Nim oyunu, taş, kibrit çöpü, boncuk, fasulye gibi küçük ve birbirine benzer belli sayıda şeylerle masa üstünde oynanan matematiksel bir strateji oyundur. Oyun taşları masa üstüne belli bir düzende yerleştirilir. Oyuncular (genellikle iki kişi) sırayla ve belli kurallara bağlı olarak taşları alıp kenara koyarlar. Ortada kalan son taşı kimin aldığı oyunu kimin kazandığını ya da kaybettiğini belirler.
Çeşitleri
Nim oyununun en yaygın çeşidinde 16 taş dört gruba bölünür; gruplar sırasıyla 1, 3, 5 ve 7 taştan oluşur. Oyunculardan sırası gelen hala içinde taş olan bir grup seçer ve en az bir taş alır. Son kalan grubun son kalan taşını alan oyunu kazanır ya da kaybeder.
Nim oyununun başka çeşitlerinde taşlar belli bir sayıdan fazla alınamaz, gruplar eksiltilmez ikiye bölünür, taş kullanılmayıp daha yüksek/alçak sayı söylenir, taşlar daire yapılıp yan yana olanları alma şartı uygulanır, vs..
Geçmişi
Nim oyununun çok eskilerden beri oynanan bir oyun olduğu tahmin edilebilir. Çin'de adı 'taş toplama' anlamına gelen "Jianshizi" oyununa çok benzer.
Harvard Üniversitesi profesörlerinden nim oyununun matematiksel teorisini geliştirip 1901 yılında yayınlamıştır.
Nim oyunu bir bilgisayarın bir insana karşı oynatıldığı ilk oyunlardandır; 1940 yılında New York dünya fuarında Westinghouse şirketi nim oynayan 'Nimatron' isimli bir ton ağırlığında bir makine sergilemiştir.
1951'de 'Nimrod' adlı makine Britanya festivali ve Berlin Ticaret fuarında Ferranti şirketi tarafından sergilenmiştir.[]
1952'de L.W.Maxon şirketinin üç çalışanı 30 kg ağırlığinda ve bir insanla nim oynayıp genellikle kazanan bir makine geliştirmişlerdir.
1961 yılının filmlerinden Marienbad'da son sene'de sembol ağırlığı yüksek bir çeşit Nim oyununun oynandığı görülür.
Oyun kuramı açısından da nim oyunu anlamlıdır (bkz. ).
Uygulama
Nim oyununun kurallarına ilk bakışta sanki iki taraf eşit şartlarda kapışıyor gibi görünse de kazanma yöntemini bilip uygulayabilenler için iyi ya da kötü sonuç baştan bellidir ve hasmın hatalı ilk hamlesinde bile kendi lehine değiştirilebilir.
- Matematiksel kural: gruplarda kalan taşların sayıları İkili sayı sisteminde yazılır, hepsine birden XOR işlemi uygulanır, sonuç sıfır çıkarsa son oynamış olan üstün durumdadır ve oynayacak olan kaybetme yolundadır.
Yöntem, can alıcı hamleye kadar hasmın sıfır sonucu bozması, kendinin de tekrar sıfır sonucu sağlayan hamleler yapmasıdır. Bu iş XOR işlemi ve İkili sayı sistemi gibi normal hayatta karşılaşılmayan mantık ve matematik kavramlarının kıvrak kullanımını gerektirdiğinden, bilmeyen bileni seyrederek çok zor öğrenir. Bilen bilmeyeni çok uzun süre yenebilir.
Nim oyunu bu özelliklerinden dolayı satrançtan çok üçkağıtçı marifetleriyle akrabadır.
Bu oyun bilmeyenlere hayati değerlerin emin olmadan riske atılmaması gereğini hatırlatmada kullanılabilir; 'Hasmın karıncaysa merdane takın' yaklaşımının gereğine çok güzel bir örnektir.
Yine Matematik kavramlarının kıvrak kullanımı en kolay bilgisayarlarda gerçekleştirilebildiği için internette kendi bilgisayarınıza karşı oynanabilen -bazen web sayfasından ibaret- çok sayıda nim oyunu vardır.
Kaynakça
- ^ Flesch, Rudolf (1951). The Art of Clear Thinking. New York: Harper and Brothers Publishers. s. 3.
- ^ Grant, Eugene F.; Lardner, Rex (2 Ağustos 1952). "The Talk of the Town – It". The New Yorker. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Aralık 2013.
- ^ Web sayfasında JavaScript uygulaması (arşivden)
- ^ Marienbad filmindeki oyunun HTML5 uygulaması (arşivden)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nim oyunu tas kibrit copu boncuk fasulye gibi kucuk ve birbirine benzer belli sayida seylerle masa ustunde oynanan matematiksel bir strateji oyundur Oyun taslari masa ustune belli bir duzende yerlestirilir Oyuncular genellikle iki kisi sirayla ve belli kurallara bagli olarak taslari alip kenara koyarlar Ortada kalan son tasi kimin aldigi oyunu kimin kazandigini ya da kaybettigini belirler CesitleriNim oyununun en yaygin cesidinde 16 tas dort gruba bolunur gruplar sirasiyla 1 3 5 ve 7 tastan olusur Oyunculardan sirasi gelen hala icinde tas olan bir grup secer ve en az bir tas alir Son kalan grubun son kalan tasini alan oyunu kazanir ya da kaybeder Nim oyununun baska cesitlerinde taslar belli bir sayidan fazla alinamaz gruplar eksiltilmez ikiye bolunur tas kullanilmayip daha yuksek alcak sayi soylenir taslar daire yapilip yan yana olanlari alma sarti uygulanir vs GecmisiNim oyununun cok eskilerden beri oynanan bir oyun oldugu tahmin edilebilir Cin de adi tas toplama anlamina gelen Jianshizi oyununa cok benzer Harvard Universitesi profesorlerinden nim oyununun matematiksel teorisini gelistirip 1901 yilinda yayinlamistir Nim oyunu bir bilgisayarin bir insana karsi oynatildigi ilk oyunlardandir 1940 yilinda New York dunya fuarinda Westinghouse sirketi nim oynayan Nimatron isimli bir ton agirliginda bir makine sergilemistir 1951 de Nimrod adli makine Britanya festivali ve Berlin Ticaret fuarinda Ferranti sirketi tarafindan sergilenmistir kaynak belirtilmeli 1952 de L W Maxon sirketinin uc calisani 30 kg agirliginda ve bir insanla nim oynayip genellikle kazanan bir makine gelistirmislerdir 1961 yilinin filmlerinden Marienbad da son sene de sembol agirligi yuksek bir cesit Nim oyununun oynandigi gorulur Oyun kurami acisindan da nim oyunu anlamlidir bkz UygulamaNim oyununun kurallarina ilk bakista sanki iki taraf esit sartlarda kapisiyor gibi gorunse de kazanma yontemini bilip uygulayabilenler icin iyi ya da kotu sonuc bastan bellidir ve hasmin hatali ilk hamlesinde bile kendi lehine degistirilebilir Matematiksel kural gruplarda kalan taslarin sayilari Ikili sayi sisteminde yazilir hepsine birden XOR islemi uygulanir sonuc sifir cikarsa son oynamis olan ustun durumdadir ve oynayacak olan kaybetme yolundadir dd Yontem can alici hamleye kadar hasmin sifir sonucu bozmasi kendinin de tekrar sifir sonucu saglayan hamleler yapmasidir Bu is XOR islemi ve Ikili sayi sistemi gibi normal hayatta karsilasilmayan mantik ve matematik kavramlarinin kivrak kullanimini gerektirdiginden bilmeyen bileni seyrederek cok zor ogrenir Bilen bilmeyeni cok uzun sure yenebilir Nim oyunu bu ozelliklerinden dolayi satranctan cok uckagitci marifetleriyle akrabadir Bu oyun bilmeyenlere hayati degerlerin emin olmadan riske atilmamasi geregini hatirlatmada kullanilabilir Hasmin karincaysa merdane takin yaklasiminin geregine cok guzel bir ornektir Yine Matematik kavramlarinin kivrak kullanimi en kolay bilgisayarlarda gerceklestirilebildigi icin internette kendi bilgisayariniza karsi oynanabilen bazen web sayfasindan ibaret cok sayida nim oyunu vardir Kaynakca Flesch Rudolf 1951 The Art of Clear Thinking New York Harper and Brothers Publishers s 3 Grant Eugene F Lardner Rex 2 Agustos 1952 The Talk of the Town It The New Yorker 1 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Aralik 2013 Web sayfasinda JavaScript uygulamasi arsivden Marienbad filmindeki oyunun HTML5 uygulamasi arsivden