Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Orcohi Kilisesi (Gürcüce: ორჯოხის ეკლესია), tarihsel Tao bölgesinde, günümüzde Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Orcohi olan Orucuk köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Günümüze kalıntıları ulaşan köydeki iki Gürcü kilisesinden biridir.
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Koordinatlar | 40°30′52″K 41°48′06″D / 40.51444°K 41.80167°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkılmış |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Dolgu duvar |
Tarihçe
Orcohi köyünün yer aldığı tarihsel Tao bölgesi tarihsel Gürcistan'ın sınırları içinde bulunuyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı idaresinin 1574 tarihli mufassal defterine göre Orcohi köyünün nüfusu 142 haneden oluşuyordu. Bu nüfus içinde 5 hane Müslüman olmuş, 137 hane Hristiyan olarak kalmıştı. Orcohi köyünün hayli büyük bir yerleşim olduğu görülmektedir. Köydeki iki kilisenin de Osmanlı döneminden önce inşa edildiği anlaşılmaktadır. 2016 yılına gelindiğinde köyün güneyinde yer alan Orcohi Kilisesi büyük ölçüde yıkılmış, geriye sadece bazı kısımları kalmıştı.
Mimari
Orcohi Kilisesi kalıntıları, köyün 900 metre güneyinde, küçük bir tepenin üzerinde yer alır. Yaklaşık 100 metre doğusunda Orcohi Kalesi bulunmaktadır. Kilise dolgu duvar tekniğinde harç kullanılarak inşa edilmiştir. Çok fazla tahrip olan yapının sadece kuzey duvarının bir bölümü ayakta kalmıştır. Buna rağmen yapının, dıştan dikdörtgen planlı, içten batı kolu uzun üç yapraklı yonca (triconchos) planlı bir kilise olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Bölgede trikonchos planlı başka kiliseler de bulunmakla birlikte, kolları dıştan düz duvarlarla sınırlandırıldığı bilinen tek kilise bu yapıdır. Batı kolunun kuzeyinde dikdörtgen planlı bir mekân bulunmaktadır. Bir kemerle bu kola açıldığı tahmin edilen bu mekânın doğu duvarında yarım daire planlı bir nişin bulunduğu düşünülmektedir. Yapının simetrik olması nedeniyle bu kolun güneyinde de böyle bir mekânın yer aldığı sanılmaktadır. Batı kolunun iki yanındaki mekânlarla birlikte, apsisin iki yanında birer pastoforyon hücresine yer verildiğine dair yaklaşım üzerinden Orcohi Kilisesi, Gürcistan'da Mtsheta'daki Cvari Manastırı Kilisesi’nde görülen ve “Cvari Plan Tipi” olarak adlandırılan grubun bir örneği olarak kabul edilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Fahriye Bayram - Turgay Yazar, "Artvin, Ardahan, Erzurum İli ve İlçelerinde Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırması - 2011", 30. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Çorum, 2012, 2. Cilt, s. 324-325. 9 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Tao (ტაო), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 76. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 234. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Orcohi Kilisesi Gurcuce ორჯოხის ეკლესია tarihsel Tao bolgesinde gunumuzde Erzurum ilinin Oltu ilcesine bagli ve eski adi Orcohi olan Orucuk koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma bir kilisedir Gunumuze kalintilari ulasan koydeki iki Gurcu kilisesinden biridir Orcohi Guney KilisesiTemel bilgilerKoordinatlar40 30 52 K 41 48 06 D 40 51444 K 41 80167 D 40 51444 41 80167InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanmaOrta CagOzelliklerMalzemelerDolgu duvarTarihceOrcohi koyunun yer aldigi tarihsel Tao bolgesi tarihsel Gurcistan in sinirlari icinde bulunuyordu Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Osmanli idaresinin 1574 tarihli mufassal defterine gore Orcohi koyunun nufusu 142 haneden olusuyordu Bu nufus icinde 5 hane Musluman olmus 137 hane Hristiyan olarak kalmisti Orcohi koyunun hayli buyuk bir yerlesim oldugu gorulmektedir Koydeki iki kilisenin de Osmanli doneminden once insa edildigi anlasilmaktadir 2016 yilina gelindiginde koyun guneyinde yer alan Orcohi Kilisesi buyuk olcude yikilmis geriye sadece bazi kisimlari kalmisti MimariOrcohi Kilisesi kalintilari koyun 900 metre guneyinde kucuk bir tepenin uzerinde yer alir Yaklasik 100 metre dogusunda Orcohi Kalesi bulunmaktadir Kilise dolgu duvar tekniginde harc kullanilarak insa edilmistir Cok fazla tahrip olan yapinin sadece kuzey duvarinin bir bolumu ayakta kalmistir Buna ragmen yapinin distan dikdortgen planli icten bati kolu uzun uc yaprakli yonca triconchos planli bir kilise oldugu kalintilardan anlasilmaktadir Bolgede trikonchos planli baska kiliseler de bulunmakla birlikte kollari distan duz duvarlarla sinirlandirildigi bilinen tek kilise bu yapidir Bati kolunun kuzeyinde dikdortgen planli bir mekan bulunmaktadir Bir kemerle bu kola acildigi tahmin edilen bu mekanin dogu duvarinda yarim daire planli bir nisin bulundugu dusunulmektedir Yapinin simetrik olmasi nedeniyle bu kolun guneyinde de boyle bir mekanin yer aldigi sanilmaktadir Bati kolunun iki yanindaki mekanlarla birlikte apsisin iki yaninda birer pastoforyon hucresine yer verildigine dair yaklasim uzerinden Orcohi Kilisesi Gurcistan da Mtsheta daki Cvari Manastiri Kilisesi nde gorulen ve Cvari Plan Tipi olarak adlandirilan grubun bir ornegi olarak kabul edilmistir Kaynakca a b Fahriye Bayram Turgay Yazar Artvin Ardahan Erzurum Ili ve Ilcelerinde Ortacag Gurcu Mimarisi Yuzey Arastirmasi 2011 30 Arastirma Sonuclari Toplantisi Corum 2012 2 Cilt s 324 325 9 Kasim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 975 17 3246 0 Tao ტაო Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 76 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 a b 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 234 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7