Osmanlı İmparatorluğu'nda birçok soyluluk ünvanı vardı. Batı uygarlıklarındaki geleneklerin aksine, birçok şark ünvanlarında olduğu gibi, sınırlı yetkileri olan birçok devlet görevlisi de saltanata bağlı ünvanlar alıyordu. Bu ünvanlar kimi zaman birkaç kuşak boyunca babadan oğula geçebiliyordu.
Genel olarak kullanılanlar Paşa, Bey, Efendi, Kaymakam, Vali ve Kaptan-ı Derya'ydı. Tüm devlette bulunan hiyerarşik sıraya göre, şu ünvanlar mevcuttu:
Osmanlı hanedanı
Osmanlı hükümdarının temel ünvanları Türk, Arap ve Pers geleneklerinden esinlenerek Han, Sultan ve Padişah'tı. Tam ünvanı ise uzun bir tarihsel birikimin, hükümdarın haklarını, görevlerini ve kimliğini belirten birçok ismin art arda dizilmesiyle oluşurdu.
Son dönemlerdeki bir Osmanlı padişahı şu ünvanları kullanırdı: Sultan (hükümdarlık adı) Han, Osman'ın hanedanının hükümdarı, Sultanlar Sultanı, Hakanlar Hakanı, Alemlerin Rabbi'nin Peygamberi'nin Halefi ve İnançlı Savaşçısı, Mukaddes Şehirler Mekke, Medine ve Kudüs'ün Muhafızı, Üç Şehir İstanbul, Edirne ve Bursa'nın ve Şam ile Kahire Şehirleri'nin, tüm Azerbaycan'ın, Mağrib'in, Barka'nın, Kayrevan'ın, Haleb'in, Arap Irakı'nın ve Acem'in, Basra'nın, Lahsa'nın, Dilen'in, Raka'nın, Musul'un, İran'ın, Diyarbakır'ın, Kilikya'nın, Erzurum, Sivas, Adana, Karaman, Van, Berberiye, Habeşistan, Tunus, Trablus, Şam, Kıbrıs, Rodos, Girit Vilayetleri'nin, Mora Vilayeti'nin, Marmara Denizi'nin, Karadeniz'in ve tüm sahillerinin, Anadolu, Rumeli, Bağdat, Kürdistan, Yunanistan, Türkistan, Tataristan, Çerkezistan'ın, Kabardey'in iki ülkesinin, Kıpçak düzlüklerinin, Tatarların bütün ülkesinin, Kefas'ın ve komşu diyarlarının, Bosna'nın ve tebalarının, Belgrad Kalesi'nin ve şehrinin, Sırbistan vilayetinin tüm kaleleri hisarları ve şehirleriyle, Arnavutluk'un ve Eflâk ile Boğdan'ın ve öbür tebaların ve sınırlarının ve daha pek çok öbür ülkelerin ve şehirlerin İmparator'u.
Osmanlı padişahları, sembolik olarak Kayser, Mısır Sultanı, Şah gibi diğer bazı meşruiyet ünvanlarını da kullanırdı.
Tahtın varisi için: Devletlu Necabetlu Velî Ahd-ı-Saltanat (hükümdarlık adı) Efendi Hazretleri ya da Veliaht, Batı uygarlıklarında Veliaht Prens.
Diğer erkek ardıllara: Devletlu Necabetlu Şehzade Sultan (hükümdarlık adı) Hazretleri Efendi, Batı uygarlıklarında Prens.
Hanım Sultanların eşlerine: Damad-ı-Şehyari (adı) Bey Efendi.
Hanım Sultanların oğullarına: Sultanzade (adı) Bey Efendi, batı uygarlıklarında Prens.
Kullanılan diğer ünvanlar
Osmanlı tarihinde her bir görev için bir ünvan var ise de, alfabetik olarak aşağıda sıralanan ünvanlar bu topluluğun sadece bir kısmıdır. Alfabetik sıra ile yazılan ünvanlar arasında 'takma isimler' de mevcuttur.
- Ağa: "Komutan". Ordudaki kıdemli görevlilere, Yeniçeri ağası ve Kızlar ağası gibi saray korumalarına verilmiştir.
- Ahretlik: "Manevi evlat". Dürrüşehvar'a verilmiştir.
- Ak Başlı: "Ak başlıklı". Aktimur'a verilmiştir.
- Alp: "Kahraman asker". Daha çok ilk dönemde kullanılmakla beraber kabilevi yapılanma sona erdiği dönemde de kullanılmaya devam edilmiştir.
- Amcazade: Amca çocuğu.
- Avcı: IV. Mehmed'e verilmiştir. Hayatındaki en önde gelen uğraşısı idi. Edirne civarında kendisini bu iptilaya kaptırmıştı.
- Bahir: "Denizci"
- Bahti: "Talihli". I. Ahmed'e verilmiş ve onun tarafından şiirlerinde maslah olarak kullanılmıştır.
- Baş: "Lider", "Başkan". Baş-Çuhadar" veya "Kapıcı-başı" gibi genellikle diğer ünvanlarla beraber kullanılmıştır.
- Bedros: "Kurnaz". Genel bir Ermeni adıdır ve güya II. Abdülhamid'in yüz hatları itibarıyla Ermeniler'e benzediğini ima için ona verilmiştir. Wittlin'in anlattığı bir hikâyeye göre, Abdülhamid'in babası I. Abdülmecid değil, Abdülhamid'in annesiyle gizli aşk hayatı yaşamayı başaran bir Ermeni'dir. Abdülhamid'in annesi Trimüjgan'ın muhtemelen Ermeni olması daha kolay anlaşılır bir açıklamadır.
- Bey: "Efendi", "Şehzade". Zamanla bu ünvan değerini kaybetti ve daha ziyade İngilizcedeki esquire gibi nezaket ünvanı haline geldi.
- Beyceğiz: "Küçük Şehzade"
- Beylerbeyi: "Bölge Valisi". Büyük eyaletlerin idarecisine verilmiştir.
- Beyzade: "Şehzade oğlu". Padişahların kızlarının oğullarına verilen ünvandır. İlk dönemlerdeki "Sultanzade" ünvanının yerini almıştır.
- Bıyıklı: "Sakallı"
- Boşnak: "Bosnalı"
- Ceddü'l Osman: "Osmanlıların Babası".Süleyman Şah'a verilmiştir.
- Cemca: "Cemşid gibi güçlü". Sultan için Doğu dillerinde kullanılan bir ünvan.
- Cihandar: "Dünyanın Efendisi". III. Selim'e verilmiştir.
- Civan: "Genç". 2138/ Mehmed'e verilmiştir.
- Çakırcı: "Şahinci"
- Çavuş: "Rütbeli Er", "Haberci"
- Çelebi: "Beyefendi". "Kibar Efendi", "Genç Efendi". II. Mehmed dönemine kadar padişah oğullarına verilen ünvandır. Ayrıca I. Mehmed'e de özellikle verilmiştir.
- Çelebi Sultan: "Kibar-Şehzade". 1594 yılına kadar sancak valisi olan padişah oğullarına verilmiş olan ünvandır.
- Çuhadar: "Kahya".
- Damad-ı Şehriyarı: "Padişah Damadı". Padişahların kızlarıyla evlenenlere verilen ünvandır. Ancak bu sadece babasının saltanatı döneminde evlenen kızların kocalarına uygulanmıştır. Ayrıca aynı isimlerdeki birkaç veziri seçmek için de bu ünvan kullanılmıştır.
- Daye: "Süt Anne"
- Defterdar: "Hazineci"
- Deli: I. Mustafa ve İbrahim'e verilmiştir.
- Divitdar: "Yazma kutusunu taşıyan"
- Doğancı: "Doğan yakalayıcısı"
- Düzme(ce): "Sahte". Kendi adına çıkan isyan döneminde ve aslı konusundaki şüpheye ifade etmek üzere Mustafa'ya verilmiş ünvandır.
- Ebu'l Feth: "Fethin babası". II. Mehmed'e verilmiştir.
- Efendi: I. Abdülmecid döneminden itibaren padişah oğullarına verilen ünvandır. Ayrıca tarikat üyeleri arasında da bir dereceyi gösteren tabirdir.
- Eğri: "Eğri-büğrü". Topal olan Cihangir'e verilmiştir.
- Eğri Fatihi: III. Mehmed'e verilmiştir.
- Emir: "İdareci", "Şehzade". Yarı bağımsız idareciler için kullanılmıştır. Ayrıca Selçıklulara bağımlı olduğu süre zarfında I. Osman için kullanılmıştır. 1402-1413 arasındaki Fetret Devri esnasında I. Bayezid'in oğullarından birinin açık şekilde üstün idareci olmadığını göstermek için yeniden kullanılmıştır.
- Emirü'l Mü'minin: "Müslümanların İdarecisi". Halifeye verilen isimlerden biri olup I. Selim'in Mısır seferinden sonra Osmanlı padişahlarına da verilmiştir.
- Çağrı: Kral
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Imparatorlugu nda bircok soyluluk unvani vardi Bati uygarliklarindaki geleneklerin aksine bircok sark unvanlarinda oldugu gibi sinirli yetkileri olan bircok devlet gorevlisi de saltanata bagli unvanlar aliyordu Bu unvanlar kimi zaman birkac kusak boyunca babadan ogula gecebiliyordu Genel olarak kullanilanlar Pasa Bey Efendi Kaymakam Vali ve Kaptan i Derya ydi Tum devlette bulunan hiyerarsik siraya gore su unvanlar mevcuttu Halife Emir ul Muminin Han Hakan On Turklere ve Antik Turklere kadar uzanan devletin bas hukumdari icin kullanilan ve Turk geleneklerinde kutsal olan unvan On Turkce ve eski Turkcede ulu lider anlamina gelmekteydi Sultan Padisah Kaymakam ve Kaptan i Derya Hidiv Vali Pasa Bey EfendiOsmanli hanedaniOsmanli hukumdarinin temel unvanlari Turk Arap ve Pers geleneklerinden esinlenerek Han Sultan ve Padisah ti Tam unvani ise uzun bir tarihsel birikimin hukumdarin haklarini gorevlerini ve kimligini belirten bircok ismin art arda dizilmesiyle olusurdu Son donemlerdeki bir Osmanli padisahi su unvanlari kullanirdi Sultan hukumdarlik adi Han Osman in hanedaninin hukumdari Sultanlar Sultani Hakanlar Hakani Alemlerin Rabbi nin Peygamberi nin Halefi ve Inancli Savascisi Mukaddes Sehirler Mekke Medine ve Kudus un Muhafizi Uc Sehir Istanbul Edirne ve Bursa nin ve Sam ile Kahire Sehirleri nin tum Azerbaycan in Magrib in Barka nin Kayrevan in Haleb in Arap Iraki nin ve Acem in Basra nin Lahsa nin Dilen in Raka nin Musul un Iran in Diyarbakir in Kilikya nin Erzurum Sivas Adana Karaman Van Berberiye Habesistan Tunus Trablus Sam Kibris Rodos Girit Vilayetleri nin Mora Vilayeti nin Marmara Denizi nin Karadeniz in ve tum sahillerinin Anadolu Rumeli Bagdat Kurdistan Yunanistan Turkistan Tataristan Cerkezistan in Kabardey in iki ulkesinin Kipcak duzluklerinin Tatarlarin butun ulkesinin Kefas in ve komsu diyarlarinin Bosna nin ve tebalarinin Belgrad Kalesi nin ve sehrinin Sirbistan vilayetinin tum kaleleri hisarlari ve sehirleriyle Arnavutluk un ve Eflak ile Bogdan in ve obur tebalarin ve sinirlarinin ve daha pek cok obur ulkelerin ve sehirlerin Imparator u Osmanli padisahlari sembolik olarak Kayser Misir Sultani Sah gibi diger bazi mesruiyet unvanlarini da kullanirdi Tahtin varisi icin Devletlu Necabetlu Veli Ahd i Saltanat hukumdarlik adi Efendi Hazretleri ya da Veliaht Bati uygarliklarinda Veliaht Prens Diger erkek ardillara Devletlu Necabetlu Sehzade Sultan hukumdarlik adi Hazretleri Efendi Bati uygarliklarinda Prens Hanim Sultanlarin eslerine Damad i Sehyari adi Bey Efendi Hanim Sultanlarin ogullarina Sultanzade adi Bey Efendi bati uygarliklarinda Prens Kullanilan diger unvanlarOsmanli tarihinde her bir gorev icin bir unvan var ise de alfabetik olarak asagida siralanan unvanlar bu toplulugun sadece bir kismidir Alfabetik sira ile yazilan unvanlar arasinda takma isimler de mevcuttur Aga Komutan Ordudaki kidemli gorevlilere Yeniceri agasi ve Kizlar agasi gibi saray korumalarina verilmistir Ahretlik Manevi evlat Durrusehvar a verilmistir Ak Basli Ak baslikli Aktimur a verilmistir Alp Kahraman asker Daha cok ilk donemde kullanilmakla beraber kabilevi yapilanma sona erdigi donemde de kullanilmaya devam edilmistir Amcazade Amca cocugu Avci IV Mehmed e verilmistir Hayatindaki en onde gelen ugrasisi idi Edirne civarinda kendisini bu iptilaya kaptirmisti Bahir Denizci Bahti Talihli I Ahmed e verilmis ve onun tarafindan siirlerinde maslah olarak kullanilmistir Bas Lider Baskan Bas Cuhadar veya Kapici basi gibi genellikle diger unvanlarla beraber kullanilmistir Bedros Kurnaz Genel bir Ermeni adidir ve guya II Abdulhamid in yuz hatlari itibariyla Ermeniler e benzedigini ima icin ona verilmistir Wittlin in anlattigi bir hikayeye gore Abdulhamid in babasi I Abdulmecid degil Abdulhamid in annesiyle gizli ask hayati yasamayi basaran bir Ermeni dir Abdulhamid in annesi Trimujgan in muhtemelen Ermeni olmasi daha kolay anlasilir bir aciklamadir Bey Efendi Sehzade Zamanla bu unvan degerini kaybetti ve daha ziyade Ingilizcedeki esquire gibi nezaket unvani haline geldi Beycegiz Kucuk Sehzade Beylerbeyi Bolge Valisi Buyuk eyaletlerin idarecisine verilmistir Beyzade Sehzade oglu Padisahlarin kizlarinin ogullarina verilen unvandir Ilk donemlerdeki Sultanzade unvaninin yerini almistir Biyikli Sakalli Bosnak Bosnali Ceddu l Osman Osmanlilarin Babasi Suleyman Sah a verilmistir Cemca Cemsid gibi guclu Sultan icin Dogu dillerinde kullanilan bir unvan Cihandar Dunyanin Efendisi III Selim e verilmistir Civan Genc 2138 Mehmed e verilmistir Cakirci Sahinci Cavus Rutbeli Er Haberci Celebi Beyefendi Kibar Efendi Genc Efendi II Mehmed donemine kadar padisah ogullarina verilen unvandir Ayrica I Mehmed e de ozellikle verilmistir Celebi Sultan Kibar Sehzade 1594 yilina kadar sancak valisi olan padisah ogullarina verilmis olan unvandir Cuhadar Kahya Damad i Sehriyari Padisah Damadi Padisahlarin kizlariyla evlenenlere verilen unvandir Ancak bu sadece babasinin saltanati doneminde evlenen kizlarin kocalarina uygulanmistir Ayrica ayni isimlerdeki birkac veziri secmek icin de bu unvan kullanilmistir Daye Sut Anne Defterdar Hazineci Deli I Mustafa ve Ibrahim e verilmistir Divitdar Yazma kutusunu tasiyan Doganci Dogan yakalayicisi Duzme ce Sahte Kendi adina cikan isyan doneminde ve asli konusundaki supheye ifade etmek uzere Mustafa ya verilmis unvandir Ebu l Feth Fethin babasi II Mehmed e verilmistir Efendi I Abdulmecid doneminden itibaren padisah ogullarina verilen unvandir Ayrica tarikat uyeleri arasinda da bir dereceyi gosteren tabirdir Egri Egri bugru Topal olan Cihangir e verilmistir Egri Fatihi III Mehmed e verilmistir Emir Idareci Sehzade Yari bagimsiz idareciler icin kullanilmistir Ayrica Selciklulara bagimli oldugu sure zarfinda I Osman icin kullanilmistir 1402 1413 arasindaki Fetret Devri esnasinda I Bayezid in ogullarindan birinin acik sekilde ustun idareci olmadigini gostermek icin yeniden kullanilmistir Emiru l Mu minin Muslumanlarin Idarecisi Halifeye verilen isimlerden biri olup I Selim in Misir seferinden sonra Osmanli padisahlarina da verilmistir Cagri KralDis baglantilar