Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Osmanlı gerileme tezi veya Osmanlı gerileme paradigması (İngilizce: Ottoman Decline Thesis), Osmanlı İmparatorluğu'nun dünyanın o zaman gelişmiş kabul edilen ülkeleri ile kıyaslandığında bilim ve endüstride geri kalması ve ürünler ortaya çıkaramaması sonucu, dış ülkelere bağımlılığını tarif etmek amacı ile ortaya konmuştur. Türkiye'nin ve dünyanın tanınmış tarihçilerinden Halil İnalcık Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ adlı kitabında, “...18. yüzyılın uzun savaşlarıyla denge Avrupa’dan yana döndü. Osmanlı gücü inişe geçti, 18. yüzyılda Batı üstünlüğünün kabulüyle de imparatorluk politik ve ekonomik olarak Avrupa’ya bağımlı hale geldi, imparatorluğun varlığını sürdürmesi ve olası çöküşü, sonunda bir Avrupa politikası sorunu, Doğu Sorunu oldu ve Osmanlı politik yaşamı 1920'ye dek Avrupa'ya bağımlı olarak sürdü,” saptamasını yapmıştır.
Gerileme tezine göre, Sultan Süleyman'ın hükümdarlığı (1520-1566) devri ile özdeşleşen bir Altın Çağ'ı takiben imparatorluk zamanla hiç kurtulamadığı ve tüm kurumları etkisi altına alan, 1923'te Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılmasına kadar süren bir duraklama ve gerileme dönemine girmiştir. Bu tez yirminci yüzyıl boyunca Osmanlı tarihini anlamada Batıcılık ve Cumhuriyet Türkiyesi için bir temel olarak kullanılmıştır. Ancak, 1978'de, tarihçiler gerileme tezinin temel varsayımlarını yeniden ele aldılar.
1980'ler, 1990'lar ve 2000'ler boyunca pek çok yeni çalışmanın yayınlanmasının ve daha önce yararlanılmamış kaynakların ve metodolojilerin kullanılması ile yeniden değerlendirilen Osmanlı tarihi çalışmalarının ardından Osmanlı İmparatorluğu'nu çalışan akademik tarihçiler Osmanlı gerileme tezinin tamamen bir mit olduğu konusunda fikir birliğine vardılar – bununla Osmanlı İmparatorluğu'nun esasen hiç duraklamadığı veya gerilemediği ama daha ziyade Muhteşem Süleyman'ın ölümünden çok sonra dinamik ve enerjik bir devlet olmaya devam ettiği düşünülmüştür. Gerileme tezi "teleolojik", "gerilemeci", "Oryantalist", "basite indirgenmiş" ve "tek yönlü" olduğu gerekçeleriyle eleştirilmiş ve "tarihsel analizde yeri olmayan bir mefhum" olarak tasvir edilmiştir. Akademisyenler böylece "[onu] tartışmamak gerektiğini öğrenmişlerdir."
Profesyonel tarihçiler arasındaki bu keskin paradigma değişimine rağmen gerileme tezi popüler tarihte ve Osmanlı İmparatorluğu üzerine uzmanlaşmamış olan akademisyenlerce yazılan akademik tarihte varlığını sürdürmeye devam ediyor. Bazı durumlarda bu devamlılığın sebebi uzman olmayanların demode veya terk edilmiş çalışmalara dayanmaya devam etmeleriyken diğer bazı durumlarda onların, gerileme anlatısının devamından bazı siyasi çıkarlar elde etmeyi sürdürmelerinden kaynaklanmaktadır.
Kaynakça
- ^ Linda Darling, Revenue Raising and Legitimacy: Tax Collection and Finance Administration in the Ottoman Empire, 1560–1660 (Leiden: E.J. Brill, 1996)
- Günhan Börekçi, "Factions and Favorites at the Courts of Sultan Ahmed I (r. 1603–1617) and His Immediate Predecessors," PhD dissertation (The Ohio State University, 2010), 5.
- ^ Suraiya Faroqhi, The Ottoman Empire and the World Around It (I. B. Tauris, 2004; 2011), pp. 42–43.
- Virginia Aksan, "Ottoman to Turk: Continuity and Change," International Journal 61 (Winter 2005/6): 19–38.
- ^ Howard, Douglas A. "Genre and myth in the Ottoman advice for kings literature," in Aksan, Virginia H. and Daniel Goffman eds. The Early Modern Ottomans: Remapping the Empire (Cambridge University Press, 2007; 2009), 143.
- ^ Hathaway, Jane (2008). The Arab Lands under Ottoman Rule, 1516–1800. Pearson Education Ltd. ss. 7-8. ISBN .
Osmanlı çalışmalarında Egypt and the Fertile Crescent [1966]'ın yayınlanmasından sonra meydana gelen önemli değişimlerden biri sözüm ona 'Osmanlı gerileme tezi'nin yapısöküme tabi tutulmasıdır – bu kavram, on altıncı yüzyılın sonuna doğru Sultan I. Süleyman'ın hükümdarlığının ardından (1520-66) on dokuzuncu yüzyıldaki cesur Batılılaşma reformlarına rağmen imparatorluğun asla tamamen kurtulamadığı uzun bir gerilemeye girdiğini ifade eder. Yaklaşık son yirmi yılda, 4. Bölümde görüldüğü üzere, Osmanlı İmparatorluğu tarihçileri gerileme anlatısını reddederek kriz ve uyum anlatısını savunmaya başlamıştır.
- Kunt, Metin (1995). "Introduction to Part I". Kunt, Metin; Christine Woodhead (Ed.). Süleyman the Magnificent and His Age: the Ottoman Empire in the Early Modern World. London and New York: Longman. ss. 37-38.
Osmanlı tarihi öğrencileri Süleyman'ın "beceriksiz" ardıllarının hükümdarlıklarıyla başlayıp yüzyıllar sürdüğü varsayılan "gerileme"yi tartışmamak gerektiğini öğrendi.
- Tezcan, Baki (2010). The Second Ottoman Empire: Political and Social Transformation in the Early Modern Period. Cambridge University Press. s. 9. ISBN .
Osmanlı tarihçileri son yıllarda pek çok çalışma üreterek bu dönemin geleneksel anlayışını bazıları yirminci yüzyıl ortalarında tarihsel araştırmanın konusu olarak bile kabul edilmeyen çeşitli açılardan revize etti. Bu çalışmalar sayesinde Osmanlı tarihinin alışılagelmiş anlatısı – on altıncı yüzyıl sonunda Osmanlı İmparatorluğu'nun daimi kurumsal yozlaşma ve askeri gerileme ile maruf uzun bir gerileme dönemine girmesi - terk edildi.
- Woodhead, Christine (2011). "Introduction". Christine Woodhead (Ed.). The Ottoman World. s. 5. ISBN .
Osmanlı tarihçileri bir 1600-sonrası 'gerileme' kavramını çoğunlukla bıraktı.
- Ehud Toledano (2011). "The Arabic-speaking world in the Ottoman period: A socio-political analysis". Woodhead, Christine (Ed.). The Ottoman World. Routledge. s. 457. ISBN .
1970'lerin ortasından itibaren Osmanlıcılar tarafından üretilen akademik literatürde, öncesinde egemen olan Osmanlı gerileme görüşü etkin bir biçimde çürütüldü.
- Leslie Peirce, "Changing Perceptions of the Ottoman Empire: the Early Centuries," Mediterranean Historical Review 19/1 (2004): 22.
- Cemal Kafadar, "The Question of Ottoman Decline," Harvard Middle Eastern and Islamic Review 4/1–2 (1997–98), pp. 30–75.
- M. Fatih Çalışır, "Decline of a 'Myth': Perspectives on the Ottoman 'Decline'," The History School 9 (2011): 37–60.
- Donald Quataert, "Ottoman History Writing and Changing Attitudes towards the Notion of 'Decline,'" History Compass 1 (2003)
- Kunt, Metin (1995). "Introduction to Part I". Kunt, Metin; Christine Woodhead (Ed.). Süleyman the Magnificent and His Age: the Ottoman Empire in the Early Modern World. London and New York: Longman. ss. 37-38.
- ^ Darling, Revenue-Raising and Legitimacy, 4.
- Abou-El-Haj, Formation of the Modern State, pp. 3–4.
- Karen Barkey, Bandits and Bureaucrats: The Ottoman Route to State Centralization, (Cornell University Press, 1994), ix.
- ^ Finkel, Caroline (1988). The Administration of Warfare: The Ottoman Military Campaigns in Hungary, 1593–1606. Viyana: VWGÖ. s. 143. ISBN .
- ^ Kunt, Metin (1995). "Introduction to Part I". Kunt, Metin; Christine Woodhead (Ed.). Süleyman the Magnificent and His Age: the Ottoman Empire in the Early Modern World. London and New York: Longman. ss. 37-38.
Osmanlı tarihi öğrencileri Süleyman'ın "beceriksiz" ardıllarının hükümdarlıklarıyla başlayıp yüzyıllar sürdüğü varsayılan "gerileme"yi tartışmamak gerektiğini öğrendi.
- ^ Ehud Toledano (2011). "The Arabic-speaking world in the Ottoman period: A socio-political analysis". Woodhead, Christine (Ed.). The Ottoman World. Routledge. s. 457. ISBN .
1970'lerin ortasından itibaren Osmanlıcılar tarafından üretilen akademik literatürde bundan önce egemen olan Osmanlı gerileme görüşü tamamen terk edildi. Ancak, sık sık bu literatür tarafından sunulan özenli araştırmaların ve yaratıcı revizyonun sonuçları henüz Osmanlı çalışmaları alanı dışında çalışan akademisyenlere inmedi. Komşu alanlardaki tarihçiler önceki klasiklere ve sonrasında eski, şimdi yapısöküme uğratılan, görüşü devam ettiren araştırmalara dayanma eğilimi göstermişlerdir.
- ^ Dana Sajdi bir yandan dünyanın Osmanlı sonrası bölgelerindeki milliyetçilerine, diğer yandan Batı'daki bazı siyasetçiler arasında Orta Doğu'ya emperyalist müdahaleyi savunanlara atıf yapmaktadır.Sajdi, Dana (2007). "Decline, its Discontents, and Ottoman Cultural History: By Way of Introduction". Sajdi, Dana (Ed.). Ottoman Tulips, Ottoman Coffee: Leisure and Lifestyle in the Eighteenth Century. Londra: I.B. Taurus. ss. 38-9.
 | Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli gerileme tezi veya Osmanli gerileme paradigmasi Ingilizce Ottoman Decline Thesis Osmanli Imparatorlugu nun dunyanin o zaman gelismis kabul edilen ulkeleri ile kiyaslandiginda bilim ve endustride geri kalmasi ve urunler ortaya cikaramamasi sonucu dis ulkelere bagimliligini tarif etmek amaci ile ortaya konmustur Turkiye nin ve dunyanin taninmis tarihcilerinden Halil Inalcik Osmanli Imparatorlugu Klasik Cag adli kitabinda 18 yuzyilin uzun savaslariyla denge Avrupa dan yana dondu Osmanli gucu inise gecti 18 yuzyilda Bati ustunlugunun kabuluyle de imparatorluk politik ve ekonomik olarak Avrupa ya bagimli hale geldi imparatorlugun varligini surdurmesi ve olasi cokusu sonunda bir Avrupa politikasi sorunu Dogu Sorunu oldu ve Osmanli politik yasami 1920 ye dek Avrupa ya bagimli olarak surdu saptamasini yapmistir 1683 yilinda Osmanli Imparatorlugu daha once duraklama ve gerileme donemleri olarak tanimlanan donemlerde Avrupa da en genis sinirlarina ulasti Gerileme tezine gore Sultan Suleyman in hukumdarligi 1520 1566 devri ile ozdeslesen bir Altin Cag i takiben imparatorluk zamanla hic kurtulamadigi ve tum kurumlari etkisi altina alan 1923 te Osmanli Imparatorlugu nun dagilmasina kadar suren bir duraklama ve gerileme donemine girmistir Bu tez yirminci yuzyil boyunca Osmanli tarihini anlamada Baticilik ve Cumhuriyet Turkiyesi icin bir temel olarak kullanilmistir Ancak 1978 de tarihciler gerileme tezinin temel varsayimlarini yeniden ele aldilar 1980 ler 1990 lar ve 2000 ler boyunca pek cok yeni calismanin yayinlanmasinin ve daha once yararlanilmamis kaynaklarin ve metodolojilerin kullanilmasi ile yeniden degerlendirilen Osmanli tarihi calismalarinin ardindan Osmanli Imparatorlugu nu calisan akademik tarihciler Osmanli gerileme tezinin tamamen bir mit oldugu konusunda fikir birligine vardilar bununla Osmanli Imparatorlugu nun esasen hic duraklamadigi veya gerilemedigi ama daha ziyade Muhtesem Suleyman in olumunden cok sonra dinamik ve enerjik bir devlet olmaya devam ettigi dusunulmustur Gerileme tezi teleolojik gerilemeci Oryantalist basite indirgenmis ve tek yonlu oldugu gerekceleriyle elestirilmis ve tarihsel analizde yeri olmayan bir mefhum olarak tasvir edilmistir Akademisyenler boylece onu tartismamak gerektigini ogrenmislerdir Profesyonel tarihciler arasindaki bu keskin paradigma degisimine ragmen gerileme tezi populer tarihte ve Osmanli Imparatorlugu uzerine uzmanlasmamis olan akademisyenlerce yazilan akademik tarihte varligini surdurmeye devam ediyor Bazi durumlarda bu devamliligin sebebi uzman olmayanlarin demode veya terk edilmis calismalara dayanmaya devam etmeleriyken diger bazi durumlarda onlarin gerileme anlatisinin devamindan bazi siyasi cikarlar elde etmeyi surdurmelerinden kaynaklanmaktadir Kaynakca Linda Darling Revenue Raising and Legitimacy Tax Collection and Finance Administration in the Ottoman Empire 1560 1660 Leiden E J Brill 1996 Gunhan Borekci Factions and Favorites at the Courts of Sultan Ahmed I r 1603 1617 and His Immediate Predecessors PhD dissertation The Ohio State University 2010 5 Suraiya Faroqhi The Ottoman Empire and the World Around It I B Tauris 2004 2011 pp 42 43 Virginia Aksan Ottoman to Turk Continuity and Change International Journal 61 Winter 2005 6 19 38 Howard Douglas A Genre and myth in the Ottoman advice for kings literature in Aksan Virginia H and Daniel Goffman eds The Early Modern Ottomans Remapping the Empire Cambridge University Press 2007 2009 143 Hathaway Jane 2008 The Arab Lands under Ottoman Rule 1516 1800 Pearson Education Ltd ss 7 8 ISBN 978 0 582 41899 8 Osmanli calismalarinda Egypt and the Fertile Crescent 1966 in yayinlanmasindan sonra meydana gelen onemli degisimlerden biri sozum ona Osmanli gerileme tezi nin yapisokume tabi tutulmasidir bu kavram on altinci yuzyilin sonuna dogru Sultan I Suleyman in hukumdarliginin ardindan 1520 66 on dokuzuncu yuzyildaki cesur Batililasma reformlarina ragmen imparatorlugun asla tamamen kurtulamadigi uzun bir gerilemeye girdigini ifade eder Yaklasik son yirmi yilda 4 Bolumde goruldugu uzere Osmanli Imparatorlugu tarihcileri gerileme anlatisini reddederek kriz ve uyum anlatisini savunmaya baslamistir Kunt Metin 1995 Introduction to Part I Kunt Metin Christine Woodhead Ed Suleyman the Magnificent and His Age the Ottoman Empire in the Early Modern World London and New York Longman ss 37 38 Osmanli tarihi ogrencileri Suleyman in beceriksiz ardillarinin hukumdarliklariyla baslayip yuzyillar surdugu varsayilan gerileme yi tartismamak gerektigini ogrendi Tezcan Baki 2010 The Second Ottoman Empire Political and Social Transformation in the Early Modern Period Cambridge University Press s 9 ISBN 978 1 107 41144 9 Osmanli tarihcileri son yillarda pek cok calisma ureterek bu donemin geleneksel anlayisini bazilari yirminci yuzyil ortalarinda tarihsel arastirmanin konusu olarak bile kabul edilmeyen cesitli acilardan revize etti Bu calismalar sayesinde Osmanli tarihinin alisilagelmis anlatisi on altinci yuzyil sonunda Osmanli Imparatorlugu nun daimi kurumsal yozlasma ve askeri gerileme ile maruf uzun bir gerileme donemine girmesi terk edildi Woodhead Christine 2011 Introduction Christine Woodhead Ed The Ottoman World s 5 ISBN 978 0 415 44492 7 Osmanli tarihcileri bir 1600 sonrasi gerileme kavramini cogunlukla birakti Ehud Toledano 2011 The Arabic speaking world in the Ottoman period A socio political analysis Woodhead Christine Ed The Ottoman World Routledge s 457 ISBN 978 0 415 44492 7 1970 lerin ortasindan itibaren Osmanlicilar tarafindan uretilen akademik literaturde oncesinde egemen olan Osmanli gerileme gorusu etkin bir bicimde curutuldu Leslie Peirce Changing Perceptions of the Ottoman Empire the Early Centuries Mediterranean Historical Review 19 1 2004 22 Cemal Kafadar The Question of Ottoman Decline Harvard Middle Eastern and Islamic Review 4 1 2 1997 98 pp 30 75 M Fatih Calisir Decline of a Myth Perspectives on the Ottoman Decline The History School 9 2011 37 60 Donald Quataert Ottoman History Writing and Changing Attitudes towards the Notion of Decline History Compass 1 2003 Darling Revenue Raising and Legitimacy 4 Abou El Haj Formation of the Modern State pp 3 4 Karen Barkey Bandits and Bureaucrats The Ottoman Route to State Centralization Cornell University Press 1994 ix Finkel Caroline 1988 The Administration of Warfare The Ottoman Military Campaigns in Hungary 1593 1606 Viyana VWGO s 143 ISBN 3 85369 708 9 Kunt Metin 1995 Introduction to Part I Kunt Metin Christine Woodhead Ed Suleyman the Magnificent and His Age the Ottoman Empire in the Early Modern World London and New York Longman ss 37 38 Osmanli tarihi ogrencileri Suleyman in beceriksiz ardillarinin hukumdarliklariyla baslayip yuzyillar surdugu varsayilan gerileme yi tartismamak gerektigini ogrendi Ehud Toledano 2011 The Arabic speaking world in the Ottoman period A socio political analysis Woodhead Christine Ed The Ottoman World Routledge s 457 ISBN 978 0 415 44492 7 1970 lerin ortasindan itibaren Osmanlicilar tarafindan uretilen akademik literaturde bundan once egemen olan Osmanli gerileme gorusu tamamen terk edildi Ancak sik sik bu literatur tarafindan sunulan ozenli arastirmalarin ve yaratici revizyonun sonuclari henuz Osmanli calismalari alani disinda calisan akademisyenlere inmedi Komsu alanlardaki tarihciler onceki klasiklere ve sonrasinda eski simdi yapisokume ugratilan gorusu devam ettiren arastirmalara dayanma egilimi gostermislerdir Dana Sajdi bir yandan dunyanin Osmanli sonrasi bolgelerindeki milliyetcilerine diger yandan Bati daki bazi siyasetciler arasinda Orta Dogu ya emperyalist mudahaleyi savunanlara atif yapmaktadir Sajdi Dana 2007 Decline its Discontents and Ottoman Cultural History By Way of Introduction Sajdi Dana Ed Ottoman Tulips Ottoman Coffee Leisure and Lifestyle in the Eighteenth Century Londra I B Taurus ss 38 9 Osmanli Imparatorlugu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz