Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Oltenitsa Muharebesi (2-11 Kasım 1853), Kırım Savaşı'nın başlarında, Bükreş'in 60 km güney doğusunda Tuna Nehrinin kuzey kıyısında yer alan (günümüzde Olteniţa, , Romanya) ve karşı kıyıdaki Turtukaya (günümüzde Tutrakan, Silistre ili, Bulgaristan) kasabalarının olduğu bölgede Osmanlı ve Rus orduları arasında geçen bir dizi çarpışmadır. Oltenitsa'da Tuna'yı geçmek için saldıran, komutasındaki Rus güçleri karşısında mevzilerini savunan Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa komutasında Osmanlı güçleri zafer kazandılar.
| Oltenitsa Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kırım Savaşı | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Osmanlı Devleti |  Rus İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Ömer Lütfi Paşa | |||||||
| Güçler | |||||||
| 5 bölük piyade, 150 süvari, 6 top Rusların İddiası: 8,000 asker ve 20 top | Osmanlı Kaynakları: 20 tabur piyade, 4 tabur süvari 32 top Rus Kaynakları: 8 tabur piyade, 9 bölük süvari Toplam 6,000 asker | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 30 ölü 150 yaralı (bazı kaynaklarda her iki tarafında kullandığı yakın mesafe şarapnel topçu mermilerinden ötürü daha fazla kaybın olması gerektiği iddia edilmektedir.) | 236 ölü 734 yaralı (bazı kaynaklarda zayiyat 970 olarak geçmektedir. ) | ||||||
Oltenitsa zaferi ve ardından yine Tuna boyunda Maçin, Kalafat ve Rusçuk'ta Rus ordusunun püskürtülüp Osmanlı güçlerinin Tuna'nın kuzeyine atlaması, askeri, diplomatik ve moral açıdan Osmanlı İmparatorluğu'na önemli avantajlar sağladı.
Muharebe Öncesi
Osmanlı ile Rusya arasında Karadeniz hakimiyet mücadelesinde Rus İmparatorluğu Karadeniz ve boğazları tümden işgal peşindeydi 1841deki Londra Boğazlar Sözleşmesinde İstanbul Boğazlarının Rusya dışı devletlerin hamilik sıfatıyla kontrolüne girmesi Rusları son derece rahatsız eder bir haldeydi Buna rağmen Rusya bu anlaşma ardından 10 yıl kadar sessiz durmayı gizli diplomatik ve askeri hazırlık stratejisi yürütmeyi tercih etti. 1850lere doğru Rusya 3 tümenlik bir kolorduyu İstanbul'a çıkarıp boğazları işgal üzerine bir plan peşindeydi. Ne var ki, tüm hazırlıklarına rağmen buna cesaret edemeyen Rusya, Balkanlar üzerinden ilerlemeye karar verdi. Yine de savaş için bir bahaneye ihtiyaç vardı: Kudüs’te Latinlere ait kutsal mekanlar üzerindeki yönetimde Fransızlara pay verilmesi, Rusların istediği bahaneyi yarattı. Ruslar da, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki tüm topraklarda Ortodokslara ait mekânlar için yönetim hakkı istedi bu talep Osmanlılarca kabul görmedi. Öte yandan Rus çarı 1.Nikolay İngiltere ile müzakerelerinde Osmanlı'nın hasta adam olduğunı belirtip bu toprakları paylaşma teklifinde bulunsa da bu teklifi İngilizlerce kabul edilmedi. Rus çarı Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecid 'in gözünü korkutmak gerekirse bir savaş çıkarmak bu arada İstanbul boğazındaki Osmanlı tahkimatlarını incelemek için 28 Şubat 1853’te İstanbul’a aynı zamanda askeri komutanda olan Prens Mençikov ’u gönderdi. Tehditlere ve Rus ültimatomuna karşın Osmanlı sultanı Rus Çarının hiçbir talebini kabul etmedi. Bunun üzerine Rus İmparatorluk orduları Kırım Savaşının başında 2 temmuz 1853'te Romanya'daki Boğdan ve Eflak prensliklerini yani Osmanlı himayesindeki Tuna Prenslikleri ni işgale başladılar.Bu işgalin Osmanlı İmparatorluğu'na savaş açılması demek olmadığı, bütün Avrupa başkentlerine resmen tebliğ edildi. Osmanlı, Ortodokslara haklarını tanıyınca Rusya, Romanya’yı boşaltmayı kabul ediyordu. Tuna'nın sol yakasında Boğdan ve Eflak boyunca Rus orduları ilerlerken serasker (ordu başkomutanı) Ömer Lütfi Paşa Rusların henüz bu yerlerde yerleşik bir pozisyon almamasından yararlanıp ani bir saldırı ile rusları buralardan çıkarmak için bir plan yapmıştır. Buna göre Tuna'nın sağ kanadından düşman üzerine saldırmayı planlar bu arada sol kanatta Rusların olası ilerlemelerinin önünü kesmek için önemli kuvvetleri ise Vidin şehrine yığar. Ancak özellikle Avusturya ile diplomatik ve siyasi ilişkilerinin bozulabileceğinden ve karşı karşıya gelmekten korkan Rusya sol kanatta Sırp Prensliği üzerinden hareketle Tuna'nın sol kanadına doğru kayda değer bir harekette bulunmaz. Ancak merkez kanatta Eflak'ta Ruslar Bükreş'in güneyine doğru ilerlemeye devam edip Bulgaristan sınırına dayanıp, Rusçuk, Silistre ve Turtukaya'da Osmanlılarla karşı karşıya geldiler. Bütün bunlar olurken Osmanlı İmparatorluğu 4 Ekim 1853'te hariciye kanalıyla Rusya'ya işgal ettikleri Tuna Prensliklerindeki toprakları terk etme ve işgal öncesi konumlarını dönmeleri için ültimatom gönderdi. Ancak bunun bir karşılığı olmadı bunun üzerine 23 Ekimde Osmanlı orduyu seferber ederken, 28 Ekim 1853'te ordu başkumandanı Ömer Lütfi Paşa, Ferik İsmail Paşa'ya Rusları Batı Eflak'tan atmak için Vidin 'den Kalafat üzerine elindeki birliklerle ilerlemesini emreder. 30 Ekim 1853'te kendisi bizzat saldırıyı komuta etmek üzere Turtukaya'ya gelir.
Muharebe
2 Kasımda başkomutan Ömer Paşa'nın emri ile Osmanlı Ordusu Tuna'yı geçip Rusların işgal ettiği Oltenitsa köyüne saldırır. Saldırıya hazırlanan Ruslara karşı Osmanlı onlar saldırmadan kendisi saldırmayı tercih etmiştir. Nehri geçen ilk bölüklerin peşi sıra diğer bölükler,150 süvari ve 6 topta gelir. Tahkim edilmiş mevziideki köy alınır ve daha tahkim edilir. Ruslar bu mevziiyi geri alabilmek için 4 Kasımda saldırıya geçerler. Bu sırada Ömer Lütfi Paşa Turtukaya'dadır.Peter Andreviç Danenberg komutasındaki Rus ordusu 16 top ile önce mevziileri dövüp Osmanlı hatlarına yaklaşmayı dener zayıflatılmış Osmanlı hatlarına hemen ardından Ruslar büyük bir piyade hücumu başlatırlar ancak sıkı formasyondaki rus piyadelerine Osmanlı silahları ve topları ile etkili bir karşılık verilir Ruslar yine de ilerlemeye çalışsa da bu ilerleme başarısızlıkla sonuçlanır ve 970 zayiyatla geri çekilmek zorunda kalırlar.
Çar 1.Nikolanın açtığı soruşturmada Rus askeri taktisyenleri başarısızlık nedenlerinin saldırının iyi planlanmamış ve koordinesiz şekilde yapılması, Osmanlı'dan fazla topları olsa da tahkimatlı mevziilerden çıkartacak kadar yeterli topa sahip olamamaları ve askerlerin top ateşine karşı dağınık pozisyonda savaşmamaları olduğunu belirtmektedirler. Savaşı yöneten Dannenberg ise saldırıyı tahkimatlara yaklaştıklarında Osmanlı top saldırılarına birliklerinin açık hale geldiğinden sonra erdirdiğini belirtmekle birlikte bu tam tatmin edici bir gerekçe değildir, tahkim edilmiş mevziilere bu halde (sıkı formasyonla) neden piyade saldırısının yapıldığı hala belirsizdir.
Ömer Lütfi Paşa kaybının 180 kişi olduğunu belirtsede Rus askeri tarihçileri bu rakamı tam bilmeselerde topçuların yakın mesafede muharebede çok fazla şekilde kullandıkları şarapnel mermilerinin büyük kayıp yaratması gerektiği ve daha fazla olduğunu iddia etmektedirler.
Sonuç
Oltenitsa muharebesi Kırım Savaşında gerçek manada ilk muharebedir ve Osmanlı'nın taktiksel üstünlüğü ile sonlanmıştır. Osmanlılar Tuna'nın sol yakasından bir köprü başı elde etmiş ve ilerleme fırsatı bulmuş olsalar da bu Rusları takip etme fırsatı sağlamamıştır bu manada Avrupa basını büyük bir zafer olarak lanse etse de pek büyük bir etkisi olmamıştır zira Ruslar ek yedek kuvvetleri sahaya sürüp Osmanlıları eski noktalarına gerilettirmişler, çekilmek zorunda bırakmışlardır. Ancak Rusların planladığı Bulgaristan saldırısının gerçekleşmesini bahse konu muharebe kısa süreliğine engellemiştir, Osmanlı ordusuna zaman kazandırmıştır ilaveten Osmanlı Ordusunun moralini yükseltmiş ve Rusya'nın onuruna gölge düşürmüştür. Bu muharebe ardından Silistre Kuşatması gibi muharebeler esas olarak Balkanlarda savaşın Osmanlı lehine sonuçlanmasında daha belirleyici olmuştur.
Kaynakça
- ^ A Narrative of the Siege of Kars: Together with a narrative of travel and adventures in Armenia... - Page 98 by Humphry Sandwith
- ^ A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East, Vol. III, ed. Spencer C. Tucker, (ABC-CLIO, 2010), 1209.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d Badem 2010, s. 108.
- ^ a b c Goldfrank D. M. The Origins of the Crimean War. Routledge. 2014. P. 231
- ^ a b c d e Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;M. Bogdanovich. The Eastern Warisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;Tarleisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Keleş,Erdoğan; Kırım Savaşı’nda (1853-1856) Karadeniz ve Boğazlar Meselesi, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM Yıl: 2008 Cilt: 0 Sayı: 23 s.160-163
- ^ a b c "Osmanlı'da Avrupalılaşmanın Başlangıcı: Kırım Savaşı". Serenti. 26 Mart 2012. 11 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2024.
- ^ a b Badem 2010, s. 107.
- ^ "Tarle Y. The Crimean War". 7 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mart 2022.
- ^ Badem 2010, s. 109.
 | Osmanlı muharebe veya savaşları ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oltenitsa Muharebesi 2 11 Kasim 1853 Kirim Savasi nin baslarinda Bukres in 60 km guney dogusunda Tuna Nehrinin kuzey kiyisinda yer alan gunumuzde Olteniţa Romanya ve karsi kiyidaki Turtukaya gunumuzde Tutrakan Silistre ili Bulgaristan kasabalarinin oldugu bolgede Osmanli ve Rus ordulari arasinda gecen bir dizi carpismadir Oltenitsa da Tuna yi gecmek icin saldiran komutasindaki Rus gucleri karsisinda mevzilerini savunan Serdar i Ekrem Omer Pasa komutasinda Osmanli gucleri zafer kazandilar Oltenitsa MuharebesiKirim SavasiTarih2 11 Kasim 1853BolgeSonucOsmanli zaferi Ruslarin Iddiasi Sonucsuz Ancak Osmanli saldirisi ardindan Rus karsi saldirisinin geri puskurtulmesi neticesi Bulgaristan uzerine planlanan Rus saldirisi gecici olarak iptal edildi bu sebeple Osmanli basarisidir TaraflarOsmanli DevletiRus ImparatorluguKomutanlar ve liderlerOmer Lutfi PasaGucler5 boluk piyade 150 suvari 6 top Ruslarin Iddiasi 8 000 asker ve 20 topOsmanli Kaynaklari 20 tabur piyade 4 tabur suvari 32 top Rus Kaynaklari 8 tabur piyade 9 boluk suvari Toplam 6 000 askerKayiplar30 olu 150 yarali bazi kaynaklarda her iki tarafinda kullandigi yakin mesafe sarapnel topcu mermilerinden oturu daha fazla kaybin olmasi gerektigi iddia edilmektedir 236 olu 734 yarali bazi kaynaklarda zayiyat 970 olarak gecmektedir Muharebedeki Rus ordusu komutani Peter Andrevic Dannenbergtarafindan resmedilen Oltenitsa Muharebesitarafindan fotograflanan Oltenitsa Askeri Bolgesinin 1854 teki durumu Oltenitsa zaferi ve ardindan yine Tuna boyunda Macin Kalafat ve Ruscuk ta Rus ordusunun puskurtulup Osmanli guclerinin Tuna nin kuzeyine atlamasi askeri diplomatik ve moral acidan Osmanli Imparatorlugu na onemli avantajlar sagladi Muharebe OncesiOsmanli ile Rusya arasinda Karadeniz hakimiyet mucadelesinde Rus Imparatorlugu Karadeniz ve bogazlari tumden isgal pesindeydi 1841deki Londra Bogazlar Sozlesmesinde Istanbul Bogazlarinin Rusya disi devletlerin hamilik sifatiyla kontrolune girmesi Ruslari son derece rahatsiz eder bir haldeydi Buna ragmen Rusya bu anlasma ardindan 10 yil kadar sessiz durmayi gizli diplomatik ve askeri hazirlik stratejisi yurutmeyi tercih etti 1850lere dogru Rusya 3 tumenlik bir kolorduyu Istanbul a cikarip bogazlari isgal uzerine bir plan pesindeydi Ne var ki tum hazirliklarina ragmen buna cesaret edemeyen Rusya Balkanlar uzerinden ilerlemeye karar verdi Yine de savas icin bir bahaneye ihtiyac vardi Kudus te Latinlere ait kutsal mekanlar uzerindeki yonetimde Fransizlara pay verilmesi Ruslarin istedigi bahaneyi yaratti Ruslar da Osmanli Imparatorlugu ndaki tum topraklarda Ortodokslara ait mekanlar icin yonetim hakki istedi bu talep Osmanlilarca kabul gormedi Ote yandan Rus cari 1 Nikolay Ingiltere ile muzakerelerinde Osmanli nin hasta adam olduguni belirtip bu topraklari paylasma teklifinde bulunsa da bu teklifi Ingilizlerce kabul edilmedi Rus cari Osmanli padisahi Sultan Abdulmecid in gozunu korkutmak gerekirse bir savas cikarmak bu arada Istanbul bogazindaki Osmanli tahkimatlarini incelemek icin 28 Subat 1853 te Istanbul a ayni zamanda askeri komutanda olan Prens Mencikov u gonderdi Tehditlere ve Rus ultimatomuna karsin Osmanli sultani Rus Carinin hicbir talebini kabul etmedi Bunun uzerine Rus Imparatorluk ordulari Kirim Savasinin basinda 2 temmuz 1853 te Romanya daki Bogdan ve Eflak prensliklerini yani Osmanli himayesindeki Tuna Prenslikleri ni isgale basladilar Bu isgalin Osmanli Imparatorlugu na savas acilmasi demek olmadigi butun Avrupa baskentlerine resmen teblig edildi Osmanli Ortodokslara haklarini taniyinca Rusya Romanya yi bosaltmayi kabul ediyordu Tuna nin sol yakasinda Bogdan ve Eflak boyunca Rus ordulari ilerlerken serasker ordu baskomutani Omer Lutfi Pasa Ruslarin henuz bu yerlerde yerlesik bir pozisyon almamasindan yararlanip ani bir saldiri ile ruslari buralardan cikarmak icin bir plan yapmistir Buna gore Tuna nin sag kanadindan dusman uzerine saldirmayi planlar bu arada sol kanatta Ruslarin olasi ilerlemelerinin onunu kesmek icin onemli kuvvetleri ise Vidin sehrine yigar Ancak ozellikle Avusturya ile diplomatik ve siyasi iliskilerinin bozulabileceginden ve karsi karsiya gelmekten korkan Rusya sol kanatta Sirp Prensligi uzerinden hareketle Tuna nin sol kanadina dogru kayda deger bir harekette bulunmaz Ancak merkez kanatta Eflak ta Ruslar Bukres in guneyine dogru ilerlemeye devam edip Bulgaristan sinirina dayanip Ruscuk Silistre ve Turtukaya da Osmanlilarla karsi karsiya geldiler Butun bunlar olurken Osmanli Imparatorlugu 4 Ekim 1853 te hariciye kanaliyla Rusya ya isgal ettikleri Tuna Prensliklerindeki topraklari terk etme ve isgal oncesi konumlarini donmeleri icin ultimatom gonderdi Ancak bunun bir karsiligi olmadi bunun uzerine 23 Ekimde Osmanli orduyu seferber ederken 28 Ekim 1853 te ordu baskumandani Omer Lutfi Pasa Ferik Ismail Pasa ya Ruslari Bati Eflak tan atmak icin Vidin den Kalafat uzerine elindeki birliklerle ilerlemesini emreder 30 Ekim 1853 te kendisi bizzat saldiriyi komuta etmek uzere Turtukaya ya gelir Muharebe2 Kasimda baskomutan Omer Pasa nin emri ile Osmanli Ordusu Tuna yi gecip Ruslarin isgal ettigi Oltenitsa koyune saldirir Saldiriya hazirlanan Ruslara karsi Osmanli onlar saldirmadan kendisi saldirmayi tercih etmistir Nehri gecen ilk boluklerin pesi sira diger bolukler 150 suvari ve 6 topta gelir Tahkim edilmis mevziideki koy alinir ve daha tahkim edilir Ruslar bu mevziiyi geri alabilmek icin 4 Kasimda saldiriya gecerler Bu sirada Omer Lutfi Pasa Turtukaya dadir Peter Andrevic Danenberg komutasindaki Rus ordusu 16 top ile once mevziileri dovup Osmanli hatlarina yaklasmayi dener zayiflatilmis Osmanli hatlarina hemen ardindan Ruslar buyuk bir piyade hucumu baslatirlar ancak siki formasyondaki rus piyadelerine Osmanli silahlari ve toplari ile etkili bir karsilik verilir Ruslar yine de ilerlemeye calissa da bu ilerleme basarisizlikla sonuclanir ve 970 zayiyatla geri cekilmek zorunda kalirlar Car 1 Nikolanin actigi sorusturmada Rus askeri taktisyenleri basarisizlik nedenlerinin saldirinin iyi planlanmamis ve koordinesiz sekilde yapilmasi Osmanli dan fazla toplari olsa da tahkimatli mevziilerden cikartacak kadar yeterli topa sahip olamamalari ve askerlerin top atesine karsi daginik pozisyonda savasmamalari oldugunu belirtmektedirler Savasi yoneten Dannenberg ise saldiriyi tahkimatlara yaklastiklarinda Osmanli top saldirilarina birliklerinin acik hale geldiginden sonra erdirdigini belirtmekle birlikte bu tam tatmin edici bir gerekce degildir tahkim edilmis mevziilere bu halde siki formasyonla neden piyade saldirisinin yapildigi hala belirsizdir Omer Lutfi Pasa kaybinin 180 kisi oldugunu belirtsede Rus askeri tarihcileri bu rakami tam bilmeselerde topcularin yakin mesafede muharebede cok fazla sekilde kullandiklari sarapnel mermilerinin buyuk kayip yaratmasi gerektigi ve daha fazla oldugunu iddia etmektedirler SonucOltenitsa muharebesi Kirim Savasinda gercek manada ilk muharebedir ve Osmanli nin taktiksel ustunlugu ile sonlanmistir Osmanlilar Tuna nin sol yakasindan bir kopru basi elde etmis ve ilerleme firsati bulmus olsalar da bu Ruslari takip etme firsati saglamamistir bu manada Avrupa basini buyuk bir zafer olarak lanse etse de pek buyuk bir etkisi olmamistir zira Ruslar ek yedek kuvvetleri sahaya surup Osmanlilari eski noktalarina gerilettirmisler cekilmek zorunda birakmislardir Ancak Ruslarin planladigi Bulgaristan saldirisinin gerceklesmesini bahse konu muharebe kisa sureligine engellemistir Osmanli ordusuna zaman kazandirmistir ilaveten Osmanli Ordusunun moralini yukseltmis ve Rusya nin onuruna golge dusurmustur Bu muharebe ardindan Silistre Kusatmasi gibi muharebeler esas olarak Balkanlarda savasin Osmanli lehine sonuclanmasinda daha belirleyici olmustur Kaynakca A Narrative of the Siege of Kars Together with a narrative of travel and adventures in Armenia Page 98 by Humphry Sandwith A Global Chronology of Conflict From the Ancient World to the Modern Middle East Vol III ed Spencer C Tucker ABC CLIO 2010 1209 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d Badem 2010 s 108 a b c Goldfrank D M The Origins of the Crimean War Routledge 2014 P 231 a b c d e Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi M Bogdanovich The Eastern War isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Tarle isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Keles Erdogan Kirim Savasi nda 1853 1856 Karadeniz ve Bogazlar Meselesi Osmanli Tarihi Arastirma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM Yil 2008 Cilt 0 Sayi 23 s 160 163 a b c Osmanli da Avrupalilasmanin Baslangici Kirim Savasi Serenti 26 Mart 2012 11 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2024 a b Badem 2010 s 107 Tarle Y The Crimean War 7 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mart 2022 Badem 2010 s 109 Osmanli muharebe veya savaslari ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz