Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. () |
Normlar Gideon Toury tarafından geliştirilen çevirmenin süreç öncesi ve çeviri sürecinde aldığı öznel kararlardır. Çevirmenin bu konuda sınırlanamaz hakları vardır. Her çevirmenin kendine özgü normları vardır. Çevirmen, bu normlarla topluma hizmet eder ve bu normları topluma uygun olarak değiştirebilir. Bu bakımdan, çevirmenin aslında toplumsal bir rolü vardır. Sosyo-kültürel sınırlamaların üstesinden gelmek için çevirmen normları kullanır. Sonuç olarak da farklı stratejilerle, yani, farklı normlarla farklı ortaya çıkar.
Normlar, çeviri sürecinde nelerin yapıldığını, belirli bir alt dizge içerisinde neyin doğru ve neyin yanlış kabul edildiğini açıklar. Normlar, her koşulda uyulması gereken normatif kurallar değil, çevirmene yol gösteren kabul görmüş fakat dinamik değerlerdir.
Çeviri işlemi iki farklı dil ve kültür dizgesine ek olarak normlardan oluşur. Çevirmen normlara karar vermeden önce kaynak metnin kaynak kültürdeki konumunu göz önünde tutmalıdır. Böylelikle de oluşacak metnin erek kültürdeki konumu da normlarla belli olur.
Her norm her kültür için geçerli değildir çünkü bir norma anlam kazandıran aslında normun içinde bulunduğu dizgedir.
Çeşitleri
Mutlak Normlar: Bu normlar toplumsaldır ve bir kültürdeki genel olarak tüm çevirmenler tarafından kullanılır. (Ör: Dilbilgisi Kuralları)
Kişiye Özgü Normlar: Bu normlar özneldir. Çevirmenin isteği doğrultusunda kullanılırlar.
Öncül Normlar: Bu normlarla ile arasında seçim yapılır. Çevirmenin en başta karar vermesi gereken normlardır. Buna göre, eğer bir çeviri kaynak kültüre yakın ise ; erek kültüre yakın ise olur.
Süreç Öncesi Çeviri Normları: Çevirmenin çeviri işlemine başlamadan önce karar vermesi gereken normlardır. Bu normlar iki unsurla ilgilidir.
- Çeviri Politikası: Belirli bir zamandan, dilden ve kültürden çevrilecek olan seçilir.
- Çevirinin Doğrudanlığı: Kaynak bir dilden, erek bir dile çevrilen metnin, erek dilden başka bir dile çevrilmesidir. Ör: Tanzimat Dönemi'nde Shakespeare'in eserlerinin Fransızcadan Türkçeye çevrilmesi.
Çeviri Süreci Normları: Bu normlar metin ve dille ilgili sınırlandırıcı normlardır. 2'ye ayrılır.
- Matrix Normlar: Metinde yapılacak atlama, ekleme, yer değiştirme gibi değişiklerle metnin nasıl oluşturulacağına karar verilir.
- Metinsel Dilsel Normlar: Metni oluştururken seçilecek dilsel ve metinsel malzemelere karar verir.
- Modaya Uygun Normlar
- Modası Geçmiş Normlar
- İlerici Normlar
- Metiniçi Normlar
- Metindışı Normlar
Kaynakça
- Toury, Gideon (1995) "The Nature and Role of Norms in Translation", Descriptive Translation Studies and Beyond, Amsterdam-Philadelphia:John Benjamins, s:53-69
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde onerilmeyen bicimde kaynaklandirilmistir Gosterilen kaynaklar kaynak gosterme sablonlari kullanilarak dipnot belirtme bicemine uygun olarak duzenlenmelidir Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Normlar Gideon Toury tarafindan gelistirilen cevirmenin surec oncesi ve ceviri surecinde aldigi oznel kararlardir Cevirmenin bu konuda sinirlanamaz haklari vardir Her cevirmenin kendine ozgu normlari vardir Cevirmen bu normlarla topluma hizmet eder ve bu normlari topluma uygun olarak degistirebilir Bu bakimdan cevirmenin aslinda toplumsal bir rolu vardir Sosyo kulturel sinirlamalarin ustesinden gelmek icin cevirmen normlari kullanir Sonuc olarak da farkli stratejilerle yani farkli normlarla farkli ortaya cikar Normlar ceviri surecinde nelerin yapildigini belirli bir alt dizge icerisinde neyin dogru ve neyin yanlis kabul edildigini aciklar Normlar her kosulda uyulmasi gereken normatif kurallar degil cevirmene yol gosteren kabul gormus fakat dinamik degerlerdir Ceviri islemi iki farkli dil ve kultur dizgesine ek olarak normlardan olusur Cevirmen normlara karar vermeden once kaynak metnin kaynak kulturdeki konumunu goz onunde tutmalidir Boylelikle de olusacak metnin erek kulturdeki konumu da normlarla belli olur Her norm her kultur icin gecerli degildir cunku bir norma anlam kazandiran aslinda normun icinde bulundugu dizgedir CesitleriMutlak Normlar Bu normlar toplumsaldir ve bir kulturdeki genel olarak tum cevirmenler tarafindan kullanilir Or Dilbilgisi Kurallari Kisiye Ozgu Normlar Bu normlar ozneldir Cevirmenin istegi dogrultusunda kullanilirlar Oncul Normlar Bu normlarla ile arasinda secim yapilir Cevirmenin en basta karar vermesi gereken normlardir Buna gore eger bir ceviri kaynak kulture yakin ise erek kulture yakin ise olur Surec Oncesi Ceviri Normlari Cevirmenin ceviri islemine baslamadan once karar vermesi gereken normlardir Bu normlar iki unsurla ilgilidir Ceviri Politikasi Belirli bir zamandan dilden ve kulturden cevrilecek olan secilir Cevirinin Dogrudanligi Kaynak bir dilden erek bir dile cevrilen metnin erek dilden baska bir dile cevrilmesidir Or Tanzimat Donemi nde Shakespeare in eserlerinin Fransizcadan Turkceye cevrilmesi Ceviri Sureci Normlari Bu normlar metin ve dille ilgili sinirlandirici normlardir 2 ye ayrilir Matrix Normlar Metinde yapilacak atlama ekleme yer degistirme gibi degisiklerle metnin nasil olusturulacagina karar verilir Metinsel Dilsel Normlar Metni olustururken secilecek dilsel ve metinsel malzemelere karar verir Modaya Uygun Normlar Modasi Gecmis Normlar Ilerici Normlar Metinici Normlar Metindisi NormlarKaynakcaToury Gideon 1995 The Nature and Role of Norms in Translation Descriptive Translation Studies and Beyond Amsterdam Philadelphia John Benjamins s 53 69