Patoz, tahılı döven, tohumları sap ve kabuğundan ayıran, tarım aletidir. Pek çok dilde "Harman makinesi" kavramı ile karşılansa da Türkçedeki yaygın adı Patoz veya Patos biçimindedir. Ayrıca "Sapdöver" olarak da bilinmektedir.
Etimoloji
Fransızca "Batteuse" (Batöz olarak okunur) sözcüğünün Türkçede halk ağzındaki söyleyiş kolaylığına uygun gelen dönüşümü ile ortaya çıkmıştır.
Tarihçe
Tohumları düşürmek için bitkiyi döverek, kaba yemleri, kültür yem bitkilerinin sav ve dallarını öğütmede veya fındıkların dış kabuklarını ayırmada kullanılan bir tarım makinesidir.İskoçyalı makine mühendisi tarafından icat edilmiştir.
Bu tür makineler icat edilmeden önce, harman el ile dövülerek yapılıyordu. Böylesine yorucu ve vakit alan el harmanı 18. Yüzyıl tarımının birinci çeyreğine kadar sürdü. Bu süreçteki tarımdaki iş gücünden azımsanamayacak miktardaki ağır işi ortadan kaldırdı. İlk harman makinesi yaklaşık olarak 1786 yılında İskoç mühendis tarafından icat edildi ve sonrasında bu tür makinelerin benimsenmesi tarımdaki makineleşmenin ilk örneklerini oluşturdu. 19. Yüzyıl boyunca, sapdöğerler, mekanik orakçılar ve biçerbağlarlar gitgide yaygınlaştı ve tahıl üretimini daha az zahmetli hale getirdiler.
Ayrı ayrı bulunan biçerbağlarlar ve harman makinelerinin yeri bu aletlerin bütün işlevlerini birleştiren biçerdöver isimli makineler tarafından büyük oranda alındı. Ancak basit makineler, uygun teknoloji olarak, gelişmekte olan ve gelişmiş ülkelerdeki kendi kendine yetmeye çalışan düşük sermayeli küçük çiftliklerde varlığını sürdürdü. Örneğin, pedallı harman makineleri düşük maliyetli seçeneklerdir ve bazı Amiş tarikatları atlı biçerbağlarları ve eski tip harman makinelerini kullanırlar.
Türleri
"Savurmalı" ve "Savurmasız" olmak üzere iki türü bulunur. Türkiye'de "Kara Patoz" olarak da bilinen savurma sistemi olmayanların günümüzde üretimi yoktur.
Çalıştırılması
- Traktör kuyruk milinden şaftlı olarak çalıştırılabilirler.
- Traktör kasnağından kayışla çalıştırılabilirler.
Kaynakça
- Anonim, Savurmalı Sapdöver Tanıtma ve Kullanma Kataloğu, Türkiye Zirai Donatım A.Ş., 12s, Ankara.
- Kasap, E.; Engürülü, B.; Çiftçi, Ö.; Kılınç, S.; Gölbaşı, M.; Başaran, H.; Akkurt, M, 1998; Tarım Alet ve Makineleri, DAGMEM, Ankara
Dipnotlar
- ^ Cirad, L'Institut de recherches agronomiques tropicales et des cultures vivrières 1960-1984. Cilt:2, 2003, 221 (, lire en ligne [archive]), Sayfa:95 (Fransızca)
- ^ . 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2016.
- ^ Clark, Gregory (2007). A Farewell to Alms: A Brief Economic History of the World. Princeton University Press. s. 286. ISBN .
Dış bağlantılar
- El Yapımı Patoz Makinesi - Sivas Basın
- SAPDÖVER HARMAN MAKİNELERİ, Koordinatör: Ondokuz Mayıs Üniversitesi - Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri Bölümü (Kırsal Alanda Çalışanlar için Daha Güvenli Tarım / Safer Agriculture For Employees in Rural [SAFER] Modülü - İndirilebilir PDF)
Fotoğraflar
Wikimedia Commons'ta Patoz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Kara Patoz (Eski)
- Kara Patoz (Eski)
- Patoz (Harun köyü, Şarkışla)
Tarım ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Makine mühendisliği ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Patoz tahili doven tohumlari sap ve kabugundan ayiran tarim aletidir Pek cok dilde Harman makinesi kavrami ile karsilansa da Turkcedeki yaygin adi Patoz veya Patos bicimindedir Ayrica Sapdover olarak da bilinmektedir Hayvan gucuyle calisan bir patoz 1881 EtimolojiFransizca Batteuse Batoz olarak okunur sozcugunun Turkcede halk agzindaki soyleyis kolayligina uygun gelen donusumu ile ortaya cikmistir TarihceKara Patoz Savurma borusuz tur Tohumlari dusurmek icin bitkiyi doverek kaba yemleri kultur yem bitkilerinin sav ve dallarini ogutmede veya findiklarin dis kabuklarini ayirmada kullanilan bir tarim makinesidir Iskocyali makine muhendisi tarafindan icat edilmistir Bu tur makineler icat edilmeden once harman el ile dovulerek yapiliyordu Boylesine yorucu ve vakit alan el harmani 18 Yuzyil tariminin birinci ceyregine kadar surdu Bu surecteki tarimdaki is gucunden azimsanamayacak miktardaki agir isi ortadan kaldirdi Ilk harman makinesi yaklasik olarak 1786 yilinda Iskoc muhendis tarafindan icat edildi ve sonrasinda bu tur makinelerin benimsenmesi tarimdaki makinelesmenin ilk orneklerini olusturdu 19 Yuzyil boyunca sapdogerler mekanik orakcilar ve bicerbaglarlar gitgide yayginlasti ve tahil uretimini daha az zahmetli hale getirdiler Ayri ayri bulunan bicerbaglarlar ve harman makinelerinin yeri bu aletlerin butun islevlerini birlestiren bicerdover isimli makineler tarafindan buyuk oranda alindi Ancak basit makineler uygun teknoloji olarak gelismekte olan ve gelismis ulkelerdeki kendi kendine yetmeye calisan dusuk sermayeli kucuk ciftliklerde varligini surdurdu Ornegin pedalli harman makineleri dusuk maliyetli seceneklerdir ve bazi Amis tarikatlari atli bicerbaglarlari ve eski tip harman makinelerini kullanirlar Patoz Savurmali Turleri Savurmali ve Savurmasiz olmak uzere iki turu bulunur Turkiye de Kara Patoz olarak da bilinen savurma sistemi olmayanlarin gunumuzde uretimi yoktur CalistirilmasiTraktor kuyruk milinden saftli olarak calistirilabilirler Traktor kasnagindan kayisla calistirilabilirler KaynakcaKara Patoz Eski Anonim Savurmali Sapdover Tanitma ve Kullanma Katalogu Turkiye Zirai Donatim A S 12s Ankara Kasap E Engurulu B Ciftci O Kilinc S Golbasi M Basaran H Akkurt M 1998 Tarim Alet ve Makineleri DAGMEM AnkaraDipnotlar Cirad L Institut de recherches agronomiques tropicales et des cultures vivrieres 1960 1984 Cilt 2 2003 221 ISBN 2 87614 535 9 lire en ligne archive Sayfa 95 Fransizca 6 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2016 Clark Gregory 2007 A Farewell to Alms A Brief Economic History of the World Princeton University Press s 286 ISBN 978 0 691 12135 2 Dis baglantilarEl Yapimi Patoz Makinesi Sivas Basin SAPDOVER HARMAN MAKINELERI Koordinator Ondokuz Mayis Universitesi Ziraat Fakultesi Tarim Makineleri Bolumu Kirsal Alanda Calisanlar icin Daha Guvenli Tarim Safer Agriculture For Employees in Rural SAFER Modulu Indirilebilir PDF FotograflarWikimedia Commons ta Patoz ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kara Patoz Eski Kara Patoz Eski Patoz Harun koyu Sarkisla Tarim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Makine muhendisligi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz