Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Nötron saçılması, maddedeki nötronların düzensiz bir şekilde dağılmasıdır. Doğal olarak fiziksel yollarla oluşabildiği gibi, insan yapımı deneysel tekniklerin sonucunda da gözlemlenebilir. Clifford Shull ve Bertram N. Brockhouse tarafından bulunmuştur. Shull ve Brockhouse bu çalışmalarıyla 1994 yılında Nobel ödülüne layık görülmüşlerdir.
Oluşumu
Nötron saçılması, nötronların atom çekirdeği ve eşleşmemiş elektronların magnetik alanı ile etkileşiminden kaynaklanır. Genel olarak elastik, elastik olmayan saçılma olarak ikiye ayrılır.
Elastik nötron saçılması
Yapıları analiz etmek için kullanılır. Elastik saçılmada gönderilen nötron ile yayılan nötron aynı enerjiye sahiptir, enerji kaybı olmamaktadır.
Elastik olmayan nötron saçılması
Atomik titreşimleri ve atomdaki diğer uyarımları tespit etmek için kullanılır. Elastik olmayan saçılmalarda gönderilen nötronun enerjisinde azalma ya da artma meydana gelmektedir.
Eğer gelen nötron vektörünün büyüklüğü yayılan nötron vektörünün büyüklüğünden fazlaysa, numune ve nötron arasındaki enerji transferi sırasında nötron enerji kaybetmiştir. Benzer şekilde, eğer gelen nötron vektörünün büyüklüğü yayılan nötron vektörünün büyüklüğünden az ise nötron enerji kazanmıştır.
İzotoplar
Her element, hatta her izotop, özgül nötron saçılma uzunluğuna sahiptir. Bu özellik nötron saçılmasına çok büyük üstünlük sağlamaktadır çünkü hidrojen gibi hafif elementlerin daha ağır elementler varlığında bile görülebilmesini sağlar. Nötron saçılma uzunluğu, çekirdek-nötron etkileşimleri tarafından belirlenir ve aynı elementin iki izotopunda bu değer farklılık gösterebilir. İzotopların bu özelliğinden yaralanılarak karmaşık sistemdeki bir molekülün istenilen kısımları gözlemlenebilir.
Zıt işaretli nötron saçılma uzunluğuna sahip oldukları için en çok hidrojen ve onun izotopu döteryum kullanılmaktadır. Bu özellik sayesinde bir moleküldeki hidrojen atomlarının yeri kesin olarak tespit edilebilmektedir.
Nötron saçılması ve Raman spektroskopisi
Nötron saçılması da raman spektroskopisi gibi bir titreşimsel spektroskopi tekniğidir. Fakat başlıca farklılıklar gösterirler:
- Raman spektroskopisinde fotonlar öncelikler elektronlarla etkileşirken, nötron saçılmasında çekirdekle etkileşim vardır. Etkileşimin kuvveti, çekirdek çeşidine bağlıdır.
- Oda sıcaklığında bir enerjiye sahip nötronların dalga boyu 0.2 nm den azdır. Raman spektroskopisinde kullanılan elektromagnetik dalga görünür ya da yakın morötesi bölgesindedir, yani, dalga boyu nötronlarınkinden çok daha fazladır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Notron sacilmasi maddedeki notronlarin duzensiz bir sekilde dagilmasidir Dogal olarak fiziksel yollarla olusabildigi gibi insan yapimi deneysel tekniklerin sonucunda da gozlemlenebilir Clifford Shull ve Bertram N Brockhouse tarafindan bulunmustur Shull ve Brockhouse bu calismalariyla 1994 yilinda Nobel odulune layik gorulmuslerdir OlusumuNotron sacilmasi notronlarin atom cekirdegi ve eslesmemis elektronlarin magnetik alani ile etkilesiminden kaynaklanir Genel olarak elastik elastik olmayan sacilma olarak ikiye ayrilir Elastik notron sacilmasiYapilari analiz etmek icin kullanilir Elastik sacilmada gonderilen notron ile yayilan notron ayni enerjiye sahiptir enerji kaybi olmamaktadir Elastik olmayan notron sacilmasiAtomik titresimleri ve atomdaki diger uyarimlari tespit etmek icin kullanilir Elastik olmayan sacilmalarda gonderilen notronun enerjisinde azalma ya da artma meydana gelmektedir Eger gelen notron vektorunun buyuklugu yayilan notron vektorunun buyuklugunden fazlaysa numune ve notron arasindaki enerji transferi sirasinda notron enerji kaybetmistir Benzer sekilde eger gelen notron vektorunun buyuklugu yayilan notron vektorunun buyuklugunden az ise notron enerji kazanmistir IzotoplarHer element hatta her izotop ozgul notron sacilma uzunluguna sahiptir Bu ozellik notron sacilmasina cok buyuk ustunluk saglamaktadir cunku hidrojen gibi hafif elementlerin daha agir elementler varliginda bile gorulebilmesini saglar Notron sacilma uzunlugu cekirdek notron etkilesimleri tarafindan belirlenir ve ayni elementin iki izotopunda bu deger farklilik gosterebilir Izotoplarin bu ozelliginden yaralanilarak karmasik sistemdeki bir molekulun istenilen kisimlari gozlemlenebilir Zit isaretli notron sacilma uzunluguna sahip olduklari icin en cok hidrojen ve onun izotopu doteryum kullanilmaktadir Bu ozellik sayesinde bir molekuldeki hidrojen atomlarinin yeri kesin olarak tespit edilebilmektedir Notron sacilmasi ve Raman spektroskopisiNotron sacilmasi da raman spektroskopisi gibi bir titresimsel spektroskopi teknigidir Fakat baslica farkliliklar gosterirler Raman spektroskopisinde fotonlar oncelikler elektronlarla etkilesirken notron sacilmasinda cekirdekle etkilesim vardir Etkilesimin kuvveti cekirdek cesidine baglidir Oda sicakliginda bir enerjiye sahip notronlarin dalga boyu 0 2 nm den azdir Raman spektroskopisinde kullanilan elektromagnetik dalga gorunur ya da yakin morotesi bolgesindedir yani dalga boyu notronlarinkinden cok daha fazladir Kaynakca