Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Peste des petits ruminants, PPR, Ovine rinderpest, Pneumoenteritis comlex veya küçük ruminant vebası. Viral bir koyun-keçi hastalığıdır. Bu hastalık koyun ve keçilerin yüksek ateş, gözyaşı ve burun akıntısı, ağız lezyonları (nekrotik-erosiv stomatitis), sindirim sistemi mukozasında hemoraji, gastroenteritis, ishal, öksürük, bronco-pneumoni semptomları ile karakterize, mortalite ve morbitide oranı yüksek viral bir hastalıktır.
| PPR | |
|---|---|
 |
Etiyoloji ve tarihçe
PPR ilk defa 1942 yılında Batı Afrika’da Gargadennec ve Lalanne tarafından bildirilmiştir. Günümüzde hastalık, Ekvator ve Sahara arasında kalan Afrika ülkeleri, Arap yarımadası, Türkiye dahil, hemen tüm Orta Doğu ülkeleri, Hindistan ve Güney-Doğu Asya’da görülmektedir. Hastalık doğal şartlarda koyun ve keçilerde görülür. Her iki tür arasında duyarlılık açısından önemli farklılıklar mevcuttur. Türkiye'de ise hastalığın varlığı Alçığır ve arkadaşları (1996) tarafından, 1993 yılında kuzularda patomorfolojik ve immunohistolojik olarak ortaya konmuştur.
Etken, Sığır vebası hastalığı etkeni ile aynı familyadadır. Paramyxoviridae familyası, Morbillivirus genus'undadır. .(-)ssRNA'ya sahip, zarsız virustur. Dış çevre şartlarına dayanıksızdır. PPR virüsünün sadece bir serotipi vardır ancak değişik virulansa sahip suşlar da mevcuttur.
Epizootiyoloji
Hastalığa her yaşta hayvan yakalanabilir.Hastalığa yeryüzünde en çok orta Afrika, Hint bölgesi ve yurdumuzda rastlanılır. Keçiler koyunlara nazaran hastalığa daha duyarlıdır. Birbirine yakın sürülerde bile koyunlarda hiçbir klinik semptom oluşmadan keçilerde hastalığa bağlı ölümler görülebilir. PPR' a karşı duyarlılıkta türler arası farklılıklar kadar, yaş grubu da önemli rol oynar. Özellikle endemik bölgelerde 3-18 aylık genç hayvanlar yetişkinlere oranla daha hassastır. Mevsimsel bir insidens farklılığı olmamasına karşın, yağmurlu ve soğuk mevsimlerde, hayvan hareketlerinin yoğun olduğu dönemlerde ve doğum mevsiminde hastalık daha sık görülmektedir.
Doğal hastalık, koyun ve keçilerde görülür. Keçiler hastalığa nispeten koyunlardan daha duyarlıdır. Sığırlarda ise genellikle sadece subklinik olarak infeksiyona neden olur. Ancak kötü bakım koşulları altında, PPR enfeksiyonunu takiben sığırların klinik olarak sığır vebasına benzeyebilecek lezyonlar geliştirmesi mümkündür. Zira deneysel olarak PPR virusu ile enfekte edilen buzağılarda, hastalık ve ölümler gözlenmiştir. Ayrıca bununla birlikte 1995 yılında Hindistan’da mandalarda sığır vebası benzeri bir salgından PPR virusu izole edilmiştir. 1995-1996 yıllarında Etiyopya’da bir hörgüçlü develeri etkileyen epizootik hastalıkta da virus nukleik asidi, patolojik örneklerde tespit edilmiş ancak canlı virus izole edilememiştir. Bundan başka yabani ruminantlarda da ölüme sebep olan klinik vakalar bildirilmiştir.
3-18 aylık yaştaki genç hayvanlar erginlere göre daha şiddetli olarak etkilenirler. Salgınlar, en sık yağışlı ya da soğuk kuru mevsimlerde görülür.
Bulaşma, sindirim ve solunum yoluyla olmaktadır. Hasta ve/veya duyarlı hayvanlar arasında direkt olarak yayılır. Hastalık, genellikle inkubasyon dönemindeki ve henüz klinik semptom göstermeyen hayvanların sürüye sokulması ile başlar. Virus, enfekte hayvanların tüm vücut salgılarıyla çevreye yayılır.
Patogenez ve klinik bulgular
Etkenler bulaşık maddelerden alimenter yolla alınırlar. 5-6 günlük bir inkubasyon süresi vardır. Bu esnada 'den dolayı vücut sıcaklığı artar. Sığır vebasından farklı olarak hastalığın seyri sırasında görülür. Bu nedenle hastalık öncelikle kuru ve sert öksürükle başlar. Zamanlar birçok viral hastalıkta olduğu gibi immunsupresyona bağlı olarak sekonder bakteriyel infeksiyonlar (özellikle de Pastorellosis) sonucu öksürük yaş, purulent karakter kazanır.
Hastalık etkenlerinin özellikle damar endotel hücrelerine göstermesi sonucu yaygın bir şekillenir. Sindirim sistemine ilişkin lezyonların en temel sebebi de bu vaskulitis'dir. Tıpkı sığır vebasında olduğu gibi yangısal hücre infiltrasyonlarına bağlı olarak kalın bağırsak mukozasında kalınlaşmalara bağlı Zebroid görünüm bu hastalıkta da mevcuttur. Hasta hayvanlar görülen en önemli bulgular; purulent göz akıntısı, , , , purulent burun akıntısı, ve diyare'dir.
PPR’ın koyun ve keçilerde klinik olarak perakut, akut ve subklinik olmak üzere 3 formunun olduğu bildirilmiştir. Epidemiyolojik olarak bölgeler arasında önemli farklılıklar olduğu, epizootik formda oluştuğu bölgelerde %80-90 morbidite ve %50-80 arasında ölümler görülür. Endemik olarak görüldüğü bölgelerde nadiren ölümler görüldüğü gibi, genelde subklinik (gizli) enfeksiyonlar şeklinde seyrettiği ifade edilmiştir. Hastalık doğal şartlarda koyun ve keçilerde görülür. Her iki tür arasında duyarlılık açısından önemli farklılıklar mevcuttur. Subklinik formun direnci daha yüksek koyunlarda görüldüğü bildirilmiştir. PPR'a karşı duyarlılıkta türler arası farklılıklar kadar, yaş grubu da önemli rol oynar. Özellikle endemik bölgelerde 3-18 aylık genç hayvanlar yetişkinlere oranla daha hassastır. Mevsimsel bir insidens farklılığı olmamasına karşın, yağmurlu ve soğuk mevsimlerde, hayvan hareketlerinin yoğun olduğu dönemlerde ve doğum mevsiminde hastalık daha sık görülmektedir.
Subklinik formların yerli ırkların doğal direnci nedeniyle bazı bölgelerde yaygın olarak görüldüğü, böyle olaylarda hastalığın değişken semptomlarla 10-15 gün süreyle devam ettiği ve son dönemlerinde kontajiyöz karakterde, ektimadakine benzer papül veya püstüller görülebileceği vurgulanmıştır. Subklinik formda klinik bulgular ile hastalığın teşhisinin güç olduğu, hastalıkta görülen deri lezyonlarının ektima ve çiçekle karıştırılabileceği bildirilmiştir.
Teşhis
Hastalığın perakut ve akut formlarının klinik teşhisi nispeten daha kolaydır. Belirsiz formlarının teşhisi ise daha güçtür. Ancak pneumoni ya da diyare salgınlarında PPR’dan şüphelenmek gerekir.
Kesin teşhis için laboratuvar muayeneleri gereklidir. Sığır vebası ve PPR’ın ayrımı, kompetitiv ELISA testi ile yapılır.
Etken izolasyonu için organ örneklerinin hastalığın erken dönemlerinde alınması oldukça önemlidir. Zira aksi takdirde bakteriyel sekonder enfeksiyonlar virüsü gizlenebilir. Açıkça klinik semptom gösteren hayvanlardan ölümü takiben 2 saat içinde steril şartlarda alınacak dalak, mezenterial lenf düğümleri ve lezyonlu pneumonik akciğerler ile mediastinal lenf düğümleri soğuk şartlarda ve mümkün olan en kısa sürede virolojik yoklamalar için, lezyonlu ağız mukozası kısımları ve tonsiller %10 formalin solüsyonu içinde histopatolojik inceleme için laboratuvara gönderilir.
Hastalığı geçiren hayvanlarda, iyileşmeden 15 gün sonra alınacak kan serumu örneklerinde de özel antikorların tespiti yoluna gidilebilir.
-
![image]()
Akut dönemde yere yatma isteği. -
![image]()
İshalden dolayı arka ayaklar dışkı ile bulaşık. -
![image]()
Ağrılı dışkılama -
![image]()
Ağızda yangı ve erozyon -
![image]()
Periodontitis -
![image]()
Mukopurulent burun akıntısı -
![image]()
Orf-like scabs on lips in a recovering case, Day 8
Kaynakça
- Geviş Getiren Hayvanların İç Hastalıkları. Editör: Prof. Dr. Y. GÜL
- Alçığır G, Atalay VS ve Toplu N. 1996. Türkiye’de Kuzularda Peste Des Petits Ruminants Virus Enfeksiyonunun Patomorfolojik ve İmmunohistolojik İlk Tanımı. Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi Dergisi., 43: 181-189.
- Diallo, A., 1988. Rinderpest and Peste des petits ruminants. Constant threats to animal farming in many developing countries. Impact of Science on Society 150: 179-192.
- Gül Y, Dabak M, İssi M. 2001. Elazığ’da 1999 Yılında Koyun ve Keçilerde Gözlenen Peste Despetits Ruminants (PPR) Olguları. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 15 (1): 31-38.
- Gül Y., Kızıl Ö., İssi M., 2006. Bir Kuzuda Saptanan Subklinik Küçük Ruminant Vebası (Peste Des Petits Ruminants, PPR) Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 20 (3), 245-247
- Lefevre PC, Diallo A. 1990. Peste Des Petits Ruminants. Rev. Sci. Tech. Off. Int. Epiz. 9, (4): 951-965.
- Taylor WP. 1984. The Distribution and Epidemiyology of Peste Des Petits Ruminants. Prev Vet Med, 2: 157-166.
- Diallo, A. (1988) Rinderpest and Peste des petits ruminants. Constant threats to animal farming in many developing countries. Impact of Science on Society 150: 179-192.
- Lefevre, R.C, Diallo, A.(1990) Peste des petits ruminants. In. Office International Des Epizooties.
- Losos, G.J. (1986) Peste des petits ruminants. Chapter.12, 549-558 In. Infectıous Tropical Diseases of Domestic Animals. Longman # Scientific&Technical. International Development Research Centre, Canada.
OIE (2004). Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals, 5 th edition, Paris, France, 153-162.
| Sınıflandırma | D |
|---|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Peste des petits ruminants PPR Ovine rinderpest Pneumoenteritis comlex veya kucuk ruminant vebasi Viral bir koyun keci hastaligidir Bu hastalik koyun ve kecilerin yuksek ates gozyasi ve burun akintisi agiz lezyonlari nekrotik erosiv stomatitis sindirim sistemi mukozasinda hemoraji gastroenteritis ishal oksuruk bronco pneumoni semptomlari ile karakterize mortalite ve morbitide orani yuksek viral bir hastaliktir PPREtiyoloji ve tarihcePPR ilk defa 1942 yilinda Bati Afrika da Gargadennec ve Lalanne tarafindan bildirilmistir Gunumuzde hastalik Ekvator ve Sahara arasinda kalan Afrika ulkeleri Arap yarimadasi Turkiye dahil hemen tum Orta Dogu ulkeleri Hindistan ve Guney Dogu Asya da gorulmektedir Hastalik dogal sartlarda koyun ve kecilerde gorulur Her iki tur arasinda duyarlilik acisindan onemli farkliliklar mevcuttur Turkiye de ise hastaligin varligi Alcigir ve arkadaslari 1996 tarafindan 1993 yilinda kuzularda patomorfolojik ve immunohistolojik olarak ortaya konmustur Etken Sigir vebasi hastaligi etkeni ile ayni familyadadir Paramyxoviridae familyasi Morbillivirus genus undadir ssRNA ya sahip zarsiz virustur Dis cevre sartlarina dayaniksizdir PPR virusunun sadece bir serotipi vardir ancak degisik virulansa sahip suslar da mevcuttur EpizootiyolojiHastaliga her yasta hayvan yakalanabilir Hastaliga yeryuzunde en cok orta Afrika Hint bolgesi ve yurdumuzda rastlanilir Keciler koyunlara nazaran hastaliga daha duyarlidir Birbirine yakin surulerde bile koyunlarda hicbir klinik semptom olusmadan kecilerde hastaliga bagli olumler gorulebilir PPR a karsi duyarlilikta turler arasi farkliliklar kadar yas grubu da onemli rol oynar Ozellikle endemik bolgelerde 3 18 aylik genc hayvanlar yetiskinlere oranla daha hassastir Mevsimsel bir insidens farkliligi olmamasina karsin yagmurlu ve soguk mevsimlerde hayvan hareketlerinin yogun oldugu donemlerde ve dogum mevsiminde hastalik daha sik gorulmektedir Dogal hastalik koyun ve kecilerde gorulur Keciler hastaliga nispeten koyunlardan daha duyarlidir Sigirlarda ise genellikle sadece subklinik olarak infeksiyona neden olur Ancak kotu bakim kosullari altinda PPR enfeksiyonunu takiben sigirlarin klinik olarak sigir vebasina benzeyebilecek lezyonlar gelistirmesi mumkundur Zira deneysel olarak PPR virusu ile enfekte edilen buzagilarda hastalik ve olumler gozlenmistir Ayrica bununla birlikte 1995 yilinda Hindistan da mandalarda sigir vebasi benzeri bir salgindan PPR virusu izole edilmistir 1995 1996 yillarinda Etiyopya da bir horguclu develeri etkileyen epizootik hastalikta da virus nukleik asidi patolojik orneklerde tespit edilmis ancak canli virus izole edilememistir Bundan baska yabani ruminantlarda da olume sebep olan klinik vakalar bildirilmistir 3 18 aylik yastaki genc hayvanlar erginlere gore daha siddetli olarak etkilenirler Salginlar en sik yagisli ya da soguk kuru mevsimlerde gorulur Bulasma sindirim ve solunum yoluyla olmaktadir Hasta ve veya duyarli hayvanlar arasinda direkt olarak yayilir Hastalik genellikle inkubasyon donemindeki ve henuz klinik semptom gostermeyen hayvanlarin suruye sokulmasi ile baslar Virus enfekte hayvanlarin tum vucut salgilariyla cevreye yayilir Patogenez ve klinik bulgularEtkenler bulasik maddelerden alimenter yolla alinirlar 5 6 gunluk bir inkubasyon suresi vardir Bu esnada den dolayi vucut sicakligi artar Sigir vebasindan farkli olarak hastaligin seyri sirasinda gorulur Bu nedenle hastalik oncelikle kuru ve sert oksurukle baslar Zamanlar bircok viral hastalikta oldugu gibi immunsupresyona bagli olarak sekonder bakteriyel infeksiyonlar ozellikle de Pastorellosis sonucu oksuruk yas purulent karakter kazanir Hastalik etkenlerinin ozellikle damar endotel hucrelerine gostermesi sonucu yaygin bir sekillenir Sindirim sistemine iliskin lezyonlarin en temel sebebi de bu vaskulitis dir Tipki sigir vebasinda oldugu gibi yangisal hucre infiltrasyonlarina bagli olarak kalin bagirsak mukozasinda kalinlasmalara bagli Zebroid gorunum bu hastalikta da mevcuttur Hasta hayvanlar gorulen en onemli bulgular purulent goz akintisi purulent burun akintisi ve diyare dir PPR in koyun ve kecilerde klinik olarak perakut akut ve subklinik olmak uzere 3 formunun oldugu bildirilmistir Epidemiyolojik olarak bolgeler arasinda onemli farkliliklar oldugu epizootik formda olustugu bolgelerde 80 90 morbidite ve 50 80 arasinda olumler gorulur Endemik olarak goruldugu bolgelerde nadiren olumler goruldugu gibi genelde subklinik gizli enfeksiyonlar seklinde seyrettigi ifade edilmistir Hastalik dogal sartlarda koyun ve kecilerde gorulur Her iki tur arasinda duyarlilik acisindan onemli farkliliklar mevcuttur Subklinik formun direnci daha yuksek koyunlarda goruldugu bildirilmistir PPR a karsi duyarlilikta turler arasi farkliliklar kadar yas grubu da onemli rol oynar Ozellikle endemik bolgelerde 3 18 aylik genc hayvanlar yetiskinlere oranla daha hassastir Mevsimsel bir insidens farkliligi olmamasina karsin yagmurlu ve soguk mevsimlerde hayvan hareketlerinin yogun oldugu donemlerde ve dogum mevsiminde hastalik daha sik gorulmektedir Subklinik formlarin yerli irklarin dogal direnci nedeniyle bazi bolgelerde yaygin olarak goruldugu boyle olaylarda hastaligin degisken semptomlarla 10 15 gun sureyle devam ettigi ve son donemlerinde kontajiyoz karakterde ektimadakine benzer papul veya pustuller gorulebilecegi vurgulanmistir Subklinik formda klinik bulgular ile hastaligin teshisinin guc oldugu hastalikta gorulen deri lezyonlarinin ektima ve cicekle karistirilabilecegi bildirilmistir TeshisHastaligin perakut ve akut formlarinin klinik teshisi nispeten daha kolaydir Belirsiz formlarinin teshisi ise daha guctur Ancak pneumoni ya da diyare salginlarinda PPR dan suphelenmek gerekir Kesin teshis icin laboratuvar muayeneleri gereklidir Sigir vebasi ve PPR in ayrimi kompetitiv ELISA testi ile yapilir Etken izolasyonu icin organ orneklerinin hastaligin erken donemlerinde alinmasi oldukca onemlidir Zira aksi takdirde bakteriyel sekonder enfeksiyonlar virusu gizlenebilir Acikca klinik semptom gosteren hayvanlardan olumu takiben 2 saat icinde steril sartlarda alinacak dalak mezenterial lenf dugumleri ve lezyonlu pneumonik akcigerler ile mediastinal lenf dugumleri soguk sartlarda ve mumkun olan en kisa surede virolojik yoklamalar icin lezyonlu agiz mukozasi kisimlari ve tonsiller 10 formalin solusyonu icinde histopatolojik inceleme icin laboratuvara gonderilir Hastaligi geciren hayvanlarda iyilesmeden 15 gun sonra alinacak kan serumu orneklerinde de ozel antikorlarin tespiti yoluna gidilebilir Akut donemde yere yatma istegi Ishalden dolayi arka ayaklar diski ile bulasik Agrili diskilama Agizda yangi ve erozyon Periodontitis Mukopurulent burun akintisi Orf like scabs on lips in a recovering case Day 8KaynakcaGevis Getiren Hayvanlarin Ic Hastaliklari Editor Prof Dr Y GUL Alcigir G Atalay VS ve Toplu N 1996 Turkiye de Kuzularda Peste Des Petits Ruminants Virus Enfeksiyonunun Patomorfolojik ve Immunohistolojik Ilk Tanimi Ankara Universitesi Veteriner Fakultesi Dergisi 43 181 189 Diallo A 1988 Rinderpest and Peste des petits ruminants Constant threats to animal farming in many developing countries Impact of Science on Society 150 179 192 Gul Y Dabak M Issi M 2001 Elazig da 1999 Yilinda Koyun ve Kecilerde Gozlenen Peste Despetits Ruminants PPR Olgulari Firat Universitesi Saglik Bilimleri Dergisi 15 1 31 38 Gul Y Kizil O Issi M 2006 Bir Kuzuda Saptanan Subklinik Kucuk Ruminant Vebasi Peste Des Petits Ruminants PPR Firat Universitesi Saglik Bilimleri Dergisi 20 3 245 247 Lefevre PC Diallo A 1990 Peste Des Petits Ruminants Rev Sci Tech Off Int Epiz 9 4 951 965 Taylor WP 1984 The Distribution and Epidemiyology of Peste Des Petits Ruminants Prev Vet Med 2 157 166 Diallo A 1988 Rinderpest and Peste des petits ruminants Constant threats to animal farming in many developing countries Impact of Science on Society 150 179 192 Lefevre R C Diallo A 1990 Peste des petits ruminants In Office International Des Epizooties Losos G J 1986 Peste des petits ruminants Chapter 12 549 558 In Infectious Tropical Diseases of Domestic Animals Longman Scientific amp Technical International Development Research Centre Canada OIE 2004 Manual of Diagnostic Tests and Vaccines for Terrestrial Animals 5 th edition Paris France 153 162 SiniflandirmaD