Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
Pas, asalak mantarlara bağlı bir bitki hastalığıdır.
Bu mantarlar, bazitli mantarlar büyük grubuna ve pas mantarları alt grubuna girerler. Pas terimi, bir mantarın, yılın değişik zamanlarındaki kabarcıklı ve değişikliğe uğramış yüzeylerinin durumunu (lezyon) belirtir; bunlar mantarların etkin gelişme dönemi olan bahar ve yaz mevsiminde kükürt sarısı ya da turuncu (uredo dönemi) renktedirler. Mantarın kış dönemine girdiği (sonbahar veya kış mevsimi) bu kabarcıklı ve değişikliğe uğraşmış yüzeyler, kızılımsı kahverengi ya da siyah (telöto dönemi) bir renk alırlar. Pas mantarının misalyumu hücreler arasındadır ve hücrelerin içine emeçler gönderir; lezyonların yüzeyinde mantarın spor oluşumları ortaya çıkar, bunlar, uredosporlar, daha sonra da telötosporlardır. İnce çeperli olan uredosporlar hafif ve dayanıksızdırlar; mantarın rüzgarla dağılan biçimi uredosporlardır. Telötosporlar kalın çeperli, uredosporlara göre daha ağır ve daha dayanıklıdırlar, asalağın kalıcı biçimini oluştururlar. Bazen üçüncü bir dönem olan esidi dönemi de görülebilir, mevsimsiz ve çok kısa süren bu dönem, uredo ve telöto dönemlerinden önce gelir. Pas mantarlarının dünyada 3000'den fazla türü vardır; bunlara bütün iklimlerde ve çok değişik koşullarda rastlanabilir; hiçbiri çürükçül yaşam sürdüremez ve yapay ortamda üretilemezler; tümü de tohumlu bitkiler (ya da çiçekli bitkiler) ve eğrelti otları gibi öbür bitkilerde yaşamlarını asalak olarak sürdürürler.
Pas hastalığı çok çeşitli zararlara yol açar. Yaprakların sap ya da uç bölümlerini tutan kabarcıklar, bitkinin gelişmesini engeller ve yaprakların kurumasına neden olurlar; meyveler de şankrlara yol açarlar, dalların dallanmasında bozukluklara neden olurlar. Bazı pas mantarları, bütün gelişmelerini, yani esidi, uredo ve telöto dönemlerini aynı bitki üstünde tamamlarlar; bu tür mantarlara tek konaklı denir. Değişik konaklı olarak adlandırılan öbür mantarlarsa, gelişmelerini birbirlerini izleyen iki çevrimde tamamlarlar; birinci çevrim (esidi) genellikle ilkbaharda görülür ve bir destek türü üstünde gelişir, yaz ya da sonbahar mevsiminde görülen ikinci çevrim ise, (uredo ve ardından telöto) değişik bir tür üzerinde gerçekleşir. Böylece doğada çok sayıda "konak çifti" ortaya çıkarılmıştır. Pas mantarları kışı, telötospor biçiminde geçirirler, bazı durumlardaysa misalyum bitki dokularının içinde canlı olarak yaşamını sürdürür. Pas hastalığı, ekim bitkileri için çok tehlikeli bir hastalıktır, özellikle ılıman ülkelerde tahıllara çok zarar verir. Bu bitki hastalığıyla, kimyasal savaş çoğunlukla kesin bir sonuç verememektedir; ama genetik biliminin gelişmesi sayesinde bu hastalıklara dayanıklı türler elde edilebilmiştir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ekim 2016 Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Subat 2013 Pas asalak mantarlara bagli bir bitki hastaligidir Bu mantarlar bazitli mantarlar buyuk grubuna ve pas mantarlari alt grubuna girerler Pas terimi bir mantarin yilin degisik zamanlarindaki kabarcikli ve degisiklige ugramis yuzeylerinin durumunu lezyon belirtir bunlar mantarlarin etkin gelisme donemi olan bahar ve yaz mevsiminde kukurt sarisi ya da turuncu uredo donemi renktedirler Mantarin kis donemine girdigi sonbahar veya kis mevsimi bu kabarcikli ve degisiklige ugrasmis yuzeyler kizilimsi kahverengi ya da siyah teloto donemi bir renk alirlar Pas mantarinin misalyumu hucreler arasindadir ve hucrelerin icine emecler gonderir lezyonlarin yuzeyinde mantarin spor olusumlari ortaya cikar bunlar uredosporlar daha sonra da telotosporlardir Ince ceperli olan uredosporlar hafif ve dayaniksizdirlar mantarin ruzgarla dagilan bicimi uredosporlardir Telotosporlar kalin ceperli uredosporlara gore daha agir ve daha dayaniklidirlar asalagin kalici bicimini olustururlar Bazen ucuncu bir donem olan esidi donemi de gorulebilir mevsimsiz ve cok kisa suren bu donem uredo ve teloto donemlerinden once gelir Pas mantarlarinin dunyada 3000 den fazla turu vardir bunlara butun iklimlerde ve cok degisik kosullarda rastlanabilir hicbiri curukcul yasam surduremez ve yapay ortamda uretilemezler tumu de tohumlu bitkiler ya da cicekli bitkiler ve egrelti otlari gibi obur bitkilerde yasamlarini asalak olarak surdururler Pas hastaligina yakalanmis bir yaprak Pas hastaligi cok cesitli zararlara yol acar Yapraklarin sap ya da uc bolumlerini tutan kabarciklar bitkinin gelismesini engeller ve yapraklarin kurumasina neden olurlar meyveler de sankrlara yol acarlar dallarin dallanmasinda bozukluklara neden olurlar Bazi pas mantarlari butun gelismelerini yani esidi uredo ve teloto donemlerini ayni bitki ustunde tamamlarlar bu tur mantarlara tek konakli denir Degisik konakli olarak adlandirilan obur mantarlarsa gelismelerini birbirlerini izleyen iki cevrimde tamamlarlar birinci cevrim esidi genellikle ilkbaharda gorulur ve bir destek turu ustunde gelisir yaz ya da sonbahar mevsiminde gorulen ikinci cevrim ise uredo ve ardindan teloto degisik bir tur uzerinde gerceklesir Boylece dogada cok sayida konak cifti ortaya cikarilmistir Pas mantarlari kisi telotospor biciminde gecirirler bazi durumlardaysa misalyum bitki dokularinin icinde canli olarak yasamini surdurur Pas hastaligi ekim bitkileri icin cok tehlikeli bir hastaliktir ozellikle iliman ulkelerde tahillara cok zarar verir Bu bitki hastaligiyla kimyasal savas cogunlukla kesin bir sonuc verememektedir ama genetik biliminin gelismesi sayesinde bu hastaliklara dayanikli turler elde edilebilmistir