir. Çoğu ayırt edici fenotipik özellikler birden fazla genin etkileşimin sonucudur.
Genellikle multifaktöryel etyolojinin sonuçları olarak kabul edilen hastalık süreçlerine dair bazı örnekler aşağıda listelenmiştir.
Doğuştan kalıtsal bozukluklar
Erişkin yaşta ortaya çıkan hastalıklar
- Diabetes mellitus
- Kanser
- Epilepsi
- Glokom
- Yüksek tansiyon
- Manik depresyon
- Şizofreni
- Sedef hastalığı
- (Triot bezi hastalıkları)
Multifaktöryel kalıtsal hastalıkların, bir nevi hastanede tedaviye veya özel bakıma neden olacak şekilde insanları etkileyen genetik bozuklukların çoğunluğunu oluşturduğu da söylenmektedir.
Kaynakça
- ^ Ricki Lewis (2003), Multifactorial Traits 9 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., McGraw-Hill Higher Education.
- ^ Medical Genetics: Multifactorial Inheritance" 15 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Children's Hospital of the King's Daughters. 31 Aralık 2005. Retrieved 2007-01-06.
- ^ http://www.marchofdimes.com/pnhec/4439_4138.asp 2 Kasım 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .[ "Multifactorial Inheritance"]. Pregnancy and Newborn Health Education Centre. The March of Dimes. Retrieved 2007-01-06.
- ^ Emery's Elements of Medical Genetics
- ^ Tissot, Robert. "Human Genetics for 1st Year Students: Multifactorial Inheritance" 4 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Retrieved 2007-01-06.
- ^ . Clinical Genetics: A Self-Study Guide for Health Care Providers. University of South Dakota School of Medicine. Archived from the original on 2006-12-30. Retrieved 2007-01-06.
- Bink MCAM, Boer MP, ter Braak CJF, Jansen J, Voorrips RE, van de Weg WE: Bayesian analysis of complex traits in pedigreed plant populations. Euphytica 2008, 161:85-96.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Niceliksel ozellik veya kantitatif ozellik derecesine gore degisebilen etkilerden sorumlu tutulan ve ayirt edici ozelliklere sahip olan fenotipleri yani cevre ile bir veya birden fazla genin meydana getirdigi urununu tanimlar Niceliksel ozellik lokusu NOL ise niceliksel bir ozelligin altinda yatan genleri iceren ya da bu genlerle bagli olan DNA nin gerili seritlerini ifade eder Niceliksel bir ozelligin belirlenmesiyle iliskili genleri iceren genomun haritadaki eslestirme bolgelerinde ve DNA fragmanlarinin uzuluklarinin tespit edilmesinde Ing AFLP veya Ing SNP gibi molekuler etiketler kullanilir Bu varyasyon ozelligi altinda yatan gercek genlerin belirlenmesi ve siralanmasi esnasinda atilan ilk adimlardan biridir Niceliksel ozelliklerNiceliksel veya cok faktorlu kalitim olarak da bilinen poligenik kalitim iki veya daha fazla genlere ya da cevreyle etkilesime ya da bunlardan her ikisine de atfedilen ayirt edici fenotipik bir ozelligin kalitimini ifade eder Tek bir genin sorumlu oldugu monogenik ozelliklerin aksine poligenik ozellikler Mendel genetiginin kalitim kurallarindaki oruntuleri izlemezler Bunun yerine onlarin fenotipleri genellikle can egrisi tarafindan gosterilen surekli bir gradiyent boyunca degisir Poligenik ozellige bir ornek insanlardaki ten rengidir Kisinin dogal cilt renginin belirlenmesinde birden cok gen ve faktorler rol oynadigindan bu genlerden sadece birini degistirmek cilt rengi uzerinde cok az veya hafif bir renk degisimi etkisi yapar Coklu genetik bilesenleri olan bircok genetik bozukluk otizm kanser diyabet ve cok sayida digerleri de dahil olmak uzere poligeniktir Cogu ayirt edici fenotipik ozellikler birden fazla genin etkilesimin sonucudur Genellikle multifaktoryel etyolojinin sonuclari olarak kabul edilen hastalik sureclerine dair bazi ornekler asagida listelenmistir Dogustan kalitsal bozukluklar Dudak damak yarigi Dogustan kalca cikigi Noral tup defekti Pilor stenozu Yumru ayak Eriskin yasta ortaya cikan hastaliklar Diabetes mellitus Kanser Epilepsi Glokom Yuksek tansiyon Manik depresyon Sizofreni Sedef hastaligi Triot bezi hastaliklari Multifaktoryel kalitsal hastaliklarin bir nevi hastanede tedaviye veya ozel bakima neden olacak sekilde insanlari etkileyen genetik bozukluklarin cogunlugunu olusturdugu da soylenmektedir Kaynakca Ricki Lewis 2003 Multifactorial Traits 9 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde McGraw Hill Higher Education Medical Genetics Multifactorial Inheritance 15 Ekim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Children s Hospital of the King s Daughters 31 Aralik 2005 Retrieved 2007 01 06 http www marchofdimes com pnhec 4439 4138 asp 2 Kasim 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Multifactorial Inheritance Pregnancy and Newborn Health Education Centre The March of Dimes Retrieved 2007 01 06 Emery s Elements of Medical Genetics Tissot Robert Human Genetics for 1st Year Students Multifactorial Inheritance 4 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved 2007 01 06 Clinical Genetics A Self Study Guide for Health Care Providers University of South Dakota School of Medicine Archived from the original on 2006 12 30 Retrieved 2007 01 06 Bink MCAM Boer MP ter Braak CJF Jansen J Voorrips RE van de Weg WE Bayesian analysis of complex traits in pedigreed plant populations Euphytica 2008 161 85 96