Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nikolay İvanoviç Lobaçevski (Rusça: Никола́й Ива́нович Лобаче́вский), (1 Aralık 1792, Nijni Novgorod Oblastı, Rusya - 24 Şubat 1856, Kazan, Tataristan), Rus matematikçi.
Nikolai Lobachevsky | |
|---|---|
 Lev Kryukov (y. 1839) tarafından yapılmış portresi | |
| Kendi dilinde adı | Никола́й Ива́нович Лобаче́вский |
| Doğum | 1 Aralık 1792 , Uyezd, Nizhny Novgorod Governorate,Rus İmparatorluğu (şimdi , Nizhny Novgorod Oblast, Rusya) |
| Ölüm | 24 Şubat 1856 (63 yaşında) Kazan, Kazan Guberniyası, Rus İmparatorluğu (şimdiki Tataristan, Rusya) |
| Milliyet | Rus |
| Eğitim | Kazan Üniversitesi (MSc, 1811) |
| Tanınma nedeni | |
| Kariyeri | |
| Dalı | Geometri |
| Akademik danışmanları | |
| Önemli öğrencileri | |
| İmza | |
 | |
1802 yılında parasız yatılı öğrenci olarak Kazan Gymnasium okulunda başlayan Lobaçevski 1805 yılında kurulan Kazan Üniversitesi'ne 1807 yılında girmiştir. Alışılmışın dışına çıkarak, Öklidçi olmayan bir geometri (İdeal geometri) kurduğu için, ona geometrinin Kopernik'i denmiştir.
1811 yılında on sekiz yaşında öğretmenlik diplomasını aldı. 1827 yılında Lobaçevski Kazan Üniversitesi'nin rektörlüğüne atandı. Üniversitenin yönetimini eline aldı ve yeni bir yapılanma oluşturdu. Ayrıca tam teşekküllü bir gözlemevi kuran Lobaçevski Rusya’nın tüm madenlerini gösteren müze koleksiyonunu da zenginleştirerek yeteneğinin sadece geometri alanıyla sınırlı olmadığını gösterdi.
Dönemin siyasi iktidarı üniversite binalarını modernleştirmek ve yenilerini yapmak için karar verince, rektör Lobaçevski işin uygun bir biçimde yapılıp yapılmadığını ve ödeneğin boş yere harcanıp harcanmadığını kontrol etmek görevini üzerine aldı. Bunun için de mimarlık öğrenmeye başladı. 1842 yılındaki yangında Kazan Üniversitesi'nin çoğu bölümü yandı. Daha sonra Lobaçevski üniversiteyi yeniden inşa etmeye başladı ve iki yıl içinde yeni bir üniversite yaptı.
1842 yılında Lobaçevski Öklidçi olmayan geometriyi yarattığı için, Gauss’un önerisi ve övgüsü üzerine Göttingen Krallık Kurumu, kendisini yabancı üye seçmiştir.
1846 yılında Lobaçevski'nin hem profesörlük hem de rektörlük görevine birden son verildi. 24 Şubat 1856 günü altmış sekiz yaşındayken hayata veda etti.
Kaynakça
- ^ This is the date given by V. F. Kagan's 1957 book N. Lobachevsky and His Contribution to Science (first published in Russian in 1943), p. 26, and A. A. Andronov's 1956 article "Где и когда родился Н.И.Лобачевский" ("Where and when was Lobachevsky born?") (the latter gives 1 December [E.U. 20 November] 1792).
- ^ Older sources in Russian—e.g., A. F. Popov, "Воспоминания о службе и трудах проф. Казанского университета Н. И. Лобачевского" ("Memoirs of the Service and Work of N. I. Lobachevsky"), 1857—give 1793 rather than 1972, while the Dictionary of Scientific Biography (1970) gives December 2, 1792. Further information on Lobachevsky's birthdate can be found in: Athanase Papadopoulos (ed.), Nikolai I. Lobachevsky. Pangeometry, European Mathematical Society. 2010, pp. 206–7.
- ^ See "К 150-летию со дня смерти Н.И.Лобачевского" ("On the 150th anniversary of the death of N. Lobachevsky") 1 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . by G. M. Polotovsky, PDF page 3: "Н.И.Лобачевский родился в Макарьевском уезде Нижегородской губернии в 1793 году" (quoting A. F. Popov (1857)); page 4: "[В.Ф.Каган (1943)] местом рождения называет Макарьев".
- ^ Other sources in Russian—e.g., A. A. Andronov (1956)—give the city of Nijni Novgorod rather than the Governorate as his birthplace; see also Lobachevsky's biography at the website of the Lobachevsky Nizhny Novgorod State University Museum 26 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . and Andrey Kalinin's article "Чье имя носит университет" ("After whose name the University has been named") 12 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b Mathematics Genealogy Project'te Nikolay Lobaçevski
- ^ Athanase Papadopoulos (ed.), Nikolai I. Lobachevsky. Pangeometry, European Mathematical Society. 2010, p. 208.
Dış bağlantılar
| Vikisöz'de Nikolay Lobaçevski ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Nikolai Ivanovich Lobachevsky", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nikolay Ivanovic Lobacevski Rusca Nikola j Iva novich Lobache vskij 1 Aralik 1792 Nijni Novgorod Oblasti Rusya 24 Subat 1856 Kazan Tataristan Rus matematikci Nikolai LobachevskyLev Kryukov y 1839 tarafindan yapilmis portresiKendi dilinde adiNikola j Iva novich Lobache vskijDogum1 Aralik 1792 1792 12 01 Uyezd Nizhny Novgorod Governorate Rus Imparatorlugu simdi Nizhny Novgorod Oblast Rusya Olum24 Subat 1856 63 yasinda Kazan Kazan Guberniyasi Rus Imparatorlugu simdiki Tataristan Rusya MilliyetRusEgitimKazan Universitesi MSc 1811 Taninma nedeniKariyeriDaliGeometriAkademik danismanlariOnemli ogrencileriImzaNikolay Ivanovic Lobacevski 1802 yilinda parasiz yatili ogrenci olarak Kazan Gymnasium okulunda baslayan Lobacevski 1805 yilinda kurulan Kazan Universitesi ne 1807 yilinda girmistir Alisilmisin disina cikarak Oklidci olmayan bir geometri Ideal geometri kurdugu icin ona geometrinin Kopernik i denmistir 1811 yilinda on sekiz yasinda ogretmenlik diplomasini aldi 1827 yilinda Lobacevski Kazan Universitesi nin rektorlugune atandi Universitenin yonetimini eline aldi ve yeni bir yapilanma olusturdu Ayrica tam tesekkullu bir gozlemevi kuran Lobacevski Rusya nin tum madenlerini gosteren muze koleksiyonunu da zenginlestirerek yeteneginin sadece geometri alaniyla sinirli olmadigini gosterdi Donemin siyasi iktidari universite binalarini modernlestirmek ve yenilerini yapmak icin karar verince rektor Lobacevski isin uygun bir bicimde yapilip yapilmadigini ve odenegin bos yere harcanip harcanmadigini kontrol etmek gorevini uzerine aldi Bunun icin de mimarlik ogrenmeye basladi 1842 yilindaki yanginda Kazan Universitesi nin cogu bolumu yandi Daha sonra Lobacevski universiteyi yeniden insa etmeye basladi ve iki yil icinde yeni bir universite yapti 1842 yilinda Lobacevski Oklidci olmayan geometriyi yarattigi icin Gauss un onerisi ve ovgusu uzerine Gottingen Krallik Kurumu kendisini yabanci uye secmistir 1846 yilinda Lobacevski nin hem profesorluk hem de rektorluk gorevine birden son verildi 24 Subat 1856 gunu altmis sekiz yasindayken hayata veda etti Kaynakca This is the date given by V F Kagan s 1957 book N Lobachevsky and His Contribution to Science first published in Russian in 1943 p 26 and A A Andronov s 1956 article Gde i kogda rodilsya N I Lobachevskij Where and when was Lobachevsky born the latter gives 1 December E U 20 November 1792 Older sources in Russian e g A F Popov Vospominaniya o sluzhbe i trudah prof Kazanskogo universiteta N I Lobachevskogo Memoirs of the Service and Work of N I Lobachevsky 1857 give 1793 rather than 1972 while the Dictionary of Scientific Biography 1970 gives December 2 1792 Further information on Lobachevsky s birthdate can be found in Athanase Papadopoulos ed Nikolai I Lobachevsky Pangeometry European Mathematical Society 2010 pp 206 7 See K 150 letiyu so dnya smerti N I Lobachevskogo On the 150th anniversary of the death of N Lobachevsky 1 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde by G M Polotovsky PDF page 3 N I Lobachevskij rodilsya v Makarevskom uezde Nizhegorodskoj gubernii v 1793 godu quoting A F Popov 1857 page 4 V F Kagan 1943 mestom rozhdeniya nazyvaet Makarev Other sources in Russian e g A A Andronov 1956 give the city of Nijni Novgorod rather than the Governorate as his birthplace see also Lobachevsky s biography at the website of the Lobachevsky Nizhny Novgorod State University Museum 26 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde and Andrey Kalinin s article Che imya nosit universitet After whose name the University has been named 12 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Mathematics Genealogy Project te Nikolay Lobacevski Athanase Papadopoulos ed Nikolai I Lobachevsky Pangeometry European Mathematical Society 2010 p 208 Dis baglantilarVikisoz de Nikolay Lobacevski ile ilgili sozleri bulabilirsiniz O Connor John J Robertson Edmund F Nikolai Ivanovich Lobachevsky MacTutor Matematik Tarihi arsivi