Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sıcaklık ve basınç için standart koşullar ya da normal şartlar farklı veri setleri arasında karşılaştırma oluşturmaya izin vermek için kurulmuş olan deneysel olçümler için standart koşullardır. En çok kullanılan International Union of Pure and Applied Chemistry (Uluslararası Temel ve Uygulamalı Kimya Birliği) (IUPAC) ve National Institute of Standards and Technology (NIST) standartlarıdır. Bunlar tüm dünya tarafında kabul edilmese de en çok kullanılar standart setlerdir. Diğer organizasyonlar kendi standartları için çeşitli alternatifler bulmuşlardır.
Bu standartlara uygun deneyler sıklıkla NŞA (normal şartlar altında) kısaltmasıyla belirtilir.
Kimyada, IUPAC standart sıcaklık ve mutlak basıncı, 273.15 K (0 °C, 32 °F) ve 101.325 kPa (14.7 psi, 1.00 atm, 1.01325 bar) olarak belirlemiştir. Resmi olmayan fakat sıkça kullanılan standart oda sıcaklığı standartıdır. Sıcaklık 298.15 K (25 °C, 77 °F) ve mutlak basınç ise 100.0 kPa (14.504 psi, 0.987 atm) dir. NIST sıcaklığı 20 °C (313.15 K, 68 °F) olarak ve mutlak basıncı da 101.325 kPa (14.696 psi, 1 atm) olarak kullanır. Doğal gazlar ve benzer akışkanlar için uluslararası metrik koşullar 288.15 K (15.00 °C, 59.00 °F) ve 101.325 kPa dır. Endüstride ve ticarette, sıcaklık ve basınç için koşullar gazların ve sıvıların hacimleri ve buna benzer nicelikleri (debi gibi ) açıklamak için standart referans koşullara ihtiyaç duyar. Fakat birçok teknik yayınlar (kitaplar, gazeteler, reklamlar) ayrıntılarını belirtmeden standart koşulları basitçe belirtir bu da sık sık hatalara ve karışıklığa yol açar. İyi bir iş için, basınç ve sıcaklık için standart koşulları işe dahil etmek gerekir.
Tanım
Geçmişteki kullanım
Son elli, altmış yıl içerisinde profesyoneller ve bilim adamları gaz hacimlerini açıklamak için sıcaklık ve basınç için standart referans koşullarını, birimlerin metrik sistemlerini kullanarak tanımlıyorlardı 15 °C (288.15 K, 59.00 °F) ve 101.325 kPa (1.00 atm; 760 Torr). Aynı yıllar içerisinde, insanların en fazla kullandığı standart koşullar İngiliz ölçü birimleri ve ABD geleneksel birimleriydi ve sıcaklık 60 °F (15.56 °C, 288.71 K) ve basınç da 14.696 psi (1 atm) idi. Bunun sebebi dünya çapındaki endüstrinin çoğu gaz ve petrol olmasıydı.
Günümüzdeki kullanım
Birçok farklı standart referans koşulları günümüzde tüm organizasyonlar tarafından kullanılmaktadır. Bazı organizasyonlar eskiden kullanılan koşullardan farklı olanları kullanmaktadır. Mesela IUPAC 1982 den beri 0 °C ve 100 kPa (1 bar) olarak belirlediği standart koşulları kullanmaktadır. Daha eskisindeyse 0 °C ve 101.325 kPa (1 atm) olarak kullanılırdı. Avrupa ve Güney Amerika’daki doğal gaz kampanyaları kendilerinin standart gaz hacimleri referans koşulları için 15 °C (59 °F) ve 101.325 kPa (14.696 psi) yı benimsediler. Ayrıca, ISO (International Organization for Standardization), EPA (Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı) ve NIST çeşitli standartları ve ayarları için birden fazla standart referans koşulları vardır. Rusya’da bir organizasyon standart koşullarını 20 °C (293.15 K), 760 mmHg (101325 N/m2) ve sıfır nem olarak belirlemiştir.
Uluslararası Standart Atmosfer
Havacılık ve uzay mühendsiliğinde ve akışkan dinamiğinde Uluslararası Standart Atmosfer basınç, sıcaklık, özkütle, her bir irtifada ses hızı için bir ayrıntılı tanımlamadır. Uluslararası Standart Atmosfer orta enlemlerde bir atmosferik koşul örneiğidir. Amerika’da bu bilgi Amerika Standart Atmosfer olarak özelleştirilmiştir ve Uluslararası Standart Koşullara benzemektedir.
Standart Laboratuvar Koşulları
Basınç ve sıcaklık için standart koşulların birçok tanımı standart laboratuvar koşullarından farklı olmasına rağmen sık sık standart laboratuvar koşullarına referans göstermektedir. Basınç ve sıcaklık için standart laboratuvar koşulları, dünyanın farklı yerlerinde değişim göstermektedir iklim ve irtifa açısından. Mesela Yeni Güney Galler’deki okullar, Avustralya 100 kPa da 25 °C sıcaklık standart laboratuvar koşullarıdır.
Bir gazın molar hacmi
Bir gazın molar hacmini belirtmek, sıcaklık ve basıncın standart referans koşulunun uygulanabilirlğini belirtmek kadar önemlidir. Bir gazın molar hacmini, sıcaklık ve basınç için standart referans koşulunu göstermeden belirtmek karışıklığa neden olabilir.
Gazın molar hacmini ideal gaz kanununu kullanarak sıcaklık ve basınç için standart koşulu çerçevesi içerisinde hesaplamak bize doğru sonuç verir. İdeal gazın molar hacmi, çeşitli standart referans koşulları içinde hesaplanması aşağıda verilmiştir.
- Vm = 8.3145 × 273.15 / 101.325 = 22.414 ³/mol 0 °C ve 101.325 kPa’ da
- Vm = 8.3145 × 273.15 / 100.000 = 22.711 dm³mol 0 °C ve 100 kPa’ da
- Vm = 8.3145 × 298.15 / 101.325 = 24.466 dm³/mol 25 °C ve 101.325 kPa’da
- Vm = 8.3145 × 298.15 / 100.000 = 24.790 dm³/mol 25 °C ve 100 kPa’da
- Vm = 10.7316 × 519.67 / 14.696 = 379.48 ft³/lbmol 60 °F ve 14.696 psi’de
- Vm = 10.7316 × 519.67 / 14.730 = 378.61 ft³/lbmol 60 °F ve 14.73 psi’de
Birçok kişi ideal gaz sabitini R ya da özel gaz sabitini Rs açıklamada sorun yaşayabiliyor. İki sabit arasındaki ilişki Rs = R / M, M dediğimiz gazın moleküler ağırlığıdır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ A. D. McNaught and A. Wilkinson (1997). IUPAC. Compendium of Chemical Terminology (2.2alıntı=Standard conditions for gases: Temperature, 273.15 K [...] and pressure of 105 pascals. The previous standard of 1 atm (equivalent to 1.01325 × 105 Pa) was changed to 100 in 1982. IUPAC recommends that the former pressure should be discontinued. bas.). Oxford: Blackwell Scientific Publications. ISBN .
- ^ A. D. McNaught, A. Wilkinson. Compendium of Chemical Terminology, The Gold Book (2.2yıl=1997 bas.). Blackwell Science. ISBN .
Standard pressure: Chosen value of pressure denoted by p
[]oor p°. In 1982 IUPAC recommended the value 105 Pa, but prior to 1982 the value 101 325 Pa (= 1 atm) was usually used. - ^ . . 18 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2008.
Scm: The usual abbreviation for standard cubic metre – a cubic metre of gas under a standard condition, defined as an atmospheric pressure of 1.01325 and a temperature of 15°C. This unit provides a measure for gas volume.
- ^ Nord Stream (Ekim 2007). (PDF). 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2008.
bcm: Billion Cubic Meter (standard cubic metre – a cubic metre of gas under a standard condition, defined as an atmospheric pressure of 1 atm and a temperature of 15 °C.)
- ^ (Haziran 2004). . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2008.
Natural gas at standard condition shall mean the quantity of natural gas, which at a temperature of fifteen (15) Celsius degrees and a pressure of 101.325 kilopascals occupies the volume of one (1) cubic meter.
- ^ Peter Gribbon (2001). Excel HSC Chemistry Pocket Book Years 11–12. Pascal Press. ISBN .
- ^ "Fundamental Physical Properties: Molar Volumes (CODATA values for ideal gases)". NIST. 22 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sicaklik ve basinc icin standart kosullar ya da normal sartlar farkli veri setleri arasinda karsilastirma olusturmaya izin vermek icin kurulmus olan deneysel olcumler icin standart kosullardir En cok kullanilan International Union of Pure and Applied Chemistry Uluslararasi Temel ve Uygulamali Kimya Birligi IUPAC ve National Institute of Standards and Technology NIST standartlaridir Bunlar tum dunya tarafinda kabul edilmese de en cok kullanilar standart setlerdir Diger organizasyonlar kendi standartlari icin cesitli alternatifler bulmuslardir Bu standartlara uygun deneyler siklikla NSA normal sartlar altinda kisaltmasiyla belirtilir Kimyada IUPAC standart sicaklik ve mutlak basinci 273 15 K 0 C 32 F ve 101 325 kPa 14 7 psi 1 00 atm 1 01325 bar olarak belirlemistir Resmi olmayan fakat sikca kullanilan standart oda sicakligi standartidir Sicaklik 298 15 K 25 C 77 F ve mutlak basinc ise 100 0 kPa 14 504 psi 0 987 atm dir NIST sicakligi 20 C 313 15 K 68 F olarak ve mutlak basinci da 101 325 kPa 14 696 psi 1 atm olarak kullanir Dogal gazlar ve benzer akiskanlar icin uluslararasi metrik kosullar 288 15 K 15 00 C 59 00 F ve 101 325 kPa dir Endustride ve ticarette sicaklik ve basinc icin kosullar gazlarin ve sivilarin hacimleri ve buna benzer nicelikleri debi gibi aciklamak icin standart referans kosullara ihtiyac duyar Fakat bircok teknik yayinlar kitaplar gazeteler reklamlar ayrintilarini belirtmeden standart kosullari basitce belirtir bu da sik sik hatalara ve karisikliga yol acar Iyi bir is icin basinc ve sicaklik icin standart kosullari ise dahil etmek gerekir TanimGecmisteki kullanim Son elli altmis yil icerisinde profesyoneller ve bilim adamlari gaz hacimlerini aciklamak icin sicaklik ve basinc icin standart referans kosullarini birimlerin metrik sistemlerini kullanarak tanimliyorlardi 15 C 288 15 K 59 00 F ve 101 325 kPa 1 00 atm 760 Torr Ayni yillar icerisinde insanlarin en fazla kullandigi standart kosullar Ingiliz olcu birimleri ve ABD geleneksel birimleriydi ve sicaklik 60 F 15 56 C 288 71 K ve basinc da 14 696 psi 1 atm idi Bunun sebebi dunya capindaki endustrinin cogu gaz ve petrol olmasiydi Gunumuzdeki kullanim Bircok farkli standart referans kosullari gunumuzde tum organizasyonlar tarafindan kullanilmaktadir Bazi organizasyonlar eskiden kullanilan kosullardan farkli olanlari kullanmaktadir Mesela IUPAC 1982 den beri 0 C ve 100 kPa 1 bar olarak belirledigi standart kosullari kullanmaktadir Daha eskisindeyse 0 C ve 101 325 kPa 1 atm olarak kullanilirdi Avrupa ve Guney Amerika daki dogal gaz kampanyalari kendilerinin standart gaz hacimleri referans kosullari icin 15 C 59 F ve 101 325 kPa 14 696 psi yi benimsediler Ayrica ISO International Organization for Standardization EPA Amerika Birlesik Devletleri Cevre Koruma Ajansi ve NIST cesitli standartlari ve ayarlari icin birden fazla standart referans kosullari vardir Rusya da bir organizasyon standart kosullarini 20 C 293 15 K 760 mmHg 101325 N m2 ve sifir nem olarak belirlemistir Uluslararasi Standart AtmosferHavacilik ve uzay muhendsiliginde ve akiskan dinamiginde Uluslararasi Standart Atmosfer basinc sicaklik ozkutle her bir irtifada ses hizi icin bir ayrintili tanimlamadir Uluslararasi Standart Atmosfer orta enlemlerde bir atmosferik kosul orneigidir Amerika da bu bilgi Amerika Standart Atmosfer olarak ozellestirilmistir ve Uluslararasi Standart Kosullara benzemektedir Standart Laboratuvar KosullariBasinc ve sicaklik icin standart kosullarin bircok tanimi standart laboratuvar kosullarindan farkli olmasina ragmen sik sik standart laboratuvar kosullarina referans gostermektedir Basinc ve sicaklik icin standart laboratuvar kosullari dunyanin farkli yerlerinde degisim gostermektedir iklim ve irtifa acisindan Mesela Yeni Guney Galler deki okullar Avustralya 100 kPa da 25 C sicaklik standart laboratuvar kosullaridir Bir gazin molar hacmiBir gazin molar hacmini belirtmek sicaklik ve basincin standart referans kosulunun uygulanabilirlgini belirtmek kadar onemlidir Bir gazin molar hacmini sicaklik ve basinc icin standart referans kosulunu gostermeden belirtmek karisikliga neden olabilir Gazin molar hacmini ideal gaz kanununu kullanarak sicaklik ve basinc icin standart kosulu cercevesi icerisinde hesaplamak bize dogru sonuc verir Ideal gazin molar hacmi cesitli standart referans kosullari icinde hesaplanmasi asagida verilmistir Vm 8 3145 273 15 101 325 22 414 mol 0 C ve 101 325 kPa da Vm 8 3145 273 15 100 000 22 711 dm mol 0 C ve 100 kPa da Vm 8 3145 298 15 101 325 24 466 dm mol 25 C ve 101 325 kPa da Vm 8 3145 298 15 100 000 24 790 dm mol 25 C ve 100 kPa da Vm 10 7316 519 67 14 696 379 48 ft lbmol 60 F ve 14 696 psi de Vm 10 7316 519 67 14 730 378 61 ft lbmol 60 F ve 14 73 psi de Bircok kisi ideal gaz sabitini R ya da ozel gaz sabitini Rs aciklamada sorun yasayabiliyor Iki sabit arasindaki iliski Rs R M M dedigimiz gazin molekuler agirligidir Ayrica bakinizDunya atmosferiKaynakca A D McNaught and A Wilkinson 1997 IUPAC Compendium of Chemical Terminology 2 2alinti Standard conditions for gases Temperature 273 15 K and pressure of 105 pascals The previous standard of 1 atm equivalent to 1 01325 105 Pa was changed to 100 in 1982 IUPAC recommends that the former pressure should be discontinued bas Oxford Blackwell Scientific Publications ISBN 0 9678550 9 8 A D McNaught A Wilkinson Compendium of Chemical Terminology The Gold Book 2 2yil 1997 bas Blackwell Science ISBN 0 86542 684 8 Standard pressure Chosen value of pressure denoted by po or p In 1982 IUPAC recommended the value 105 Pa but prior to 1982 the value 101 325 Pa 1 atm was usually used olu kirik baglanti 18 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2008 Scm The usual abbreviation for standard cubic metre a cubic metre of gas under a standard condition defined as an atmospheric pressure of 1 01325 and a temperature of 15 C This unit provides a measure for gas volume Nord Stream Ekim 2007 PDF 26 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2008 bcm Billion Cubic Meter standard cubic metre a cubic metre of gas under a standard condition defined as an atmospheric pressure of 1 atm and a temperature of 15 C Haziran 2004 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2008 Natural gas at standard condition shall mean the quantity of natural gas which at a temperature of fifteen 15 Celsius degrees and a pressure of 101 325 kilopascals occupies the volume of one 1 cubic meter Peter Gribbon 2001 Excel HSC Chemistry Pocket Book Years 11 12 Pascal Press ISBN 1 74020 303 8 Fundamental Physical Properties Molar Volumes CODATA values for ideal gases NIST 22 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2015