Bu sayfanın ya da bir kısmının Türkçeye çevrilmesi gerekmektedir. Bu sayfanın tamamı ya da bir kısmı Türkçe dışındaki bir dilde yazılmıştır. Madde, alakalı dilin okuyucuları için oluşturulmuşsa o dildeki Vikipedi'ye aktarılmalıdır. İlgili değişiklikler gerçekleşmezse maddenin tamamının ya da çevrilmemiş kısımların silinmesi sözkonusu olabilecektir. İlgili çalışmayı yapmak üzere |
Pentium III işlemciler Intel 32x86 masaüstü ve mikroişlemcileri destekler. 26 Şubat 1999 tarihinde ilk üretimi yapılmıştır ve üzerinde 9.5 milyon transistör bulunmaktadır.
Genel bilgiler | |
---|---|
Üretim başlangıcı | 1999 başları |
Üretim durdurulma | 2003 |
Yaygın üretici(ler) |
|
Performans | |
Max. CPU | 450 MHz ilâ 1.4 GHz |
FSB hızları | 100 MHz ilâ 133 MHz |
Mimari ve sınıflandırma | |
Teknoloji nodu | 0.25µm ilâ 0.13µm |
Mikromimari | |
Komut seti | IA-32 |
Fiziksel özellikler | |
Çekirdekler |
|
Soket(ler) | |
Ürünler, modeller, varyantlar | |
Çekirdek ad(lar)ı |
|
Pentium II tabanlı işlemcilerle çok benzerdir. Aralarındaki en büyük fark Pentium 3 işlemcilerin ek olarak buyruk kümesi kullanmasıdır. SSE ile Pentium 3, 70 adet yeni komut sunar. Bu komutlar sayesinde 3 Boyutlu grafik, ses ve multimedya uygulamalarında yüksek başarım sağlanır. Bu küme 3 boyutlu grafik ve media işlemlerinin başarımını artırmaktadır. Ayrıca Pentium 3 işlemcilerde seri numarası yongaya gömülü olarak bulundurulmaktadır. Bu özellik, Internet e-ticaret üzerinde güvenli uygulama için geliştirilmiştir.
Pentium 3 yerini aldığı Pentium 2’lerde olduğu gibi, düşük bitişli Cpu uyarlamaları için Celeron tabanlı; yüksek bitişli türevleri (örneğin sunucular) için Xeon ile birlikte kullanıldı. Pentium 3’ler bir müddet sonra yerini Pentium 4 işlemcilere bırakmıştır; fakat Tualatin çerkirdeği Pentium-M Cpuların temelini oluşturmuştur.
Pentium 3, 2GFLOPS’un kuramsal başarımıyla, daha önce kullanılan 1GFLOPS’u geride bırakan ilk Intel işlemcisidir. Diğer bir önemli özelliği de, paket fiyatı meselesi yüzünden Intel'in, Slot-1 CPU paketlerini piyasadan kaldırıp, Socket yapısını piyasaya oturtmaya çalışıyor olmasıdır. Dolayısıyla, Coppermine Pentium III, iki farklı paketleme ile karşımıza çıkıyor. Birincisi eski SECC2 ve ikincisi de yeni FC-PGA paketi.
Pentium III Çekirdekleri
Katmai
Katmai 26 Şubat 1996'da piyasaya girmiştir. Katmainin orijinal versiyonu 0.25 mikron teknolojisi ve 2.0 çekirdek voltajı ile Pentium 2’ye çok benzemektedir. Tek farkı SSE(Streaming SIMD Extension) kullanılması ve L1 önbellek kontrol ünitesinin geliştirilmesidir. İlk olarak hızı 450 ve 500 MHz olarak piyasaya sürülmüştür. Ardından çıkan iki versiyonda ise 550 MHz (17 Mayıs 1999) ve 600 MHz(2 Ağustos 1999) hızlarına ulaşılmıştır. 27 Eylül 1999 yılında Intel 533B ve 600B modelleriyle 533/600 MHz hızlarına ulaşmıştır fakat 133 MHz FSB kullanılmıştır. FSB kullanımı diğer modellerde 100 MHz FSB’dir.
Katmai, Pentium 2 ile benzer paket tasarımı kullanmaktadır. Bunlara ek olarak Katmai SECC2 paketini de kullanmaktadır. Bu yapı CPU çekirdeği ile ısısoğurucu arasındaki bağlantının direkt olmasını sağlar.
Bu çekirdek için dikkate değer diğer bir adım ise, SL35D’dir. Bu katmai versiyonu resmi olarak 450 MHz olarak değerlendirilmiş fakat 600Mhz’lik hızla çalışmaktadır.
Coppermine
25 Ekim 1999 tarihinde piyasaya girmiştir. Coppermine, Katmai'nin üzerinde bir performans gösterir. İlerlemiş Aktarma Önbelleği(Advanced Transfer Cache) ismi verilen, çekirdek hızıyla aynı hızda çalışan 256 bit 256 KİB L2 önbellek kullanılmıştır. AMD’nin athlon işlemcisi ile yarış halinde olan Intel yonga üzerinde tekrar çalışmaya başlamış ve kabullenilmiş boruhattı yöntemini değiştirmiştir. Sonuç olarak bazı uygulamalarda, başarımda %30’a varan bir artış meydana gelmiştir. Dahası, Coppermine Pentium III'ün yeni İlerlemiş Sistem Tamponu (Advanced System Buffering) özelliği, işlemci ve sistem veri yolu arasındaki tamponlamayı arttırır.
0.18 mikron teknolojisi ile Coppermine tamamen Katmaiden ayrılır ve daha iyi bir başarım gösterir. Çekirdek voltajı da bu sayede 2.0V’dan 1.65V’a indirilmiştir.
Coppermine, 25 Ocak 1999 tarihinde ilk denemesini yapmış ve 500, 533, 550, 600, 650, 667, 700 ve 733 MHz hızlarla çalışmıştır. Aralık 1999’dan Mayıs 2000 yılına kadar geçen süre zarfında, Intel, Pentium 3’ün 750, 800, 850, 866, 900, 933 ve 1000 MHz hızlarla çalıştığını duyurdu. Coppermine, 133 MHz FSB yonga kümesi kullandığı için anakart ürünlerinde 133 FSB çağı Coppermine ile başlamıştır.
1.13 GHz hıza ulaştırılmış Coppermine 2000 yılının ortalarında piyasaya sürüldü. Coppermine çekirdeği, işlemcinin mikrokodu değiştirilmeden, sıkı bir soğutma tekniği kullanılmadan, ek voltaj kullanılmadan ve iyi başarımı destekleyen anakartlar kullanılmadan 1.13 GHz hıza ulaştırılamamıştır. Pentium 3, VC820 i820 tabanlı anakartlarda daha iyi bir başarım gerçekleştirir ve 1.13 GHz hıza da bu anakart üzerinde ulaşmıştır. Fakat bazı bağımsız donanım denetleme siteleri, başka anakartlar üzerinde de inceleme yaptığı için Pentium3 değişken sonuçlar göstermiştir. 2001 yılında ise Intel bazı problemleri cD0-stepping ile çözerek 1.1 GHz ve 1.13 GHz uyarlamalarını yeniden piyasaya sürmüştür.
Daha sonraları Intel Coppermine için ısıyayıcıyı geliştirdi. Bu sayede Cpu ile ısı soğurucu arasındaki iletişim geliştirildi. Isıyayıcı, Cpu ile ısı soğurucu arasına başka bir metal katman yapıştırılana kadar, kendi içerisinde ısı iletimini sağlayamıyordu. Bu katman sayesinde ısısoğurucu yüzeyi, Cpu’a karşı sabit tutma olanağı sağlandı. Eğer ısısoğurucu Cpu’a karşı olmazsa, ısı devrindeki başarım düşer.
Ortak bir yanlış anlaşılma, geliştirilmiş Coppermine’in Windows Xbox oyun konsolu için üretildiğidir. Xbox aslında Pentium 3 işlemcileri kullanmamaktadır. Xbox’ın kullandığı işlemci de Coppermine gibi 8 yollu ilişkilendirilmiş kümeli önbellek kullanmaktadır.
Coppermine-T
Coppermine ile Tualatin arasında geçiş aşamasında ortaya çıkan çekirdektir.
Coppermine-T harcadığı voltajı düşürmek amacıyla geliştirilmiş AGTL yapısı kullanır. Bu geliştirilmiş sistem, son üretilen Socet-370 kartı destekler ve FC-PGA2 paketi ile uyuşabilir. Ayrıca eski FC-PGA kartlar ile de uyuşmada sorun çıkarmaz. Coppermine-T FC-PGA paketlerinde çift işlem kapasitesine sahip olmasının yanı sıra bütünleşmiş olarak Isıyayıcıyı da içerir.
Tualatin
Tualatin, Intel’in 0.13 mikron teknoloji için deneme yapmak amacıyla çıkardığı bir çekirdektir. İsmini, Amerika’da Oregon civarında bulunan Tualatin vadisi ve Tualatin nehrinden alan çekirdek, 2001’den 2002 ‘nin ilk aylarına kadar 1.0, 1.13, 1.2, 1.26, 1.33 ve 1.4 GHz hızlara ulaşmıştır. Bu performans 512 KiB L2 önbellekle gerçekleştirildiği için şanslı sayılabilir. Çünkü Pentium3-S ismi verilen bu biçim, sunucular için üretilmiştir ve çok büyük bir güç tüketimi problemi vardır.
Tualatin ayrıca Pentium3-M taşınabilir aygıtlar için üretilen işlemcilere temel teşkil etmiştir. Bu yongalar güç tüketimi ve başarım arasındaki dengeyi iyi sağlamaktadır.
Tualatin görünüş olarak Coppermine’den farklıdır. Bunun sebebi Tualatin’de metal ısıyayıcı kullanılması ve paketin üst kısmında görünmesidir. Kullanılan bu metal ısıyayıcı IHS olarak adlandırılır. Coppermine’in son versiyonlarında da IHS kullanılmıştır.
Çekirdek Özellikleri
Katmai (0.25 µm)
- L1-Cache: 16 + 16 KiB (Data + Instructions)
- L2-Cache: 512 KiB, external chips on CPU module at 50% of CPU-speed
- ,
- (SECC, SECC2)
- : 100, 133 MHz
- VCore: 2.0 V, (600 MHz: 2.05 V)
- Piyasaya Çıkış Tarihi: 17 Mayıs 1999
- Saat Sıklığı: 450-600 MHz
- 100 MHz FSB: 450, 500, 550, 600 MHz
- 133 MHz FSB: 533, 600 MHz (B-models)
Coppermine (0.18 µm)
- L1-Cache: 16 + 16 KiB (Data + Instructions)
- L2-Cache: 256 KiB, fullspeed
- ,
- (SECC2), (FC-PGA)
- : 100, 133 MHz
- VCore: 1.6V, 1.65V, 1.70V, 1.76V (cD0, see below)
- Piyasaya Çıkış Tarihi: 25 Ekim 1999
- Saat Sıklığı: 500 - 1133 MHz
- 100 MHz FSB: 500, 550, 600, 650, 700, 750, 800, 850, 900, 1000, 1100 MHz (E-Models)
- 133 MHz FSB: 533, 600, 667, 733, 800, 866, 933, 1000, 1133 MHz (EB-Models)
Coppermine-T (0.18 µm)
- L1-Cache: 16 + 16 KiB (Data + Instructions)
- L2-Cache: 256 KiB, fullspeed
- ,
- (FC-PGA, FC-PGA2)
- : 100 and 133 MHz
- VCore: 1.65V, 1.70V, 1.75 V
- Piyasaya Çıkış Tarihi: Haziran 2001
- Saat Sıklığı: 600 - 1133 MHz
- 133 MHz FSB: 800, 933, 1000, 1133 MHz
Tualatin (0.13 µm)
- L1-Cache: 16 + 16 KiB (Data + Instructions)
- L2-Cache: 256 or 512 KiB, fullspeed
- , , Hardware prefetch
- (FC-PGA2)
- : 133 MHz
- VCore: 1.45, 1.475 V
- Piyasaya Çıkış Tarihi: 2001
- Saat Sıklığı: 1000 - 1400 MHz
- Pentium III (256 KiB L2-Cache): 1000, 1133, 1200, 1333, 1400 MHz
- Pentium III-S (512 KiB L2-Cache): 1133, 1266, 1400 MHz
Galeri
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Nice overview, but use with caution: Some information on this site is in conflict with Intel's documentation.
- Comparison of 7th generation x86 CPU architectures11 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Intel FAQ about the pentium III processor serial number14 Mayıs 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin ya da bir kisminin Turkceye cevrilmesi gerekmektedir Bu sayfanin tamami ya da bir kismi Turkce disindaki bir dilde yazilmistir Madde alakali dilin okuyuculari icin olusturulmussa o dildeki Vikipedi ye aktarilmalidir Ilgili degisiklikler gerceklesmezse maddenin tamaminin ya da cevrilmemis kisimlarin silinmesi sozkonusu olabilecektir Ilgili calismayi yapmak uzere bu sayfadan destek alabilirsiniz Pentium III islemciler Intel 32x86 masaustu ve mikroislemcileri destekler 26 Subat 1999 tarihinde ilk uretimi yapilmistir ve uzerinde 9 5 milyon transistor bulunmaktadir Pentium IIIGenel bilgilerUretim baslangici1999 baslariUretim durdurulma2003Yaygin uretici ler IntelPerformansMax CPU450 MHz ila 1 4 GHzFSB hizlari100 MHz ila 133 MHzMimari ve siniflandirmaTeknoloji nodu0 25µm ila 0 13µmMikromimariKomut setiIA 32Fiziksel ozelliklerCekirdekler1Soket ler Urunler modeller varyantlarCekirdek ad lar iKatmaiCoppermineCoppermine TTualatinLogosu Pentium II tabanli islemcilerle cok benzerdir Aralarindaki en buyuk fark Pentium 3 islemcilerin ek olarak buyruk kumesi kullanmasidir SSE ile Pentium 3 70 adet yeni komut sunar Bu komutlar sayesinde 3 Boyutlu grafik ses ve multimedya uygulamalarinda yuksek basarim saglanir Bu kume 3 boyutlu grafik ve media islemlerinin basarimini artirmaktadir Ayrica Pentium 3 islemcilerde seri numarasi yongaya gomulu olarak bulundurulmaktadir Bu ozellik Internet e ticaret uzerinde guvenli uygulama icin gelistirilmistir Pentium 3 yerini aldigi Pentium 2 lerde oldugu gibi dusuk bitisli Cpu uyarlamalari icin Celeron tabanli yuksek bitisli turevleri ornegin sunucular icin Xeon ile birlikte kullanildi Pentium 3 ler bir muddet sonra yerini Pentium 4 islemcilere birakmistir fakat Tualatin cerkirdegi Pentium M Cpularin temelini olusturmustur Pentium 3 2GFLOPS un kuramsal basarimiyla daha once kullanilan 1GFLOPS u geride birakan ilk Intel islemcisidir Diger bir onemli ozelligi de paket fiyati meselesi yuzunden Intel in Slot 1 CPU paketlerini piyasadan kaldirip Socket yapisini piyasaya oturtmaya calisiyor olmasidir Dolayisiyla Coppermine Pentium III iki farkli paketleme ile karsimiza cikiyor Birincisi eski SECC2 ve ikincisi de yeni FC PGA paketi Pentium III CekirdekleriKatmai Katmai 26 Subat 1996 da piyasaya girmistir Katmainin orijinal versiyonu 0 25 mikron teknolojisi ve 2 0 cekirdek voltaji ile Pentium 2 ye cok benzemektedir Tek farki SSE Streaming SIMD Extension kullanilmasi ve L1 onbellek kontrol unitesinin gelistirilmesidir Ilk olarak hizi 450 ve 500 MHz olarak piyasaya surulmustur Ardindan cikan iki versiyonda ise 550 MHz 17 Mayis 1999 ve 600 MHz 2 Agustos 1999 hizlarina ulasilmistir 27 Eylul 1999 yilinda Intel 533B ve 600B modelleriyle 533 600 MHz hizlarina ulasmistir fakat 133 MHz FSB kullanilmistir FSB kullanimi diger modellerde 100 MHz FSB dir Katmai Pentium 2 ile benzer paket tasarimi kullanmaktadir Bunlara ek olarak Katmai SECC2 paketini de kullanmaktadir Bu yapi CPU cekirdegi ile isisogurucu arasindaki baglantinin direkt olmasini saglar Bu cekirdek icin dikkate deger diger bir adim ise SL35D dir Bu katmai versiyonu resmi olarak 450 MHz olarak degerlendirilmis fakat 600Mhz lik hizla calismaktadir Coppermine 25 Ekim 1999 tarihinde piyasaya girmistir Coppermine Katmai nin uzerinde bir performans gosterir Ilerlemis Aktarma Onbellegi Advanced Transfer Cache ismi verilen cekirdek hiziyla ayni hizda calisan 256 bit 256 KIB L2 onbellek kullanilmistir AMD nin athlon islemcisi ile yaris halinde olan Intel yonga uzerinde tekrar calismaya baslamis ve kabullenilmis boruhatti yontemini degistirmistir Sonuc olarak bazi uygulamalarda basarimda 30 a varan bir artis meydana gelmistir Dahasi Coppermine Pentium III un yeni Ilerlemis Sistem Tamponu Advanced System Buffering ozelligi islemci ve sistem veri yolu arasindaki tamponlamayi arttirir 0 18 mikron teknolojisi ile Coppermine tamamen Katmaiden ayrilir ve daha iyi bir basarim gosterir Cekirdek voltaji da bu sayede 2 0V dan 1 65V a indirilmistir Coppermine 25 Ocak 1999 tarihinde ilk denemesini yapmis ve 500 533 550 600 650 667 700 ve 733 MHz hizlarla calismistir Aralik 1999 dan Mayis 2000 yilina kadar gecen sure zarfinda Intel Pentium 3 un 750 800 850 866 900 933 ve 1000 MHz hizlarla calistigini duyurdu Coppermine 133 MHz FSB yonga kumesi kullandigi icin anakart urunlerinde 133 FSB cagi Coppermine ile baslamistir 1 13 GHz hiza ulastirilmis Coppermine 2000 yilinin ortalarinda piyasaya suruldu Coppermine cekirdegi islemcinin mikrokodu degistirilmeden siki bir sogutma teknigi kullanilmadan ek voltaj kullanilmadan ve iyi basarimi destekleyen anakartlar kullanilmadan 1 13 GHz hiza ulastirilamamistir Pentium 3 VC820 i820 tabanli anakartlarda daha iyi bir basarim gerceklestirir ve 1 13 GHz hiza da bu anakart uzerinde ulasmistir Fakat bazi bagimsiz donanim denetleme siteleri baska anakartlar uzerinde de inceleme yaptigi icin Pentium3 degisken sonuclar gostermistir 2001 yilinda ise Intel bazi problemleri cD0 stepping ile cozerek 1 1 GHz ve 1 13 GHz uyarlamalarini yeniden piyasaya surmustur Daha sonralari Intel Coppermine icin isiyayiciyi gelistirdi Bu sayede Cpu ile isi sogurucu arasindaki iletisim gelistirildi Isiyayici Cpu ile isi sogurucu arasina baska bir metal katman yapistirilana kadar kendi icerisinde isi iletimini saglayamiyordu Bu katman sayesinde isisogurucu yuzeyi Cpu a karsi sabit tutma olanagi saglandi Eger isisogurucu Cpu a karsi olmazsa isi devrindeki basarim duser Ortak bir yanlis anlasilma gelistirilmis Coppermine in Windows Xbox oyun konsolu icin uretildigidir Xbox aslinda Pentium 3 islemcileri kullanmamaktadir Xbox in kullandigi islemci de Coppermine gibi 8 yollu iliskilendirilmis kumeli onbellek kullanmaktadir Coppermine T Coppermine ile Tualatin arasinda gecis asamasinda ortaya cikan cekirdektir Coppermine T harcadigi voltaji dusurmek amaciyla gelistirilmis AGTL yapisi kullanir Bu gelistirilmis sistem son uretilen Socet 370 karti destekler ve FC PGA2 paketi ile uyusabilir Ayrica eski FC PGA kartlar ile de uyusmada sorun cikarmaz Coppermine T FC PGA paketlerinde cift islem kapasitesine sahip olmasinin yani sira butunlesmis olarak Isiyayiciyi da icerir Tualatin Tualatin Intel in 0 13 mikron teknoloji icin deneme yapmak amaciyla cikardigi bir cekirdektir Ismini Amerika da Oregon civarinda bulunan Tualatin vadisi ve Tualatin nehrinden alan cekirdek 2001 den 2002 nin ilk aylarina kadar 1 0 1 13 1 2 1 26 1 33 ve 1 4 GHz hizlara ulasmistir Bu performans 512 KiB L2 onbellekle gerceklestirildigi icin sansli sayilabilir Cunku Pentium3 S ismi verilen bu bicim sunucular icin uretilmistir ve cok buyuk bir guc tuketimi problemi vardir Tualatin ayrica Pentium3 M tasinabilir aygitlar icin uretilen islemcilere temel teskil etmistir Bu yongalar guc tuketimi ve basarim arasindaki dengeyi iyi saglamaktadir Tualatin gorunus olarak Coppermine den farklidir Bunun sebebi Tualatin de metal isiyayici kullanilmasi ve paketin ust kisminda gorunmesidir Kullanilan bu metal isiyayici IHS olarak adlandirilir Coppermine in son versiyonlarinda da IHS kullanilmistir Cekirdek OzellikleriKatmai 0 25 µm L1 Cache 16 16 KiB Data Instructions L2 Cache 512 KiB external chips on CPU module at 50 of CPU speed SECC SECC2 100 133 MHz VCore 2 0 V 600 MHz 2 05 V Piyasaya Cikis Tarihi 17 Mayis 1999 Saat Sikligi 450 600 MHz 100 MHz FSB 450 500 550 600 MHz 133 MHz FSB 533 600 MHz B models Coppermine 0 18 µm L1 Cache 16 16 KiB Data Instructions L2 Cache 256 KiB fullspeed SECC2 FC PGA 100 133 MHz VCore 1 6V 1 65V 1 70V 1 76V cD0 see below Piyasaya Cikis Tarihi 25 Ekim 1999 Saat Sikligi 500 1133 MHz 100 MHz FSB 500 550 600 650 700 750 800 850 900 1000 1100 MHz E Models 133 MHz FSB 533 600 667 733 800 866 933 1000 1133 MHz EB Models Coppermine T 0 18 µm L1 Cache 16 16 KiB Data Instructions L2 Cache 256 KiB fullspeed FC PGA FC PGA2 100 and 133 MHz VCore 1 65V 1 70V 1 75 V Piyasaya Cikis Tarihi Haziran 2001 Saat Sikligi 600 1133 MHz 133 MHz FSB 800 933 1000 1133 MHzTualatin 0 13 µm L1 Cache 16 16 KiB Data Instructions L2 Cache 256 or 512 KiB fullspeed Hardware prefetch FC PGA2 133 MHz VCore 1 45 1 475 V Piyasaya Cikis Tarihi 2001 Saat Sikligi 1000 1400 MHz Pentium III 256 KiB L2 Cache 1000 1133 1200 1333 1400 MHz Pentium III S 512 KiB L2 Cache 1133 1266 1400 MHzGaleriKaynakcaDis baglantilarNice overview but use with caution Some information on this site is in conflict with Intel s documentation Comparison of 7th generation x86 CPU architectures11 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Intel FAQ about the pentium III processor serial number14 Mayis 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde