Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anlaşılmasının kolaylığı nedeniyle en kolay uygulanan risk analizi metotları olay ağaçları ve onun bir türevi olan hata ağaçlarıdır. Bir rassal ve takipli süreci çok görsel şekilde farklı bilim dallarının ortak kullanmasına imkân verecek şekilde özetler. Olay ağaçları kutular ve onları bağlayan bağlantılardan ibarettir. Ağaç, sol uçta veya üstte bir temel olayla başlar ve sağa veya aşağıya doğru dallanarak devam eder. Arada bağlantıyı sağlayan oklar olası sonuçları ve bunların olasılıklarını gösterir. Tümevarım mantığını kullanan bir analiz metodudur.
Nükleer endüstride enerji santrallerinin işletilebilme analizi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Burada elde ettiği başarı sayesinde diğer sektörlerde de kullanılmaya başlanmıştır. Başlangıçta seçilmiş olan olayın meydana gelmesinden sonra ortaya çıkabilecek sonuçların akışını diyagram ile gösteren bir yöntemdir. Diğer analiz metotlarından farklı olarak hem kalitatif hem de kantitatif olarak uygulanabilir. Olay ağacı, kaza öncesi ve kaza sonrası durumları gösterdiğinden sonuç analizinde kullanılan başlıca tekniktir. Tehlikeli bir olayın yaratabileceği bütün senaryolar analiz edilir. Olayların sıklığı ve olasılıklarını sayısal olarak görmemizi sağlar. Bu metot sürekli çalışan veya beklemede olan sistemlerde kullanılabilir.
Olay ağacı analizi, sistemde meydana gelebilecek farklı kaza senaryolarını biçimlendirme, hesaplama, sıralama ve analiz etme için kullanılabilir. Bir durum ya da sürecin herhangi bir aşamasında rahatlıkla kullanılarak sistem analiz edilebilir. Tetiklemeli bir olayın takip eden olaylar silsilesi ve potansiyel senaryolar hakkında beyin fırtınası yapmaya yardım etmesi için kalitatif olarak kullanılabilir. Ayrıca sistemde meydana gelebilecek olayları modellemek için de kullanılabilir.
Olay ağacı analiz için girdiler aşağıdaki gibidir:
- Sistemde meydana gelebilecek olayların listesi,
- Uygulama, engeller ve kontrollere yönelik bilgi ve bunların hata olasılıkları,
- Bir arızanın tırmanması ile süreçlerin kavranması.
Olay Ağacı Analiz Aşamaları
- Herhangi bir tetikleme olayının seçilmesi ile başlar,
- Sonuçları hafifletmek için mevcut olan sistem ya da işlevler sırası belirlenir,
- Her bir işlevi göstermek için bir çizgi çizilir,
- Arızanın geçmiş bakım verisi ya da bir hata ağacı analizi tarafından tahmin edilen koşullu olasılığı ile her bir çizgiye olasılık verilir,
- Sistem içindeki tüm güvenilir operasyonal değişimler tanımlanır. Her bir yol takip edildiğinde nihai başarı veya hataya götürür,
- Bu şekilde, on olaydan gelen farklı yollar koşullu olasılıklardır,
- Ağacın bütünündeki her bir yol, bu yoldaki bütün olayların meydana gelme olasılığını gösterir,
- Bu nedenle her bir sonucun olasılığı, bağımsız ve şarta bağlı olasılıkların bir urunu şeklinde temsil edilir.
Bernoulli Modeli
Sistem, davranışlarını temsil eden ikili dal kullanılarak basit ağaca indirgenir. Final çıktıları geri döndürülemez hatalar ve hiç yenilgisiz başarılara direkt olarak götürür.
Olay Ağacından Hata Ağacına Transformasyon
Sisteme meydan okuyan bir olaya karşı sistemin cevabının ve başarı/hata değerlendirmesinin yapıldığı Olay Ağacı diyagramından hata ağacı diyagramına kolaylıkla transformasyon yapılabilir. Böylelikle final çıktılarından elde edilmiş olan geri dönülemez hataların esas olaylarının değerlendirmesi ve eşit hata ağacının belirlenmesi sağlanır.
Sonuçlar
Olay Ağacı Analizinden gelen sonuçlar aşağıdakileri içermektedir:
- Potansiyel problemlerin, tetikleme olay sonucunda ortaya çıkarabileceği çeşitli sonuçlar veya sonuç silsileleri, üretilen olayların kombinasyonları olarak kalitatif bir şekilde tarif edilmesi,
- Yardımcı sistemlerin çeşitli hata silsilelerine ilişkin bağıl öneminin ve olay sıklıklarının ya da olasılıklarının tahminleri,
- Riskleri azaltmaya yönelik önerilerin listeleri,
- Sistem parçalarının verimliliğinin kantitatif değerlendirmeleri.
Kaynakça
- ^ Özkılıç, Özlem (15 Mayıs 2014). Risk Değerlendirmesi (PDF). Ankara: TÜRKİYE İŞVEREN SENDİKALARI KONFEDERASYONU. ss. 286-294. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Ocak 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anlasilmasinin kolayligi nedeniyle en kolay uygulanan risk analizi metotlari olay agaclari ve onun bir turevi olan hata agaclaridir Bir rassal ve takipli sureci cok gorsel sekilde farkli bilim dallarinin ortak kullanmasina imkan verecek sekilde ozetler Olay agaclari kutular ve onlari baglayan baglantilardan ibarettir Agac sol ucta veya ustte bir temel olayla baslar ve saga veya asagiya dogru dallanarak devam eder Arada baglantiyi saglayan oklar olasi sonuclari ve bunlarin olasiliklarini gosterir Tumevarim mantigini kullanan bir analiz metodudur Olay Agaci Analizi Nukleer endustride enerji santrallerinin isletilebilme analizi olarak kullanilmaya baslanmistir Burada elde ettigi basari sayesinde diger sektorlerde de kullanilmaya baslanmistir Baslangicta secilmis olan olayin meydana gelmesinden sonra ortaya cikabilecek sonuclarin akisini diyagram ile gosteren bir yontemdir Diger analiz metotlarindan farkli olarak hem kalitatif hem de kantitatif olarak uygulanabilir Olay agaci kaza oncesi ve kaza sonrasi durumlari gosterdiginden sonuc analizinde kullanilan baslica tekniktir Tehlikeli bir olayin yaratabilecegi butun senaryolar analiz edilir Olaylarin sikligi ve olasiliklarini sayisal olarak gormemizi saglar Bu metot surekli calisan veya beklemede olan sistemlerde kullanilabilir Olay agaci analizi sistemde meydana gelebilecek farkli kaza senaryolarini bicimlendirme hesaplama siralama ve analiz etme icin kullanilabilir Bir durum ya da surecin herhangi bir asamasinda rahatlikla kullanilarak sistem analiz edilebilir Tetiklemeli bir olayin takip eden olaylar silsilesi ve potansiyel senaryolar hakkinda beyin firtinasi yapmaya yardim etmesi icin kalitatif olarak kullanilabilir Ayrica sistemde meydana gelebilecek olaylari modellemek icin de kullanilabilir Olay agaci analiz icin girdiler asagidaki gibidir Sistemde meydana gelebilecek olaylarin listesi Uygulama engeller ve kontrollere yonelik bilgi ve bunlarin hata olasiliklari Bir arizanin tirmanmasi ile sureclerin kavranmasi Olay Agaci Analiz AsamalariHerhangi bir tetikleme olayinin secilmesi ile baslar Sonuclari hafifletmek icin mevcut olan sistem ya da islevler sirasi belirlenir Her bir islevi gostermek icin bir cizgi cizilir Arizanin gecmis bakim verisi ya da bir hata agaci analizi tarafindan tahmin edilen kosullu olasiligi ile her bir cizgiye olasilik verilir Sistem icindeki tum guvenilir operasyonal degisimler tanimlanir Her bir yol takip edildiginde nihai basari veya hataya goturur Bu sekilde on olaydan gelen farkli yollar kosullu olasiliklardir Agacin butunundeki her bir yol bu yoldaki butun olaylarin meydana gelme olasiligini gosterir Bu nedenle her bir sonucun olasiligi bagimsiz ve sarta bagli olasiliklarin bir urunu seklinde temsil edilir Bernoulli ModeliBernoulli Metodu Sistem davranislarini temsil eden ikili dal kullanilarak basit agaca indirgenir Final ciktilari geri dondurulemez hatalar ve hic yenilgisiz basarilara direkt olarak goturur Olay Agacindan Hata Agacina TransformasyonSisteme meydan okuyan bir olaya karsi sistemin cevabinin ve basari hata degerlendirmesinin yapildigi Olay Agaci diyagramindan hata agaci diyagramina kolaylikla transformasyon yapilabilir Boylelikle final ciktilarindan elde edilmis olan geri donulemez hatalarin esas olaylarinin degerlendirmesi ve esit hata agacinin belirlenmesi saglanir SonuclarOlay Agaci Analizinden gelen sonuclar asagidakileri icermektedir Potansiyel problemlerin tetikleme olay sonucunda ortaya cikarabilecegi cesitli sonuclar veya sonuc silsileleri uretilen olaylarin kombinasyonlari olarak kalitatif bir sekilde tarif edilmesi Yardimci sistemlerin cesitli hata silsilelerine iliskin bagil oneminin ve olay sikliklarinin ya da olasiliklarinin tahminleri Riskleri azaltmaya yonelik onerilerin listeleri Sistem parcalarinin verimliliginin kantitatif degerlendirmeleri Kaynakca Ozkilic Ozlem 15 Mayis 2014 Risk Degerlendirmesi PDF Ankara TURKIYE ISVEREN SENDIKALARI KONFEDERASYONU ss 286 294 26 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Ocak 2016