Bu zaman diliminde Polonya tarihi, 5. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar olan bir binyılyı kapsar.Genellikle Batı Roma İmparatorluğu'nun yıkılışından sonraki döneme tekabül eder.
Orta çağ öncesi
Slav göçünün ilk dalgaları üst Vistula Nehri bölgesini ve Dinyeper Nehri'nin üst ve orta bölgelerinden gelen güneydoğu Polonya ve güney Masovya topraklarına yerleşti. araştırmacılar tarafından yapılan genetik bir çalışmanın sonuçları "bilinen en eski Slav vatanını orta Dinyeper havzasına yerleştiği yönündeki hipotezi destekliyor". Batı Slavları, esas olarak Getika'daki Bizans tarihçi Jordanes tarafından Sclaveni adı verilen göç dalgası batı Slav kolundan geldi, doğu kolu ise Antes'ti ifadelerini kullanır. Slavlar ilk olarak 5. yüzyılın ikinci yarısında, bu toprakların Cermen kabileleri tarafından boşaltılmasından yaklaşık yarım yüzyıl sonra (yerleşimlerin olmadığı veya nadir olduğu bir dönemden sonra) Polonya'ya göç etmişlerdi. Bu ve Polonya'da Erken Orta Çağ makalesinde verilen referanslara göre, birçok akademisyen Slav kabilelerinin en erken Orta Çağ döneminden önce Polonya'da bulunmadığına inanıyor, zıt görüşlere rağmen, Polonya tarih öncesi ve prototipinde hala baskın olarak temsil ediliyor. Oradan, 6. yüzyılda, yeni yerleşen nüfus kuzey ve batıya dağıldı. Slavlar çoğunlukla ekin yetiştirerek yaşamakla birlikte avcılık ve toplanma ile uğraştılar. Göçleri Doğu ve Orta Avrupa, Hunlar, Avarlar ve Macarlar gibi halk ve ordu dalgaları tarafından doğudan işgal ediliyordu.
Bir dizi Batı Slav Polonya kabilesi, 8. yüzyıldan başlayarak bazıları daha sonra büyük eyaletlere dönüşen küçük devletler kurdu. Bu kabileler arasında, güney Polonya'daki Vistüller (Wiślanie) vardı, Kraków ve ana merkezleri olan bu kabile 9. yüzyılda ülkelerinde büyük müstahkem merkezler inşa ettiler. 9. yüzyılın sonunda Vistüller, bazı teorilere göre Büyük Moravya'nın bir parçasıydı.
Kabile devletleri, 7. yüzyıldan itibaren birçok toprak ve ahşap duvarlar ve setlerle güçlendirilmiş yapılar inşa ettiler. Bunlardan bazıları geliştirildi ve yerleşti; diğerleri ise büyük bir boş alana sahipti ve önce savaş zamanlarında sığınak olarak hizmet ettiler. , Poznań ve Gniezno çevresine Polonya'nın ilk merkezi olacak ve isimlerini ülkeye ödünç verecek şekilde yerleştiler. 10. yüzyılın ilk yarısından itibaren, gord tipi müstahkem yerleşimlerin ve toprak genişlemesinin hızlandırılmış bir inşası döneminden geçtiler ve Polonya devleti 10. yüzyılın ikinci yarısında kabile politikalarından merkezi politikaya geçiş yaptı.
Orta çağ
Polonya devleti, 10. yüzyılın ikinci yarısında Piast hanedanı I. Mieszko yönetimi ile başlar. Mieszko, 966'da Batı Latin Ritinde vaftiz olarak Hristiyanlığı seçti. Polonya ulusunun ortaya çıkmasının ardından Polonya, nüfusu Hıristiyanlığa dönüştüren, güçlü bir krallık yaratan ve Polonya'yı Avrupa kültürüne entegre eden bir dizi yöneticinin liderliğindeydi. Mieszko'nun oğlu I. Bolesław Chrobry bir Polonya Kilise eyaleti kurdu, ardından bunu toprak fetihleri izledi ve resmi olarak taçlandı ve Polonya'nın ilk Kralı oldu . Bunu hükümdarlığı ve restorasyonu izledi. Casimir'in oğlu , dini otorite ile çatışmaya karıştı ve ülkeden ihraç edildi. ülkeyi oğullarına böldükten sonra, iç parçalanma 12. ve 13. yüzyıllarda ilk Piast monarşi yapısını oluşturdu. Bölgesel Piast düklerinden biri, Cermen Şövalyeleri'nin Polonya'nın yüzyıllarca Şövalyeler ve sonra Alman Prusya devletiyle savaşına neden olan Baltık Prusya paganlarıyla savaşmasına yardımcı olması için davet etti. Krallık, I. Władysław tarafından restore edilmiş, oğlu III. Casimir tarafından güçlendirilmiş ve genişletilmiştir. Parçalanma sonrasında batı Silezya ve Pomeranya eyaletleri kaybedildi ve Polonya doğuya doğru genişlemeye başladı. 14. yüzyıldaki konsolidasyon, Angevin hanedanının iki üyesinin hükümdarlığının ardından, takip edilecek olan yeni güçlü Polonya Krallığı'nın temelini attı.
Geç Orta Çağ
Litvanya Büyük Dükü Jogaila (II. Władysław Jagiełło) ile başlayan Jagiellon hanedanı (1385-1569) Polonya-Litvanya birliğini oluşturdu . Ortaklık, geniş Litvanya kontrolündeki Rus bölgelerini Polonya'nın etki alanına aldı ve dört yüzyıl boyunca Avrupa'nın en büyük siyasi varlıklarından birinde bir arada var olan ve işbirliği yapan Polonyalılar ve Litvanyalılar için fayda gördü. Baltık Denizi bölgesinde Polonya'nın Cermen Şövalyeleri ile mücadelesi devam etti ve Kral IV. Casimir Jagiellon yönetiminde Dönemi ; antlaşma gelecekteki Prusya Dükalığı'nı yarattı. Güney Polonya'da Osmanlı İmparatorluğu ve Kırım Tatarları ile karşı karşıya geldi ve doğuda Litvanya'nın Moskova Büyük Dükalığı ile savaşmasına yardımcı oldu. Polonya feodal bir devlet olarak gelişiyordu, ağırlıklı olarak tarım ekonomisi ve giderek baskın bir toprak aristokrasisi bileşeni mevcuttu. 1505 yılında Polonya parlamentosu tarafından kabul edilen yasası, yasama yetkisinin çoğunu hükümdardan Sejm'e devretti. Bu olay, devletin "özgür ve eşit" Polonya aristokrasisi tarafından yönetildiği "Altın Özgürlük" olarak bilinen dönemin başlangıcı oldu. Protestan Reform hareketleri Polonya Hristiyanlığına derinlemesine etki yaptı ve bu da o zamanlar Avrupa'daki dini hoşgörü politikalarında eşsizdi. Polonya ve Litvanya'nın toprak genişlemesi Livonia'nın uzak kuzey bölgesini içeriyordu.
Kaynakça
- ^ Krzysztof Rębała (ve ark.), "Slavlar Arasında Y-STR Varyasyonu: Orta Dinyeper Havzasındaki Slav Vatanı İçin Kanıt 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ." Mayıs 2012'de Wayback Machine'de, İnsan Genetiği Dergisi, Springer Japan, Mayıs 2007. Erişim tarihi: 22 Ekim 2011
- ^ Piotr Kaczanowski, Janusz Krzysztof Kozłowski – Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.) (Oldest history of Polish lands (till 7th century)), Fogra, Kraków 1998, s.337
- ^ Piotr Kaczanowski, Janusz Krzysztof Kozłowski – Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), s. 327-330 ve 346
- ^ a b Piotr Kaczanowski, Janusz Krzysztof Kozłowski – Najdawniejsze dzieje ziem polskich (do VII w.), s. 325-352
- ^ a b c Various authors, ed. Marek Derwich and Adam Żurek, U źródeł Polski (do roku 1038) (Foundations of Poland (until year 1038)), Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2002, s. 122-67
- ^ Jerzy Wyrozumski – Dzieje Polski piastowskiej (VIII w. – 1370) (History of Piast Poland (8th century – 1370)), Fogra, Kraków 1999, s. 47-86
- ^ a b Jerzy Wyrozumski – Historia Polski do roku 1505 (History of Poland until 1505), Państwowe Wydawnictwo Naukowe (Polish Scientific Publishers PWN), Warszawa 1986,
- ^ Józef Andrzej Gierowski – Historia Polski 1505–1764 (History of Poland 1505–1764), Państwowe Wydawnictwo Naukowe (Polish Scientific Publishers PWN), Warszawa 1986,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu zaman diliminde Polonya tarihi 5 yuzyildan 16 yuzyila kadar olan bir binyilyi kapsar Genellikle Bati Roma Imparatorlugu nun yikilisindan sonraki doneme tekabul eder Orta cag oncesiSlav gocunun ilk dalgalari ust Vistula Nehri bolgesini ve Dinyeper Nehri nin ust ve orta bolgelerinden gelen guneydogu Polonya ve guney Masovya topraklarina yerlesti arastirmacilar tarafindan yapilan genetik bir calismanin sonuclari bilinen en eski Slav vatanini orta Dinyeper havzasina yerlestigi yonundeki hipotezi destekliyor Bati Slavlari esas olarak Getika daki Bizans tarihci Jordanes tarafindan Sclaveni adi verilen goc dalgasi bati Slav kolundan geldi dogu kolu ise Antes ti ifadelerini kullanir Slavlar ilk olarak 5 yuzyilin ikinci yarisinda bu topraklarin Cermen kabileleri tarafindan bosaltilmasindan yaklasik yarim yuzyil sonra yerlesimlerin olmadigi veya nadir oldugu bir donemden sonra Polonya ya goc etmislerdi Bu ve Polonya da Erken Orta Cag makalesinde verilen referanslara gore bircok akademisyen Slav kabilelerinin en erken Orta Cag doneminden once Polonya da bulunmadigina inaniyor zit goruslere ragmen Polonya tarih oncesi ve prototipinde hala baskin olarak temsil ediliyor Oradan 6 yuzyilda yeni yerlesen nufus kuzey ve batiya dagildi Slavlar cogunlukla ekin yetistirerek yasamakla birlikte avcilik ve toplanma ile ugrastilar Gocleri Dogu ve Orta Avrupa Hunlar Avarlar ve Macarlar gibi halk ve ordu dalgalari tarafindan dogudan isgal ediliyordu 9 10 yuzyilda Bati Slav kabileleri Bir dizi Bati Slav Polonya kabilesi 8 yuzyildan baslayarak bazilari daha sonra buyuk eyaletlere donusen kucuk devletler kurdu Bu kabileler arasinda guney Polonya daki Vistuller Wislanie vardi Krakow ve ana merkezleri olan bu kabile 9 yuzyilda ulkelerinde buyuk mustahkem merkezler insa ettiler 9 yuzyilin sonunda Vistuller bazi teorilere gore Buyuk Moravya nin bir parcasiydi Kabile devletleri 7 yuzyildan itibaren bircok toprak ve ahsap duvarlar ve setlerle guclendirilmis yapilar insa ettiler Bunlardan bazilari gelistirildi ve yerlesti digerleri ise buyuk bir bos alana sahipti ve once savas zamanlarinda siginak olarak hizmet ettiler Poznan ve Gniezno cevresine Polonya nin ilk merkezi olacak ve isimlerini ulkeye odunc verecek sekilde yerlestiler 10 yuzyilin ilk yarisindan itibaren gord tipi mustahkem yerlesimlerin ve toprak genislemesinin hizlandirilmis bir insasi doneminden gectiler ve Polonya devleti 10 yuzyilin ikinci yarisinda kabile politikalarindan merkezi politikaya gecis yapti Orta cagPolonya devleti 10 yuzyilin ikinci yarisinda Piast hanedani I Mieszko yonetimi ile baslar Mieszko 966 da Bati Latin Ritinde vaftiz olarak Hristiyanligi secti Polonya ulusunun ortaya cikmasinin ardindan Polonya nufusu Hiristiyanliga donusturen guclu bir krallik yaratan ve Polonya yi Avrupa kulturune entegre eden bir dizi yoneticinin liderligindeydi Mieszko nun oglu I Boleslaw Chrobry bir Polonya Kilise eyaleti kurdu ardindan bunu toprak fetihleri izledi ve resmi olarak taclandi ve Polonya nin ilk Krali oldu Bunu hukumdarligi ve restorasyonu izledi Casimir in oglu dini otorite ile catismaya karisti ve ulkeden ihrac edildi ulkeyi ogullarina boldukten sonra ic parcalanma 12 ve 13 yuzyillarda ilk Piast monarsi yapisini olusturdu Bolgesel Piast duklerinden biri Cermen Sovalyeleri nin Polonya nin yuzyillarca Sovalyeler ve sonra Alman Prusya devletiyle savasina neden olan Baltik Prusya paganlariyla savasmasina yardimci olmasi icin davet etti Krallik I Wladyslaw tarafindan restore edilmis oglu III Casimir tarafindan guclendirilmis ve genisletilmistir Parcalanma sonrasinda bati Silezya ve Pomeranya eyaletleri kaybedildi ve Polonya doguya dogru genislemeye basladi 14 yuzyildaki konsolidasyon Angevin hanedaninin iki uyesinin hukumdarliginin ardindan takip edilecek olan yeni guclu Polonya Kralligi nin temelini atti Gec Orta CagLitvanya Buyuk Duku Jogaila II Wladyslaw Jagiello ile baslayan Jagiellon hanedani 1385 1569 Polonya Litvanya birligini olusturdu Ortaklik genis Litvanya kontrolundeki Rus bolgelerini Polonya nin etki alanina aldi ve dort yuzyil boyunca Avrupa nin en buyuk siyasi varliklarindan birinde bir arada var olan ve isbirligi yapan Polonyalilar ve Litvanyalilar icin fayda gordu Baltik Denizi bolgesinde Polonya nin Cermen Sovalyeleri ile mucadelesi devam etti ve Kral IV Casimir Jagiellon yonetiminde Donemi antlasma gelecekteki Prusya Dukaligi ni yaratti Guney Polonya da Osmanli Imparatorlugu ve Kirim Tatarlari ile karsi karsiya geldi ve doguda Litvanya nin Moskova Buyuk Dukaligi ile savasmasina yardimci oldu Polonya feodal bir devlet olarak gelisiyordu agirlikli olarak tarim ekonomisi ve giderek baskin bir toprak aristokrasisi bileseni mevcuttu 1505 yilinda Polonya parlamentosu tarafindan kabul edilen yasasi yasama yetkisinin cogunu hukumdardan Sejm e devretti Bu olay devletin ozgur ve esit Polonya aristokrasisi tarafindan yonetildigi Altin Ozgurluk olarak bilinen donemin baslangici oldu Protestan Reform hareketleri Polonya Hristiyanligina derinlemesine etki yapti ve bu da o zamanlar Avrupa daki dini hosgoru politikalarinda essizdi Polonya ve Litvanya nin toprak genislemesi Livonia nin uzak kuzey bolgesini iceriyordu Kaynakca Krzysztof Rebala ve ark Slavlar Arasinda Y STR Varyasyonu Orta Dinyeper Havzasindaki Slav Vatani Icin Kanit 25 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mayis 2012 de Wayback Machine de Insan Genetigi Dergisi Springer Japan Mayis 2007 Erisim tarihi 22 Ekim 2011 Piotr Kaczanowski Janusz Krzysztof Kozlowski Najdawniejsze dzieje ziem polskich do VII w Oldest history of Polish lands till 7th century Fogra Krakow 1998 ISBN 83 85719 34 2 s 337 Piotr Kaczanowski Janusz Krzysztof Kozlowski Najdawniejsze dzieje ziem polskich do VII w s 327 330 ve 346 a b Piotr Kaczanowski Janusz Krzysztof Kozlowski Najdawniejsze dzieje ziem polskich do VII w s 325 352 a b c Various authors ed Marek Derwich and Adam Zurek U zrodel Polski do roku 1038 Foundations of Poland until year 1038 Wydawnictwo Dolnoslaskie Wroclaw 2002 ISBN 83 7023 954 4 s 122 67 Jerzy Wyrozumski Dzieje Polski piastowskiej VIII w 1370 History of Piast Poland 8th century 1370 Fogra Krakow 1999 ISBN 83 85719 38 5 s 47 86 a b Jerzy Wyrozumski Historia Polski do roku 1505 History of Poland until 1505 Panstwowe Wydawnictwo Naukowe Polish Scientific Publishers PWN Warszawa 1986 ISBN 83 01 03732 6 Jozef Andrzej Gierowski Historia Polski 1505 1764 History of Poland 1505 1764 Panstwowe Wydawnictwo Naukowe Polish Scientific Publishers PWN Warszawa 1986 ISBN 83 01 03732 6