Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Okladnikov Mağarası (Rusça: пещера Окладникова),güney Sibirya, Rusya'daki Altay Krayı'nda, Soloneshensky Rayonu'ndaki Altay Dağları'nın eteklerinde bulunan bir paleoantropolojik sit alanıdır. Mağara güneye bakar ve aşağıdaki Anuy Nehri'nin bir kolu olan Sibiryachikha Nehri vadisinin sol kıyısından yaklaşık 14 metre (46 ft) yukarıda yer alan Devoniyen bir karstik yamaçta bulunur.
Пещера Окладникова | |
 Mağaranın girişi | |
  Mağaranın Rusya'daki konumu | |
| Diğer adı | Sibiryachikha |
|---|---|
| Konum | , Altai Krayı, Rusya |
| Bölge | Anuy Havzası, Altay-Sayan bölgesi |
| Koordinatlar | 51°40′K 84°20′D / 51.667°K 84.333°D |
| Rakım | 350 m (1.148 ft) |
| Tür | kireç taşı mağara |
| Uzunluk | 35 metre (115 ft) |
| Tarihçe | |
| Kuruluş | y. 45,000 BP |
| Terk ediliş | y. 38,000 BP |
| Devir(ler) | Paleolitik |
| Kültür(ler) | Musteryen |
| İlgili kişi(ler) | Neandertaller |
| Kazı tarihleri | 1984-1987 |
Okladnikov Mağarası, Altay-Sayan bölgesindeki en kapsamlı şekilde incelenen Paleolitik alanlardan biridir. Mağarada, 33.000 ila 44.000 yıl öncesine dayanan zengin bir Musteryen taş endüstrisinin yanı sıra çok sayıda parçalanmış hominin fosili keşfedildi. Altay-Sayan bölgesindeki diğer birkaç Neandertal bölgesi ile birlikte Okladnikov Mağarası, teyit edilmiş, en doğudaki Neandertal kalıntısına ev sahipliği yapmaktadır
Arka plan
Mağara adını aslen 1 kilometre (0,62 mi) yakınında bulunan Sibiryachikha köyünden almıştır. Mağara, Alexey Okladnikov'un onuruna Anatoly P. Derevianko tarafından yeniden adlandırıldı. Okladnikov Mağarası'ndaki kazılar ilk olarak 1984 yılında gerçekleştirilmiştir. Mağara, Denisova Mağarası, Ust-Karakol, Kamminaya Mağarası, Isrkra Mağarası, Karama ve Anuy I-III ile birlikte Anuy Havzası'nda bulunan birkaç Paleolitik bölgeden biridir.
Palinolojik kanıtlar, günümüzde olduğu gibi, Paleolitik hominin buluntularıyla ilişkili zaman boyunca çevredeki alanın, biraz daha soğuk ve daha nemli bir bağlamda olsa da, temel olarak kuru orman bozkırlarından oluştuğunu göstermektedir.
Açıklama
Denisova Mağarası'nın yaklaşık 50 km (31 mil) kuzeyinde yer alan Okladnikov Mağarası aslında birbirine bağlı boşluklardan oluşan bir komplekstir: mağara bir çıkıntıdan, 8 m (26 ft) genişliğinde, 2 m (6,6 ft) yüksekliğinde ve 4,2 m (13,78 ft) derinliğinde bir giriş alanından ve beş galeriden oluşmaktadır. Dar mağara, tepenin içine doğru yaklaşık 35 metre (115 ft) boyunca uzanır. Girişi güneye bakmaktadır ve nehir seviyesinden 14 metre (46 ft) yüksekte yer alır. Sadece yüz metre ötesinde, 1985 yılında henüz sınıflandırılmamış bir çocuğun humerusunun bulunduğu Sibiryachikha VI adlı bir hayvan mağarası bulunmaktadır. Araştırmacılar, insan yerleşimine dair hiçbir iz bulamamalarına rağmen, bu mağaranın gerçek Okladnikov Mağarası'ndan insan yerleşimine daha iyi hizmet etmiş olabileceğini öne sürmüşlerdir.
Arkeoloji
Stratigrafi
Arkeologlar Okladnikov Mağarası'nda yedi arkeolojik katman tespit ettiler.
Eserler
Okladnikov Mağarası'ndan yaklaşık 4000 taş alet çıkarılmıştır.Musteryen eserler yedi katmanın tamamında görülmektedir. Bulunan eserler çoğunlukla kazıyıcılar ve kazıyıcı-bıçaklardan oluşmaktaydı. Okladnikov Mağarası'ndaki aletlerin yaklaşık dörtte biri jasperoidlerden, yaklaşık %5'i ise boynuztaşlarından yapılmıştır.
Okladnikov Mağarası'ndaki taş endüstrisi, Altay-Sayan bölgesindeki başka bir yer olan Chagyrskaya Mağarası ile benzerlik göstermektedir ve diğer Altay sit alanlarından oldukça farklıdır. Bununla birlikte, Chagyrskaya Mağarası'ndan farklı olarak, Levallois tipi aletler, Okladnikov Mağarası'nda da bulunmaktadır. Her iki sit de çok sayıda Neandertal/Musteryen taş alet içermektedir. Litik kültür başlangıçta Altay Musteryen olarak adlandırıldı; günümüzde, kültür daha yaygın olarak Sibiryachikha kültürü veya Sibiryachikha varyantı olarak anılır.
Fauna
Mağarada en az 20 farklı türü temsil eden 6000'den fazla hayvan fosili parçası keşfedildi. Dağ sıçanı, boz kurt, kızıl tilki, ayı, at, mağara sırtlanı, yünlü gergedan, ren geyiği, bozkır bizonu, kızıl geyik, Sibirya dağ keçisi ve argali koyunu, mağara sırtlanı gergedan kalıntıları ortaya çıkarıldı. Buluntular arasında kunduz, Panthera spelaea ve kızıl kurt kalıntıları da keşfedildi.
Mağara sırtlanı kalıntılarının yoğun varlığı, mağaranın büyük olasılıkla aralıklı olarak mağara sırtlanları ve homininler arasında paylaşıldığını göstermektedir.
Diyet
Diyetle ilgili karşılaştırmalı araştırmalar, Altay-Sayan bölgesinden Neandertallerin, Avrupa'nın son dönem Neandertallerine benzer bir şekilde yaşadıklarını göstermektedir. Her ikisi de, büyük otçulları avlamaya muhtemelen bağımlı olan uzman avcılar olma belirtileri göstermektedir.
Hominin fosilleri
Mağarada, çoğunluğu yetişkinlerden gelen 168 hominin fosili parçası ortaya çıkarıldı. Hominin kalıntıları, büyük olasılıkla en az dört farklı bireyi temsil eden beş diş ve dokuz kafatası parçası içermekteydi. Arkeologlar uzun süredir fosil hominin kalıntılarının Neandertallere ait olduğunu varsaymaktaydılar; bununla birlikte, bazıları kalıntıların karma Homo erectus özelliklerine sahip insanlara ait olduğu da iddialar arsındaydı. Oldukça parçalı ve dolayısıyla sınıflandırılması zor olan Neandertallerle yapılan morfolojik karşılaştırmalar, kesin olarak ikna edici sonuçlar vermedi. DNA testinin bazı hominin fosil kalıntılarına başarılı bir şekilde uygulanmasıyla bu sorun ortadan kalktı.
Örnekler
Tarihlendirme bilgileri, Okladnikov Mağarası'ndaki birkaç hominin fosil parçasından doğrudan elde edildi (Kaynak:).
| Laboratuvar numarası | Buluntu | Normalleştirilmiş Yaş | Yer |
|---|---|---|---|
| KIA-27010 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | Neandertal yetişkin humerusu | 24260 ± 180 | Sibiryachikha |
| RIDDL-719 25 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | Neandertal yetişkin humerusu | 37750 ± 750 | Sibiryachikha |
| RIDDL-721 25 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | ergen neandertal | 32400 ± 500 | Sibiryachikha |
| RIDDL-722 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | ergen neandertal | 43300 ± 1500 | Sibiryachikha |
| RIDDL-720 25 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | ergen neandertal | 40700 ± 1100 | Sibiryachikha |
| SOAN-2459 25 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | ergen neandertal | 28470 ± 1250 | Sibiryachikha |
| SOAN-2458 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | ergen neandertal | 16210 ± 0 | Sibiryachikha |
| RIDDL-718 25 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . | kemik | 33500 ± 700 | Sibiryachikha |
Arkeogenetik
2007 yılında, Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü'nden araştırmacılar, Okladnikov Mağarası'ndaki iki fosil hominin parçasından DNA çıkarmayı başardılar: bir bebeğin humerus diyafizi ve ayrı bir uyluk kemiği parçası. mtDNA dizilimi, her iki parçanın da büyük olasılıkla Okladnikov 2 olarak adlandırılan aynı kişiye ait olduğu doğrulandı.Okladnikov 2'den elde edilen HVR I'in (hiperdeğişken bölge I) mtDNA dizileri, bireyin Neandertal olduğunu doğruladı. mtDNA analizi temelinde, Okladnikov 2'nin daha çok Avrupa ve Batı Asya Neandertalleri ile ilişkili olduğu ortaya çıkarıldı. 2014 yılında bozulmuş dizilerden eski DNA'yı ortaya çıkaran bir analiz sonucunda, araştırmacılar Okladnikov 2'ün mtDNA dizisini tamamlamayı başardı. Tamamlanan dizi, Okladnikov 2 mtDNA'sının Mezmaiskaya Mağarası'ndan Mezmaiskaya 1'den dizilenene göre bazal olduğunu ve daha önce düşünülenden daha fazla batı Neandertallerine daha yakın olduğunu ortaya çıkardı.
Etkileri
İskelet kalıntılarından elde edilen DNA, Batı Avrupa'da bulunan Neandertallerle yakından ilişkili olan Altay Neandertallerinin daha eskiden düşünülenden 2000 kilometre daha doğuda dolaştığını göstermiştir.
Yerel habitat, memeli kaynakları açısından zengindi ve bu sayede Altay Neandertalleri en az 300.000 yıl önce Altay Dağları'nın eteklerine kalıcı olarak yerleşmişti. Altay Neandertalleri, öncelikle nehirlere yakın ve vadiler içindeki stratejik konumlarına, avcılık için en ideal konumlar olduğu için yerleşmiş gibi görünmektedir. Erken ve orta Geç Pleistosen boyunca, genel olarak geniş olan bu bölge, kozalaklı ağaç ve bazı geniş yapraklı ağaçlardan oluşan bir orman ve orman tundrasından oluşuyordu. Bu koşullar altında, Altay-Sayan bölgesi, ilk hominin sakinlerine çok çekici bir ortam sağladı.
Kaynakça
Alıntılar
- ^ Anatoly P. Derevianko; Alexander V. Postnov; Eugeny P. Rybin; Yaroslav V. Kuzmin; Susan G. Keates (2007). . Bulletin of the Indo-Pacific Prehistory Association. 25: 57-68. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2018.
- ^ a b c d e f g h i j k Turner 2013.
- ^ a b c d Peregrine 2001.
- ^ a b Zwyns 2014.
- ^ a b c d e f Derevianko 2013.
- ^ a b c d e f Viola 2013.
- ^ Dobrovolskaya 2013.
- ^ a b c d e f g Krause 2007.
- ^ CARD.
- ^ a b Skoglund 2014.
- ^ a b Derevianko 2007.
Bibliyografya
- "SUNK-1670 (Okladnikov Cave)". Canadian Archaeological Radiocarbon Database. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Temmuz 2016.
- (2007). "The Pleistocene peopling of Siberia: A review of environmental and behavioral aspects". . 25. doi:10.7152/bippa.v25i0.11915. 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Nisan 2022.
- (2013). "The Sibiryachikha Facies of the Middle Paleolithic of the Altai". Archaeology, Ethnology & Anthropology of Eurasia. 41 (1): 89-103. doi:10.1016/j.aeae.2013.07.008.
- Dobrovolskaya, M.V. (2013). "The Neanderthals of Okladnikov Cave Altai: Environment and Diet Based on Isotopic Analysis". Archaeology, Ethnology and Anthropology of Eurasia. 41 (1): 78-88. doi:10.1016/j.aeae.2013.07.007.
- (2007). "Neanderthals in central Asia and Siberia". Nature. 449 (7164): 902-904. Bibcode:2007Natur.449..902K. doi:10.1038/nature06193. (PMID) 17914357.
- ; Ember, Melvin (2001). Encyclopedia of Prehistory: Arctic and Subarctic. Springer Verlag. ISBN .
- Skoglund, Pontus (2014). "Separating endogenous ancient DNA from modern day contamination in a Siberian Neandertal". PNAS. 111 (6): 2229-2234. Bibcode:2014PNAS..111.2229S. doi:10.1073/pnas.1318934111
![image]()
. (PMC) 3926038 $2. (PMID) 24469802. - ; Ovodov, Nicolai D.; Pavlova, Olga V. (2013). Animal Teeth and Human Tools: A Taphonomic Odyssey in Ice Age Siberia. Cambridge University Press. ISBN .
- Viola, B. (2013). "What's new in Central Asia?" (PDF). M. Planck Institute. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 24 Aralık 2016.
- Zwyns, Nicolas (2014). "Altai: Paleolithic". ; Gascoigne, Alison L. (Ed.). Encyclopedia of Global Archaeology. . ss. 148-158. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Okladnikov Magarasi Rusca peshera Okladnikova guney Sibirya Rusya daki Altay Krayi nda Soloneshensky Rayonu ndaki Altay Daglari nin eteklerinde bulunan bir paleoantropolojik sit alanidir Magara guneye bakar ve asagidaki Anuy Nehri nin bir kolu olan Sibiryachikha Nehri vadisinin sol kiyisindan yaklasik 14 metre 46 ft yukarida yer alan Devoniyen bir karstik yamacta bulunur Okladnikov MagarasiPeshera OkladnikovaMagaranin girisiMagaranin Rusya daki konumuDiger adiSibiryachikhaKonum Altai Krayi RusyaBolgeAnuy Havzasi Altay Sayan bolgesiKoordinatlar51 40 K 84 20 D 51 667 K 84 333 D 51 667 84 333Rakim350 m 1 148 ft Turkirec tasi magaraUzunluk35 metre 115 ft TarihceKurulusy 45 000 BPTerk edilisy 38 000 BPDevir ler PaleolitikKultur ler MusteryenIlgili kisi ler NeandertallerKazi tarihleri1984 1987 Okladnikov Magarasi Altay Sayan bolgesindeki en kapsamli sekilde incelenen Paleolitik alanlardan biridir Magarada 33 000 ila 44 000 yil oncesine dayanan zengin bir Musteryen tas endustrisinin yani sira cok sayida parcalanmis hominin fosili kesfedildi Altay Sayan bolgesindeki diger birkac Neandertal bolgesi ile birlikte Okladnikov Magarasi teyit edilmis en dogudaki Neandertal kalintisina ev sahipligi yapmaktadirArka planSibiryachikha dan magaraya bakis Magara adini aslen 1 kilometre 0 62 mi yakininda bulunan Sibiryachikha koyunden almistir Magara Alexey Okladnikov un onuruna Anatoly P Derevianko tarafindan yeniden adlandirildi Okladnikov Magarasi ndaki kazilar ilk olarak 1984 yilinda gerceklestirilmistir Magara Denisova Magarasi Ust Karakol Kamminaya Magarasi Isrkra Magarasi Karama ve Anuy I III ile birlikte Anuy Havzasi nda bulunan birkac Paleolitik bolgeden biridir Palinolojik kanitlar gunumuzde oldugu gibi Paleolitik hominin buluntulariyla iliskili zaman boyunca cevredeki alanin biraz daha soguk ve daha nemli bir baglamda olsa da temel olarak kuru orman bozkirlarindan olustugunu gostermektedir AciklamaDenisova Magarasi nin yaklasik 50 km 31 mil kuzeyinde yer alan Okladnikov Magarasi aslinda birbirine bagli bosluklardan olusan bir komplekstir magara bir cikintidan 8 m 26 ft genisliginde 2 m 6 6 ft yuksekliginde ve 4 2 m 13 78 ft derinliginde bir giris alanindan ve bes galeriden olusmaktadir Dar magara tepenin icine dogru yaklasik 35 metre 115 ft boyunca uzanir Girisi guneye bakmaktadir ve nehir seviyesinden 14 metre 46 ft yuksekte yer alir Sadece yuz metre otesinde 1985 yilinda henuz siniflandirilmamis bir cocugun humerusunun bulundugu Sibiryachikha VI adli bir hayvan magarasi bulunmaktadir Arastirmacilar insan yerlesimine dair hicbir iz bulamamalarina ragmen bu magaranin gercek Okladnikov Magarasi ndan insan yerlesimine daha iyi hizmet etmis olabilecegini one surmuslerdir ArkeolojiStratigrafi Arkeologlar Okladnikov Magarasi nda yedi arkeolojik katman tespit ettiler Eserler Okladnikov Magarasi ndan yaklasik 4000 tas alet cikarilmistir Musteryen eserler yedi katmanin tamaminda gorulmektedir Bulunan eserler cogunlukla kaziyicilar ve kaziyici bicaklardan olusmaktaydi Okladnikov Magarasi ndaki aletlerin yaklasik dortte biri jasperoidlerden yaklasik 5 i ise boynuztaslarindan yapilmistir Okladnikov Magarasi ndaki tas endustrisi Altay Sayan bolgesindeki baska bir yer olan Chagyrskaya Magarasi ile benzerlik gostermektedir ve diger Altay sit alanlarindan oldukca farklidir Bununla birlikte Chagyrskaya Magarasi ndan farkli olarak Levallois tipi aletler Okladnikov Magarasi nda da bulunmaktadir Her iki sit de cok sayida Neandertal Musteryen tas alet icermektedir Litik kultur baslangicta Altay Musteryen olarak adlandirildi gunumuzde kultur daha yaygin olarak Sibiryachikha kulturu veya Sibiryachikha varyanti olarak anilir Fauna Magarada en az 20 farkli turu temsil eden 6000 den fazla hayvan fosili parcasi kesfedildi Dag sicani boz kurt kizil tilki ayi at magara sirtlani yunlu gergedan ren geyigi bozkir bizonu kizil geyik Sibirya dag kecisi ve argali koyunu magara sirtlani gergedan kalintilari ortaya cikarildi Buluntular arasinda kunduz Panthera spelaea ve kizil kurt kalintilari da kesfedildi Magara sirtlani kalintilarinin yogun varligi magaranin buyuk olasilikla aralikli olarak magara sirtlanlari ve homininler arasinda paylasildigini gostermektedir Diyet Diyetle ilgili karsilastirmali arastirmalar Altay Sayan bolgesinden Neandertallerin Avrupa nin son donem Neandertallerine benzer bir sekilde yasadiklarini gostermektedir Her ikisi de buyuk otcullari avlamaya muhtemelen bagimli olan uzman avcilar olma belirtileri gostermektedir Hominin fosilleri Magarada cogunlugu yetiskinlerden gelen 168 hominin fosili parcasi ortaya cikarildi Hominin kalintilari buyuk olasilikla en az dort farkli bireyi temsil eden bes dis ve dokuz kafatasi parcasi icermekteydi Arkeologlar uzun suredir fosil hominin kalintilarinin Neandertallere ait oldugunu varsaymaktaydilar bununla birlikte bazilari kalintilarin karma Homo erectus ozelliklerine sahip insanlara ait oldugu da iddialar arsindaydi Oldukca parcali ve dolayisiyla siniflandirilmasi zor olan Neandertallerle yapilan morfolojik karsilastirmalar kesin olarak ikna edici sonuclar vermedi DNA testinin bazi hominin fosil kalintilarina basarili bir sekilde uygulanmasiyla bu sorun ortadan kalkti Ornekler Tarihlendirme bilgileri Okladnikov Magarasi ndaki birkac hominin fosil parcasindan dogrudan elde edildi Kaynak Laboratuvar numarasi Buluntu Normallestirilmis Yas YerKIA 27010 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Neandertal yetiskin humerusu 24260 180 SibiryachikhaRIDDL 719 25 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Neandertal yetiskin humerusu 37750 750 SibiryachikhaRIDDL 721 25 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ergen neandertal 32400 500 SibiryachikhaRIDDL 722 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ergen neandertal 43300 1500 SibiryachikhaRIDDL 720 25 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ergen neandertal 40700 1100 SibiryachikhaSOAN 2459 25 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ergen neandertal 28470 1250 SibiryachikhaSOAN 2458 10 Nisan 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ergen neandertal 16210 0 SibiryachikhaRIDDL 718 25 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde kemik 33500 700 SibiryachikhaArkeogenetik 2007 yilinda Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitusu nden arastirmacilar Okladnikov Magarasi ndaki iki fosil hominin parcasindan DNA cikarmayi basardilar bir bebegin humerus diyafizi ve ayri bir uyluk kemigi parcasi mtDNA dizilimi her iki parcanin da buyuk olasilikla Okladnikov 2 olarak adlandirilan ayni kisiye ait oldugu dogrulandi Okladnikov 2 den elde edilen HVR I in hiperdegisken bolge I mtDNA dizileri bireyin Neandertal oldugunu dogruladi mtDNA analizi temelinde Okladnikov 2 nin daha cok Avrupa ve Bati Asya Neandertalleri ile iliskili oldugu ortaya cikarildi 2014 yilinda bozulmus dizilerden eski DNA yi ortaya cikaran bir analiz sonucunda arastirmacilar Okladnikov 2 un mtDNA dizisini tamamlamayi basardi Tamamlanan dizi Okladnikov 2 mtDNA sinin Mezmaiskaya Magarasi ndan Mezmaiskaya 1 den dizilenene gore bazal oldugunu ve daha once dusunulenden daha fazla bati Neandertallerine daha yakin oldugunu ortaya cikardi EtkileriIskelet kalintilarindan elde edilen DNA Bati Avrupa da bulunan Neandertallerle yakindan iliskili olan Altay Neandertallerinin daha eskiden dusunulenden 2000 kilometre daha doguda dolastigini gostermistir Yerel habitat memeli kaynaklari acisindan zengindi ve bu sayede Altay Neandertalleri en az 300 000 yil once Altay Daglari nin eteklerine kalici olarak yerlesmisti Altay Neandertalleri oncelikle nehirlere yakin ve vadiler icindeki stratejik konumlarina avcilik icin en ideal konumlar oldugu icin yerlesmis gibi gorunmektedir Erken ve orta Gec Pleistosen boyunca genel olarak genis olan bu bolge kozalakli agac ve bazi genis yaprakli agaclardan olusan bir orman ve orman tundrasindan olusuyordu Bu kosullar altinda Altay Sayan bolgesi ilk hominin sakinlerine cok cekici bir ortam sagladi KaynakcaAlintilar Anatoly P Derevianko Alexander V Postnov Eugeny P Rybin Yaroslav V Kuzmin Susan G Keates 2007 Bulletin of the Indo Pacific Prehistory Association 25 57 68 25 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mart 2018 a b c d e f g h i j k Turner 2013 a b c d Peregrine 2001 a b Zwyns 2014 a b c d e f Derevianko 2013 a b c d e f Viola 2013 Dobrovolskaya 2013 a b c d e f g Krause 2007 CARD a b Skoglund 2014 a b Derevianko 2007 Bibliyografya SUNK 1670 Okladnikov Cave Canadian Archaeological Radiocarbon Database 25 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Temmuz 2016 2007 The Pleistocene peopling of Siberia A review of environmental and behavioral aspects 25 doi 10 7152 bippa v25i0 11915 30 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Nisan 2022 2013 The Sibiryachikha Facies of the Middle Paleolithic of the Altai Archaeology Ethnology amp Anthropology of Eurasia 41 1 89 103 doi 10 1016 j aeae 2013 07 008 Dobrovolskaya M V 2013 The Neanderthals of Okladnikov Cave Altai Environment and Diet Based on Isotopic Analysis Archaeology Ethnology and Anthropology of Eurasia 41 1 78 88 doi 10 1016 j aeae 2013 07 007 2007 Neanderthals in central Asia and Siberia Nature 449 7164 902 904 Bibcode 2007Natur 449 902K doi 10 1038 nature06193 PMID 17914357 Ember Melvin 2001 Encyclopedia of Prehistory Arctic and Subarctic Springer Verlag ISBN 978 0 306 46256 6 Skoglund Pontus 2014 Separating endogenous ancient DNA from modern day contamination in a Siberian Neandertal PNAS 111 6 2229 2234 Bibcode 2014PNAS 111 2229S doi 10 1073 pnas 1318934111 PMC 3926038 2 PMID 24469802 Ovodov Nicolai D Pavlova Olga V 2013 Animal Teeth and Human Tools A Taphonomic Odyssey in Ice Age Siberia Cambridge University Press ISBN 9781107030299 Viola B 2013 What s new in Central Asia PDF M Planck Institute 25 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 24 Aralik 2016 Zwyns Nicolas 2014 Altai Paleolithic Gascoigne Alison L Ed Encyclopedia of Global Archaeology Springer Science Business Media ss 148 158 ISBN 978 1 4419 0426 3