Parnaki Kalesi (Gürcüce: ფარნაკის ციხე), Pernek Kalesi veya Pernek Oğlan Kalesi olarak da bilinir, Erzurum ilinin Oltu ilçesine bağlı ve eski adı Parnaki olan İriağça köyünde Orta Çağ'dan kalma kaledir. Parnaki Kalesi halk arasında Oğlan Kalesi, hemen yakınındaki Avçala Kalesi de Kız Kalesi olarak bilinir.
ფარნაკის ციხე | |
Diğer ad(lar) | Pernek Oğlan Kalesi |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Kısmen ayakta |
Konum | İriağaç, Oltu |
Koordinatlar | 40°41′03″K 42°09′21″D / 40.68417°K 42.15583°D |
Tamamlanma | 9. yüzyıl (?) |
Teknik ayrıntılar | |
Malzeme | Kesme taş ve moloz |
Tarihçe
Parnaki Kalesi'nin bulunduğu Parnaki köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Osmanlıları bu bölgeyi ve kaleyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Nitekim kalenin alt kısmında bulunan Parnaki Kale Kilisesi'nin 9. yüzyılda inşa edildiği tahmin edilmektedir. Osmanlılar ele geçirdiğinde köyün nüfusu da Hristiyanlardan oluşuyordu. Parnaki Kalesi 2018 yılında koruma alına alınmıştır. Lihsor Deresi'nin Oltu Çayı'na katıldığı noktada, Oltu Çayı'nın sol kıyısındaki Parnaki Kalesi ile hemen yakınında, Oltu Çayı'nın sağ kıyısındaki Avçala Kalesi'nin Orta Çağ'da önemli ulaşım yolunda yer alan vadiyi savunma amaçlı inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Mimari
Parnaki Kalesi, İriağaç köyünün 600 metre geyinde, Oltu Çayı'nın sol kıyısında, kayalık bir tepede inşa edilmiştir. Orta büyüklükte bir yapı olan kale (75×18 m), iki kısımdan oluşur. Üst kısımda ana kale yer altı. Kalenin dört burcu ve bir de gözetleme kulesi bulunur. Girişi kuzey tarafta yer alır. Kalenin içinde yerleşim amaçlı kullanılan mekânların kalıntıları vardır. Alt kısımda ise, bir kale kilisesi için büyükçe ve kubbeli bir kilise olan Parnaki Kale Kilisesi bulunmaktadır. Kalenin batı surlarına dayandırılmış olan kilisenin çatı örtüsü tamamen tahrip olmuştur. Kilisenin dikdörtgen (8x20 m) bir planı olduğu, kırımızı kesme taş ve moloz taş kullanılarak inşa edildiği kalan izlerden anlaşılmaktadır. Parnaki Kale Kilisesi, Tao-Klarceti bölgesinde kale içinde kubbeli olarak inşa edilmiş nadir örneklerden biri olarak bilinir.
Kaynakça
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 276, .
- ^ 2016 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2017, s. 250. 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 111, 276, .
- ^ "Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 75". 2 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2023.
- ^ a b ""Kaleler ve Kuleler" - Erzurum İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü". 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2023.
- ^ ""Erkek Castle"". 25 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Haziran 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Parnaki Kalesi Gurcuce ფარნაკის ციხე Pernek Kalesi veya Pernek Oglan Kalesi olarak da bilinir Erzurum ilinin Oltu ilcesine bagli ve eski adi Parnaki olan Iriagca koyunde Orta Cag dan kalma kaledir Parnaki Kalesi halk arasinda Oglan Kalesi hemen yakinindaki Avcala Kalesi de Kiz Kalesi olarak bilinir Parnaki Kalesiფარნაკის ციხეDiger ad lar Pernek Oglan KalesiGenel bilgilerDurumKismen ayaktaKonumIriagac OltuKoordinatlar40 41 03 K 42 09 21 D 40 68417 K 42 15583 D 40 68417 42 15583Tamamlanma9 yuzyil Teknik ayrintilarMalzemeKesme tas ve molozTarihceParnaki Kalesi nin bulundugu Parnaki koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer alir Osmanlilari bu bolgeyi ve kaleyi 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Nitekim kalenin alt kisminda bulunan Parnaki Kale Kilisesi nin 9 yuzyilda insa edildigi tahmin edilmektedir Osmanlilar ele gecirdiginde koyun nufusu da Hristiyanlardan olusuyordu Parnaki Kalesi 2018 yilinda koruma alina alinmistir Lihsor Deresi nin Oltu Cayi na katildigi noktada Oltu Cayi nin sol kiyisindaki Parnaki Kalesi ile hemen yakininda Oltu Cayi nin sag kiyisindaki Avcala Kalesi nin Orta Cag da onemli ulasim yolunda yer alan vadiyi savunma amacli insa edildigi tahmin edilmektedir MimariParnaki Kalesi Iriagac koyunun 600 metre geyinde Oltu Cayi nin sol kiyisinda kayalik bir tepede insa edilmistir Orta buyuklukte bir yapi olan kale 75 18 m iki kisimdan olusur Ust kisimda ana kale yer alti Kalenin dort burcu ve bir de gozetleme kulesi bulunur Girisi kuzey tarafta yer alir Kalenin icinde yerlesim amacli kullanilan mekanlarin kalintilari vardir Alt kisimda ise bir kale kilisesi icin buyukce ve kubbeli bir kilise olan Parnaki Kale Kilisesi bulunmaktadir Kalenin bati surlarina dayandirilmis olan kilisenin cati ortusu tamamen tahrip olmustur Kilisenin dikdortgen 8x20 m bir plani oldugu kirimizi kesme tas ve moloz tas kullanilarak insa edildigi kalan izlerden anlasilmaktadir Parnaki Kale Kilisesi Tao Klarceti bolgesinde kale icinde kubbeli olarak insa edilmis nadir orneklerden biri olarak bilinir Kaynakca Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 276 ISBN 9789941478178 2016 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2016 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2017 s 250 17 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 8 7 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 111 276 ISBN 9789941478178 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 75 2 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2023 a b Kaleler ve Kuleler Erzurum Il Kultur ve Turizm Mudurlugu 21 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2023 Erkek Castle 25 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Haziran 2023