Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nifferi. Onuncu yüzyıl sufi ve mistiklerinden. Zor anlaşılır bir dil kullanan bir Sufi oluşu ve herhangi bir kurulu sufi okulu veya bir sufi üstadı ile bağlantılı olmayışı gibi muhtemel sebeplerle tasavvufi literatürde genellikle tamamen ihmal edilmiş bir kişiliktir.
Hakkında
Muhammad ibn 'Abd al-Jabbar ibn al-Hasan an-Niffari (öl. h.354?/965-ö.?). Hakkında pek az şey bilinen onuncu yüzyıl sufilerden biridir. Nifferi isminden de anlaşılacağı gibi Irak'ın Niffar kentinde dünyaya gelmiş, Mısır'da ölmüştür.
Nifferi hakkındaki kısa bilginin kaynağı onun yorumcularından Afifüddin Tilimsani (öl. 690)nin ifadelerine dayanmaktadır. Tilimsari, Mevakif'in çöllerde gezen derviş Nifferi tarafından yazılıp bir kitap halinde düzenlenmediğini ancak bazı sayfalara ilhamlarını geçirdiği ve bu sayfaların kendisinden sonra elden ele dolaştığı ve sonunda da müritlerinden biri veya oğlu/kızkardeşinin oğlu tarafından düzenlendiğini belirtir. Arberry ise Nifferi'nin her halükarda diğer bazı mistikler gibi ifadelerinin geleceği konusunda kaygısızı olmayan bir derviş olduğunu ve metnin kendisinin de daha sonra farklı bir el tarafından düzenlendiğini gösterdiğini belirtir.
Muhyiddin Arabi'nin eseri Fütuhat-ı Mekkiye 'de Nifferi'nin adının geçtiği ve ona atıf yapılan beş yer vardır. Eserin 1293 Kahire baskısındaki referanslarıyla Nifferi'ye atıf yapılan yerler I.505, I.771, II.187, II.805, II.827'dir. Arabi Nifferi'nin eserinin başlığından "El-Mevakif vel Kavl" şeklinde söz eder.
Arabi dışında Şarani'nin Tabakat ül-Kübra, Hacı Halife'nin Keşfüz Zünun, Kaşani'nin Letaif al-Alem fi İşarat Ehl-i İlham, Zehebi'nin ise Müştebih adlı eserinde Nifferi'nin adı veya eseriyle ilgili bilgiler verilmektedir.
Kendisiyle ilgili gizem perdesi aralanmamış ve eserindeki muğlak ifadelerden dolayı anlaşılması güç bir sufi olan Nifferi'nin Muhyiddin İbn Arabi'yi etkilediği düşünülmektedir. Eserindeki yoğun sembolik anlatım nedeniyle yazdığı metinlerin anlaşılması Arberry gibi yazarların ifadesiyle yorum olmaksızın oldukça güçtür.
Eserinden
Kendisine atfedilen Mevakif ve Muhatabat adlı eserleri ünlü oryantalist A.J.Arberry (1905-69), aslıyla birlikte İngilizceye çevirmiştir.
Nifferi'nin Mevakif adlı eserinin çeşitli nüshalarının tam başlığı Kitab al-Mawaqif ma'a 'l-Hak 'ala'l-Tasavvuf diğer eseri Muhatabat ise Muhatabah ve-Bişarah ve-İdhan al-Vakt şeklindedir.
Nifferi'ye göre Tanrı'yı arayan üç tip insan vardır: ilki abidler ki Tanrı'ya Cenneti veya rüyalar ve kerametler gibi olağaüstü manevi lütuflar edinmek ümidiyle kulluk ederler. İkinci grup ise tenzih (olumsuzlama) yoluyla onu bilmek isteyen filozof ve kelamcılardır. Bu kişiler tenzihle gayelerine ulaşamadıklarında "Bizler onu bilemeyeceğimizi biliyoruz, tüm bilgimiz budur" derler. Üçüncü grup ise ariflerdir (gnostikler) O'nu vecd yoluyla bilmek isterler. Bu kişiler bireysel varoluş bilincinden O'nun kudretiyle yükseltilerek O'nu bilirler.
- "Tanrı bana Denizi gösterdi. Baktım ki gemiler batıyor kalaslar yüzüyor; daha sonra kalaslar da battılar. O bana dedi ki: "Seyahat edenler kurtulmazlar" ve dedi ki "Seyahat etmek yerine kendilerini Denize atanlar risk alırlar ve yine dedi ki seyahat edip risk almayanlar helak olacaklar, riske girenlerin ise kurtuluştan yarı nasipleri var"
- "Benimle olduğunda zıtlıkları ve kendisine zıtlıkların gösterildiği kimseyi görürsün. Bu durumda bâtıl seni ele geçiremez, hakikat ise zayıflatmaz.
- "Ey ilim sahibi kendinle cehalet arasına bilgiyi engel koy yoksa cehalet seni ele geçirecektir, kendinle bilgi arasında da irfanı inşa et yoksa o bilgi seni uzaklaştıracaktır.
Mistik Öğretisi
Nifferi'nin öğretisindeki temel bazı unsurların Cüneyd-i Bağdadi'nin çevresinden ve Hallac'dan gelen öğretilerle benzerlikleri bulunmakla birlikte yine de Nifferi'nin orijinalliğini koruduğu belirtilmektedir. Görüşleri her ne kadar çağdaşlarını şaşırtmışsa da sonraki dönemdeki bazı sufiler (Muhyiddin Arabi, Tilimsani ve Şüsteri) tarafından yeniden ele alınacaktır.
Nifferi'nin eserlerindeki temel kavramlardan biri vakfedir. Vakfe sufinin içinde bulunduğu manevi hazır bulunuş, Tanrı'nın huzurunda olma halidir (God's presence) ve ilmin kaynağıdır ancak Vakıf bu ilmi kendi dışındaki şeylerden değil kendisinden alır. Vakfe'nin an oluşu onun uzaklık ve yakınlığın ötesinde oluşundan kaynaklanır oysa varlığını vakfe'ye borçlu olan marifet ve ilm'de uzaklık ve yakınlık söz konusudur.
Vakfe mistiğin vizyonu (rüyet) için bir giriş kapısıdır ve mistiği bu dünyanın ve öte dünyanın köleliğinden özgürleştirir. Vâkıf ise kendisi ile Tanrı arasına herhangi bir şeyin bu isterse ilim isterse marifet olsun girmediği vakfe halindeki kişidir. Arif kişi marifeti, Alim ise ilmini görür Vâkıf ise sadece Tanrı'yı görür. Bu yönüyle Nifferi'nin mistik öğretisinde en yüce makamın Vâkıf'a verildiği görülmektedir.
Tanrı dışındaki her şey (ilim ve marifet de dahil) harftir. İsimler de harflerden oluşmaktadır. Mistik, gerçek ilahi huzura harflerin ötesine geçtiğinde ulaşabilecektir ve ancak kendi kendilerinden kopabilenler harfleri aşabilenlerdir. İsimler fenomenal aleme ait işaretlerdir ancak işaretler asıl varlık ile karıştırıldığından kişiyi isimlendirilenden koparırlar. Bu sebeple kişi isimden ve ismin anlamından uzaklaşmalıdır. Tanrı harflerden yakın olduğu için hakkında söz edilebilen ve harflerden uzak olduğu için hakkında susulması gerekendir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- The Mawaqıf and Mukhatabat of Muhammad Ibn Abdi'l-Jabbar Al-Nifferi, with other fragments, Translation, Commentary and Indices by Arthur John Arberry, Messrs Luzac & Co. London, 1935
- Alexander Knysh - Islamic Mysticism, Brill, Boston, 2000
Eser
- The Mawaqif and Mukhatabat of Muhammad Ibn 'Abdi 'L-Jabbar Al-Niffari, Edited and translated by A.J.Arberry, Gibb Memorial Trust; Bilingual edition (December 1978)
Bağlantılar
- The Gnosis15 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nifferi Onuncu yuzyil sufi ve mistiklerinden Zor anlasilir bir dil kullanan bir Sufi olusu ve herhangi bir kurulu sufi okulu veya bir sufi ustadi ile baglantili olmayisi gibi muhtemel sebeplerle tasavvufi literaturde genellikle tamamen ihmal edilmis bir kisiliktir HakkindaMuhammad ibn Abd al Jabbar ibn al Hasan an Niffari ol h 354 965 o Hakkinda pek az sey bilinen onuncu yuzyil sufilerden biridir Nifferi isminden de anlasilacagi gibi Irak in Niffar kentinde dunyaya gelmis Misir da olmustur Nifferi hakkindaki kisa bilginin kaynagi onun yorumcularindan Afifuddin Tilimsani ol 690 nin ifadelerine dayanmaktadir Tilimsari Mevakif in collerde gezen dervis Nifferi tarafindan yazilip bir kitap halinde duzenlenmedigini ancak bazi sayfalara ilhamlarini gecirdigi ve bu sayfalarin kendisinden sonra elden ele dolastigi ve sonunda da muritlerinden biri veya oglu kizkardesinin oglu tarafindan duzenlendigini belirtir Arberry ise Nifferi nin her halukarda diger bazi mistikler gibi ifadelerinin gelecegi konusunda kaygisizi olmayan bir dervis oldugunu ve metnin kendisinin de daha sonra farkli bir el tarafindan duzenlendigini gosterdigini belirtir Muhyiddin Arabi nin eseri Futuhat i Mekkiye de Nifferi nin adinin gectigi ve ona atif yapilan bes yer vardir Eserin 1293 Kahire baskisindaki referanslariyla Nifferi ye atif yapilan yerler I 505 I 771 II 187 II 805 II 827 dir Arabi Nifferi nin eserinin basligindan El Mevakif vel Kavl seklinde soz eder Arabi disinda Sarani nin Tabakat ul Kubra Haci Halife nin Kesfuz Zunun Kasani nin Letaif al Alem fi Isarat Ehl i Ilham Zehebi nin ise Mustebih adli eserinde Nifferi nin adi veya eseriyle ilgili bilgiler verilmektedir Kendisiyle ilgili gizem perdesi aralanmamis ve eserindeki muglak ifadelerden dolayi anlasilmasi guc bir sufi olan Nifferi nin Muhyiddin Ibn Arabi yi etkiledigi dusunulmektedir Eserindeki yogun sembolik anlatim nedeniyle yazdigi metinlerin anlasilmasi Arberry gibi yazarlarin ifadesiyle yorum olmaksizin oldukca guctur EserindenKendisine atfedilen Mevakif ve Muhatabat adli eserleri unlu oryantalist A J Arberry 1905 69 asliyla birlikte Ingilizceye cevirmistir Nifferi nin Mevakif adli eserinin cesitli nushalarinin tam basligi Kitab al Mawaqif ma a l Hak ala l Tasavvuf diger eseri Muhatabat ise Muhatabah ve Bisarah ve Idhan al Vakt seklindedir Nifferi ye gore Tanri yi arayan uc tip insan vardir ilki abidler ki Tanri ya Cenneti veya ruyalar ve kerametler gibi olagaustu manevi lutuflar edinmek umidiyle kulluk ederler Ikinci grup ise tenzih olumsuzlama yoluyla onu bilmek isteyen filozof ve kelamcilardir Bu kisiler tenzihle gayelerine ulasamadiklarinda Bizler onu bilemeyecegimizi biliyoruz tum bilgimiz budur derler Ucuncu grup ise ariflerdir gnostikler O nu vecd yoluyla bilmek isterler Bu kisiler bireysel varolus bilincinden O nun kudretiyle yukseltilerek O nu bilirler Tanri bana Denizi gosterdi Baktim ki gemiler batiyor kalaslar yuzuyor daha sonra kalaslar da battilar O bana dedi ki Seyahat edenler kurtulmazlar ve dedi ki Seyahat etmek yerine kendilerini Denize atanlar risk alirlar ve yine dedi ki seyahat edip risk almayanlar helak olacaklar riske girenlerin ise kurtulustan yari nasipleri var Benimle oldugunda zitliklari ve kendisine zitliklarin gosterildigi kimseyi gorursun Bu durumda batil seni ele geciremez hakikat ise zayiflatmaz Ey ilim sahibi kendinle cehalet arasina bilgiyi engel koy yoksa cehalet seni ele gecirecektir kendinle bilgi arasinda da irfani insa et yoksa o bilgi seni uzaklastiracaktir Mistik OgretisiNifferi nin ogretisindeki temel bazi unsurlarin Cuneyd i Bagdadi nin cevresinden ve Hallac dan gelen ogretilerle benzerlikleri bulunmakla birlikte yine de Nifferi nin orijinalligini korudugu belirtilmektedir Gorusleri her ne kadar cagdaslarini sasirtmissa da sonraki donemdeki bazi sufiler Muhyiddin Arabi Tilimsani ve Susteri tarafindan yeniden ele alinacaktir Nifferi nin eserlerindeki temel kavramlardan biri vakfedir Vakfe sufinin icinde bulundugu manevi hazir bulunus Tanri nin huzurunda olma halidir God s presence ve ilmin kaynagidir ancak Vakif bu ilmi kendi disindaki seylerden degil kendisinden alir Vakfe nin an olusu onun uzaklik ve yakinligin otesinde olusundan kaynaklanir oysa varligini vakfe ye borclu olan marifet ve ilm de uzaklik ve yakinlik soz konusudur Vakfe mistigin vizyonu ruyet icin bir giris kapisidir ve mistigi bu dunyanin ve ote dunyanin koleliginden ozgurlestirir Vakif ise kendisi ile Tanri arasina herhangi bir seyin bu isterse ilim isterse marifet olsun girmedigi vakfe halindeki kisidir Arif kisi marifeti Alim ise ilmini gorur Vakif ise sadece Tanri yi gorur Bu yonuyle Nifferi nin mistik ogretisinde en yuce makamin Vakif a verildigi gorulmektedir Tanri disindaki her sey ilim ve marifet de dahil harftir Isimler de harflerden olusmaktadir Mistik gercek ilahi huzura harflerin otesine gectiginde ulasabilecektir ve ancak kendi kendilerinden kopabilenler harfleri asabilenlerdir Isimler fenomenal aleme ait isaretlerdir ancak isaretler asil varlik ile karistirildigindan kisiyi isimlendirilenden koparirlar Bu sebeple kisi isimden ve ismin anlamindan uzaklasmalidir Tanri harflerden yakin oldugu icin hakkinda soz edilebilen ve harflerden uzak oldugu icin hakkinda susulmasi gerekendir Ayrica bakinizTasavvufKaynakcaThe Mawaqif and Mukhatabat of Muhammad Ibn Abdi l Jabbar Al Nifferi with other fragments Translation Commentary and Indices by Arthur John Arberry Messrs Luzac amp Co London 1935 Alexander Knysh Islamic Mysticism Brill Boston 2000EserThe Mawaqif and Mukhatabat of Muhammad Ibn Abdi L Jabbar Al Niffari Edited and translated by A J Arberry Gibb Memorial Trust Bilingual edition December 1978 BaglantilarThe Gnosis15 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde