Mehmet Nuri Yamut (1890 – 5 Haziran 1961) Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 6. Genelkurmay Başkanı.
Nuri Yamut 1324-P.27 | |
---|---|
Doğum | 1890 Selanik |
Ölüm | 5 Haziran 1961 (71 yaşında) İstanbul |
Bağlılığı | Osmanlı (1908-1920) Türkiye (1920-1954) |
Hizmet yılları | 1908-1954 |
Rütbesi | Orgeneral |
Komutası | 2. Ordu, 1. Ordu, Türk Kara Kuvvetleri |
Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
Ödülleri | |
Sonraki işi | Milletvekili |
Askerlik kariyeri
1908 yılında teğmen rütbesi ile Harp Okulu'ndan mezun oldu. Manastır 6. Kolordu 50. Alay 3. Bölükte iken, 1912 yılında esir düştü. Esaret dönüşü, 1913'te Harp Akademisi'ne girdi. 1 yıl okuduktan sonra tahsili bırakarak Orduya katıldı. Balkan Savaşı ve I. Dünya Savaşı'na katıldı. 1919'da tekrar başladığı akademi tahsilini 1920'de bitirerek Kurmay oldu. Aynı tarihte Anadolu'ya geçerek Kurtuluş Savaşı'nda yer aldı. İstiklal Savaşı'na katıldı. Muharebe Gümüş Liyakat, Alman Demir Salip Nişanı ve Harp, Muharebe Gümüş ve İstiklal Madalyası sahibidir. 1935 yılına kadar çeşitli karargâh ve birlikler ile Afganistan'da görev yaptı.
1935 yılında tuğgeneral, 1936 yılında tümgeneral, 1939 yılında korgeneral ve 1945 yılında orgeneralliğe yükseldi. Tuğgeneral rütbesi ile 9. Tümen Tugay Komutanlığı, Tümgeneral rütbesi ile 9. ve 57. Tümen Komutanlığı, Korgeneral rütbesi ile 2. ve 12. Kolordu Komutanlığı, Orgeneral rütbesi ile 2. ve 1. Ordu Komutanlığı görevlerinde bulundu.
Gelibolu 2. kolordu komutanı iken, Alçıtepe köyünde Saros Körfezine hakim bir tepede, 26 Haziran-12 Temmuz 1915 tarihleri arasında yapılan Sığındere savaşlarında öldürülen 10.000 kişi adına 1943 yılında yapılan bu anıtı yaptırmak için, halk arasında, İstanbul'daki iki evini sattığı ve tüm ölülerin kemiklerinin toplanıp mermer kaidenin altına gömüldüğü söylense de anıt, Milli Savunma Bakanlığı ödenekleri çerçevesinde yaptırılmıştır.
Genelkurmay Başkanlığı
3 Ocak 1949 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığı'na atandı. 1 Temmuz 1949 tarihine kadar aynı zamanda Genelkurmay Başkan Vekilliği görevini de yürüttü. 6 Haziran 1950 tarihinde atandığı Genelkurmay Başkanlığı görevinden 10 Nisan 1954 tarihinde kendi isteği ile emekli oldu.
27 Mayıs Darbesi sonrası
TBMM X. ve XI. Dönem İstanbul Milletvekilidir. Milletvekili iken 27 Mayıs Darbesi sonrası tutuklanmıştır. Tutuklama sırasında dövüldüğü iddia edilmektedir. Daha sonra Yassıada Yargılamaları sırasında öldü.
Kaynakça
- ^ a b c . Türk Silahlı Kuvvetleri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2020.
- ^ Yavuz Donat (14 Ocak 2007). . Sabah gazetesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2008.
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Nafiz Gürman | TSK Genelkurmay Başkanı 5 Haziran 1950 - 10 Haziran 1954 | Sonra gelen: Nurettin Baransel |
Önce gelen: Yeni makam | Türk Kara Kuvvetleri Komutanı 1 Temmuz 1949 - 5 Haziran 1950 | Sonra gelen: Kurtcebe Noyan |
Önce gelen: Salih Omurtak | 1. Ordu Komutanı 9 Ağustos 1946 - 1 Temmuz 1949 | Sonra gelen: Asım Tınaztepe |
Önce gelen: İshak Avni Akdağ | 2. Ordu Komutanı 6 Ağustos 1945 - 9 Ağustos 1946 | Sonra gelen: Hakkı Akoğuz |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Nuri Yamut 1890 5 Haziran 1961 Turk asker ve siyasetci Turk Silahli Kuvvetlerinin 6 Genelkurmay Baskani Nuri Yamut 1324 P 27Dogum1890 SelanikOlum5 Haziran 1961 71 yasinda IstanbulBagliligi Osmanli 1908 1920 Turkiye 1920 1954 Hizmet yillari1908 1954RutbesiOrgeneralKomutasi2 Ordu 1 Ordu Turk Kara KuvvetleriCatisma savaslariBalkan Savaslari I Dunya Savasi Turk Kurtulus SavasiOdulleriSonraki isiMilletvekiliAskerlik kariyeri1908 yilinda tegmen rutbesi ile Harp Okulu ndan mezun oldu Manastir 6 Kolordu 50 Alay 3 Bolukte iken 1912 yilinda esir dustu Esaret donusu 1913 te Harp Akademisi ne girdi 1 yil okuduktan sonra tahsili birakarak Orduya katildi Balkan Savasi ve I Dunya Savasi na katildi 1919 da tekrar basladigi akademi tahsilini 1920 de bitirerek Kurmay oldu Ayni tarihte Anadolu ya gecerek Kurtulus Savasi nda yer aldi Istiklal Savasi na katildi Muharebe Gumus Liyakat Alman Demir Salip Nisani ve Harp Muharebe Gumus ve Istiklal Madalyasi sahibidir 1935 yilina kadar cesitli karargah ve birlikler ile Afganistan da gorev yapti 1935 yilinda tuggeneral 1936 yilinda tumgeneral 1939 yilinda korgeneral ve 1945 yilinda orgenerallige yukseldi Tuggeneral rutbesi ile 9 Tumen Tugay Komutanligi Tumgeneral rutbesi ile 9 ve 57 Tumen Komutanligi Korgeneral rutbesi ile 2 ve 12 Kolordu Komutanligi Orgeneral rutbesi ile 2 ve 1 Ordu Komutanligi gorevlerinde bulundu Gelibolu 2 kolordu komutani iken Alcitepe koyunde Saros Korfezine hakim bir tepede 26 Haziran 12 Temmuz 1915 tarihleri arasinda yapilan Sigindere savaslarinda oldurulen 10 000 kisi adina 1943 yilinda yapilan bu aniti yaptirmak icin halk arasinda Istanbul daki iki evini sattigi ve tum olulerin kemiklerinin toplanip mermer kaidenin altina gomuldugu soylense de anit Milli Savunma Bakanligi odenekleri cercevesinde yaptirilmistir Genelkurmay Baskanligi 3 Ocak 1949 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanligi na atandi 1 Temmuz 1949 tarihine kadar ayni zamanda Genelkurmay Baskan Vekilligi gorevini de yuruttu 6 Haziran 1950 tarihinde atandigi Genelkurmay Baskanligi gorevinden 10 Nisan 1954 tarihinde kendi istegi ile emekli oldu 27 Mayis Darbesi sonrasi TBMM X ve XI Donem Istanbul Milletvekilidir Milletvekili iken 27 Mayis Darbesi sonrasi tutuklanmistir Tutuklama sirasinda dovuldugu iddia edilmektedir Daha sonra Yassiada Yargilamalari sirasinda oldu Kaynakca a b c Turk Silahli Kuvvetleri 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2011 Arsivlenmis kopya 17 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2020 Yavuz Donat 14 Ocak 2007 Sabah gazetesi 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2008 Askeri goreviOnce gelen Nafiz Gurman TSK Genelkurmay Baskani 5 Haziran 1950 10 Haziran 1954 Sonra gelen Nurettin BaranselOnce gelen Yeni makam Turk Kara Kuvvetleri Komutani 1 Temmuz 1949 5 Haziran 1950 Sonra gelen Kurtcebe NoyanOnce gelen Salih Omurtak 1 Ordu Komutani 9 Agustos 1946 1 Temmuz 1949 Sonra gelen Asim TinaztepeOnce gelen Ishak Avni Akdag 2 Ordu Komutani 6 Agustos 1945 9 Agustos 1946 Sonra gelen Hakki Akoguz