Oder-Neisse Taarruzu, II. Dünya Savaşı'nın son yılında Kızıl Ordu tarafından gerçekleştirilen Merkezi Avrupa Seferi (16 Nisan - 8 Mayıs 1945) içinde yer alan son iki stratejik taarruzdan birinin ilk evresine Alman kaynaklarında verilen addır. İlk taarruz evresinde dört gün süren çatışmalar (16 - 19 Nisan), Berlin Muharebesi'nin daha geniş çerçevesi içinde ele alınır. Sovyet askeri plancıları, Berlin Stratejik Taarruz Harekâtı'nı üç cephe taarruz harekâtı ve bir kıskaç harekâtı olarak dört bölüm olarak planladılar.
- Settin-Rostok Taarruz Harekâtı (16 Nisan - 8 Mayıs), 2. Beyaz Rusya Cephesi harekâtı
- Seelow-Berlin Taarruz Harekâtı (16 Nisan - 2 Mayıs) 1. Beyaz Rusya Cephesi harekâtı
- Cottbus-Potsdam Taarruz Harekâtı (16 Nisan - 2 Mayıs) 1. Ukrayna Cephesi'nin kuzey kanat ve Süvari Mekanize Grup harekâtı
- Spremberg-Torgau Taarruz Harekâtı (16 Nisan - 5 Mayıs) 1. Ukrayna Cephesi'nin güney kanadı harekâtı
Oder-Neisse Taarruzu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
II. Dünya Savaşı Doğu Cephesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Almanya | SSCB Polonya | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Ferdinand Schörner Gotthard Heinrici | Georgi Jukov Konstantin Rokossovski İvan Konev | ||||||
Güçler | |||||||
Merkez Ordular Grubu Vistül Ordular Grubu | 1. Beyaz Rusya Cephesi 2. Beyaz Rusya Cephesi 1. Ukrayna Cephesi | ||||||
Kayıplar | |||||||
? | ? |
Muharebe, üç Cephe halinde teşkillenen Kızıl Ordu kuvvetleriyle Wehrmacht'ın General Gotthard Heinrici komutasındaki Vistül Ordular Grubu ve Mareşal Ferdinand Schörner komutasındaki Merkez Ordular Grubu arasındaki şiddetli çatışmalar olarak gerçekleşti. Harekâta katılan Sovyet Cepheleri şunlardır. Mareşal Konstantin Rokossovski'nin 2. Beyaz Rusya Cephesi, Mareşal Georgi Jukov'un 1. Beyaz Rusya Cephesi ve Mareşal İvan Konev'in 1. Ukrayna Cephesi
Çatışmalar
Çatışmaları büyük bir bölümü, 1. Beyaz Rusya Cephesi kuvvetlerinin Seelow Tepeleri'ndeki Alman mevzilerine taarruzunun yol açtığı Seelow Tepesi Muharebesi'nde yaşandı. Bölge, Vistül Ordular Grubu'na bağlı 9. Ordu tarafından tutulmaktaydı. Alman Merkez Ordular Grubu mevzilerini yarmak ve derinlemesine ilerlemek için Neisse Nehri geçişlerine taarruz eden 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri daha zayıf bir direnmeyle karşılaştılar.
Berlin Stratejik Taarruz Harekâtı, 16 Nisan 1945 gününün erken saatlerinde binlerce topun ve Katyuşa'nın yoğun bir biçimde katıldığı hazırlık ateşiyle başladı. Bombardıman, taarruz cephesinin bazı kesimlerinde iki saat kadar sürmüştür. Hazırlık ateşinin kesilmesinden kısa bir süre sonra ve şafaktan çok önce, 1. Beyaz Rusya Cephesi kuvvetleri Oder Nehri geçişlerinden, 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri ise Neisse üzerinden taarruza başladılar. Daha güçlü bir şekilde tahkim edilmiş mevzilerdeki daha güçlü Alman birliklerine taarruzla görevli olan 1. Beyaz Rusya Cephesi, özellikle takviye edilmişti. Ayrıca doğrudan doğruya Berlin'e taarruz edecek olan ve Berlin'i alacak olan, bu Cephenin kuvvetleridir.
Seelow - Berlin Taarruz Harekâtı
General Heinrici, ileri savunma birliklerini ilk savunma hattından geriye almıştı. Sonuç olarak Sovyet topçusunun hazırlık ateşi, seyrek olarak yerleşmiş avcı erlerinin bulunduğu ileri hatları dövmüş, dolayısıyla Alman savunmasına ciddi bir hasar verememişti. Dolayısıyla 1. Beyaz Rusya Cephesi kuvvetlerinin ilk taarruzu çok ağır kayıplarla sonuçsuz kaldı. Daha kötüsü savunmacıları köreltmek için kullanılan 143 adet ışıldak, ışığın sabah sisinde dağılmasıyla taarruz etmekte olan Kızıl Ordu birliklerini silüet olarak ortaya çıkardı. Alman savunma hazırlıklarının bir parçası olarak nehir taşkın bölgelerine açılan kanallarla araziyi su basması sağlanmıştı. Bu bataklık haline gelen arazi de Kızıl Ordu taarruzu yönünden olumsuz koşullar yarattı. Ayrıca Alman topçusunun baraj ateşi de taarruza ağır kayıplar verdirdi. Taarruzu ağır gelişmesi ve STAVKA emirlerinin baskısıyla Mareşal Jukov, ihtiyat birliklerini de muharebeye sürdü. Oysa bu birlikleri, Alman cephe hattı yarıldığında başarının geliştirilmesi için kullanmak üzere geride tutmayı planlamıştı. Sabahın ilk saatlerinde taarruz hattında yer yer 6 km. ilerleme sağlanmıştı, Alman savunmasının ancak birinci hattı yarılmıştı, diğer iki hat halen sağlamdı.
Mareşal Jukov, Seelow Tepeleri taarruzunun planlandığı gibi ilerlemediğini rapor etmek zorunda kaldı. Stalin, Jukov'u kışkırtmak için Mareşal Konev'e tank ordularını çark ettirerek Berlin'e güneyden ilerlemesi için izin verdiğini söyledi. İkinci gün ateş gücünü derinlikte toplamak olumlu sonuçlar verdi. Alman cephe hattı 17 Nisan gecesi henüz yarılmamıştı ama güçlükle tutuluyordu.
Mareşal Jukov'un kuvvetleri 18 Nisan akşamı Alman savunmasının son hattı olan üçüncü savunma hattına ulaştılar.
Harekâtın dördüncü günü olan 19 Nisan'da 1. Beyaz Rusya Cephesi kuvvetleri Alman savunmasının son hattını da yardılar. Mareşal Jukov'un kuvvetleriyle Berlin arasında artık, geri çekilen tükenmiş Alman birliklerinden başka bir şey kalmamıştır. Güneyden taarruz eden Mareşal Konev'in birlikleri de savunmayı yarmışlar, General Busse'nin 9. Ordusu ile 4. Panzer Ordusu'nun kuzey kanadını kuşatmakla tehdit eder tarzda ilerlemişlerdir.
1. Beyaz Rusya Cephesi Berlin'i kuşatırken 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri de kent içinde muharebeye başladı. Mareşal Rokossovski'in 2. Beyaz Rusya Cephesi Berlin'in kuzeyinden kendi taarruzunu başlattı. Rokossovski'nin kuvvetleri, Stettin ile Scwedt arasında Vistül Ordular Grubu'nun 3. Panzer Ordusu mevzilerine 20 Nisan'da taarruz etmiştir. 22 Nisan'da Oder Nehri'nin doğu kıyısında 15 km. derinlikte bir köprübaşı elde eden bu kuvvetler ile 3. Panzer Ordusu arasında şiddetli çatışmalar yaşandı.
Cottbus - Potsdam Taarruz Harekâtı
Taarruzların güney kesiminde 1. Ukrayna Cephesi'nin taarruzu, plana uygun olarak sürdürüldü. Çünkü bu kesimde Alman Merkez Ordular Grubu'nun gösterdiği direnme, Mareşal Jukov'un birliklerinin karşılaştığı kadar dayanıklı olmamıştı. Bu Alman birliklerinin kuzey kanadını tutmakta olan 4. Panzer Ordusu, Kızıl Ordu birliklerinin baskısı altında geri itildiler. Güney kanattaki iki panzer ordusu, Ordular Grubu'nun merkez kesiminde olası gerekler için tutulmaktaydılar. Bu yüzden 4. Panzer Ordusu'nun durumunu desteklemek için kullanılmadılar. Alman kuvvetlerinin muharebeyi kaybetmesinde birincil neden, Merkez Ordular Grubu Komutanı General Fredinand Schörner'in, ihtiyatları 4. Panzer Ordusu cephesini takviye için kaydırmama kararı olmuştur. Sonuçta aynı gece hem Vistül Ordular Grubu'nun hem de Merkez Ordular Grubu'nun cepheleri, savunulamaz duruma gelmiştir. Tüm bu kuvvetler, 4. Panzer Ordusu da dahil olmak üzere geri çekilmedikleri takdirde Sovyet birliklerince kuşatma altına alınacak durumdadırlar. Seelow Tepeleri'nin güneyinde, General Schörner'in zayıf savunması karşısında Mareşal Konev'in başarılı taarruzu, General Heinrici'nin savunmasını da adeta "menteşelerinden sökmüştü".
kasabasını 18 Nisan'da alan 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, görece daha düz bir arazide girişecekleri yarma taarruzu için hazırlıklara başladılar.
Hemen ardından 4. Panzer Ordusu cephesindeki gediği genişletmiş olan Süvari Mekanize Grubu, 3. Muhafız Ordusu'na bağlı birlikler, 3. ve 4. Muhafız Tank Orduları, 1. Beyaz Rusya Cephesi ile birleşmek üzere Seyda - Jüterbog arasından kuzeye yöneldiler.
Spremberg - Torgau Taarruzu
1. Ukrayna Cephesi'nin güney kanat kuvvetleri ise Elbe Nehri yönünde ilerleyen Amerikan kuvvetlerine ulaşmak için batı yönünde taarruza geçtiler. Cephenin 5. Muhafız Ordu'suna bağlı , daha sonraları "Torgau buluşması" olarak da tanımlanan bu olayda, Amerikan 'sunun ile Elbe kıyısındaki Torgau yakınlarında temas kurdu. Bu karşılaşma 8 Mayıs 1945 günü gerçekleşmiştir.
Stettin - Rostok Taarruz Harekâtı
2. Beyaz Rusya Cephesi, 25 Nisan'da 3. Panzer Ordusu cephesini Stettin'in güneyinde yardı ve Randow bataklığını geçerek Gramzow bölgesine girdi. Bu birlikler, batıya İngiliz 21. Ordu Grubu yönünde ve Stralsund ile Rostok limanları (Baltık Denizi) yönünde harekâta devam etmekte artık serbesttiler.
Sonuç
Alman doğu cephesi hattı, Seelow civarı Frankfurt'un kuzeyi ve Frost'un güneyinde, 19 Nisan 1945 itibarıyla var olmaktan çıkmıştır. Bu bölgelerdeki Kızıl Ordu yarmaları, Sovyet kuvvetlerinin Alman 9. Ordu'sunu ve 4. Panzer Ordusu'nu Frankfurt'un 37 km. doğusunda geniş bir bölgede kuşatmalarına olanak sağladı. Ayrıca Oder-Spree Kanalı üzerinden Berlin'e ilerlemenin yolu da açılmış oldu. Alman 9. Ordu'sunun batı yönünde kuşatmadan çıkma girişimi (huruç), Halbe Muharebesi'ne yol açtı.
Harekât istatistikleri
Yine de bu başarıların Kızıl Ordu'ya maliyeti oldukça yüksektir. Kızıl Ordu birliklerinin 1 Nisan - 19 Nisan tarihleri arasındaki kayıpları 2.807 tanktır. Aynı tarihlerde batıdaki İngiliz ve Amerikan kuvvetlerinin tank kayıpları 1.079'dur. Kuşkusuz muharebelerin şiddeti de oldukça farklıydı.
Dipnotlar
- ^ Doğal olarak topçu unsurları tüm harekâtlar süresince kullanılmıştır. Fakat hazırlık topçu bombardımanı, sadece bazı kesimlerde iki saatten fazla sürdürüldü. Soviet military operational art: in pursuit of Deep operations, (1991) Sh: 148–149
- ^ Beevor, Sh: 217
- ^ Ziemke, Sh: 81
- ^ a b c Beevor, Sh: 217-233
- ^ Ziemke, Sh: 82
- ^ a b Ziemke, Sh: 83
- ^ a b c Ziemke, Sh: 76
- ^ a b Ziemke, Sh: 84
- ^ Ziemke, Sh: 92
- ^ Ziemke, Sh: 82,83
- ^ Ziemke, Sh: 94
- ^ World War II Axis Military History Day-by-Day: April 7 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 20 April 1945
Kaynakça
İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Battle of the Oder-Neisse
- Berlin: the Downfall, 1945 - Antony Beevor
- Battle For Berlin: End Of The Third Reich - Earl F. Ziemke
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oder Neisse Taarruzu II Dunya Savasi nin son yilinda Kizil Ordu tarafindan gerceklestirilen Merkezi Avrupa Seferi 16 Nisan 8 Mayis 1945 icinde yer alan son iki stratejik taarruzdan birinin ilk evresine Alman kaynaklarinda verilen addir Ilk taarruz evresinde dort gun suren catismalar 16 19 Nisan Berlin Muharebesi nin daha genis cercevesi icinde ele alinir Sovyet askeri plancilari Berlin Stratejik Taarruz Harekati ni uc cephe taarruz harekati ve bir kiskac harekati olarak dort bolum olarak planladilar Settin Rostok Taarruz Harekati 16 Nisan 8 Mayis 2 Beyaz Rusya Cephesi harekati Seelow Berlin Taarruz Harekati 16 Nisan 2 Mayis 1 Beyaz Rusya Cephesi harekati Cottbus Potsdam Taarruz Harekati 16 Nisan 2 Mayis 1 Ukrayna Cephesi nin kuzey kanat ve Suvari Mekanize Grup harekati Spremberg Torgau Taarruz Harekati 16 Nisan 5 Mayis 1 Ukrayna Cephesi nin guney kanadi harekatiOder Neisse TaarruzuII Dunya Savasi Dogu CephesiTarih16 Nisan 8 Mayis 1945BolgeAlmanyaSonucSovyet ZaferiTaraflarAlmanyaSSCB PolonyaKomutanlar ve liderlerFerdinand Schorner Gotthard HeinriciGeorgi Jukov Konstantin Rokossovski Ivan KonevGuclerMerkez Ordular Grubu Vistul Ordular Grubu1 Beyaz Rusya Cephesi 2 Beyaz Rusya Cephesi 1 Ukrayna CephesiKayiplar Muharebe uc Cephe halinde teskillenen Kizil Ordu kuvvetleriyle Wehrmacht in General Gotthard Heinrici komutasindaki Vistul Ordular Grubu ve Maresal Ferdinand Schorner komutasindaki Merkez Ordular Grubu arasindaki siddetli catismalar olarak gerceklesti Harekata katilan Sovyet Cepheleri sunlardir Maresal Konstantin Rokossovski nin 2 Beyaz Rusya Cephesi Maresal Georgi Jukov un 1 Beyaz Rusya Cephesi ve Maresal Ivan Konev in 1 Ukrayna CephesiCatismalarCatismalari buyuk bir bolumu 1 Beyaz Rusya Cephesi kuvvetlerinin Seelow Tepeleri ndeki Alman mevzilerine taarruzunun yol actigi Seelow Tepesi Muharebesi nde yasandi Bolge Vistul Ordular Grubu na bagli 9 Ordu tarafindan tutulmaktaydi Alman Merkez Ordular Grubu mevzilerini yarmak ve derinlemesine ilerlemek icin Neisse Nehri gecislerine taarruz eden 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri daha zayif bir direnmeyle karsilastilar Berlin Stratejik Taarruz Harekati 16 Nisan 1945 gununun erken saatlerinde binlerce topun ve Katyusa nin yogun bir bicimde katildigi hazirlik atesiyle basladi Bombardiman taarruz cephesinin bazi kesimlerinde iki saat kadar surmustur Hazirlik atesinin kesilmesinden kisa bir sure sonra ve safaktan cok once 1 Beyaz Rusya Cephesi kuvvetleri Oder Nehri gecislerinden 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri ise Neisse uzerinden taarruza basladilar Daha guclu bir sekilde tahkim edilmis mevzilerdeki daha guclu Alman birliklerine taarruzla gorevli olan 1 Beyaz Rusya Cephesi ozellikle takviye edilmisti Ayrica dogrudan dogruya Berlin e taarruz edecek olan ve Berlin i alacak olan bu Cephenin kuvvetleridir Seelow Berlin Taarruz Harekati Seelow Tepesi Muharebesi sirasinda Alman savunma mevzilerini ates altina alan Sovyet topcusu General Heinrici ileri savunma birliklerini ilk savunma hattindan geriye almisti Sonuc olarak Sovyet topcusunun hazirlik atesi seyrek olarak yerlesmis avci erlerinin bulundugu ileri hatlari dovmus dolayisiyla Alman savunmasina ciddi bir hasar verememisti Dolayisiyla 1 Beyaz Rusya Cephesi kuvvetlerinin ilk taarruzu cok agir kayiplarla sonucsuz kaldi Daha kotusu savunmacilari koreltmek icin kullanilan 143 adet isildak isigin sabah sisinde dagilmasiyla taarruz etmekte olan Kizil Ordu birliklerini siluet olarak ortaya cikardi Alman savunma hazirliklarinin bir parcasi olarak nehir taskin bolgelerine acilan kanallarla araziyi su basmasi saglanmisti Bu bataklik haline gelen arazi de Kizil Ordu taarruzu yonunden olumsuz kosullar yaratti Ayrica Alman topcusunun baraj atesi de taarruza agir kayiplar verdirdi Taarruzu agir gelismesi ve STAVKA emirlerinin baskisiyla Maresal Jukov ihtiyat birliklerini de muharebeye surdu Oysa bu birlikleri Alman cephe hatti yarildiginda basarinin gelistirilmesi icin kullanmak uzere geride tutmayi planlamisti Sabahin ilk saatlerinde taarruz hattinda yer yer 6 km ilerleme saglanmisti Alman savunmasinin ancak birinci hatti yarilmisti diger iki hat halen saglamdi Maresal Jukov Seelow Tepeleri taarruzunun planlandigi gibi ilerlemedigini rapor etmek zorunda kaldi Stalin Jukov u kiskirtmak icin Maresal Konev e tank ordularini cark ettirerek Berlin e guneyden ilerlemesi icin izin verdigini soyledi Ikinci gun ates gucunu derinlikte toplamak olumlu sonuclar verdi Alman cephe hatti 17 Nisan gecesi henuz yarilmamisti ama guclukle tutuluyordu Maresal Jukov un kuvvetleri 18 Nisan aksami Alman savunmasinin son hatti olan ucuncu savunma hattina ulastilar Harekatin dorduncu gunu olan 19 Nisan da 1 Beyaz Rusya Cephesi kuvvetleri Alman savunmasinin son hattini da yardilar Maresal Jukov un kuvvetleriyle Berlin arasinda artik geri cekilen tukenmis Alman birliklerinden baska bir sey kalmamistir Guneyden taarruz eden Maresal Konev in birlikleri de savunmayi yarmislar General Busse nin 9 Ordusu ile 4 Panzer Ordusu nun kuzey kanadini kusatmakla tehdit eder tarzda ilerlemislerdir 1 Beyaz Rusya Cephesi Berlin i kusatirken 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri de kent icinde muharebeye basladi Maresal Rokossovski in 2 Beyaz Rusya Cephesi Berlin in kuzeyinden kendi taarruzunu baslatti Rokossovski nin kuvvetleri Stettin ile Scwedt arasinda Vistul Ordular Grubu nun 3 Panzer Ordusu mevzilerine 20 Nisan da taarruz etmistir 22 Nisan da Oder Nehri nin dogu kiyisinda 15 km derinlikte bir koprubasi elde eden bu kuvvetler ile 3 Panzer Ordusu arasinda siddetli catismalar yasandi Cottbus Potsdam Taarruz Harekati Taarruzlarin guney kesiminde 1 Ukrayna Cephesi nin taarruzu plana uygun olarak surduruldu Cunku bu kesimde Alman Merkez Ordular Grubu nun gosterdigi direnme Maresal Jukov un birliklerinin karsilastigi kadar dayanikli olmamisti Bu Alman birliklerinin kuzey kanadini tutmakta olan 4 Panzer Ordusu Kizil Ordu birliklerinin baskisi altinda geri itildiler Guney kanattaki iki panzer ordusu Ordular Grubu nun merkez kesiminde olasi gerekler icin tutulmaktaydilar Bu yuzden 4 Panzer Ordusu nun durumunu desteklemek icin kullanilmadilar Alman kuvvetlerinin muharebeyi kaybetmesinde birincil neden Merkez Ordular Grubu Komutani General Fredinand Schorner in ihtiyatlari 4 Panzer Ordusu cephesini takviye icin kaydirmama karari olmustur Sonucta ayni gece hem Vistul Ordular Grubu nun hem de Merkez Ordular Grubu nun cepheleri savunulamaz duruma gelmistir Tum bu kuvvetler 4 Panzer Ordusu da dahil olmak uzere geri cekilmedikleri takdirde Sovyet birliklerince kusatma altina alinacak durumdadirlar Seelow Tepeleri nin guneyinde General Schorner in zayif savunmasi karsisinda Maresal Konev in basarili taarruzu General Heinrici nin savunmasini da adeta menteselerinden sokmustu kasabasini 18 Nisan da alan 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri gorece daha duz bir arazide girisecekleri yarma taarruzu icin hazirliklara basladilar Hemen ardindan 4 Panzer Ordusu cephesindeki gedigi genisletmis olan Suvari Mekanize Grubu 3 Muhafiz Ordusu na bagli birlikler 3 ve 4 Muhafiz Tank Ordulari 1 Beyaz Rusya Cephesi ile birlesmek uzere Seyda Juterbog arasindan kuzeye yoneldiler Spremberg Torgau Taarruzu 1 Ukrayna Cephesi nin guney kanat kuvvetleri ise Elbe Nehri yonunde ilerleyen Amerikan kuvvetlerine ulasmak icin bati yonunde taarruza gectiler Cephenin 5 Muhafiz Ordu suna bagli daha sonralari Torgau bulusmasi olarak da tanimlanan bu olayda Amerikan sunun ile Elbe kiyisindaki Torgau yakinlarinda temas kurdu Bu karsilasma 8 Mayis 1945 gunu gerceklesmistir Stettin Rostok Taarruz Harekati 2 Beyaz Rusya Cephesi 25 Nisan da 3 Panzer Ordusu cephesini Stettin in guneyinde yardi ve Randow batakligini gecerek Gramzow bolgesine girdi Bu birlikler batiya Ingiliz 21 Ordu Grubu yonunde ve Stralsund ile Rostok limanlari Baltik Denizi yonunde harekata devam etmekte artik serbesttiler SonucAlman dogu cephesi hatti Seelow civari Frankfurt un kuzeyi ve Frost un guneyinde 19 Nisan 1945 itibariyla var olmaktan cikmistir Bu bolgelerdeki Kizil Ordu yarmalari Sovyet kuvvetlerinin Alman 9 Ordu sunu ve 4 Panzer Ordusu nu Frankfurt un 37 km dogusunda genis bir bolgede kusatmalarina olanak sagladi Ayrica Oder Spree Kanali uzerinden Berlin e ilerlemenin yolu da acilmis oldu Alman 9 Ordu sunun bati yonunde kusatmadan cikma girisimi huruc Halbe Muharebesi ne yol acti Harekat istatistikleriYine de bu basarilarin Kizil Ordu ya maliyeti oldukca yuksektir Kizil Ordu birliklerinin 1 Nisan 19 Nisan tarihleri arasindaki kayiplari 2 807 tanktir Ayni tarihlerde batidaki Ingiliz ve Amerikan kuvvetlerinin tank kayiplari 1 079 dur Kuskusuz muharebelerin siddeti de oldukca farkliydi Dipnotlar Dogal olarak topcu unsurlari tum harekatlar suresince kullanilmistir Fakat hazirlik topcu bombardimani sadece bazi kesimlerde iki saatten fazla surduruldu Soviet military operational art in pursuit of Deep operations 1991 Sh 148 149 Beevor Sh 217 Ziemke Sh 81 a b c Beevor Sh 217 233 Ziemke Sh 82 a b Ziemke Sh 83 a b c Ziemke Sh 76 a b Ziemke Sh 84 Ziemke Sh 92 Ziemke Sh 82 83 Ziemke Sh 94 World War II Axis Military History Day by Day April 7 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde 20 April 1945KaynakcaIngilizce Wikipedia maddesinden yararlanilmistir Battle of the Oder Neisse Berlin the Downfall 1945 Antony Beevor Battle For Berlin End Of The Third Reich Earl F Ziemke