Nunavut İnuitleri (Doğu Kanada İnuitçesi ᓄᓇᕗᒻᒥᐅᑦ Nunavummiut «Nunavut ahalisi»), Kanada'nın Nunavut özerk bölgesinde yaşayan İnuitleri topluca nitelemek için kullanılan ad. Dil temelli sınıflandırmaya göre Nunavut'un asıl ahalisi ile esas olarak Kuzeybatı Topraklarının ahalisi olan Batı Kanada İnuitleri olmak üzere iki ana grup olarak ele alınır. Her iki grubun dili de, Doğu Kanada İnuitçesi Inuktitut, Batı Kanada İnuitçesi ise Inuinnaqtun adı altında Nunavut'un resmi dilleridir.
Sırtlarında bebek taşıma cebi olan parkalı (amautiq) Nunavummiut kadınları, Pond Inlet, Nunavut, Kanada, 1995 | |
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Diller | |
Din | |
Hristiyanlık, eskiden Şamanizm |
Dil ve nüfus
Nunavut'tun resmi dilleri:
1. | Inuktitut | 20,185 | 69.54% |
2. | İngilizce | 7,765 | 26.75% |
3. | Fransızca | 370 | 1.27% |
4. | Inuinnaqtun | 295 | 1.02% |
- Batı Kanada İnuitçesi: Inuinnaqtun, Natsilingmiutut
- Doğu Kanada İnuitçesi: Kivalliq, Aivilik, , , Nunavik
2001 Kanada İstatistiklerine göre Nunavut bölgesinde Doğu ve Batı Kanada İnuitçesi konuşanların sayısı:
Diyalekt(ler) | Yerleşim | Yetişkin İnuit nüfus (15 yaş ve üzeri) | Çok iyi ya da nispeten iyi konuşanların yüzdesi | Evde tamamen ya da çoğunlukla konuşanların yüzdesi |
Inuinnaqtun | Kugluktuk (ᖁᕐᓗᖅᑐᖅ Qurluqtuq) | 700 | 61 | 27 |
Inuinnaqtun | Cambridge Bay (ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᖅ Iqaluktuuttiaq) | 650 | 68 | 35 |
Inuinnaqtun/Natsilingmiutut | Taloyoak (ᑕᓗᕐᔪᐊᕐᒃ Talurjuaq) | 390 (I) + 390 (N) | 89 (I) + 89 (N) | 34 (I) + 34 (N) |
Natsilingmiutut | Gjoa Haven (ᐅᖅᓱᖅᑑᖅ Uqsuqtuuq) | 540 | 83 | 38 |
Natsilingmiutut | Kugaaruk (ᑰᒑᕐᔪᒃ Kugaaruk) | 300 | 87 | 43 |
Natsilingmiutut/Aivilik | (ᓇᐅᔮᑦ Naujaat) | 320 | 100 | 97 |
Aivilik/Kivalliq | (ᐃᒡᓗᓪᓕᒑᕐᔪᒃ Igluligaarjuk) | 190 | 89 | 58 |
Kivalliq | (ᖃᒪᓂᑦᑐᐊᖅ Qamanittuaq) | 850 | 90 | 51 |
Aivilik (hatta Nunavik) | (ᓴᓪᓕᖅ/ᓴᓪᓖᑦ Salliq/Salliit) | 370 | 97 | 89 |
Aivilik/Kivalliq | (ᑲᖏᕿᓂᖅ Kangiqliniq) | 990 | 92 | 63 |
Kivalliq/Natsilingmiutut | (ᑎᑭᕋᕐᔭᖅ Tikirarjuaq) | 170 | 94 | 81 |
Kivalliq | Arviat (ᐊᕐᕕᐊᑦ) | 990 | 99 | 96 |
Kuzey Baffin | (ᓴᓂᕋᔭᒃ Sanirajak) | 330 | 100 | 97 |
Kuzey Baffin | Igloolik (ᐃᒡᓗᓕᒃ Iglulik) | 670 | 100 | 96 |
Kuzey Baffin (hatta Nunavik) | (ᖃᐅᓱᐃᑦᑐᖅ Qausuittuq) | |||
Kuzey Baffin (hatta Nunavik) | (ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ Aujuittuq) | |||
Kuzey Baffin (hatta Güney Baffin) | (ᓇᓂᓯᕕᒃ Nanisivik) | |||
Kuzey Baffin | (ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ Ikpiarjuk) | 380 | 100 | 92 |
Kuzey Baffin | (ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ Mittimatalik) | 650 | 98 | 92 |
Kuzey Baffin | (ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ Kangiqtugaapik) | 430 | 100 | 91 |
Güney Baffin | (ᕿᑭᖅᑕᕐᔪᐊᖅ Qikiqtarjuaq) | 320 | 97 | 94 |
Güney Baffin | (ᐸᖕᓂᖅᑑᖅ Pangniqtuuq) | 740 | 97 | 83 |
Güney Baffin (hatta Kuzey Baffin) | Iqaluit (ᐃᖃᓗᐃᑦ Iqaluit) | 1.880 | 91 | 63 |
Güney Baffin | (ᑭᒻᒥᕈᑦ Kimmirut) | 250 | 96 | 88 |
Güney Baffin | (ᑭᙵᐃᑦ Kinngait) | 640 | 98 | 95 |
Nunavik | (ᓴᓂᑭᓗᐊᖅ Sanikiluaq) | 370 | 92 | 8 |
Kaynakça
- ^ Shelley Tulloch (2005), Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut[], research report. Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit, Nunavut, January 2005
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nunavut Inuitleri Dogu Kanada Inuitcesi ᓄᓇᕗᒻᒥᐅᑦ Nunavummiut Nunavut ahalisi Kanada nin Nunavut ozerk bolgesinde yasayan Inuitleri topluca nitelemek icin kullanilan ad Dil temelli siniflandirmaya gore Nunavut un asil ahalisi ile esas olarak Kuzeybati Topraklarinin ahalisi olan Bati Kanada Inuitleri olmak uzere iki ana grup olarak ele alinir Her iki grubun dili de Dogu Kanada Inuitcesi Inuktitut Bati Kanada Inuitcesi ise Inuinnaqtun adi altinda Nunavut un resmi dilleridir Nunavut Inuitleri ᓄᓇᕗᒻᒥᐅᑦ NunavummiutSirtlarinda bebek tasima cebi olan parkali amautiq Nunavummiut kadinlari Pond Inlet Nunavut Kanada 1995Onemli nufusa sahip bolgelerDillerDogu Kanada Inuitcesi Bati Kanada InuitcesiDinHristiyanlik eskiden SamanizmDil ve nufusNunavut tun resmi dilleri 1 Inuktitut 20 185 69 54 2 Ingilizce 7 765 26 75 3 Fransizca 370 1 27 4 Inuinnaqtun 295 1 02 Bati Kanada Inuitcesi Inuinnaqtun Natsilingmiutut Dogu Kanada Inuitcesi Kivalliq Aivilik Nunavik 2001 Kanada Istatistiklerine gore Nunavut bolgesinde Dogu ve Bati Kanada Inuitcesi konusanlarin sayisi Diyalekt ler Yerlesim Yetiskin Inuit nufus 15 yas ve uzeri Cok iyi ya da nispeten iyi konusanlarin yuzdesi Evde tamamen ya da cogunlukla konusanlarin yuzdesiInuinnaqtun Kugluktuk ᖁᕐᓗᖅᑐᖅ Qurluqtuq 700 61 27Inuinnaqtun Cambridge Bay ᐃᖃᓗᒃᑑᑦᑎᐊᖅ Iqaluktuuttiaq 650 68 35Inuinnaqtun Natsilingmiutut Taloyoak ᑕᓗᕐᔪᐊᕐᒃ Talurjuaq 390 I 390 N 89 I 89 N 34 I 34 N Natsilingmiutut Gjoa Haven ᐅᖅᓱᖅᑑᖅ Uqsuqtuuq 540 83 38Natsilingmiutut Kugaaruk ᑰᒑᕐᔪᒃ Kugaaruk 300 87 43Natsilingmiutut Aivilik ᓇᐅᔮᑦ Naujaat 320 100 97Aivilik Kivalliq ᐃᒡᓗᓪᓕᒑᕐᔪᒃ Igluligaarjuk 190 89 58Kivalliq ᖃᒪᓂᑦᑐᐊᖅ Qamanittuaq 850 90 51Aivilik hatta Nunavik ᓴᓪᓕᖅ ᓴᓪᓖᑦ Salliq Salliit 370 97 89Aivilik Kivalliq ᑲᖏᕿᓂᖅ Kangiqliniq 990 92 63Kivalliq Natsilingmiutut ᑎᑭᕋᕐᔭᖅ Tikirarjuaq 170 94 81Kivalliq Arviat ᐊᕐᕕᐊᑦ 990 99 96Kuzey Baffin ᓴᓂᕋᔭᒃ Sanirajak 330 100 97Kuzey Baffin Igloolik ᐃᒡᓗᓕᒃ Iglulik 670 100 96Kuzey Baffin hatta Nunavik ᖃᐅᓱᐃᑦᑐᖅ Qausuittuq Kuzey Baffin hatta Nunavik ᐊᐅᔪᐃᑦᑐᖅ Aujuittuq Kuzey Baffin hatta Guney Baffin ᓇᓂᓯᕕᒃ Nanisivik Kuzey Baffin ᐃᒃᐱᐊᕐᔪᒃ Ikpiarjuk 380 100 92Kuzey Baffin ᒥᑦᑎᒪᑕᓕᒃ Mittimatalik 650 98 92Kuzey Baffin ᑲᖏᖅᑐᒑᐱᒃ Kangiqtugaapik 430 100 91Guney Baffin ᕿᑭᖅᑕᕐᔪᐊᖅ Qikiqtarjuaq 320 97 94Guney Baffin ᐸᖕᓂᖅᑑᖅ Pangniqtuuq 740 97 83Guney Baffin hatta Kuzey Baffin Iqaluit ᐃᖃᓗᐃᑦ Iqaluit 1 880 91 63Guney Baffin ᑭᒻᒥᕈᑦ Kimmirut 250 96 88Guney Baffin ᑭᙵᐃᑦ Kinngait 640 98 95Nunavik ᓴᓂᑭᓗᐊᖅ Sanikiluaq 370 92 8Kaynakca Shelley Tulloch 2005 Aulapkainahuarniq Inuit Uqauhiinnik Nunavunmi ᐃᓄᐃᑦ ᐅᖃᐅᓯᖕᒋᑦ ᐊᔾᔨᐅᓇᖏᑦᑐᑦ ᓄᓇᕗᒻᒥ Preserving Inuit Dialects in Nunavut olu kirik baglanti research report Prepared for the Office of the Languages Commissioner of Nunavut Iqaluit Nunavut January 2005