Hovhannes Kaçaznuni (Ermenice: Յովհաննէս Քաջազնունի, 14 Şubat 1868, Ahıska – 15 Ocak 1938, Erivan), Ermeni siyasetçi ve Ermenistan'ın ilk başbakanıdır.
Hayatı
1868'de Ahıska'da doğmuştur. İlk öğrenimini doğduğu kentte, orta öğrenimi Tiflis'te tamamladıktan sonra 1887'de Sankt-Peterburg'daki Mimarlık Enstitüsünden 1893'te birincilikle mezun olmuştur. Mimarlık okurken Ermeni Devrimci Federasyonu (Taşnaksutyun) Partisine katılmış ve zamanla partinin en önemli üyelerinden biri olmuştur. Mezuniyeti sonrasında 1893-1895 ve 1899-1906 atasında Bakü, 1895-1897 arasında Batum ve 1897-1899 arasında Tiflis'te mimar olarak çalışmıştır.
1911'de Rusya'da görülen Taşnak davasında tanık olarak çağrılmışsa da deşifre olmamak için Kafkasya'yı terk etmiş ve 1914'e kadar önce Kostantiniyye (İstanbul), sonra da Van'da yaşadıktan sonra Kafkasya'ya dönmüştür.
1917 yılında Rusya Meclisine Bakü delegesi seçilmiş, 1918 yılında Transkafkasya Parlamentosu'nda Taşnak temsilcisi olarak görev almıştır. Traskafkasya hükûmeti ile Türkiye arasında Trabzon ve Batum'da yapılan barış görüşmelerine delege olarak katılmıştır. Transkafkasya Cumhuriyeti'nin dağılmasından sonra 1918 yılı Mayıs ayında kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı olmuştur. Kaçaznuni başbakan olarak 1919 yılının Ağustos ayına kadar görevini sürdürmüştür. Kaçaznuni 1920'de Ermenistan Meclisi başkanı seçilse de görevi Sovyetlerin Ermenistan'ı işgali yüzünden 1 ay sürmüştür.
Ermenistan'da 1920'de Bolşevik yönetiminin kurulmasından sonra tutuklanmış ve 1921'de serbest bırakılmasının ardından ülkesini terk etmiştir. 1921-1924 arasında Bükreş'te yaşadıktan sonra 1925'te ülkesine dönmüştür. Hem Leninakan kentinde mimar olarak çalışmış, hem de Erivan Devlet Üniversitesi'nde inşaat ve mimarlık dersleri vermiştir. 1930'da o dönem üniversiteye bağlı İnşaat Enstitüsü'ne geçmiş ve İnşaat Mühendisliği dalında profesör olmuştur. 1937'de Büyük Temizlik kapsamında tutuklanmış ve 1938'de hapiste ölmüştür.
Yayınları
Kaçaznuni´nin 1923 yılında Bükreş'te Taşnaksutyun genel kurultayına sunduğu raporu, partinin geçmişiyle keskin bir hesaplaşma ve özeleştiri niteliğindedir. Kitap haline getirilerek İngilizce "The Armenian Revolutionary Federation (Dashnagtzoutiun) has Nothing to do Anymore", Almanca "Für Daschnakzutyun gibt es nichts mehr zu tun" adıyla yayımlanmıştır.
Yazar, kitabında tek taraflı olarak ileri sürülen Ermeni milliyetçi tezlerine karşı çıkmakta, 1915 ve 1920 Ermeni Soykırımı felaketlerinde Türkler kadar Taşnaksutyun yönetiminin de suçlu olduğunu savunmakta, Ermenilerin yaptığı Müslüman katliamlarına değinmekte ve Taşnak partisinin artık kendini feshetmesi gerektiğini savunmaktadır.
Bu Rapor 1923 yılında Bükreş'te Taşnaksutyun Partisi tarafından sunulduktan sonra Ermenistan'da yasaklanmıştır ve ayrıca farklı dillerde kitap haline getirildikten sonraki çevirileri de Avrupa'da birçok kütüphaneden toplanmış ve yok edilmiştir.
Dünya Ermenileri arasında yaygın olarak tartışılan bu kitap, Mehmet Perinçek tarafından Rusya'da Lenin Kütüphanesinde keşfedilerek 2005 yılında Kaynak Yayınları tarafından basılmıştır.
Kaynakça
- Katchaznouni, Für die Daschnakzutyun gibt es nicht mehr zu tun (Bericht zum Parteikonferenz 1923), 2006, İstanbul, Kaynak Yayınları9 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kitabın Resimi7 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce). armenianreality.com. 8 Nisan 2007 tarihinde kaynağından (Ağ sayfası) arşivlendi.
- Radikal Gazetesi : Sovyet belgeleriyle Ermeni meselesi25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Rusya Devlet Kütüphanesi : Дашнакцутюн Больше Нечего Делать! - 1927 yılında yayınlanan Rusça versiyonu
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hovhannes Kacaznuni Ermenice Յովհաննէս Քաջազնունի 14 Subat 1868 Ahiska 15 Ocak 1938 Erivan Ermeni siyasetci ve Ermenistan in ilk basbakanidir Hovhannes KacaznuniHayati1868 de Ahiska da dogmustur Ilk ogrenimini dogdugu kentte orta ogrenimi Tiflis te tamamladiktan sonra 1887 de Sankt Peterburg daki Mimarlik Enstitusunden 1893 te birincilikle mezun olmustur Mimarlik okurken Ermeni Devrimci Federasyonu Tasnaksutyun Partisine katilmis ve zamanla partinin en onemli uyelerinden biri olmustur Mezuniyeti sonrasinda 1893 1895 ve 1899 1906 atasinda Baku 1895 1897 arasinda Batum ve 1897 1899 arasinda Tiflis te mimar olarak calismistir 1911 de Rusya da gorulen Tasnak davasinda tanik olarak cagrilmissa da desifre olmamak icin Kafkasya yi terk etmis ve 1914 e kadar once Kostantiniyye Istanbul sonra da Van da yasadiktan sonra Kafkasya ya donmustur 1917 yilinda Rusya Meclisine Baku delegesi secilmis 1918 yilinda Transkafkasya Parlamentosu nda Tasnak temsilcisi olarak gorev almistir Traskafkasya hukumeti ile Turkiye arasinda Trabzon ve Batum da yapilan baris gorusmelerine delege olarak katilmistir Transkafkasya Cumhuriyeti nin dagilmasindan sonra 1918 yili Mayis ayinda kurulan Ermenistan Demokratik Cumhuriyeti nin ilk basbakani olmustur Kacaznuni basbakan olarak 1919 yilinin Agustos ayina kadar gorevini surdurmustur Kacaznuni 1920 de Ermenistan Meclisi baskani secilse de gorevi Sovyetlerin Ermenistan i isgali yuzunden 1 ay surmustur Ermenistan da 1920 de Bolsevik yonetiminin kurulmasindan sonra tutuklanmis ve 1921 de serbest birakilmasinin ardindan ulkesini terk etmistir 1921 1924 arasinda Bukres te yasadiktan sonra 1925 te ulkesine donmustur Hem Leninakan kentinde mimar olarak calismis hem de Erivan Devlet Universitesi nde insaat ve mimarlik dersleri vermistir 1930 da o donem universiteye bagli Insaat Enstitusu ne gecmis ve Insaat Muhendisligi dalinda profesor olmustur 1937 de Buyuk Temizlik kapsaminda tutuklanmis ve 1938 de hapiste olmustur YayinlariKacaznuni nin 1923 yilinda Bukres te Tasnaksutyun genel kurultayina sundugu raporu partinin gecmisiyle keskin bir hesaplasma ve ozelestiri niteligindedir Kitap haline getirilerek Ingilizce The Armenian Revolutionary Federation Dashnagtzoutiun has Nothing to do Anymore Almanca Fur Daschnakzutyun gibt es nichts mehr zu tun adiyla yayimlanmistir Yazar kitabinda tek tarafli olarak ileri surulen Ermeni milliyetci tezlerine karsi cikmakta 1915 ve 1920 Ermeni Soykirimi felaketlerinde Turkler kadar Tasnaksutyun yonetiminin de suclu oldugunu savunmakta Ermenilerin yaptigi Musluman katliamlarina deginmekte ve Tasnak partisinin artik kendini feshetmesi gerektigini savunmaktadir Bu Rapor 1923 yilinda Bukres te Tasnaksutyun Partisi tarafindan sunulduktan sonra Ermenistan da yasaklanmistir ve ayrica farkli dillerde kitap haline getirildikten sonraki cevirileri de Avrupa da bircok kutuphaneden toplanmis ve yok edilmistir Dunya Ermenileri arasinda yaygin olarak tartisilan bu kitap Mehmet Perincek tarafindan Rusya da Lenin Kutuphanesinde kesfedilerek 2005 yilinda Kaynak Yayinlari tarafindan basilmistir KaynakcaKatchaznouni Fur die Daschnakzutyun gibt es nicht mehr zu tun Bericht zum Parteikonferenz 1923 2006 Istanbul Kaynak Yayinlari9 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kitabin Resimi7 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce armenianreality com 8 Nisan 2007 tarihinde kaynagindan Ag sayfasi arsivlendi Radikal Gazetesi Sovyet belgeleriyle Ermeni meselesi25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusya Devlet Kutuphanesi Dashnakcutyun Bolshe Nechego Delat 1927 yilinda yayinlanan Rusca versiyonuNotlar The Armenian Revolutionary Federation Has Nothing To Do Any More The manifesto of hovhannes Katchaznouni Erisim tarihi 10 Mayis 2021 a b c d Sovyet belgeleriyle Ermeni meselesi 25 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2008