Pastörizasyon, gıda sanayide, besin maddelerini hastalık yapıcı mikroorganizmalardan arındırmak amacıyla uygulanan ısıtma yöntemi. İlk kez 1860'larda Fransız bilim insanı Louis Pasteur tarafından geliştirilen ve onun adıyla anılan bu yöntem, mikroorganizmaların ısı yardımıyla tahrip edilmesi esasına dayanır. İçinde enzim ve bakteri bulunan besleyici özelliği olan maddenin 60 °C'den 100 °C dereceye kadar ısıl işlemle öldürme veya etkisiz hale getirilme işlemidir.
Bakterilerin ölüm eğrisi canlının bulunduğu asitlik yüzdesi ve uygulanan sıcakla orantılıdır ve bazı sebzelerdeki enzimlerin parçalanma başlangıcı olan 60 °C'den 100 °C dereceye kadar ısı uygulanarak o besin maddesindeki bozulma enzimi parçalanana ve o besin maddesine özgü bakteri öldürme ya da etkisiz hâle getirilme derecesine kadar ısı uygulanır. Besinin merkezindeki sıcaklık esas alınır. Ürünler besi kuvvetine göre bir yıldan bir haftaya kadar dayanıklık kazanır. Pastörize gıdaların ev buzdolabı şartlarında (5-7 °C) saklanması ve satışa sunulması uygundur. Tazeden daha uzun süre tüketilecek gıdalar pastörize edilerek kullanma süresi uzatılır.Süt 63 °C, Turşular 82 °C, Domates suyu 94 °C dereceye kadar ısıtılarak bakterileri etkisiz hale getirilir. Pastörize etme süresinin yarı süresinde madde genellikle suyla soğutularak 40 °C dereceye getirilmelidir, yoksa renk, kalite kayıpları olur.
Et ve etsular pastörize edilemez, faydası çok kısa süreli olur. Bu yöntemin yaygın olarak uygulandığı gıdaların başında süt gelir. Ayrıca meyve suları, bira ve şarap gibi içeceklerle bazı katı yiyecekler için de bu yöntem kullanılır. Isıl işlemin 101 ve üstündeki derecelerinde basınç da uygulanması gerekir ve buna sterilizasyon denir. Yüksek proteinli olan et ve baklagilli sebzelerde ve un gibi karbonhidratlar ihtiva eden gıdalarda uygulanır. Hazır gıda olarak nitelendirilebilir.
Sütün içeriğindeki protein yapısına ne kadar ihtiyaç var ise sıcaklık o kadar düşük tutulur. Örneğin; Isıl işlem sonrası yapı oluşumu olması gereken kaşar peyniri 70 C de pastörize edilirken, Günlük süt,Yoğurt, Ayran 93-95 C’de pastörize edilir. UHT süt 135 C’de pastörize edilir.
Kaynakça
- ^ Fellows, P. J. (2017). Food Processing Technology Principles and Practice. Woodhead Publishing Series in Food Science, Technology and Nutrition. ss. 563-78. ISBN .
- ^ Tewari, Gaurav; Juneja, Vijay K. (2007). Advances in Thermal and Non-Thermal Food Preservation. Blackwell Publishing. ss. 3, 96, 116.
- ^ . milkfacts.info. 5 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2016.
- ^ . Seren Erdoğan. Birbes.com. 17 Mart 2019. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2020.
- ^ a b Gordon L. Robertson (1998). Food Packaging: Principles End Practice. Marcel Dekker. s. 187. ISBN . 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
- ^ Hornsey, Ian Spencer and George Bacon (2003). A History of Beer and Brewing. Royal Society of Chemistry. s. 30. ISBN . 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
[…] sake is pasteurized and it is interesting to note that a pasteurization technique was first mentioned in 1568 in the _Tamonin-nikki_, the diary of a Buddhist monk, indicating that it was practiced in Japan some 300 years before Pasteur. In China, the first country in East Asia to develop a form of pasteurization, the earliest record of the process is said to date from 1117.
- ^ a b Vallery-Radot, René (1 Mart 2003). Life of Pasteur 1928. ss. 113-14. ISBN . 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "VR19282" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ Lance Day, Ian McNeil, (Ed.) (1996). Biographical Dictionary of the History of Technology. Routledge. ISBN .
- ^ . Historyofscience.com. 29 Eylül 2009. 1 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2014.
- ^ Wiley, R. C (1994). Minimally processed refrigerated fruits and vegetables. s. 66. ISBN . 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ağustos 2020.
Nicolas Appert in 1810 was probably the first person […]
Teknoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Yiyecek ya da içecek ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pastorizasyon gida sanayide besin maddelerini hastalik yapici mikroorganizmalardan arindirmak amaciyla uygulanan isitma yontemi Ilk kez 1860 larda Fransiz bilim insani Louis Pasteur tarafindan gelistirilen ve onun adiyla anilan bu yontem mikroorganizmalarin isi yardimiyla tahrip edilmesi esasina dayanir Icinde enzim ve bakteri bulunan besleyici ozelligi olan maddenin 60 C den 100 C dereceye kadar isil islemle oldurme veya etkisiz hale getirilme islemidir Louis Pasteur un pastorizasyon deneyi sivinin bozulmasinin havanin kendisinden cok havadaki parcaciklardan kaynaklandigini gosteriyor Bu deneyler Mikrop Hastalik Teorisi fikrini destekleyen onemli kanit parcalari olarak kabul edilir Bakterilerin olum egrisi canlinin bulundugu asitlik yuzdesi ve uygulanan sicakla orantilidir ve bazi sebzelerdeki enzimlerin parcalanma baslangici olan 60 C den 100 C dereceye kadar isi uygulanarak o besin maddesindeki bozulma enzimi parcalanana ve o besin maddesine ozgu bakteri oldurme ya da etkisiz hale getirilme derecesine kadar isi uygulanir Besinin merkezindeki sicaklik esas alinir Urunler besi kuvvetine gore bir yildan bir haftaya kadar dayaniklik kazanir Pastorize gidalarin ev buzdolabi sartlarinda 5 7 C saklanmasi ve satisa sunulmasi uygundur Tazeden daha uzun sure tuketilecek gidalar pastorize edilerek kullanma suresi uzatilir Sut 63 C Tursular 82 C Domates suyu 94 C dereceye kadar isitilarak bakterileri etkisiz hale getirilir Pastorize etme suresinin yari suresinde madde genellikle suyla sogutularak 40 C dereceye getirilmelidir yoksa renk kalite kayiplari olur Et ve etsular pastorize edilemez faydasi cok kisa sureli olur Bu yontemin yaygin olarak uygulandigi gidalarin basinda sut gelir Ayrica meyve sulari bira ve sarap gibi iceceklerle bazi kati yiyecekler icin de bu yontem kullanilir Isil islemin 101 ve ustundeki derecelerinde basinc da uygulanmasi gerekir ve buna sterilizasyon denir Yuksek proteinli olan et ve baklagilli sebzelerde ve un gibi karbonhidratlar ihtiva eden gidalarda uygulanir Hazir gida olarak nitelendirilebilir Sutun icerigindeki protein yapisina ne kadar ihtiyac var ise sicaklik o kadar dusuk tutulur Ornegin Isil islem sonrasi yapi olusumu olmasi gereken kasar peyniri 70 C de pastorize edilirken Gunluk sut Yogurt Ayran 93 95 C de pastorize edilir UHT sut 135 C de pastorize edilir Kaynakca Fellows P J 2017 Food Processing Technology Principles and Practice Woodhead Publishing Series in Food Science Technology and Nutrition ss 563 78 ISBN 978 0 08 101907 8 Tewari Gaurav Juneja Vijay K 2007 Advances in Thermal and Non Thermal Food Preservation Blackwell Publishing ss 3 96 116 milkfacts info 5 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Aralik 2016 Seren Erdogan Birbes com 17 Mart 2019 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Temmuz 2020 a b Gordon L Robertson 1998 Food Packaging Principles End Practice Marcel Dekker s 187 ISBN 978 0 8247 0175 8 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2020 Hornsey Ian Spencer and George Bacon 2003 A History of Beer and Brewing Royal Society of Chemistry s 30 ISBN 978 0 85404 630 0 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2020 sake is pasteurized and it is interesting to note that a pasteurization technique was first mentioned in 1568 in the Tamonin nikki the diary of a Buddhist monk indicating that it was practiced in Japan some 300 years before Pasteur In China the first country in East Asia to develop a form of pasteurization the earliest record of the process is said to date from 1117 a b Vallery Radot Rene 1 Mart 2003 Life of Pasteur 1928 ss 113 14 ISBN 978 0 7661 4352 4 1 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2020 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi VR19282 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Lance Day Ian McNeil Ed 1996 Biographical Dictionary of the History of Technology Routledge ISBN 978 0 415 19399 3 Historyofscience com 29 Eylul 2009 1 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2014 Wiley R C 1994 Minimally processed refrigerated fruits and vegetables s 66 ISBN 978 0 412 05571 3 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Agustos 2020 Nicolas Appert in 1810 was probably the first person Teknoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Yiyecek ya da icecek ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz