Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oedipus (Yunanca Oidipous, "şişik ayaklı"; Latince Oedipus) veya Œdipus. Thebai'nin mitolojik kralı, Laios ve İokaste'nın oğlu. Babasını öldürüp, annesiyle evlenmiştir.Antigone, , Eteokles ve Polyneikes'in babasıdır.
Hayatı
Oidipus'un babası Laios, Pelops un oğluna tecavüz ettiği için Pelops tarafından lanetlenir. Laios'un yeni doğan oğlu Oedipus, babasını öldürecektir. Bunun üzerine Laios, oğlunun ayak bileklerini iplerle sardırır ve Oidipus'un, kurtlara ya da kuşlara yem olması için ormana bırakılmasını emreder. Fakat yardımcısı, Laios'a ihanet eder ve küçük çocuğu götürüp bir çobana teslim eder. Çoban, Küçük Oidipus'u, çocukları olmayan Korinth kralı ve kraliçe 'ye (veya ) armağan eder. Polybos ve Merope, Oedipus'u kendi öz çocukları gibi sever ve büyütür. Korinth kral ve kraliçesi oğulları Oidipus'la birlikte mutlu yaşarlar, ta ki günün birinde bir şölen sırasında oldukça sarhoş bir davetli Oidipus'a "evlatlık" gözüyle bakana dek. Ertesi gün genç adam annesini, babasını sorgular, ikisi de inkâr eder. Oidipus yine de kuşku içinde kalır. Bunun üzerine Delphoi'ye yola çıkar. Kahin onu horlayarak başından savar, sorusuna hiç değinmeden iğrenç bir geleceğin haberini verir. Oidipus annesiyle beraber olacak, zina ürünü bir soyu türeyecek ve kendisine hayat vermiş olan babasının katili olacaktır. Dehşete düşen Oidipus nereye gideceğini pek düşünmeden oralardan kaçar, bir daha asla Korinth'e dönmeyecektir. Delphoi'den çıkarken dar bir yol ağzında arabaya binmiş, yanında da birkaç hizmetçi bulunan bilinmedik yaşlı bir adama rastlar. Geçiş önceliği için tartışırlar, Oidipus arabanın yanından geçmekte iken yaşlı adam onun kafasının orta yerine iki kamçı darbesi indirir. Oidipus hemen sert karşılık verir. Sopası ile ihtiyarı yere yıkar, sonra da tanıkları öldürür. Artık yollarda başıboş dolanmaya başlar Thebai'ye varır. Bu şehrin üzerinde bir bela vardır.
"Şehrin dolayında dağlık bir buruna bir canavar, çiğ et yiyen Sfenks yerleşmiştir."
Sfenks yolcuları gözetleyip, her birine bilmecesini sorar, hiç kimse bilmeceyi çözemez, o da hepsini parçalayıp yer. Thebaililer her gün agoraya toplanarak bilmecenin cevabını bulmaya çalışırlar, kralları yeni öldürülmüş olduğundan kendilerini sfenksten kurtaracak olan kimseye sitenin tahtını da söz verirler. Oidipus oradan geçerken bilmece ona da sorulur:
"O hangi yaratıktır ki bir süre dört ayak üzerinde, bir süre iki, bir süre de üç ayakla yürür ve de, doğa yasalarına aykırı olarak, ayakları en çok olduğu zaman güçsüzdür?"
Oidipus biraz düşünür ve yaratığın "insan" olduğunu söyler. Çünkü insan, çocukluğunda dört ayağı üzerindedir, emekler; daha sonra da iki ayağı üzerinde yürür; nihayet yaşlanınca da bir sopaya dayanarak üç ayaklı olur.
Sfenks sorusunun çözülmesiyle intihar eder. Thebaililer kurtarıcılarını alkışlar, onu kral yapar ve kraliçe ile evlendirirler. Böylece Oidipus, İokaste ile evlenmiştir. Hem öz annesi hem de karısından, Eteokles ve Polineikes adlı iki oğlu, Antigone ve İsmene adında iki kızı olur.
Birkaç mutlu yıldan sonra Thebai'de veba salgını yaşanır, artakalan insanlar Oidipus'a tekrar onları kurtarmaları için yalvarır. Oidipus, Delphoi'de kahinine danışır; kahin ona orada mutluluk içinde yaşamakta olan günahkarı ülkeden kovmasını önerir. Oidipus eski kral Laios'a karşı işlenip cezasız kalmış olan cinayetin söz konusu olduğunu düşünür; suçluyu cezalandırmaya ant içer.
Kör kahin Teireisias'a sorar ve kahin, katilin Oidipus'un ta kendisi olduğunu söyler, ayrıca, o, kendi annesinin kocasıdır. Oidipus araştırır, Laios'un Delphoi'ye giderken öldürüldüğünü öğrenir ve aklına aynı yolda karşılaşıp öldürdüğü yaşlı adam gelir. Eş zamanlı olarak babası Korinth kralı Polybos'un ölüm haberini alır ve haberi getiren ulak ona Polybos'un oğlu olmadığını açıklar. Öte yandan Oidipus, İokaste'dan duyduğu bir öyküyü hatırlar: İokaste'ın ilk kocasından bir çocuğunun ölmesi için ormana bırakılması. Oidipus ormana bırakılan çocuğun kendisi olduğunu anlar.
Kehanet gerçek olmuştur. Günahları yüzünden kan ve kedere gömülen, herkes tarafından terk edilen Oidipus artık sadece kör bir dilencidir. Umarsızlık içinde İokaste'in altın iğneleri ile gözlerini oyar ve kızı Antigone'un izinde yollara düşer. İokaste de kendisini odasında asar.
Oidipus'un sonraki hayatı Sofokles'in oyununda anlatılır. Kör olan Oidipus, kızları Antigone ve yardımı ile Atina yakınlarındaki Kolonos'a gelir. Thebai'de kalan oğulları Eteokles ve Polyneikes, taht kavgasına düşmüştür. Polyneikes, Argos'tan bir ordu toplayarak Thebai'de kalan kardeşine saldıracaktır. Oidipus oğullarının ikisinden de tiksinir, kızlarının sadakatini över. Atina kralı Theseus, Oidipus'u ziyarete gelir ve sadece Theseus'un tanık olduğu bir şekilde Oidipus burada vefat eder.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oedipus Yunanca Oidipous sisik ayakli Latince Oedipus veya Œdipus Thebai nin mitolojik krali Laios ve Iokaste nin oglu Babasini oldurup annesiyle evlenmistir Antigone Eteokles ve Polyneikes in babasidir HayatiOedipus ve Sfenks Oidipus un babasi Laios Pelops un ogluna tecavuz ettigi icin Pelops tarafindan lanetlenir Laios un yeni dogan oglu Oedipus babasini oldurecektir Bunun uzerine Laios oglunun ayak bileklerini iplerle sardirir ve Oidipus un kurtlara ya da kuslara yem olmasi icin ormana birakilmasini emreder Fakat yardimcisi Laios a ihanet eder ve kucuk cocugu goturup bir cobana teslim eder Coban Kucuk Oidipus u cocuklari olmayan Korinth krali ve kralice ye veya armagan eder Polybos ve Merope Oedipus u kendi oz cocuklari gibi sever ve buyutur Korinth kral ve kralicesi ogullari Oidipus la birlikte mutlu yasarlar ta ki gunun birinde bir solen sirasinda oldukca sarhos bir davetli Oidipus a evlatlik gozuyle bakana dek Ertesi gun genc adam annesini babasini sorgular ikisi de inkar eder Oidipus yine de kusku icinde kalir Bunun uzerine Delphoi ye yola cikar Kahin onu horlayarak basindan savar sorusuna hic deginmeden igrenc bir gelecegin haberini verir Oidipus annesiyle beraber olacak zina urunu bir soyu tureyecek ve kendisine hayat vermis olan babasinin katili olacaktir Dehsete dusen Oidipus nereye gidecegini pek dusunmeden oralardan kacar bir daha asla Korinth e donmeyecektir Delphoi den cikarken dar bir yol agzinda arabaya binmis yaninda da birkac hizmetci bulunan bilinmedik yasli bir adama rastlar Gecis onceligi icin tartisirlar Oidipus arabanin yanindan gecmekte iken yasli adam onun kafasinin orta yerine iki kamci darbesi indirir Oidipus hemen sert karsilik verir Sopasi ile ihtiyari yere yikar sonra da taniklari oldurur Artik yollarda basibos dolanmaya baslar Thebai ye varir Bu sehrin uzerinde bir bela vardir Sehrin dolayinda daglik bir buruna bir canavar cig et yiyen Sfenks yerlesmistir Aiskhylos Sfenks yolculari gozetleyip her birine bilmecesini sorar hic kimse bilmeceyi cozemez o da hepsini parcalayip yer Thebaililer her gun agoraya toplanarak bilmecenin cevabini bulmaya calisirlar krallari yeni oldurulmus oldugundan kendilerini sfenksten kurtaracak olan kimseye sitenin tahtini da soz verirler Oidipus oradan gecerken bilmece ona da sorulur O hangi yaratiktir ki bir sure dort ayak uzerinde bir sure iki bir sure de uc ayakla yurur ve de doga yasalarina aykiri olarak ayaklari en cok oldugu zaman gucsuzdur Oidipus biraz dusunur ve yaratigin insan oldugunu soyler Cunku insan cocuklugunda dort ayagi uzerindedir emekler daha sonra da iki ayagi uzerinde yurur nihayet yaslaninca da bir sopaya dayanarak uc ayakli olur Sfenks sorusunun cozulmesiyle intihar eder Thebaililer kurtaricilarini alkislar onu kral yapar ve kralice ile evlendirirler Boylece Oidipus Iokaste ile evlenmistir Hem oz annesi hem de karisindan Eteokles ve Polineikes adli iki oglu Antigone ve Ismene adinda iki kizi olur Birkac mutlu yildan sonra Thebai de veba salgini yasanir artakalan insanlar Oidipus a tekrar onlari kurtarmalari icin yalvarir Oidipus Delphoi de kahinine danisir kahin ona orada mutluluk icinde yasamakta olan gunahkari ulkeden kovmasini onerir Oidipus eski kral Laios a karsi islenip cezasiz kalmis olan cinayetin soz konusu oldugunu dusunur sucluyu cezalandirmaya ant icer Oedipus ve Sfenks 1879 Stories from the Greek Tragedians Alfred Church Kor kahin Teireisias a sorar ve kahin katilin Oidipus un ta kendisi oldugunu soyler ayrica o kendi annesinin kocasidir Oidipus arastirir Laios un Delphoi ye giderken olduruldugunu ogrenir ve aklina ayni yolda karsilasip oldurdugu yasli adam gelir Es zamanli olarak babasi Korinth krali Polybos un olum haberini alir ve haberi getiren ulak ona Polybos un oglu olmadigini aciklar Ote yandan Oidipus Iokaste dan duydugu bir oykuyu hatirlar Iokaste in ilk kocasindan bir cocugunun olmesi icin ormana birakilmasi Oidipus ormana birakilan cocugun kendisi oldugunu anlar Kehanet gercek olmustur Gunahlari yuzunden kan ve kedere gomulen herkes tarafindan terk edilen Oidipus artik sadece kor bir dilencidir Umarsizlik icinde Iokaste in altin igneleri ile gozlerini oyar ve kizi Antigone un izinde yollara duser Iokaste de kendisini odasinda asar Oidipus un sonraki hayati Sofokles in oyununda anlatilir Kor olan Oidipus kizlari Antigone ve yardimi ile Atina yakinlarindaki Kolonos a gelir Thebai de kalan ogullari Eteokles ve Polyneikes taht kavgasina dusmustur Polyneikes Argos tan bir ordu toplayarak Thebai de kalan kardesine saldiracaktir Oidipus ogullarinin ikisinden de tiksinir kizlarinin sadakatini over Atina krali Theseus Oidipus u ziyarete gelir ve sadece Theseus un tanik oldugu bir sekilde Oidipus burada vefat eder Kaynakca Eidinow Esther 2017 The Oxford handbook of ancient Greek religion Oxford Birlesik Krallik Oxford University Press ISBN 978 0198810179 Oidipus Kolonos ta Sofokles Is Bankasi Yayinlari